sunyboy
04-25-2009, 09:37 PM
آدمی به عنوان پیچیدهترین موجود، دارای نیازهای متعدد و متنوعی است . او سراپا نیازمند آفریده شده و همهی زندگی او را نیاز دربرگرفته، و دین گل سرسبد نیازهای اوست . ریشهی احساس به دین، ژرف و عمیق است واین احساس یك وابستگی مطلق است . به دیگر سخن، انسان گرایش و كششهای دائمی به سوی آفریدگار خویش دارد و زمزمهها، طلبها، راز و نیازهایش نیز برخاسته از آن كششهاست . عبادت تجلی خواست روحی بشر است و منظومهی عبادات نیز شكل دادن و قالب ساختن برای آن حقیقت و تجلی فطری است كه در عمق فطرت انسان وجود دارد . آدمی قادر نیست از قلمرو راز و نیاز بگریزد، انسان ممكن نیست كه خود را نیازمند خداوند احساس نكند .
اگر احساس كرد كه در زندگی او خدایی نیست، مثل مگسهای خشك پاییزی میشود كه به محض این كه به شیشه میخورد، بیصدا میمیرد . یكی از نیازهای بشر، گوش دادن به كلام خداوند است . حتی آوای دلنشین قرآن نیز دردهای او را تسكین میدهد و نیازش را برمیآورد .
درمقالهی حاضر، از چكیدهی سه تحقیق پزشكی سخن میرود كه در هر یك از آنها، تاثیر آوای قرآن كریم در كاهش استرس و اضطراب بیماران مورد مطالعه قرار گرفته است .
1 - بررسی میزان تاثیر آوای قرآن كریم بر كاهش سطح اضطراب قبل و بعد از انجام اقدامات تشخیصی و درمانی .
در چكیدهی تحقیق فوق كه در دانشگاه علوم پزشكی اصفهان و به سال هزارو سی صدو هفتادو شش صورت گرفت، آمده است: اضطراب، پدیدهی شایع عصر ماست، اما پیشینهای به طول تمامی تاریخ دارد، و از این رو، همواره مورد توجه بوده است . با این وصف، اضطراب كم، برای حیات و زندگی روزمره لازم است، ولی قطعا اضطراب زیاد، آثار و زیانهای جدی بر جسم و روان و روابط اجتماعی میگذارد، و در نتیجه، كنترل و مهار آن همیشه توصیه شده است .
شاید به این علت در سالهای اخیر، پژوهش گران تاكید و توجه زیادی بر روشهای غیر دارویی كاهش اضطراب دارند، و در این راستا، در تحقیقات فراوان، تاثیر انواع موسیقی بر كاهش اضطراب، مورد ارزیابی قرار گرفته است . یكی از اقسام موسیقی، موسیقی ناشی از تلاوت آیات قرآن كریم است، این موسیقی عرفانی و دلپذیر، یكی از باشكوهترین ابعاد اعجاز بیانی قرآن مجید است .
هدف تحقیق، بررسی تاثیر آوای قرآن بر وضعیت استرس بیماران، قبل و بعد از اقدامات درمانی است . فرضیهی تحقیق عبارت بود از اینكه آوای قرآن بر كاهش شدت اضطراب قبل و بعد از انجام اقدامات تشخیصی و درمانی، مؤثر است . این طرح تحقیقاتی، یك مطالعه نیمه تجربی به شمار میرفت كه جامعهی آماری آن را كلیه بیماران بخشهای داخلی و جراحی بیمارستان امام حسین ( علیه السلام) و امام خمینی ( رحمه الله) اصفهان تشكیل میداد . این بیماران قرار بود تحتیك نوع پروسه تهاجمی قرار گیرند .
حجم نمونه در این مطالعه هشتاد نفر بودهاند كه به طور تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار داده شدند . در این تحقیق، برای كاهش اضطراب گروه آزمون، از بیست دقیقه آوای قرآن كریم با صدای اساتید بزرگ مصری و ایرانی كه از بین آیات و سورههای مختلف انتخاب شده بود، استفاده گردید، و از طریق هدفون به استماع واحدهای بیمارستانی رسانده شد . اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرمافزار epl6 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، و نتایج زیر به دست آمد:
در مرحلهی اول، كاهش اضطراب در دو گروه شاهد و آزمون محسوس نبود، در حالی كه در گروه آزمون در مراحل دوم و سوم - قبل و بعد از انجام پروسیجر میزان اضطراب كاهش یافته، اما این كاهش در گروه شاهد مشاهده نشد و نیز، در بررسی علائم حیاتی در گروه آزمون، میزان فشار خون سیستول و تنفس تعدیل یافته، ولی تعداد نبض، و میزان فشار خون دیاستول در مقایسه با گروه شاهد، تغییر معنا داری نداشته است .
