غریب آشنا
09-19-2012, 01:58 AM
برگرفته از آثار آیة الله سید محمد کاظم قزوینی
شرایط حاکم بر زمان حضرت کاظم علیه السلام با شرایط سیاسى و اجتماعى عصر پدر گرانقدرش بسیار متفاوت بود؛ چرا که آن حضرت بخش مهمى از زندگى پربرکت خویش را در زندان استبداد و ارتجاع و به دور از مردم سپرى کرد. و در حالى که رابطه او را با جامعه خویش قطع کرده بودند او در قعر زندانها و زیرزمینهاى تاریک محبوس بود، در همانجا به عبادت خدا و راز و نیاز با محبوب و معشوق خویش ، روزگار مى گذرانید.
یکى ، دو بار آن حضرت را از زندان آزاد کردند اما همواره تحت مراقتب شدید امنیتى قرار داشت تا باز هم به زندان بیداد باز گردانده شد و سرانجام بوسیله سم غدر و خیانت به شهادت نائل آمد.
با این بیان ، روشن است که امکانات و آزادى آن حضرت ، چه اندازه محدود بود و او تا کجا در فشار و تنگنا قرار داشت و طبیعى است که با این شرایط وحشتناک نمى تواند در مورد حضرت مهدى علیه السلام که رژیم عباسى از نام بلند او در هراس بود _ بیان مشروح و روایات گوناگونى داشته باشد.
اما آن حضرت با همه محدودیتها، فشارها و فقدان فرصت و امکانات باز هم از حضرت مهدى علیه السلام نوید داد و فرهنگهاى حدیثى و روایى از سخنان امام کاظم علیه السلام پیرامون محبوب دلها تهى نیست که ما براى نمونه ، برخى از آنها را ترسیم مى کنیم :
1_ محمد بن زیا آورده است که :
از سالارم حضرت کاظم در مورد این آیه شریفه پرسیدم که مى فرماید:
((... و اسبغ علیکم نعمة ظاهرة و باطنة ....)) (164)
یعنى :... و نعمتهاى خویش را چه آشکار و چه پنهانى ، به تمامى بر شما ارزانى داشته است ...
امام کاظم علیه السلام فرمودند:
((النعمة الظاهرة : الامام الظاهر و الباطنة : الامام الغائب .
فقلت : و یکون فى الائمة من یغیب ؟
قال علیه السلام : نعم ! یغیب عن ابصار الناس شخصه و لا یغیب عن قلوب المؤ منین ذکره و هو الثانى عشر منا.
یسهل الله له کل عسیر و یذلل له کل صعب و یظهر له کنوز الارض و یقرب له کل بعید و یبیر _ اى یهلک _ به کل جبار عنید و یهلک على یده کل شیطان مرید.
ذلک ابن سیدة الاماء الذى تخفى على الناس ولادته و لا یحل لهم تسمیته حتى یظهره الله عزوجل ، فیلا الارض قسطا و عدلا کما ملئت جورا و ظلما.)) (165)
یعنى : ((محمد! نعمت ظاهرى ، امام راستین است که آشکار است و نعمت باطنى و نهانى ، امام غائب .))
گفتم : ((سرورم ! آیا از امامان دوازده گانه اهل بیت ، کسى هم غائب مى گردد؟))
فرمود: ((آرى ! یکى از آنها که وجود گرانمایه اش از برابر دیدگان مردم نهان مى شود، اما یاد و نام مقدسش از قلبهاى مردم با ایمان غائب نمى گردد. او دوازدهمین ما مى باشد.
خداوند هر کار مشکلى را براى او آسان و هر امر پیچیده و سختى را براى او رام مى سازد.
گنجهاى زمین را براى او آشکار و هر دورى را برایش نزدیک مى کند. هر خودکامه کینه توزى را بوسیله آن حضرت نابود و هر شیطان سرکشى را بدست او به خاک هلاکت مى افکند.
او فرزند سالار کنیزان عصر خویش است . ولادت او بر مردم مخفى مى ماند و بردن نام گرامیش بطور علنى ، ناپسند است تا خداوند او را فرمان ظهور و قیام دهد و آنگاه است که زمین و زمان را از عدل و داد پر مى سازد، همانگونه که به هنگامه ظهورش از ستم و بیداد لبریز است .))
