PDA

توجه ! این یک نسخه آرشیو شده می باشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمی کنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : تارخچه معادن طلاي ايران



Borna66
04-24-2009, 12:37 AM
تاريخچه ي طلا در ايران

طلا فلزي گرانبها است که در زبان هاي فارسي به زر، فرانسه به OR ، انگليسي به GOLD ، آلماني به GOLD ، ايتاليايي به ORO و عربي به ذهب معروف است.

زر از جمله فلزاتي است که از زمان هاي باستان مورد استفاده ي بشر قرار گرفته است. احتمال مي رود در ابتدا ريزه هاي براق آن در کنار رودخانه ها جلب توجه او را کرده باشد.دانشمندان عقيده دارند که تاکنون از پوسته ي زمين قريب 95000 تن طلا استخراج شده که اين مقدار از يک ميليونيم حجم موجود در پوسته ي زمين، کمتر است(ذخيره ي طلاي پوسته ي زمين را پانصد ميليونيم درصد برآورد کرده اند)

تنها در آب اقيانوس ها قريب يک ميليارد تن طلا وجود دارد. البته همه ي طلاي موجود در پوسته ي زمين قابل بهره برداري نيست. در ايران گيرشمن، در کتاب ايران از آغاز تا اسلام مي نويسد:در دوره ي مادها از معادن طلاي اطراف همدان بهره برداري مي شده است.

ويل دورانت در جلد اول کتاب مشرق زمين گاهواره ي تمدن از گفتار G.HAUART نقل مي کند:

در کوره هايي که اين قوم (مادها) براي سکونت خود انتخاب کرده بودند مس، آهن، طلا، نقره، سنگ مرمر و سنگ هاي گرانبها به دست آوردند.از گفتار استرابون جغرافي نويس يوناني نقل شده که در ايران، طلا، نقره، مس،آهن،سرب و زرنيخ استخراج مي شده و بيشتر از ناحيه ي کرمان به دست مي آمده است.

در دوره ي ساسانيان نمايندگان چين که بين سال هاي 455 و 531 ميلادي به دربار ايران رفت و آمد داشته اند مي نويسند:
در تيسفون پايتخت ساساني محصولات طبيعي عبارتست از طلا، نقره، مرجان، عنبر، مرواريد و اشياء زجاجي- بلور، آهن، مس، شنگرف و جيوه بود...
باستان شناسان عقيده دارند که در ايران طلا از هزاره ي سوم قبل از ميلاد مورد استفاده قرار گرفته و از آن اشياء زينتي درست مي کرده اند.قسمتي ازاين اشياء در حفريات باستان شناسي به دست آمده است. و در جاي ديگر مي نويسد:
در ايران معادن طلا و نقره هم يافت مي شود که در قديم در آنها کار مي کرده اند. شاه عباس هم خواست آنها را استخراج کند اما چون خرجش بيشتر از دخلش بود از آن منصرف شد.

http://pnu-club.com/imported/2009/04/265.gif شاردن، از معادن طلاي نزديک تبريز نام مي برد و مي نويسد مدت مديدي است که استخراج آن موقوف شده است چون معلوم شد که عايدات حاصله تکافوي مخارجش را نمي کند.
در دوره ي قاجاريه و مخصوصا در زمان اميرکبير اقداماتي براي بهره برداري از معادن طلا به عمل آمد. از معدن طلاي موته واقع در نزديک لنجان ( البته نزديک دليجان صحيح است و احتمالا مولف نام شهر را اشتباها نوشته باشد) در اين دوره بهره برداري شده است.
پس از مشروطيت، امتياز معدن طلاي آستانه (اراک) در رود ازنا، به اشخاص واگذار شد( درسال 1328 ه . ق ) ولي نتيجه اي از آن به دست نيامد. دمرگان هم در گزارش ماموريت علمي در ايران درباره ي طلا مي نويسد:
در ايران طلا به طور طبيعي کم است، در بعضي از رودخانه هاي کردستان، خراسان و قره داغي نزديک ارس يافت مي شود ولي درباره ي بهره برداري از آنها چيزي ننوشته است.
معادن طلاي قديمي
از نظر قدمت، قديمي ترين معدن طلايي که اسم آن در تواريخ و گزارش ها آمده ، معدن سيستان است و پس از آن بيشتر نويسندگان از معدن کوه زر دامغان ياد کرده اند. ابودلف سياح عرب که در زمان سامانيان در ايران سياحت کرده از معدن طلاي شيز(تخت سليمان نزديک تکاب) ياد کرده و مي نويسد طلاي آنجا سه قسم است. يک قسم به نام قومسي ( شايد طلاي معدن کوه زردامغان باشد) و آن عبارت از خاک طلا است که بر آن آب مي ريزند و پس از شستشوي خاک، طلاي آن مانند گرد باقي مي ماند. اين طلا با جيوه ترکيب مي شود و رنگ آن سرخ روشن و سنگين و نرم و چکش خور مي باشد و رنگ آن در آتش استقامت دارد. قسم ديگر شهربي نام دارد و تکه هاي آن از يک گندم تا ده مثقال يافت مي شود رنگ آن تند و ثابت است ولي جنس آن کمي خشک مي باشد.
قسم ديگر سجابذي است که رنگ آن سفيد و هنگام محک سرخ مي شود. ( مخلوط با مس بوده است) و در جاي ديگر از طلاي همدان گفتگو کرده و مي نويسد به علت اينکه زغال در آنجا کمياب است هزينه ي به دست آوردن طلا زياد و بهره برداري صرف نمي کند. بعدا از معدن طلاي مازندران به نام کوه خشم ياد مي کند.

