tania
06-27-2011, 07:22 PM
اصطلاح تنبيه بدني در عرف معناي نسبتاً روشني داشته و نياز چنداني به تعريف آن از اين جهت نيست. اين اصطلاح تا كنون در هيچ يك از اسناد بين المللي كه در خصوص حمايت از حقوق بشر تدوين شده‌اند تعريف نشده است. تنبيه بدني كودكان به عنوان پديده‌اي تاريخي كه از ديرباز در تمامي جوامع و فرهنگهاي مختلف اشكال گوناگوني از آن وجود داشته و حتي اكنون هم در جوامع متعددي امري رايج و متداول بوده و حتي در برخي از متون ديني مربوط به مذاهب و اديان مختلف انجام آن مجاز شمرده شده، اكنون مدتهاست كه به عنوان اقدامي مغاير با حقوق بشر در نظام بين المللي حقوق بشر به رسميت شناخته شده است و تحت عناويني نظير، نقض حقوق كودك، خشونت عليه كودكان، نقض حقوق بشر و...در نظام بين المللي حقوق بشر منع و محكوم مي‌شود.
گر چه برخي از ديدگاهها تلاش كرده‌اند تا با تفكيك ميان تنبيه بدني كودكان موضعي را اتخاذ نمايند كه در آن برخي از اقسام تنبيه بدني كودكان نقض حقوق بشر محسوب نشود و در اين ميان حتي برخي با اتخاذ رويكردي مضيق و تحت اللفظي نسبت به معاهدات مربوطه با اين استدلال كه در هيچ يك از معاهدات بطور خاص از واژه «تنبيه بدني»[2] «تنبيه»[3] يا ديگر واژگان مشابه در ممنوعيت چنين رفتارهايي استفاده نشده، تلاش كرده‌اند تا ممنوعيت تنبيه كودكان به عنوان پديده‌اي ضد حقوق بشري را زير سؤال برده و آن را بطور كلي يا به صورت جزئي انكار نمايند[4] ولي با اين حال اتخاذ چنين رويكردي با آنچه در ديدگاه مقابل از نظام بين المللي حقوق بشر ارايه شده مغاير است.
ديدگاه مقابلي كه بر ممنوعيت تنبيه بدني كودكان در نظام بين المللي حقوق بشر تأكيد دارد از اسناد و استدلالهاي متعددي براي اثبات اين امر بهره مي‌گيرد. در ميان مهمترين اسنادي كه از آن ممنوعيت اعمال تنبيه بدني نسبت به كودكان استنباط شده مي‌توان به كنوانسيون حقوق كودك سازمان ملل متحد (1989)[5] اشاره نمود كه تا كنون 192 كشور آن را مورد تصويب قرار داده‌اند. از ديدگاه كميته حقوق كودك كه نهاد ناظر بر اجراي مقررات مندرج در اين كنوانسيون است، كنوانسيون مذكور تماماً با اعمال تنبيه بدني نسبت به كودكان مغاير است. كميته مذكور با توجه به حق كودك به تماميت جسماني (Right to physical Integrity) تأكيد مي‌نمايد كه تنبيه بدني كودكان با كنوانسيون حقوق كودك ناسازگار و مغاير است.[6]
در راستاي تبيين ممنوعيت تنبيه بدني با توجه به مقررات مندرج در كنوانسيون حاضر از برخي مقررات خاص در اين راستا بهره گرفته شده است. به عنوان نمونه در اين جهت مي‌توان به پاراگراف اول از ماده 19 كنوانسيون اشاره نمود كه به موجب آن تمامي دولتها متعهد شدند تا تمامي اقدامات قانوني، اجرايي، اجتماعي و آموزشي را در جهت حمايت از كودكان در برابر تمامي اشكال خشونت روحي يا جسماني[7] [...] به عمل آورند.[8]
از جمله مهمترين مقرراتي كه از آنها در جهت اثبات ممنوعيت تنبيه بدني كودكان بهره گرفته شده، مقرراتي هستندكه درباره ممنوعيت شكنجه، يا ديگر رفتارها يا مجازات ظالمانه، غيرانساني يا تحقير آميز[9]، به تصويب رسيده‌اند.
