hasti-m
05-19-2009, 09:13 AM
:288: در کیهان‌شناسی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%8 6%D8%A7%D8%B3%DB%8C)، تورم فرضیه‌ای است که می‌گوید جهان پس از تولدش یک دورهٔ انبساط (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D8%B7_%D8%AC%D9%87% D8%A7%D9%86) نمایی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C) (بسیار سریع) را از سر گذرانده است. این انبساط را به فشار (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1) منفی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D9 %86%D9%81%DB%8C&action=edit&redlink=1) انرژی خلاء (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8 %AE%D9%84%D8%A7%D8%A1&action=edit&redlink=1) نسبت می‌دهند.
پیامد مستقیم تورم این است که کل جهان از ناحیهٔ کوچکی آغاز شده که به طور علّی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%AA) به هم وابسته‌اند. تورم به چیستان مهم کیهان‌شناسیِ مهبانگ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF) پاسخ می‌دهد: چرا جهان تخت (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B4%DA%A9%D9%84_%D8%AC%D9%87%D8 %A7%D9%86&action=edit&redlink=1)، همگن (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%85%DA%AF%D9%86) و همسانگرد (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%AF) است، در حالی که بر پایهٔ مهبانگ و اصل کیهان‌شناختی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84_%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86% E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C) جهان باید به شدت خمیده و ناهمگن می‌بود؟ تورم همچنین خاستگاه ساختار بزرگ‌مقیاس کیهان (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8% B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%8 0%8C%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%DB%8C%D9 %87%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1) را توضیح می‌دهد: افت‌وخیزهای کوانتومی جهان پیش از تورم هنگامی که تا مقیاس کیهانی بزرگ شد، هستهٔ رشد ساختارهای کیهانی را پدید آورد (تشکیل ساختار کیهانی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84_%D8 %B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%DB%8C%D9% 87%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1) را ببینید).
با این که هنوز سازوکار تورم از دیدگاه فیزیک ذرات (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%B0%D8%B1%D8%A7% D8%AA) دانسته نیست، ولی تصویر پایه‌ای آن پیش‌بینی‌هایی دارد که با آزمایش‌ها تأیید شده‌اند. هم‌اکنون تورم جزئی از مدل استاندارد مهبانگ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF) در کیهان‌شناسی است. ذره (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B0%D8%B1%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D 8%B2%DB%8C%DA%A9)&action=edit&redlink=1) یا میدان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2 %DB%8C%DA%A9)) فرضی که باعث تورم می‌شود اینفلاتون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%81%D9%84%D8% A7%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1) نام گرفته است.
پیامد مستقیم تورم این است که کل جهان از ناحیهٔ کوچکی آغاز شده که به طور علّی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%AA) به هم وابسته‌اند. تورم به چیستان مهم کیهان‌شناسیِ مهبانگ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF) پاسخ می‌دهد: چرا جهان تخت (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B4%DA%A9%D9%84_%D8%AC%D9%87%D8 %A7%D9%86&action=edit&redlink=1)، همگن (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%85%DA%AF%D9%86) و همسانگرد (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%AF) است، در حالی که بر پایهٔ مهبانگ و اصل کیهان‌شناختی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84_%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86% E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C) جهان باید به شدت خمیده و ناهمگن می‌بود؟ تورم همچنین خاستگاه ساختار بزرگ‌مقیاس کیهان (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8% B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%8 0%8C%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%DB%8C%D9 %87%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1) را توضیح می‌دهد: افت‌وخیزهای کوانتومی جهان پیش از تورم هنگامی که تا مقیاس کیهانی بزرگ شد، هستهٔ رشد ساختارهای کیهانی را پدید آورد (تشکیل ساختار کیهانی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84_%D8 %B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%DB%8C%D9% 87%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1) را ببینید).
با این که هنوز سازوکار تورم از دیدگاه فیزیک ذرات (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%B0%D8%B1%D8%A7% D8%AA) دانسته نیست، ولی تصویر پایه‌ای آن پیش‌بینی‌هایی دارد که با آزمایش‌ها تأیید شده‌اند. هم‌اکنون تورم جزئی از مدل استاندارد مهبانگ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF) در کیهان‌شناسی است. ذره (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B0%D8%B1%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D 8%B2%DB%8C%DA%A9)&action=edit&redlink=1) یا میدان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2 %DB%8C%DA%A9)) فرضی که باعث تورم می‌شود اینفلاتون (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%81%D9%84%D8% A7%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1) نام گرفته است.