همچنین، عوامل دیگری مثل سابقهی انجام پروسیجر، نوع عمل، سن، جنبش، سابقهی استماع به موسیقی یا تلاوت آیات قرآن، تشخیص پزشكی و ... بررسی گردید، كه هیچ كدام ارتباط معنیداری با كاهش سطح اضطراب نشان ندارند . بنابراین، نتایج تحقیق نشان داد كه فرضیهی تحقیق درست و قابل اثبات است، یعنی این كه آوای قرآن كریم بر كاهش سطح اضطراب بیماران قبل و بعد از انجام تشخیصی و درمانی تاثیر دارد.
2 - میزان تاثیر آوای قرآن كریم بر كاهش میزان اضطراب بیماران، قبل از عمل جراحی در بیمارستانهای منتخب تهران در سال هزارو سیصد و هفتادو شش .
تحقیق مذكور نیمه تجربی بود كه به منظور بررسی میزان تاثیر آوای قرآن كریم بر اضطراب بیماران، قبل از عمل جراحی قلب صورت گرفت . این پژوهش، در بخش جراحی قلب بیمارستان امام خمینی ( رحمه الله) تهران انجام یافت . هدف كلی پژوهش، تعیین میزان تاثیر آوای قرآن كریم بر اضطراب بیماران قبل از عمل جراحی قلب بود .
تعداد هشتاد نفر از بیماران با توجه به مشخصات نمونه انتخاب شدند . از این تعداد، پنجاه نفر در گروه آزمون تحت تاثیر متغیر مستقل گوش كردن به آوای قرآن كریم، از بعد از ظهر روز قبل، دو بار و هر بار پانزده دقیقه به آوای قرآن كریم گوش كردند، و سی نفر در گروه شاهد قرار گرفتند، كه تحت تاثیر دخالت و مداخلهی پژوهشگر قرار نداشتند، و تنها از مراقبتهای معمول بخش جراحی استفاده میكردند . اضطراب بیماران در دو گروه با بعد از ظهر روز قبل از عمل و صبح عمل با پرسش نامهی اضطراب اسپیل برگر و چك لیست ثبت علائم حیاتی سنجیده شد، و در پایان نمونهگیری، میزان كاهش اضطراب گروه آزمون و شاهد مقایسه گردید .
تجزیه و تحلیل یافتههای آزمون آماری نشان از آن داشت كه میزان اضطراب بیماران قبل از عمل جراحی به تاثیر از آوای قرآن كاهش یافته است .
3 - بررسی تاثیر آوای قرآن كریم بر كاهش میزان اضطراب بیماران بستری در بخشهای مراقبت ویژهی قلبی یكی از بیمارستانهای منتخب شهر تهران در سال هزارو سیصد و هفتادو شش .
پژوهش مذكور، یك مطالعهی نیمهتجربی بود كه با هدف مطالعهی تاثیر آوای قرآن كریم بر میزان اضطراب بیماران بستری در بخشهای مراقبت ویژهی قلبی یكی از بیمارستانهای منتخب شهر تهران انجام شده است . تعداد نمونههای این پژوهش شصت نفر بودهاند كه به صورتی تصادفی و با استفاده از قرعه كشی در دو گروه آزمایش كنترل قرار گرفتند . جهت گرد آوری دادهها، از پرسش نامهی دو قسمتی استفاده شد .
قسمت اول پرسش نامه مربوط به اطلاعات فردی و سؤالاتی در مورد موسیقیهای مذهبی بود، و بخش دوم، شامل پرسش نامهی استاندارد اسپیل برگر بود . در این پژوهش برای گروه آزمایش با صدای استاد عبدالباسط، آیات ده تا بیستو سه سورهی یوسف با استفاده از ضبط صوت مجهز به هدفون به مدت بیست دقیقه پخش شد . قبل و بعد از پخش آوای قرآن كریم، در دو گروه آزمایش و كنترل فرم اضطراب اسپیل برگر توسط واحدها تكمیل و جهت تعیین میزان اثر بخش آوای قرآن كریم، اختلاف نمرات اضطراب قبل و بعد از مداخله، محاسبه گردید . نتایجحاصل از پژوهش نشان داد كه استماع آوای قرآن كریم باعث كاهش اضطراب بیماران میشود .
