غریب آشنا
09-18-2012, 02:06 AM
برگرفته از آثار آیة الله سید محمد کاظم قزوینی
عصر هشتمین امام نور حضرت رضا علیه السلام داراى ویژگیهاى گوناگونى بود و سخن از آن روزگار، نیاز به بحث گسترده و کتاب دیگرى دارد.
من بر این اندیشه نیستم که آن روزگار، روزگار آزادى کامل براى بیان حقایق و حرکت بر اساس عدالت و فضیلت بود آن گرامى مى توانست هر سخن حقى را به زبان آورد یا هر کار شایسته اى را در جهت خدمت حق و مردم ستمدیده انجام دهد و نیز بر این اندیشه هم نیستم که آن حضرت به گونه اى در فشار استبداد بود که نمى توانست سخنى را از حق و عدالت به زبان آورد، نه ! نه آنگونه بود و نه اینگونه ، بلکه جو حاکم بر عصر و جامعه زمان او، میان آزادى و استبداد مطلق در نوسان بود.
هنگامى که هارون ، آن عنصر تجاوزکار، مرد و پسرش ماءمون بجاى او قدرت را بدست گفت ، به ظاهر، سیاست محبت و دوستى با علویها و در صدر آنان حضرت رضا علیه السلام را در پیش گرفت و شرایط سیاسى او را ناگزیر ساخت که امام رضا را به ولایت عهدى خویش برگزیند و در کشور پهناور اسلامى بنام آن حضرت سکه بزند و به سخنوران و شاعرانى که او را مى ستودند، بذل و بخشش نماید.
و این فرصت گرانبهایى بود که حضرت رضا علیه السلام از آن به منظور سخن گفتن از امام مهدى علیه السلام و نوید دادن از آن وجود گرانمایه و ظهورش ، به شایستگى بهره گرفت .
براى نمونه :
1_ هنگامى که ((دعبل خزاعى )) آن شاعر اندیشمند اهل بیت علیه السلام بر حضرت رضا علیه السلام وارد شد و قصیده معروف خویش را بر او خواند و به این شعر رسید که :
شعر:
خروج امام لا محالة خارج
یقوم على اسم الله و البرکات
یمیز فینا کل حق و باطل
و بجزى على النعماء و النقمات
یعنى : قیام شکوهمند امام راستین از خاندان رسالت که بى تردید ظهور خواهد نمود و بر اساس نویدهایى که داده شده است ، در پرتو نام بلند خدا و برکات او اصلاح زمین و زمان بپا خواهد خاست .
او در میان جامعه ، هر حق و باطل و داد و بیداد را از هم جدا مى سازد و بر نعمت ها و شایسته کرداریها و سپاسگزاریها و نیز بیدادها و ناهنجاریها پاداش و کیفر در خور، خواهد داد.
آرى ! هنگامى که شاعر این شعر را خواند حضرت رضا علیه السلام بشدت گریست و فرمود:
((یا خزعى !... تطق روح القدوس على لسانک بهذین البیتین ... فهل تدرى من هذا الامام ؟ و متى یقوم ؟
فقال : لا یا مولاى !... الا انى سمعت بخروج امام منکم یطهر الارض من الفساد و یملاها عدلا کما ملئت جورا.
فقال الامام علیه السلام : یا دعبل !... الامام بعدى : محمد ابنى و بعد محمد ابنه على و بعد على ابنه الحسن و بعد الحسن ابنه الحجة القائم المنتظر فى غیبته ، المطاع فى ظهوره ، لو لم یبق من الدنیا الا یوم واحد لطول الله ذلک الیوم حتى خرج فیملا الارض عدلا کما ملئت جورا.))
آنگاه حضرت افزودند:
((و اما متى ... فاخبار عن الوقت و لقد حدثنى ابى عن ابیه عن آبائه عن على علیه السلام : ان النبى (ص ) قیل له : یا رسول الله ! متى یخرج القائم من ذوریتک ؟
فقال (ص ): مثله مثل الساعة (القیامة ) لا یجلیها لوقتها الا هو، ثقلت فى السماوات و الارض ، لا یاءتیکم الا بغتة .)) (167)
یعنى : ((دعبل ))! در این دو بیت ، روح القدوس بر زبانت سخن نهاده است . آیا مى دانى این امام کیست ؟ و چه زمانى ظهور خواهد کرد؟
((دعبل )) گفت : ((نه سرورم ! جز اینکه از اهل آن شنیده ام که امامى از شما خاندان وحى و رسالت قیام خواهد کرد و زمین و زمان را از تباهى و فساد پاک کرده و از عدل و داد لبریز خواهد کرد.))
