hasti-m
05-19-2009, 11:44 AM
الگو:جدول زیر بسیاری از علائم متداول در ریاضیات را به ترتیب تاریخ اختراع یا تاریخ استفاده مرتب کرده است. (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8 %AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%B3%DB %8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%B9%D9%84%D8 %A7%D8%A6%D9%85_%D9%85%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9% 84_%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8% A7%D8%AA_%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D8%AA%D8%B1%D8 %AA%DB%8C%D8%A8_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8 %A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9_%DB%8C%D8%A7_%D8 %AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9% 81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8_%DA% A9%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA.&action=edit&redlink=1)
علامت
نامتاریخ اولین استفادهاولین نویسنده ای که علامت را استفاده کرده است.+
−
جمع و تفریق۱۳۶۰ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B0)نیکلاس اُرِزمه (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8% B3_%D8%A7%D9%8F%D8%B1%D9%90%D8%B2%D9%85%D9%87&action=edit&redlink=1)۱۴۸۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B4%DB%B8%DB%B9&action=edit&redlink=1) (اولین ظهور این علائم در چاپ)ژوهان ویدمن (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%98%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9 %88%DB%8C%D8%AF%D9%85%D9%86&action=edit&redlink=1)√
رادیکال (برای ریشه ی دوم)۱۵۲۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B5%DB%B2%DB%B5&action=edit&redlink=1) (بدون سرکش روی رادیکال)کریستف رودولف (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9% 81_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81&action=edit&redlink=1)(…)
پرانتز (برای گروهبندی اولویت دار)۱۵۴۴ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B5%DB%B4%DB%B4&action=edit&redlink=1) (در یادداشتهای دستنویس)میشائل شتیفل (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9% 84_%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%81%D9%84&action=edit&redlink=1)۱۵۵۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B5%DB%B5%DB%B6&action=edit&redlink=1)نیکولو تارتالیا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88_%D8%AA%D8%A7% D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7)=
تساوی۱۵۵۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B5%DB%B5%DB%B7&action=edit&redlink=1)رابرت ریکرده (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8 %B1%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1)×
ضرب۱۶۱۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B1%DB%B8&action=edit&redlink=1)ویلیام آوترد (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9% 85_%D8%A2%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1)±
جمع-تفریق۱۶۲۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B2%DB%B8&action=edit&redlink=1)∷
تناسبn√
رادیکال (برای ریشه ی nام)۱۶۲۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B2%DB%B9&action=edit&redlink=1)آلبر ژیرار (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1_%DA%98%DB %8C%D8%B1%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1)<
>
بزرگتر و کوچکتر۱۶۳۱ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B1&action=edit&redlink=1)توماس هریوت (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D9 %87%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA&action=edit&redlink=1)xy
توان۱۶۳۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B6&action=edit&redlink=1) (استفاده از اعداد رومی به عنوان توان)جیمز هیوم (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%87%DB %8C%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1)۱۶۳۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B7&action=edit&redlink=1) (به شکل فعلی)رنه دکارت (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA) √ ̅
رادیکال (برای ریشه ی دوم)۱۶۳۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B7&action=edit&redlink=1) (با سرکش بالای رادیکال)رنه دکارت (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA) %
درصد۱۶۵۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B5%DB%B0&action=edit&redlink=1)نامعلوم (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9% 88%D9%85&action=edit&redlink=1)÷
تقسیم۱۶۵۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B5%DB%B9&action=edit&redlink=1)یوهان رآن (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8 %B1%D8%A2%D9%86&action=edit&redlink=1)∞
بینهایت۱۶۵۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B5%DB%B5&action=edit&redlink=1)جان والیس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9 %84%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1)≤
≥
بزرگتر مساوی و کوچکتر مساوی۱۶۷۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B7%DB%B0&action=edit&redlink=1) (با خط افقی روی علامت نامساوی)۱۷۳۴ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B3%DB%B4&action=edit&redlink=1) (با دو تا خط افقی زیر علامت نامساوی)پیر بوگر (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D9%88%DA %AF%D8%B1&action=edit&redlink=1)d