نتیجه
در سالهای آغازین قرن بیست و یكم نیز توجه و گرایش به معنویت مهمترین پدیده زمان ماست، و دیگر همانند گذشته جدال با معنویت و خداوند، جدالی ترقیخواهانه به نظر نمیرسد . از یك سو، علم در پاسخ به سئوالات انسان اظهار عجز و ناتوانی میكند و به قول سارتر (1971) علم مرده است، و از سوی دیگر، احساس تنهایی، ناامنی، پوچی و وانهادگی او را سخت میآزرد . راه نجات از این بحران در آمیختن معنویت و عقلانیت است كه یك پای آن وحی و پای دیگر عقل است .
مرتضی شیرودی / دیدار آشنا شماره 42
اگر احساس كرد كه در زندگی او خدایی نیست، مثل مگسهای خشك پاییزی میشود كه به محض این كه به شیشه میخورد، بیصدا میمیرد . یكی از نیازهای بشر، گوش دادن به كلام خداوند است . حتی آوای دلنشین قرآن نیز دردهای او را تسكین میدهد و نیازش را برمیآورد .
درمقالهی حاضر، از چكیدهی سه تحقیق پزشكی سخن میرود كه در هر یك از آنها، تاثیر آوای قرآن كریم در كاهش استرس و اضطراب بیماران مورد مطالعه قرار گرفته است .
1 - بررسی میزان تاثیر آوای قرآن كریم بر كاهش سطح اضطراب قبل و بعد از انجام اقدامات تشخیصی و درمانی .
در چكیدهی تحقیق فوق كه در دانشگاه علوم پزشكی اصفهان و به سال هزارو سی صدو هفتادو شش صورت گرفت، آمده است: اضطراب، پدیدهی شایع عصر ماست، اما پیشینهای به طول تمامی تاریخ دارد، و از این رو، همواره مورد توجه بوده است . با این وصف، اضطراب كم، برای حیات و زندگی روزمره لازم است، ولی قطعا اضطراب زیاد، آثار و زیانهای جدی بر جسم و روان و روابط اجتماعی میگذارد، و در نتیجه، كنترل و مهار آن همیشه توصیه شده است .
شاید به این علت در سالهای اخیر، پژوهش گران تاكید و توجه زیادی بر روشهای غیر دارویی كاهش اضطراب دارند، و در این راستا، در تحقیقات فراوان، تاثیر انواع موسیقی بر كاهش اضطراب، مورد ارزیابی قرار گرفته است . یكی از اقسام موسیقی، موسیقی ناشی از تلاوت آیات قرآن كریم است، این موسیقی عرفانی و دلپذیر، یكی از باشكوهترین ابعاد اعجاز بیانی قرآن مجید است .
هدف تحقیق، بررسی تاثیر آوای قرآن بر وضعیت استرس بیماران، قبل و بعد از اقدامات درمانی است . فرضیهی تحقیق عبارت بود از اینكه آوای قرآن بر كاهش شدت اضطراب قبل و بعد از انجام اقدامات تشخیصی و درمانی، مؤثر است . این طرح تحقیقاتی، یك مطالعه نیمه تجربی به شمار میرفت كه جامعهی آماری آن را كلیه بیماران بخشهای داخلی و جراحی بیمارستان امام حسین ( علیه السلام) و امام خمینی ( رحمه الله) اصفهان تشكیل میداد . این بیماران قرار بود تحتیك نوع پروسه تهاجمی قرار گیرند .
حجم نمونه در این مطالعه هشتاد نفر بودهاند كه به طور تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار داده شدند . در این تحقیق، برای كاهش اضطراب گروه آزمون، از بیست دقیقه آوای قرآن كریم با صدای اساتید بزرگ مصری و ایرانی كه از بین آیات و سورههای مختلف انتخاب شده بود، استفاده گردید، و از طریق هدفون به استماع واحدهای بیمارستانی رسانده شد . اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرمافزار epl6 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، و نتایج زیر به دست آمد:
در مرحلهی اول، كاهش اضطراب در دو گروه شاهد و آزمون محسوس نبود، در حالی كه در گروه آزمون در مراحل دوم و سوم - قبل و بعد از انجام پروسیجر میزان اضطراب كاهش یافته، اما این كاهش در گروه شاهد مشاهده نشد و نیز، در بررسی علائم حیاتی در گروه آزمون، میزان فشار خون سیستول و تنفس تعدیل یافته، ولی تعداد نبض، و میزان فشار خون دیاستول در مقایسه با گروه شاهد، تغییر معنا داری نداشته است .
همچنین، عوامل دیگری مثل سابقهی انجام پروسیجر، نوع عمل، سن، جنبش، سابقهی استماع به موسیقی یا تلاوت آیات قرآن، تشخیص پزشكی و ... بررسی گردید، كه هیچ كدام ارتباط معنیداری با كاهش سطح اضطراب نشان ندارند . بنابراین، نتایج تحقیق نشان داد كه فرضیهی تحقیق درست و قابل اثبات است، یعنی این كه آوای قرآن كریم بر كاهش سطح اضطراب بیماران قبل و بعد از انجام تشخیصی و درمانی تاثیر دارد.
