tania
07-18-2011, 01:39 PM
شركت در جرم، همكاري دو يا چند نفر در عمليات اجرايي جرم را گويند، به طوري كه فعل هر يك سبب وقوع آن شود؛ همكاران را شريك در جرم و فعل آنان را شركت در جرم مي‌نامند.
اركان شركت در جرم
الف) وجود عوامل متعدد: تحقق شركت منوط به وجود بيش از يك عامل – اعم از عامل انساني يا غير انسانی – در ارتكاب جرم است.
ب) هم عرض بودن عوامل متعدد: چنان‌كه افراد و عوامل دخالت كننده در جرم در طول يكديگر قرار داشته و تأثير فعل هر يك منوط به وجود ديگري باشد، شركت در جرم محقق نخواهد شد.
ج) علم و عمد: علم نسبت به جرم بودن عمل و عمد نسبت به انجام جرم با سوء نيّت.
د) اسناد جرم به همۀ شركاء: يعني وقوع جرم را هر چند به مقدار اندك، بتوان به فعل هر يك از شركاء نسبت داد.
اختلاف تأثيرافعال در جنايت – مانند شدت و ضعف – مانع تحقق شركت در جرم نخواهد بود.
انواع شركت در جرم
1) شركت در فعل و شركت در نتيجه: گاه ممكن است همه شركاء با مداخله در عمل واحدي موجب جنايت شوند مانند آن‌كه دو نفر با كمك هم نفر سوم را از بلندي پرتاپ كنند (شركت در فعل). و گاه شركت در جنايت با انجام افعال متعدد واقع مي‌شود بدون آن‌كه افراد در انجام هر يك از آن‌ها با يكديگر مشاركت نموده باشند، مانند بريدن نصف بازو توسط يك شخص و نصف ديگر توسط شخص ديگر؛ در اين مورد هر چند هر يك از شركاء در ارتكاب فعل با ديگري مشاركت نكرده است اما در نتيجه‌اي كه از اقدامات انجام شده حاصل آمده، شركت داشته است. (شركت در نتيجه)
2) اجتماع سبب و مباشر: در صورتي كه سبب و مباشر در عرض يكديگر با هم اجتماع نموده و جنايت مستند به هر يك از آن‌ها باشد، هر دو شريك در جنايت خواهند بود؛ بنابراين اگر اولي غذاي مجني عليه را به سم آلوده كند (سبب) و دومي وي را به شدت مجروع سازد (مباشر) و مرگ ناشي از جراحت و مسموميت باشد، شركت در جنايت محقق شده است.
3) ارتكاب فعل شركاء در زمان‌هاي مختلف: صريح ماده 214 قانون مجازات اسلامی همزمانی یا قرابت وقوع فعل شرکاء را به منظور تحقق عنوان شرکت ضروری ندانسته است، بنابراين ممكن است اقدامات شركاء در زمان‌هاي نزديك به هم يا دور از يكديگر انجام شود، مانند آن‌كه دومي چند روز بعد از جراحت نفر اول و سومي چند ماه بعد، مجني عليه را مجروح ساخته و وي به سبب سرايت هر سه جنايت به قتل برسد.
4) شركت مجني عليه با جاني: در صورتي كه صدمه يا مرگ واقع شده مستند به فعل جاني و مجني عليه باشد، مانند آن‌كه مجني عليه پس از مجروح شدن با استعمال دارويي سمّي درصدد مداواي خود باشد و اتفاقاً بر اثر آن سم و جرح بميرد؛ در اين صورت جاني فقط ضامن جرح ايجاد شده است. همين فرض در مورد مشاركت با حيوان نيز مطرح مي‌شود. كه قاتل به اندازۀ جرم ارتكابي خود ضامن است.
مجازات شركت در جرم
مجازات شريك در جرم همان مجازاتي است كه براي مباشر و فاعل مستقل آن جرم در نظر گرفته شده که در قانون احصاء شده است.
نویسنده : سيدجعفر رحيمي
اركان شركت در جرم
الف) وجود عوامل متعدد: تحقق شركت منوط به وجود بيش از يك عامل – اعم از عامل انساني يا غير انسانی – در ارتكاب جرم است.
ب) هم عرض بودن عوامل متعدد: چنان‌كه افراد و عوامل دخالت كننده در جرم در طول يكديگر قرار داشته و تأثير فعل هر يك منوط به وجود ديگري باشد، شركت در جرم محقق نخواهد شد.
ج) علم و عمد: علم نسبت به جرم بودن عمل و عمد نسبت به انجام جرم با سوء نيّت.
د) اسناد جرم به همۀ شركاء: يعني وقوع جرم را هر چند به مقدار اندك، بتوان به فعل هر يك از شركاء نسبت داد.
اختلاف تأثيرافعال در جنايت – مانند شدت و ضعف – مانع تحقق شركت در جرم نخواهد بود.
انواع شركت در جرم
1) شركت در فعل و شركت در نتيجه: گاه ممكن است همه شركاء با مداخله در عمل واحدي موجب جنايت شوند مانند آن‌كه دو نفر با كمك هم نفر سوم را از بلندي پرتاپ كنند (شركت در فعل). و گاه شركت در جنايت با انجام افعال متعدد واقع مي‌شود بدون آن‌كه افراد در انجام هر يك از آن‌ها با يكديگر مشاركت نموده باشند، مانند بريدن نصف بازو توسط يك شخص و نصف ديگر توسط شخص ديگر؛ در اين مورد هر چند هر يك از شركاء در ارتكاب فعل با ديگري مشاركت نكرده است اما در نتيجه‌اي كه از اقدامات انجام شده حاصل آمده، شركت داشته است. (شركت در نتيجه)
2) اجتماع سبب و مباشر: در صورتي كه سبب و مباشر در عرض يكديگر با هم اجتماع نموده و جنايت مستند به هر يك از آن‌ها باشد، هر دو شريك در جنايت خواهند بود؛ بنابراين اگر اولي غذاي مجني عليه را به سم آلوده كند (سبب) و دومي وي را به شدت مجروع سازد (مباشر) و مرگ ناشي از جراحت و مسموميت باشد، شركت در جنايت محقق شده است.
3) ارتكاب فعل شركاء در زمان‌هاي مختلف: صريح ماده 214 قانون مجازات اسلامی همزمانی یا قرابت وقوع فعل شرکاء را به منظور تحقق عنوان شرکت ضروری ندانسته است، بنابراين ممكن است اقدامات شركاء در زمان‌هاي نزديك به هم يا دور از يكديگر انجام شود، مانند آن‌كه دومي چند روز بعد از جراحت نفر اول و سومي چند ماه بعد، مجني عليه را مجروح ساخته و وي به سبب سرايت هر سه جنايت به قتل برسد.
4) شركت مجني عليه با جاني: در صورتي كه صدمه يا مرگ واقع شده مستند به فعل جاني و مجني عليه باشد، مانند آن‌كه مجني عليه پس از مجروح شدن با استعمال دارويي سمّي درصدد مداواي خود باشد و اتفاقاً بر اثر آن سم و جرح بميرد؛ در اين صورت جاني فقط ضامن جرح ايجاد شده است. همين فرض در مورد مشاركت با حيوان نيز مطرح مي‌شود. كه قاتل به اندازۀ جرم ارتكابي خود ضامن است.
مجازات شركت در جرم
مجازات شريك در جرم همان مجازاتي است كه براي مباشر و فاعل مستقل آن جرم در نظر گرفته شده که در قانون احصاء شده است.
نویسنده : سيدجعفر رحيمي