دیفرانسیل۱۶۷۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B7%DB%B5&action=edit&redlink=1)گتفرید ویلهلم لایبنیتز (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%AF%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8% AF_%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%D9%84%D8% A7%DB%8C%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B2&action=edit&redlink=1)∫
انتگرال:
دو نقطه (برای تقسیم)۱۶۸۴ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B8%DB%B4&action=edit&redlink=1) (اقتباس از استفاده ی دو نقطه برای نمایش کسرها مربوط به سال۱۶۳۳ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B3&action=edit&redlink=1))·
نقطه (برای ضزب)۱۶۹۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B9%DB%B8&action=edit&redlink=1)⁄
[خط مورب (اسلش) (برای تقسیم)۱۷۱۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B1%DB%B8&action=edit&redlink=1) (اقتباس از خط کسری اختراع شده توسط اعراب در قرن ۱۲)توماس تووینگ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8 %AA%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1)≠
نامساوینامعلوملئونهارت اویلر (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D9%87%D8% A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B1&action=edit&redlink=1)∑
حاصل جمع۱۷۵۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B5%DB%B5&action=edit&redlink=1)∝
تناسب۱۷۶۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B6%DB%B8&action=edit&redlink=1)ویلیام امرسون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9% 85_%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1)∂
دیفرانسیل جزئی۱۷۷۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B7%DB%B0&action=edit&redlink=1)مارکیز دو کوندورسه (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8% B2_%D8%AF%D9%88_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%88%D8% B1%D8%B3%D9%87&action=edit&redlink=1)x′
پریم (برای مشتق)ژوزف لویی لاگرانژ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_ %D9%84%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%98)≡
همانی ( برای روابط متجانس (هم ارز) )۱۸۰۱ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B1&action=edit&redlink=1) (اولین ظهور در چاپ، استفاده شده در نوشته های شخصی گاوس قبل از این تاریخ)کارل فریدریش گاوس (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF% D8%B1%DB%8C%D8%B4_%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%B3)[x]
جزء صحیح۱۸۰۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B8&action=edit&redlink=1)∏
حاصل ضرب۱۸۱۲ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B1%DB%B2&action=edit&redlink=1)!
فاکتوریل۱۸۰۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B8&action=edit&redlink=1)کریستین کرامپ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB% 8C%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%BE&action=edit&redlink=1)⊂
⊃
شمول مجموعه (زیرمجموعه و فرامجموعه)۱۸۱۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B1%DB%B7&action=edit&redlink=1)جوزف گرگون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%81_%DA%AF%D8 %B1%DA%AF%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1)۱۸۹۰ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B0)ارنست شرودر (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8 %B4%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1)|…|
قدر مطلق۱۸۴۱ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B4%DB%B1&action=edit&redlink=1)کارل وایراشتراوس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%88%D8 %A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%8 8%D8%B3&action=edit&redlink=1)دترمینان ماتریسآرتور کایلی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1_%DA %A9%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1)
‖…‖
نمایش ماتریس۱۸۴۳ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B4%DB%B3&action=edit&redlink=1)∇
نابلا (برای دیفرانسیل برداری)۱۷۴۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B4%DB%B6&action=edit&redlink=1) (سابقاً به عنوان عملگری چند منظوره توسط همیلتون استفاده میشده است)ویلیام رووان همیلتون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9% 85_%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DB% 8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1)∩
∪
اشتراک و اجتماع۱۸۸۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B8%DB%B8&action=edit&redlink=1)جوزپ په په آنو (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%BE_%D9%BE%D9 %87_%D9%BE%D9%87_%D8%A2%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1)∈
عضویت۱۸۹۴ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B4&action=edit&redlink=1)∃
سور وجودی۱۸۹۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B7&action=edit&redlink=1)ℵ
اِلف ( برای عدد اصلی (cardinal number)مجموعه های نامحدود )۱۸۹۳ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B3&action=edit&redlink=1)گیورگ کانتور (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%AF%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%AF_%DA %A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1){…}
کمانک (برای نمایش مجموعه)۱۸۹۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B5&action=edit&redlink=1)ℕ
N دو خطی (برای مجموعه ی اعداد طبیعی)جوزپ په په آنو (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%BE_%D9%BE%D9 %87_%D9%BE%D9%87_%D8%A2%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1)·