مقرراتي كه در ماده 37 كنوانسيون حقوق كودك گنجانده شده و به موجب آن دولتها متعهد شدند. به اين كه تضمين نمايند هيچ كودكي تحت شكنجه يا ديگر رفتارها يا تنبيهات ظالمانه، غيرانساني و تحقير آميز قرار نمي‌گيرد[10] را در راستاي ممنوعيت تنبيه بدني كودكان تفسير نموده‌اند. با اين توضيح كه تنبيه بدني كودكان به عنوان امري غيرانساني، ظالمانه يا تحقير آميز به شمار آمده است.[11]
همچنين از ديگر مقررات مندرج در كنوانسيون حقوق كودك كه در جهت حفظ و حمايت از كرامت كودك[12] و الغاي اعمال سنتي و غيرقانوني نسبت به سلامت كودكان[13]، تدوين شده‌اند نيز در راستاي تبيين ممنوعيت تنبيه بدني كودكان بهره گرفته مي‌شود.[14]
در اين جهت مطابق تفسير كانتي از مفهوم كرامت (Dignity) با هيچ كس نبايد به عنوان ابزاري صرف در جهت اهداف ديگر بدون توجه به كرامت شخصي او، رفتار نمود. تنبيه بدني از آن جهت كرامت انسان را نقض مي‌كند كه كودك را چون ابزاري محض در جهت اهداف تنبيه كننده قرار مي‌دهد علاوه بر اين چنين تنبيهاتي به عنوان ابزاري براي نايل شدن به اهداف خودخواهانه بزرگسالان و فائق آمدن بر مشاجره در كوتاهترين زمان مورد استفاده قرار مي‌گيرد يا آنكه به جهت تنبيهاتي هيچ اثر دايمي خوب نسبت به آنها ندارند.[15]
از اين روي تمامي مقرراتي را كه در ميثاق بين المللي حقوق مدني و سياسي (1966)[16] كنوانسيون اروپايي حقوق بشر (1950)[17]، كنوانسيون آمريكايي حقوق بشر (1969)[18] كنوانسيون منع شكنجه و رفتارهاي غيرانساني (1981) و... در جهت حفظ و حمايت از كرامت انسان يا ممنوعيت مجازات و رفتارهاي غيرانساني تدوين شده را مي‌توان در راستاي ممنوعيت تنبيه بدني كودكانبكار گرفت. آنچنان كه برخي از گزارشگران ویژه حقوق بشر نيز در گزارشات خود به ممنوعيت تنبيه بدني كودكان بر پايه ممنوعيت شكنجه و ساير رفتارها يا مجازاتهاي غيرانساني، ظالمانه يا تحقيرآميز تأكيد نموده‌اند.[19]
بديهي است كه ديدگاههايي كه در خصوص ممنوعيت تنبيه بدني كودكان مطرح شده و اسناد و استدلالهايي كه درباره اين موضوع در سطوح مختلف بين المللي، منطقه‌اي و ملي طرح گرديده بسيار متنوع و متعدد مي‌باشد كه در اين مختصر مجال بررسي تمامي آنها نيست.[20]
محمد ابراهيمي
[1] . Corporal punishment of Children
[2] . Corporal punishmeent
[3] . spanking
[4] . براي نمونه ر.ك: susan kilbourne, opposition to u.s.Ratification of the UN convention on the Rights of the childiResponses to parental Rights Arguments, 4 Loy. Poverty L.j.55 , 95-96 (1998), Abdullahi- An- Naim , cultural Transformation and Normative consensus on the Best Interests of the child in The Best Interests of the child: Reconciling culture and uman Rights 62, 78- 79 (philip Alston Ed. 1994)
[5] . UN Convention on the Rights of the child (1989) , un Doc . A/ Res/ 44/25.
[6] . برايي توضيح بيشتر ر.ك: Report of the un committee on the Rights of the child, on the seventh session, un Doc. CRC/ C/34, Annex Iv, 63 NOV.1994.
[7] . Physical or mental violence
[8] . ر.ك: CRC, Art.19 (1)
[9] . prohibiting Torture or other cruel, Inhuman or Degrading Treatment or punishment.
[10] . ر.ك: CRC , Art. 37.
[11] . براي توضيح ر.ك: susan H. Bitensky, Corporal punishment of children A Human Rights violation, Transnational publishers, 2006 , pp. 59-63.
[12] . ر.ك: CRC, Art.28(2).