2_ یونس بن عبدالرحمن آورده است که :
بر امام هفتم علیه السلام وارد شدم و گفتم :
((یابن رسول الله ! انت القائم بالحق ؟
فقال علیه السلام : انا القائم بالحق و لکن القائم الذى یطهر الارض من اعداء الله و یملاءها عدلا کما ملئت جورا هو الخمس من ولدى ، له غیبة یطول امدها خوفا على نفسه ، یرتد فیها اقوام و یثبت فیها آخرون ...
طوبى لیشعتنا المتمسکین بحبلنا _ و فى نسخه : بحبنا _ فى غیبة قائمنا، الثابتین على موالاتنا و البراءة من اعدائنا. اولئک منا و نحن منهم ، قد رضا بنا ائمة و رضینا بهم شیعة و طوبى لهم ، هم _ و الله _ معنا فى درجتنا یوم القیامة .)) (166)
یعنى : ((سرورم ! آیا شما قائم به حق هستید؟))
فرمود: ((آرى ! من قائم به حق هستم اما آن قائمى که زمین را از دشمنان خدا پاک مى سازد و آن را همانگونه که به هنگامه ظهورش از ستم و بیداد لبریز است از عدل و داد سرشار و مالامال مى سازد، او پنجمین امام از نسل من است .
او به فرمان خدا و براى حفظ جان خویش ، غیبتى طولانى خواهد داشت به گونه اى که گروههایى راه ارتداد در پیش مى گیرند و گروهى در دین خدا و اعتقاد به امامت ثابت قدم مى مانند.))
آنگاه فرمود: ((خوشا به حال شیعیان ما! آنکه در عصر غیبت قائم ما به ریسمان ولایت و محبت اهل بیت چنگ زده و بر دوستى ما پایدارى نموده و به بیزارى از دشمنان ما استوارند.
آنان از ما هستند و ما از آنان ، آنان به امامت ما خشنودند و ما به پیروى آنان از اهل بیت پیامبر خویش .
راستى که خوشا به حال آنان ! بخداى سوگند که آنان در روز رستاخیز با ما و در درجه ما خواهند بود.))
پانویس:
164- اثـبـات الهـداة ، ج 3، ص 491، ح 232 بـه نقل از اکمال الدین .
165- اثـبـات الهـداة ، ج 3، ص 492، ح 238 بـه نقل از اکمال الدین .
166- اثـبـات الهـداة ، ج 3، ص 494، ح 248 بـه نقل از اکمال الدین .
منبع:منجی موعود/monjimoud.persianblog.ir/post/21
شرایط حاکم بر زمان حضرت کاظم علیه السلام با شرایط سیاسى و اجتماعى عصر پدر گرانقدرش بسیار متفاوت بود؛ چرا که آن حضرت بخش مهمى از زندگى پربرکت خویش را در زندان استبداد و ارتجاع و به دور از مردم سپرى کرد. و در حالى که رابطه او را با جامعه خویش قطع کرده بودند او در قعر زندانها و زیرزمینهاى تاریک محبوس بود، در همانجا به عبادت خدا و راز و نیاز با محبوب و معشوق خویش ، روزگار مى گذرانید.
یکى ، دو بار آن حضرت را از زندان آزاد کردند اما همواره تحت مراقتب شدید امنیتى قرار داشت تا باز هم به زندان بیداد باز گردانده شد و سرانجام بوسیله سم غدر و خیانت به شهادت نائل آمد.
با این بیان ، روشن است که امکانات و آزادى آن حضرت ، چه اندازه محدود بود و او تا کجا در فشار و تنگنا قرار داشت و طبیعى است که با این شرایط وحشتناک نمى تواند در مورد حضرت مهدى علیه السلام که رژیم عباسى از نام بلند او در هراس بود _ بیان مشروح و روایات گوناگونى داشته باشد.
اما آن حضرت با همه محدودیتها، فشارها و فقدان فرصت و امکانات باز هم از حضرت مهدى علیه السلام نوید داد و فرهنگهاى حدیثى و روایى از سخنان امام کاظم علیه السلام پیرامون محبوب دلها تهى نیست که ما براى نمونه ، برخى از آنها را ترسیم مى کنیم :
1_ محمد بن زیا آورده است که :
از سالارم حضرت کاظم در مورد این آیه شریفه پرسیدم که مى فرماید:
((... و اسبغ علیکم نعمة ظاهرة و باطنة ....)) (164)
یعنى :... و نعمتهاى خویش را چه آشکار و چه پنهانى ، به تمامى بر شما ارزانى داشته است ...
امام کاظم علیه السلام فرمودند:
((النعمة الظاهرة : الامام الظاهر و الباطنة : الامام الغائب .