نقطه ( برای ضرب داخلی)۱۹۰۲ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B0%DB%B2&action=edit&redlink=1)جی . ویلیام گیبز؟ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%DB%8C_._%D9%88%DB%8C%D9%84% DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%AF%DB%8C%D8%A8%D8%B2%D8%9F&action=edit&redlink=1)×
ضرب (برای ضرب خارجی)∨
یای منطقی (OR منطقی)۱۹۰۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B0%DB%B6&action=edit&redlink=1)برتراند راسل (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D8%B1% D8%A7%D8%B3%D9%84)(…)
نمایش ماتریس۱۹۰۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B0%DB%B9&action=edit&redlink=1)جرارد کووالسکی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DA %A9%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1)[…]
۱۹۱۳ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B3&action=edit&redlink=1)کاتبرت ادموند کولییس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8%D8%B1%D8% AA_%D8%A7%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%DA%A9%D9% 88%D9%84%DB%8C%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1)∮
انتگرال بسته۱۹۱۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B7&action=edit&redlink=1)آرنولد سامرفلد (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%84%D8% AF_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%81%D9%84%D8%AF&action=edit&redlink=1)ℤ
Z دوخطی (برای مجموعه اعداد صحیح)۱۹۳۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B0&action=edit&redlink=1)ادموند لاندایو (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8% AF_%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%88&action=edit&redlink=1)دهه ی ۱۹۳۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%8C_%DB%B1%D B%B9%DB%B3%DB%B0&action=edit&redlink=1)گروه نیکلا بورباکی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%A7_%D8 %A8%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1)ℚ
Q دو خطی (برای مجموعه اعداد گویا)∀
سور عمومی۱۹۳۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B5&action=edit&redlink=1)جرارد گنزِن (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DA %AF%D9%86%D8%B2%D9%90%D9%86&action=edit&redlink=1)∅
مجموعه ی تهی۱۹۳۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9&action=edit&redlink=1)آندره ویِل (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%87_%D9 %88%DB%8C%D9%90%D9%84&action=edit&redlink=1) / نیکلا بورباکی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%A7_%D8 %A8%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1)ℂ
C دو خطی (برای مجموعه اعداد مختلط)ناتان جاکوبسون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8 %AC%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%B3%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1)→
پیکان (فلش) (برای نمایش تابع)۱۹۳۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B6&action=edit&redlink=1) (برای تفکیک اشکال عناصر خاص)کویستین اُر (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB% 8C%D9%86_%D8%A7%D9%8F%D8%B1&action=edit&redlink=1)۱۹۴۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B0&action=edit&redlink=1) (به شکل فعلی f: X → Y)ویلتورد هورویز (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D8% B1%D8%AF_%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2&action=edit&redlink=1)⌊x⌋
'جزء صحیح۱۹۶۲ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B2&action=edit&redlink=1)کِنِث ایی اورسون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D9%90%D9%86%D9%90%D8%AB_%D8 %A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9% 86&action=edit&redlink=1)∎
انتهای اثباتنامعلومپاول هالموس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%87%D8 %A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1)
علامت
نامتاریخ اولین استفادهاولین نویسنده ای که علامت را استفاده کرده است.+
−
جمع و تفریق۱۳۶۰ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B6%DB%B0)نیکلاس اُرِزمه (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8% B3_%D8%A7%D9%8F%D8%B1%D9%90%D8%B2%D9%85%D9%87&action=edit&redlink=1)۱۴۸۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B4%DB%B8%DB%B9&action=edit&redlink=1) (اولین ظهور این علائم در چاپ)ژوهان ویدمن (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%98%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9 %88%DB%8C%D8%AF%D9%85%D9%86&action=edit&redlink=1)√
رادیکال (برای ریشه ی دوم)۱۵۲۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B5%DB%B2%DB%B5&action=edit&redlink=1) (بدون سرکش روی رادیکال)کریستف رودولف (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9% 81_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81&action=edit&redlink=1)(…)
پرانتز (برای گروهبندی اولویت دار)۱۵۴۴ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B5%DB%B4%DB%B4&action=edit&redlink=1) (در یادداشتهای دستنویس)میشائل شتیفل (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9% 84_%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%81%D9%84&action=edit&redlink=1)۱۵۵۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B5%DB%B5%DB%B6&action=edit&redlink=1)نیکولو تارتالیا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88_%D8%AA%D8%A7% D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7)=