2 - میزان تاثیر آوای قرآن كریم بر كاهش میزان اضطراب بیماران، قبل از عمل جراحی در بیمارستانهای منتخب تهران در سال هزارو سیصد و هفتادو شش .
تحقیق مذكور نیمه تجربی بود كه به منظور بررسی میزان تاثیر آوای قرآن كریم بر اضطراب بیماران، قبل از عمل جراحی قلب صورت گرفت . این پژوهش، در بخش جراحی قلب بیمارستان امام خمینی ( رحمه الله) تهران انجام یافت . هدف كلی پژوهش، تعیین میزان تاثیر آوای قرآن كریم بر اضطراب بیماران قبل از عمل جراحی قلب بود .
تعداد هشتاد نفر از بیماران با توجه به مشخصات نمونه انتخاب شدند . از این تعداد، پنجاه نفر در گروه آزمون تحت تاثیر متغیر مستقل گوش كردن به آوای قرآن كریم، از بعد از ظهر روز قبل، دو بار و هر بار پانزده دقیقه به آوای قرآن كریم گوش كردند، و سی نفر در گروه شاهد قرار گرفتند، كه تحت تاثیر دخالت و مداخلهی پژوهشگر قرار نداشتند، و تنها از مراقبتهای معمول بخش جراحی استفاده میكردند . اضطراب بیماران در دو گروه با بعد از ظهر روز قبل از عمل و صبح عمل با پرسش نامهی اضطراب اسپیل برگر و چك لیست ثبت علائم حیاتی سنجیده شد، و در پایان نمونهگیری، میزان كاهش اضطراب گروه آزمون و شاهد مقایسه گردید .
تجزیه و تحلیل یافتههای آزمون آماری نشان از آن داشت كه میزان اضطراب بیماران قبل از عمل جراحی به تاثیر از آوای قرآن كاهش یافته است .
3 - بررسی تاثیر آوای قرآن كریم بر كاهش میزان اضطراب بیماران بستری در بخشهای مراقبت ویژهی قلبی یكی از بیمارستانهای منتخب شهر تهران در سال هزارو سیصد و هفتادو شش .
پژوهش مذكور، یك مطالعهی نیمهتجربی بود كه با هدف مطالعهی تاثیر آوای قرآن كریم بر میزان اضطراب بیماران بستری در بخشهای مراقبت ویژهی قلبی یكی از بیمارستانهای منتخب شهر تهران انجام شده است . تعداد نمونههای این پژوهش شصت نفر بودهاند كه به صورتی تصادفی و با استفاده از قرعه كشی در دو گروه آزمایش كنترل قرار گرفتند . جهت گرد آوری دادهها، از پرسش نامهی دو قسمتی استفاده شد .
قسمت اول پرسش نامه مربوط به اطلاعات فردی و سؤالاتی در مورد موسیقیهای مذهبی بود، و بخش دوم، شامل پرسش نامهی استاندارد اسپیل برگر بود . در این پژوهش برای گروه آزمایش با صدای استاد عبدالباسط، آیات ده تا بیستو سه سورهی یوسف با استفاده از ضبط صوت مجهز به هدفون به مدت بیست دقیقه پخش شد . قبل و بعد از پخش آوای قرآن كریم، در دو گروه آزمایش و كنترل فرم اضطراب اسپیل برگر توسط واحدها تكمیل و جهت تعیین میزان اثر بخش آوای قرآن كریم، اختلاف نمرات اضطراب قبل و بعد از مداخله، محاسبه گردید . نتایجحاصل از پژوهش نشان داد كه استماع آوای قرآن كریم باعث كاهش اضطراب بیماران میشود .
نتیجه
در سالهای آغازین قرن بیست و یكم نیز توجه و گرایش به معنویت مهمترین پدیده زمان ماست، و دیگر همانند گذشته جدال با معنویت و خداوند، جدالی ترقیخواهانه به نظر نمیرسد . از یك سو، علم در پاسخ به سئوالات انسان اظهار عجز و ناتوانی میكند و به قول سارتر (1971) علم مرده است، و از سوی دیگر، احساس تنهایی، ناامنی، پوچی و وانهادگی او را سخت میآزرد . راه نجات از این بحران در آمیختن معنویت و عقلانیت است كه یك پای آن وحی و پای دیگر عقل است .
مرتضی شیرودی / دیدار آشنا شماره 42