[13] . ر.ك: CRC,Art.24 (3)
[14] . ر.ك: susan H. Bitensky, op. cit, pp. 63-69
[15] . ر.ك: Ibid, pp. 77-78
[16] . ICCPR (1996), Art.7
[17] . ECHR(1950),Art.3
[18] . Achr (1969), Art.5
[19] . براي نمونه ر.ك: Report of the special Rapportear of the Commission on Human Rights on the Question of Torture and other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or punishment, para.53 un Doc. A/ 57/ 173 (2002)
[20] . براي توضيح بيشتر ر.ك: susan H Bitensky, op. cit., pp. 47- 116
همچنين ر.ك: Claire Breen, The corporal punishment of children in New Zealand: The case for Abolition , 2002 , N.Z.L.Rev. 359.
Cynthia price cohen, Freedom from corporal punishment: one of the Human Rights of children, N.Y.L SCH. HUM. RTS. ANN. 95 (1984)
گر چه برخي از ديدگاهها تلاش كرده‌اند تا با تفكيك ميان تنبيه بدني كودكان موضعي را اتخاذ نمايند كه در آن برخي از اقسام تنبيه بدني كودكان نقض حقوق بشر محسوب نشود و در اين ميان حتي برخي با اتخاذ رويكردي مضيق و تحت اللفظي نسبت به معاهدات مربوطه با اين استدلال كه در هيچ يك از معاهدات بطور خاص از واژه «تنبيه بدني»[2] «تنبيه»[3] يا ديگر واژگان مشابه در ممنوعيت چنين رفتارهايي استفاده نشده، تلاش كرده‌اند تا ممنوعيت تنبيه كودكان به عنوان پديده‌اي ضد حقوق بشري را زير سؤال برده و آن را بطور كلي يا به صورت جزئي انكار نمايند[4] ولي با اين حال اتخاذ چنين رويكردي با آنچه در ديدگاه مقابل از نظام بين المللي حقوق بشر ارايه شده مغاير است.
ديدگاه مقابلي كه بر ممنوعيت تنبيه بدني كودكان در نظام بين المللي حقوق بشر تأكيد دارد از اسناد و استدلالهاي متعددي براي اثبات اين امر بهره مي‌گيرد. در ميان مهمترين اسنادي كه از آن ممنوعيت اعمال تنبيه بدني نسبت به كودكان استنباط شده مي‌توان به كنوانسيون حقوق كودك سازمان ملل متحد (1989)[5] اشاره نمود كه تا كنون 192 كشور آن را مورد تصويب قرار داده‌اند. از ديدگاه كميته حقوق كودك كه نهاد ناظر بر اجراي مقررات مندرج در اين كنوانسيون است، كنوانسيون مذكور تماماً با اعمال تنبيه بدني نسبت به كودكان مغاير است. كميته مذكور با توجه به حق كودك به تماميت جسماني (Right to physical Integrity) تأكيد مي‌نمايد كه تنبيه بدني كودكان با كنوانسيون حقوق كودك ناسازگار و مغاير است.[6]
در راستاي تبيين ممنوعيت تنبيه بدني با توجه به مقررات مندرج در كنوانسيون حاضر از برخي مقررات خاص در اين راستا بهره گرفته شده است. به عنوان نمونه در اين جهت مي‌توان به پاراگراف اول از ماده 19 كنوانسيون اشاره نمود كه به موجب آن تمامي دولتها متعهد شدند تا تمامي اقدامات قانوني، اجرايي، اجتماعي و آموزشي را در جهت حمايت از كودكان در برابر تمامي اشكال خشونت روحي يا جسماني[7] [...] به عمل آورند.[8]
از جمله مهمترين مقرراتي كه از آنها در جهت اثبات ممنوعيت تنبيه بدني كودكان بهره گرفته شده، مقرراتي هستندكه درباره ممنوعيت شكنجه، يا ديگر رفتارها يا مجازات ظالمانه، غيرانساني يا تحقير آميز[9]، به تصويب رسيده‌اند.