امام علیه السلام فرمود: ((دعبل ! امام پس از من پسرم ((محمد)) است و پس از او پسرش ((على )) و پس از او پسرش ((حسن )) و پس از او پسرش ((قائم )) همو که در غیبتش دیدگان در انتظارند و پس از ظهور مبارکش فرمانش را به جان مى خرند.
دعبل ! اگر از عمر چهان جز یک روز باقى نمانده باشد خداوند آن روز را آنقدر طولانى خواهد ساخت که او ظهور کند و زمین را از عدل و داد پر کند همانگونه که به هنگامه ظهورش از ستم و بیداد لبریز است .
آنگاه فرمود:
((اما از هنگامه قیام و ظهور مهدى علیه السلام پرسیدى ... پدران گرانقدرم آورده اند که از پیامبر گرامى (ص ) از هنگامه قیام فرزندش مهدى علیه السلام سؤ ال شد که فرمود:
داستان قیام و ظهور مهدى علیه السلام مانند داستان برپایى قیامت است که جز خدا هیچ کس از هنگامه آن آگاه نیست .
این واقعیت بر آسمانها و زمین گران است و هنگامه ظهور آن حضرت بناگاه به شما خواهد رسید.))
2_ ابو الصلت هروى آورده است که به حضرت رضا گفتم :
((سرورم ! نشانه ((قائم )) شما به هنگام ظهور چیست ؟))
حضرت فرمود:
((علامته ان یکون شیخ السن ، شاب المنظر، حتى ان الناظر الیه لیحسبه ابن اربعین سنة اودونها و ان من علاماته ان لا یهرم بمرور الایام و اللیالى حتى یاءتیه اجله .)) (168)
یعنى از نشانه هایش این است که با وجود عمر طولانى بصورت جوانى شاداب و پرشکوه ظاهر مى گردد به گونه اى که هر کس بر او نظاره کند او را کمتر از چهل سال مى نگرد و از دیگر نشانه هایش این است که گذشت روزگار تا آخرین لحظات او را پیر نمى سازد.
پانویس:
167- اثـبـات الهـداة ، ج 3، ص 495، ح 253 بـه نقل از اکمال الدین .
168- سوره حدید، حشر، صف ، جمعه و تغابن .
منبع:monjimoud.persianblog.ir/post/22منجی موعود
عصر هشتمین امام نور حضرت رضا علیه السلام داراى ویژگیهاى گوناگونى بود و سخن از آن روزگار، نیاز به بحث گسترده و کتاب دیگرى دارد.
من بر این اندیشه نیستم که آن روزگار، روزگار آزادى کامل براى بیان حقایق و حرکت بر اساس عدالت و فضیلت بود آن گرامى مى توانست هر سخن حقى را به زبان آورد یا هر کار شایسته اى را در جهت خدمت حق و مردم ستمدیده انجام دهد و نیز بر این اندیشه هم نیستم که آن حضرت به گونه اى در فشار استبداد بود که نمى توانست سخنى را از حق و عدالت به زبان آورد، نه ! نه آنگونه بود و نه اینگونه ، بلکه جو حاکم بر عصر و جامعه زمان او، میان آزادى و استبداد مطلق در نوسان بود.
هنگامى که هارون ، آن عنصر تجاوزکار، مرد و پسرش ماءمون بجاى او قدرت را بدست گفت ، به ظاهر، سیاست محبت و دوستى با علویها و در صدر آنان حضرت رضا علیه السلام را در پیش گرفت و شرایط سیاسى او را ناگزیر ساخت که امام رضا را به ولایت عهدى خویش برگزیند و در کشور پهناور اسلامى بنام آن حضرت سکه بزند و به سخنوران و شاعرانى که او را مى ستودند، بذل و بخشش نماید.
و این فرصت گرانبهایى بود که حضرت رضا علیه السلام از آن به منظور سخن گفتن از امام مهدى علیه السلام و نوید دادن از آن وجود گرانمایه و ظهورش ، به شایستگى بهره گرفت .
براى نمونه :
1_ هنگامى که ((دعبل خزاعى )) آن شاعر اندیشمند اهل بیت علیه السلام بر حضرت رضا علیه السلام وارد شد و قصیده معروف خویش را بر او خواند و به این شعر رسید که :
شعر:
خروج امام لا محالة خارج
یقوم على اسم الله و البرکات
یمیز فینا کل حق و باطل
و بجزى على النعماء و النقمات
یعنى : قیام شکوهمند امام راستین از خاندان رسالت که بى تردید ظهور خواهد نمود و بر اساس نویدهایى که داده شده است ، در پرتو نام بلند خدا و برکات او اصلاح زمین و زمان بپا خواهد خاست .