تساوی۱۵۵۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B5%DB%B5%DB%B7&action=edit&redlink=1)رابرت ریکرده (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8 %B1%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1)×
ضرب۱۶۱۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B1%DB%B8&action=edit&redlink=1)ویلیام آوترد (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9% 85_%D8%A2%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1)±
جمع-تفریق۱۶۲۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B2%DB%B8&action=edit&redlink=1)∷
تناسبn√
رادیکال (برای ریشه ی nام)۱۶۲۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B2%DB%B9&action=edit&redlink=1)آلبر ژیرار (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1_%DA%98%DB %8C%D8%B1%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1)<
>
بزرگتر و کوچکتر۱۶۳۱ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B1&action=edit&redlink=1)توماس هریوت (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D9 %87%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA&action=edit&redlink=1)xy
توان۱۶۳۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B6&action=edit&redlink=1) (استفاده از اعداد رومی به عنوان توان)جیمز هیوم (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%87%DB %8C%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1)۱۶۳۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B7&action=edit&redlink=1) (به شکل فعلی)رنه دکارت (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA) √ ̅
رادیکال (برای ریشه ی دوم)۱۶۳۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B7&action=edit&redlink=1) (با سرکش بالای رادیکال)رنه دکارت (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA) %
درصد۱۶۵۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B5%DB%B0&action=edit&redlink=1)نامعلوم (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9% 88%D9%85&action=edit&redlink=1)÷
تقسیم۱۶۵۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B5%DB%B9&action=edit&redlink=1)یوهان رآن (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8 %B1%D8%A2%D9%86&action=edit&redlink=1)∞
بینهایت۱۶۵۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B5%DB%B5&action=edit&redlink=1)جان والیس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9 %84%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1)≤
≥
بزرگتر مساوی و کوچکتر مساوی۱۶۷۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B7%DB%B0&action=edit&redlink=1) (با خط افقی روی علامت نامساوی)۱۷۳۴ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B3%DB%B4&action=edit&redlink=1) (با دو تا خط افقی زیر علامت نامساوی)پیر بوگر (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D9%88%DA %AF%D8%B1&action=edit&redlink=1)d
دیفرانسیل۱۶۷۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B7%DB%B5&action=edit&redlink=1)گتفرید ویلهلم لایبنیتز (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%AF%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8% AF_%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%D9%84%D8% A7%DB%8C%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B2&action=edit&redlink=1)∫
انتگرال:
دو نقطه (برای تقسیم)۱۶۸۴ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B8%DB%B4&action=edit&redlink=1) (اقتباس از استفاده ی دو نقطه برای نمایش کسرها مربوط به سال۱۶۳۳ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B3%DB%B3&action=edit&redlink=1))·
نقطه (برای ضزب)۱۶۹۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B6%DB%B9%DB%B8&action=edit&redlink=1)⁄
[خط مورب (اسلش) (برای تقسیم)۱۷۱۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B1%DB%B8&action=edit&redlink=1) (اقتباس از خط کسری اختراع شده توسط اعراب در قرن ۱۲)توماس تووینگ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8 %AA%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1)≠
نامساوینامعلوملئونهارت اویلر (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D9%87%D8% A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B1&action=edit&redlink=1)∑
حاصل جمع۱۷۵۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B5%DB%B5&action=edit&redlink=1)∝
تناسب۱۷۶۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B6%DB%B8&action=edit&redlink=1)ویلیام امرسون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9% 85_%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1)∂
دیفرانسیل جزئی۱۷۷۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B7%DB%B0&action=edit&redlink=1)مارکیز دو کوندورسه (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8% B2_%D8%AF%D9%88_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%88%D8% B1%D8%B3%D9%87&action=edit&redlink=1)x′
پریم (برای مشتق)ژوزف لویی لاگرانژ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_ %D9%84%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%98)≡
همانی ( برای روابط متجانس (هم ارز) )۱۸۰۱ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B1&action=edit&redlink=1) (اولین ظهور در چاپ، استفاده شده در نوشته های شخصی گاوس قبل از این تاریخ)کارل فریدریش گاوس (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF% D8%B1%DB%8C%D8%B4_%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%B3)[x]
جزء صحیح۱۸۰۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B8&action=edit&redlink=1)∏
حاصل ضرب۱۸۱۲ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B1%DB%B2&action=edit&redlink=1)!
