tania
02-28-2011, 06:05 AM
دلال در لغت به معنای «میانجی بین بایع و مشتری، كسی كه با دریافت حق معینی واسطه مابین خریدار و فروشنده می‌شود» آمده است. در اصطلاح حقوق تجارت «كسی است كه با دریافت حق معینی واسطه بین خریدار و فروشنده می‌شود؛ به عبارت دیگر دلال كسی است كه در مقابل اجرت واسطه انجام معاملاتی شده یا برای كسی كه می‌خواهد معاملاتی نماید طرف معامله پیدا می‌كند، در دلالی مقررات وكالت اجراء می‌شود».
همه اقسام عملیات دلالی، تجارت محسوب می‌شود. مراجعه به دلال برای انجام معامله جز در مورد معاملات بورس اجباری نیست و طرفین آزادند به واسطههامراجعه كرده و با پرداخت مبلغ مختصری حق دلالی، مشتریان معتبر پیدا كنند.
اقسام دلالی:
1) برای معاملات ملكی.
2) برای معاملات تجاری.
3) برای خواروبار و سایر امور شهری.
شخص می‌تواند در رشته‌های مختلف دلالی نماید ولی باید برای هر یك از آنها، پروانه جداگانه اخذ نماید. دلال علاوه بر دلالی شخصاً می‌تواند تجارت كند و می‌تواند در معامله‌ای كه به عنوان دلال انجام می‌دهد، خود نیز سهیم یا منتفع باشد.
یك نوع دیگر دلالی نیز طبق قانون بورس پیش‌بینی شده است كه كارگزار نامیده می‌شود و تشریفات دلالی و أخذ پروانه برای آن تابع قانون بورس می‌باشد.
قرارداد دلالی
قرارداد دلالی، عقدی جایز است؛ یعنی طرفین قرارداد (آمر ودلال) می‌توانند آن را فسخ كنند. در صورت فسخ قرارداد دلال نسبت به عملی كه انجام داده یا به ترتیبی كه در قرارداد قید شده، مستحق اجرت و مخارجی كه كرده است، خواهد بود.
دلال جز معرفی طرفین معامله به یكدیگر وظیفه‌ای ندارد و جز با اجازه مخصوص نمی‌تواند نمایندگی یكی از طرفین را عهده‌دار باشد یا آن كه طرف معامله قرار گیرد و به همین ترتیب جز در مواردی كه از یكی از طرفین ضمانت كرده باشد، دلال هیچ گونه تعهدی نسبت به اجرای معامله و حسن انجام تعهدات طرفین ندارد. با انجام معامله عمل دلال خاتمه می‌یابد.
دلال وقتی مستحق اجرت می‌شود كه عمل دلالی را انجام داده باشد؛ لذا دلال در صورتی می‌تواند حق دلالی را مطالبه كند كه معامله به راهنمایی یا وساطت او تمام شود.
در صورتی كه معامله به رضایت طرفین یا به واسطه یكی از خیارات قانونی فسخ شود حق مطالبه دلالی از دلال سلب نمی‌شود مشروط بر این كه فسخ معامله مستند به دلال نباشد.
همه اقسام عملیات دلالی، تجارت محسوب می‌شود. مراجعه به دلال برای انجام معامله جز در مورد معاملات بورس اجباری نیست و طرفین آزادند به واسطههامراجعه كرده و با پرداخت مبلغ مختصری حق دلالی، مشتریان معتبر پیدا كنند.
اقسام دلالی:
1) برای معاملات ملكی.
2) برای معاملات تجاری.
3) برای خواروبار و سایر امور شهری.
شخص می‌تواند در رشته‌های مختلف دلالی نماید ولی باید برای هر یك از آنها، پروانه جداگانه اخذ نماید. دلال علاوه بر دلالی شخصاً می‌تواند تجارت كند و می‌تواند در معامله‌ای كه به عنوان دلال انجام می‌دهد، خود نیز سهیم یا منتفع باشد.
یك نوع دیگر دلالی نیز طبق قانون بورس پیش‌بینی شده است كه كارگزار نامیده می‌شود و تشریفات دلالی و أخذ پروانه برای آن تابع قانون بورس می‌باشد.
قرارداد دلالی
قرارداد دلالی، عقدی جایز است؛ یعنی طرفین قرارداد (آمر ودلال) می‌توانند آن را فسخ كنند. در صورت فسخ قرارداد دلال نسبت به عملی كه انجام داده یا به ترتیبی كه در قرارداد قید شده، مستحق اجرت و مخارجی كه كرده است، خواهد بود.
دلال جز معرفی طرفین معامله به یكدیگر وظیفه‌ای ندارد و جز با اجازه مخصوص نمی‌تواند نمایندگی یكی از طرفین را عهده‌دار باشد یا آن كه طرف معامله قرار گیرد و به همین ترتیب جز در مواردی كه از یكی از طرفین ضمانت كرده باشد، دلال هیچ گونه تعهدی نسبت به اجرای معامله و حسن انجام تعهدات طرفین ندارد. با انجام معامله عمل دلال خاتمه می‌یابد.
دلال وقتی مستحق اجرت می‌شود كه عمل دلالی را انجام داده باشد؛ لذا دلال در صورتی می‌تواند حق دلالی را مطالبه كند كه معامله به راهنمایی یا وساطت او تمام شود.
در صورتی كه معامله به رضایت طرفین یا به واسطه یكی از خیارات قانونی فسخ شود حق مطالبه دلالی از دلال سلب نمی‌شود مشروط بر این كه فسخ معامله مستند به دلال نباشد.