مقرراتي كه در ماده 37 كنوانسيون حقوق كودك گنجانده شده و به موجب آن دولتها متعهد شدند. به اين كه تضمين نمايند هيچ كودكي تحت شكنجه يا ديگر رفتارها يا تنبيهات ظالمانه، غيرانساني و تحقير آميز قرار نمي‌گيرد[10] را در راستاي ممنوعيت تنبيه بدني كودكان تفسير نموده‌اند. با اين توضيح كه تنبيه بدني كودكان به عنوان امري غيرانساني، ظالمانه يا تحقير آميز به شمار آمده است.[11]
همچنين از ديگر مقررات مندرج در كنوانسيون حقوق كودك كه در جهت حفظ و حمايت از كرامت كودك[12] و الغاي اعمال سنتي و غيرقانوني نسبت به سلامت كودكان[13]، تدوين شده‌اند نيز در راستاي تبيين ممنوعيت تنبيه بدني كودكان بهره گرفته مي‌شود.[14]
در اين جهت مطابق تفسير كانتي از مفهوم كرامت (Dignity) با هيچ كس نبايد به عنوان ابزاري صرف در جهت اهداف ديگر بدون توجه به كرامت شخصي او، رفتار نمود. تنبيه بدني از آن جهت كرامت انسان را نقض مي‌كند كه كودك را چون ابزاري محض در جهت اهداف تنبيه كننده قرار مي‌دهد علاوه بر اين چنين تنبيهاتي به عنوان ابزاري براي نايل شدن به اهداف خودخواهانه بزرگسالان و فائق آمدن بر مشاجره در كوتاهترين زمان مورد استفاده قرار مي‌گيرد يا آنكه به جهت تنبيهاتي هيچ اثر دايمي خوب نسبت به آنها ندارند.[15]
از اين روي تمامي مقرراتي را كه در ميثاق بين المللي حقوق مدني و سياسي (1966)[16] كنوانسيون اروپايي حقوق بشر (1950)[17]، كنوانسيون آمريكايي حقوق بشر (1969)[18] كنوانسيون منع شكنجه و رفتارهاي غيرانساني (1981) و... در جهت حفظ و حمايت از كرامت انسان يا ممنوعيت مجازات و رفتارهاي غيرانساني تدوين شده را مي‌توان در راستاي ممنوعيت تنبيه بدني كودكانبكار گرفت. آنچنان كه برخي از گزارشگران ویژه حقوق بشر نيز در گزارشات خود به ممنوعيت تنبيه بدني كودكان بر پايه ممنوعيت شكنجه و ساير رفتارها يا مجازاتهاي غيرانساني، ظالمانه يا تحقيرآميز تأكيد نموده‌اند.[19]
بديهي است كه ديدگاههايي كه در خصوص ممنوعيت تنبيه بدني كودكان مطرح شده و اسناد و استدلالهايي كه درباره اين موضوع در سطوح مختلف بين المللي، منطقه‌اي و ملي طرح گرديده بسيار متنوع و متعدد مي‌باشد كه در اين مختصر مجال بررسي تمامي آنها نيست.[20]
محمد ابراهيمي
[1] . Corporal punishment of Children
[2] . Corporal punishmeent
[3] . spanking
[4] . براي نمونه ر.ك: susan kilbourne, opposition to u.s.Ratification of the UN convention on the Rights of the childiResponses to parental Rights Arguments, 4 Loy. Poverty L.j.55 , 95-96 (1998), Abdullahi- An- Naim , cultural Transformation and Normative consensus on the Best Interests of the child in The Best Interests of the child: Reconciling culture and uman Rights 62, 78- 79 (philip Alston Ed. 1994)
[5] . UN Convention on the Rights of the child (1989) , un Doc . A/ Res/ 44/25.
[6] . برايي توضيح بيشتر ر.ك: Report of the un committee on the Rights of the child, on the seventh session, un Doc. CRC/ C/34, Annex Iv, 63 NOV.1994.
[7] . Physical or mental violence
[8] . ر.ك: CRC, Art.19 (1)
[9] . prohibiting Torture or other cruel, Inhuman or Degrading Treatment or punishment.
[10] . ر.ك: CRC , Art. 37.
[11] . براي توضيح ر.ك: susan H. Bitensky, Corporal punishment of children A Human Rights violation, Transnational publishers, 2006 , pp. 59-63.
[12] . ر.ك: CRC, Art.28(2).
[13] . ر.ك: CRC,Art.24 (3)
[14] . ر.ك: susan H. Bitensky, op. cit, pp. 63-69
[15] . ر.ك: Ibid, pp. 77-78
[16] . ICCPR (1996), Art.7
[17] . ECHR(1950),Art.3
[18] . Achr (1969), Art.5
[19] . براي نمونه ر.ك: Report of the special Rapportear of the Commission on Human Rights on the Question of Torture and other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or punishment, para.53 un Doc. A/ 57/ 173 (2002)
[20] . براي توضيح بيشتر ر.ك: susan H Bitensky, op. cit., pp. 47- 116
همچنين ر.ك: Claire Breen, The corporal punishment of children in New Zealand: The case for Abolition , 2002 , N.Z.L.Rev. 359.
Cynthia price cohen, Freedom from corporal punishment: one of the Human Rights of children, N.Y.L SCH. HUM. RTS. ANN. 95 (1984)