فاکتوریل۱۸۰۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B8&action=edit&redlink=1)کریستین کرامپ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB% 8C%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%BE&action=edit&redlink=1)⊂
⊃
شمول مجموعه (زیرمجموعه و فرامجموعه)۱۸۱۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B1%DB%B7&action=edit&redlink=1)جوزف گرگون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%81_%DA%AF%D8 %B1%DA%AF%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1)۱۸۹۰ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B0)ارنست شرودر (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8 %B4%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1)|…|
قدر مطلق۱۸۴۱ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B4%DB%B1&action=edit&redlink=1)کارل وایراشتراوس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%88%D8 %A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%8 8%D8%B3&action=edit&redlink=1)دترمینان ماتریسآرتور کایلی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1_%DA %A9%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1)
‖…‖
نمایش ماتریس۱۸۴۳ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B4%DB%B3&action=edit&redlink=1)∇
نابلا (برای دیفرانسیل برداری)۱۷۴۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B7%DB%B4%DB%B6&action=edit&redlink=1) (سابقاً به عنوان عملگری چند منظوره توسط همیلتون استفاده میشده است)ویلیام رووان همیلتون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9% 85_%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DB% 8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1)∩
∪
اشتراک و اجتماع۱۸۸۸ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B8%DB%B8&action=edit&redlink=1)جوزپ په په آنو (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%BE_%D9%BE%D9 %87_%D9%BE%D9%87_%D8%A2%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1)∈
عضویت۱۸۹۴ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B4&action=edit&redlink=1)∃
سور وجودی۱۸۹۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B7&action=edit&redlink=1)ℵ
اِلف ( برای عدد اصلی (cardinal number)مجموعه های نامحدود )۱۸۹۳ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B3&action=edit&redlink=1)گیورگ کانتور (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%AF%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%AF_%DA %A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1){…}
کمانک (برای نمایش مجموعه)۱۸۹۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B8%DB%B9%DB%B5&action=edit&redlink=1)ℕ
N دو خطی (برای مجموعه ی اعداد طبیعی)جوزپ په په آنو (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%BE_%D9%BE%D9 %87_%D9%BE%D9%87_%D8%A2%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1)·
نقطه ( برای ضرب داخلی)۱۹۰۲ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B0%DB%B2&action=edit&redlink=1)جی . ویلیام گیبز؟ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%DB%8C_._%D9%88%DB%8C%D9%84% DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%AF%DB%8C%D8%A8%D8%B2%D8%9F&action=edit&redlink=1)×
ضرب (برای ضرب خارجی)∨
یای منطقی (OR منطقی)۱۹۰۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B0%DB%B6&action=edit&redlink=1)برتراند راسل (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D8%B1% D8%A7%D8%B3%D9%84)(…)
نمایش ماتریس۱۹۰۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B0%DB%B9&action=edit&redlink=1)جرارد کووالسکی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DA %A9%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1)[…]
۱۹۱۳ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B3&action=edit&redlink=1)کاتبرت ادموند کولییس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8%D8%B1%D8% AA_%D8%A7%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%DA%A9%D9% 88%D9%84%DB%8C%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1)∮
انتگرال بسته۱۹۱۷ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B7&action=edit&redlink=1)آرنولد سامرفلد (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%84%D8% AF_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%81%D9%84%D8%AF&action=edit&redlink=1)ℤ
Z دوخطی (برای مجموعه اعداد صحیح)۱۹۳۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B0&action=edit&redlink=1)ادموند لاندایو (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8% AF_%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%88&action=edit&redlink=1)دهه ی ۱۹۳۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%8C_%DB%B1%D B%B9%DB%B3%DB%B0&action=edit&redlink=1)گروه نیکلا بورباکی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%A7_%D8 %A8%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1)ℚ
Q دو خطی (برای مجموعه اعداد گویا)∀
سور عمومی۱۹۳۵ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B5&action=edit&redlink=1)جرارد گنزِن (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DA %AF%D9%86%D8%B2%D9%90%D9%86&action=edit&redlink=1)∅
مجموعه ی تهی۱۹۳۹ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9&action=edit&redlink=1)آندره ویِل (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%87_%D9 %88%DB%8C%D9%90%D9%84&action=edit&redlink=1) / نیکلا بورباکی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%A7_%D8 %A8%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1)ℂ
C دو خطی (برای مجموعه اعداد مختلط)ناتان جاکوبسون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8 %AC%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%B3%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1)→
پیکان (فلش) (برای نمایش تابع)۱۹۳۶ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B6&action=edit&redlink=1) (برای تفکیک اشکال عناصر خاص)کویستین اُر (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB% 8C%D9%86_%D8%A7%D9%8F%D8%B1&action=edit&redlink=1)۱۹۴۰ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B0&action=edit&redlink=1) (به شکل فعلی f: X → Y)ویلتورد هورویز (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D8% B1%D8%AF_%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2&action=edit&redlink=1)⌊x⌋
'جزء صحیح۱۹۶۲ (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B2&action=edit&redlink=1)کِنِث ایی اورسون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D9%90%D9%86%D9%90%D8%AB_%D8 %A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9% 86&action=edit&redlink=1)∎
انتهای اثباتنامعلومپاول هالموس (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%87%D8 %A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1)