فقلت : و یکون فى الائمة من یغیب ؟
قال علیه السلام : نعم ! یغیب عن ابصار الناس شخصه و لا یغیب عن قلوب المؤ منین ذکره و هو الثانى عشر منا.
یسهل الله له کل عسیر و یذلل له کل صعب و یظهر له کنوز الارض و یقرب له کل بعید و یبیر _ اى یهلک _ به کل جبار عنید و یهلک على یده کل شیطان مرید.
ذلک ابن سیدة الاماء الذى تخفى على الناس ولادته و لا یحل لهم تسمیته حتى یظهره الله عزوجل ، فیلا الارض قسطا و عدلا کما ملئت جورا و ظلما.)) (165)
یعنى : ((محمد! نعمت ظاهرى ، امام راستین است که آشکار است و نعمت باطنى و نهانى ، امام غائب .))
گفتم : ((سرورم ! آیا از امامان دوازده گانه اهل بیت ، کسى هم غائب مى گردد؟))
فرمود: ((آرى ! یکى از آنها که وجود گرانمایه اش از برابر دیدگان مردم نهان مى شود، اما یاد و نام مقدسش از قلبهاى مردم با ایمان غائب نمى گردد. او دوازدهمین ما مى باشد.
خداوند هر کار مشکلى را براى او آسان و هر امر پیچیده و سختى را براى او رام مى سازد.
گنجهاى زمین را براى او آشکار و هر دورى را برایش نزدیک مى کند. هر خودکامه کینه توزى را بوسیله آن حضرت نابود و هر شیطان سرکشى را بدست او به خاک هلاکت مى افکند.
او فرزند سالار کنیزان عصر خویش است . ولادت او بر مردم مخفى مى ماند و بردن نام گرامیش بطور علنى ، ناپسند است تا خداوند او را فرمان ظهور و قیام دهد و آنگاه است که زمین و زمان را از عدل و داد پر مى سازد، همانگونه که به هنگامه ظهورش از ستم و بیداد لبریز است .))
2_ یونس بن عبدالرحمن آورده است که :
بر امام هفتم علیه السلام وارد شدم و گفتم :
((یابن رسول الله ! انت القائم بالحق ؟
فقال علیه السلام : انا القائم بالحق و لکن القائم الذى یطهر الارض من اعداء الله و یملاءها عدلا کما ملئت جورا هو الخمس من ولدى ، له غیبة یطول امدها خوفا على نفسه ، یرتد فیها اقوام و یثبت فیها آخرون ...
طوبى لیشعتنا المتمسکین بحبلنا _ و فى نسخه : بحبنا _ فى غیبة قائمنا، الثابتین على موالاتنا و البراءة من اعدائنا. اولئک منا و نحن منهم ، قد رضا بنا ائمة و رضینا بهم شیعة و طوبى لهم ، هم _ و الله _ معنا فى درجتنا یوم القیامة .)) (166)
یعنى : ((سرورم ! آیا شما قائم به حق هستید؟))
فرمود: ((آرى ! من قائم به حق هستم اما آن قائمى که زمین را از دشمنان خدا پاک مى سازد و آن را همانگونه که به هنگامه ظهورش از ستم و بیداد لبریز است از عدل و داد سرشار و مالامال مى سازد، او پنجمین امام از نسل من است .
او به فرمان خدا و براى حفظ جان خویش ، غیبتى طولانى خواهد داشت به گونه اى که گروههایى راه ارتداد در پیش مى گیرند و گروهى در دین خدا و اعتقاد به امامت ثابت قدم مى مانند.))
آنگاه فرمود: ((خوشا به حال شیعیان ما! آنکه در عصر غیبت قائم ما به ریسمان ولایت و محبت اهل بیت چنگ زده و بر دوستى ما پایدارى نموده و به بیزارى از دشمنان ما استوارند.
آنان از ما هستند و ما از آنان ، آنان به امامت ما خشنودند و ما به پیروى آنان از اهل بیت پیامبر خویش .
راستى که خوشا به حال آنان ! بخداى سوگند که آنان در روز رستاخیز با ما و در درجه ما خواهند بود.))
پانویس:
164- اثـبـات الهـداة ، ج 3، ص 491، ح 232 بـه نقل از اکمال الدین .
165- اثـبـات الهـداة ، ج 3، ص 492، ح 238 بـه نقل از اکمال الدین .
166- اثـبـات الهـداة ، ج 3، ص 494، ح 248 بـه نقل از اکمال الدین .
منبع:منجی موعود/monjimoud.persianblog.ir/post/21