او در میان جامعه ، هر حق و باطل و داد و بیداد را از هم جدا مى سازد و بر نعمت ها و شایسته کرداریها و سپاسگزاریها و نیز بیدادها و ناهنجاریها پاداش و کیفر در خور، خواهد داد.
آرى ! هنگامى که شاعر این شعر را خواند حضرت رضا علیه السلام بشدت گریست و فرمود:
((یا خزعى !... تطق روح القدوس على لسانک بهذین البیتین ... فهل تدرى من هذا الامام ؟ و متى یقوم ؟
فقال : لا یا مولاى !... الا انى سمعت بخروج امام منکم یطهر الارض من الفساد و یملاها عدلا کما ملئت جورا.
فقال الامام علیه السلام : یا دعبل !... الامام بعدى : محمد ابنى و بعد محمد ابنه على و بعد على ابنه الحسن و بعد الحسن ابنه الحجة القائم المنتظر فى غیبته ، المطاع فى ظهوره ، لو لم یبق من الدنیا الا یوم واحد لطول الله ذلک الیوم حتى خرج فیملا الارض عدلا کما ملئت جورا.))
آنگاه حضرت افزودند:
((و اما متى ... فاخبار عن الوقت و لقد حدثنى ابى عن ابیه عن آبائه عن على علیه السلام : ان النبى (ص ) قیل له : یا رسول الله ! متى یخرج القائم من ذوریتک ؟
فقال (ص ): مثله مثل الساعة (القیامة ) لا یجلیها لوقتها الا هو، ثقلت فى السماوات و الارض ، لا یاءتیکم الا بغتة .)) (167)
یعنى : ((دعبل ))! در این دو بیت ، روح القدوس بر زبانت سخن نهاده است . آیا مى دانى این امام کیست ؟ و چه زمانى ظهور خواهد کرد؟
((دعبل )) گفت : ((نه سرورم ! جز اینکه از اهل آن شنیده ام که امامى از شما خاندان وحى و رسالت قیام خواهد کرد و زمین و زمان را از تباهى و فساد پاک کرده و از عدل و داد لبریز خواهد کرد.))
امام علیه السلام فرمود: ((دعبل ! امام پس از من پسرم ((محمد)) است و پس از او پسرش ((على )) و پس از او پسرش ((حسن )) و پس از او پسرش ((قائم )) همو که در غیبتش دیدگان در انتظارند و پس از ظهور مبارکش فرمانش را به جان مى خرند.
دعبل ! اگر از عمر چهان جز یک روز باقى نمانده باشد خداوند آن روز را آنقدر طولانى خواهد ساخت که او ظهور کند و زمین را از عدل و داد پر کند همانگونه که به هنگامه ظهورش از ستم و بیداد لبریز است .
آنگاه فرمود:
((اما از هنگامه قیام و ظهور مهدى علیه السلام پرسیدى ... پدران گرانقدرم آورده اند که از پیامبر گرامى (ص ) از هنگامه قیام فرزندش مهدى علیه السلام سؤ ال شد که فرمود:
داستان قیام و ظهور مهدى علیه السلام مانند داستان برپایى قیامت است که جز خدا هیچ کس از هنگامه آن آگاه نیست .
این واقعیت بر آسمانها و زمین گران است و هنگامه ظهور آن حضرت بناگاه به شما خواهد رسید.))
2_ ابو الصلت هروى آورده است که به حضرت رضا گفتم :
((سرورم ! نشانه ((قائم )) شما به هنگام ظهور چیست ؟))
حضرت فرمود:
((علامته ان یکون شیخ السن ، شاب المنظر، حتى ان الناظر الیه لیحسبه ابن اربعین سنة اودونها و ان من علاماته ان لا یهرم بمرور الایام و اللیالى حتى یاءتیه اجله .)) (168)
یعنى از نشانه هایش این است که با وجود عمر طولانى بصورت جوانى شاداب و پرشکوه ظاهر مى گردد به گونه اى که هر کس بر او نظاره کند او را کمتر از چهل سال مى نگرد و از دیگر نشانه هایش این است که گذشت روزگار تا آخرین لحظات او را پیر نمى سازد.
پانویس:
167- اثـبـات الهـداة ، ج 3، ص 495، ح 253 بـه نقل از اکمال الدین .
168- سوره حدید، حشر، صف ، جمعه و تغابن .
منبع:monjimoud.persianblog.ir/post/22منجی موعود