Borna66
04-24-2009, 12:41 AM
اصطخري در مسالک الممالک از معدن طلاي و خان (در ماوراء النهر) نام مي برد و مي نويسد زرآب از اين ديارخيزد و در کنار رودها و بر اثر سيلاب ها پديد باشد.

ابن حوقل در صوره الارض از معدن طلاي فارس نام مي برد. در حدود العالم به خاک هاي رز که در جوي هاي جيرفت وجود دارد اشاره شده است.

در نزهت القلوب مولف از معادن طلاي فرغانه و معدن به حدود دامغان که آن را کوه زر خوانند و طلا بارها در ميان خاک مي يابند ياد شده است. و در جاي ديگر از معدن طلاي سيستان( که در افواه شايع است در عهد سلاطين غزنوي کار مي کردند و به علت زلزله از بين رفته ) ياد شده است.

در جواهرنامه ي سلطاني نوشته شده : از خواجه ابوريحان، در کتاب تساميع، بقراط بيان کرده که کاني در حدود زابلستان است و احمد طبيب ساوجي بر آن است که در نواحي دامغان و جبال جنوبي کرمان چند کان زر غيرخالص مشاهده کرده است.

سرانجام جرجي زيدان در کتاب تمدن اسلام از معادن طلاي خراسان ماوراء النهر، دمندان در کرمان نام مي برد.

بعد از حمله ي مغول تا دوره ي صفويه از معادن طلا در ايران بهره برداري مي شده است. ولي مثل اين است که در دوره ي صفويه فعاليت در معادن طلا چشم گير نبوده است. تا ورنيه در سفرنامه ي خود مي نويسد:
اين مسئله مسلم است که در قديم معادن طلا و نقره در ايران بوده چنانکه هنوز اثر آن در بعضي حفريات بسيار عميق ديده مي شود ولي از وقتي که طلا و نقره زياد شده و از اتيوپي و جزاير سوماترا و چين و بعضي جاهاي ديگر وارد مي شود ديگر ايراني ها در مملکت خود به کشف طلا و نقره نپرداختند و ...

http://pnu-club.com/imported/2009/04/265.gif اولين سابقه ي زري سکه ي طلا
در دوره ي هخامنشي توليد طلا در داخل کشور و همچنين واردات طلا به ايران افزايش يافته است و در اين دوره سکه ي طلا براي اولين بار در جهان ضرب شد. نام اين سکه که در 516 قبل از ميلاد ضرب گرديد، داريک بود. تا آن دوره در دنياي آن روز هنوز سکه هاي طلا ضرب نشده بود. سکه هاي رايج از مس، مفرغ و نقره بود و پس از داريوش در کشورهاي ديگر هم سکه ي طلا ضرب شده . در رم در سال 225 قبل از ميلاد.
در دوران ساساني طلا در ايران فراوان بوده به طوري که ظروف و ديگر اشياء طبقه ي مرفه همه از طلا يا نقره ساخته مي شده و اين وضع پس از حمله ي اعراب به ايران ادامه داشته است.

Borna66
04-24-2009, 12:44 AM
شواهد و آثار فراواني وجود دارد كه معدن كاري و استحصال طلا در ايران و بسياري از كشورهاي جهان را از پيش از 60 قرن پيش نشان ميدهد .تا كنون يك كانسار و اثر معدني طلا با رد يابي وجه تسميه و تعقيب كارهاي قديمي معدني و آثار به جا مانده از معدنكاري طلا توسط سازمان زمين شناسي كشور كشف شده است (كانسار طلاي زرين _ اردكان يزد ) . شواهد تاريخي و فيزيكي نشان ميدهد كه معدن كاري و استحصال طلا در سر زمين ما از گذشته هاي خيلي دور تا اواخر دوره قاجاريه كه معدن طلاي طرقبه نيز تعطيل شد بطور پيوسته با دوره هاي شكوفايي و ركود و اوج و حضيض ادامه داشته ولي تقريبا هيچ وقت تعطيل نشده بود.


http://pnu-club.com/imported/2009/04/2207.jpg
نمايي از کار قديمي در منطقه معدني زرترشت

http://pnu-club.com/imported/2009/04/265.gif فعاليتهاي باز شناسي معادن باستاني طلاي كشور و اكتشاف بعضي از آنها در دهه هاي اخير توسط شركت معادن و سازمان زمين شناسي در مقياس محدودي انجام گرفته است . سازمان زمين شناسي در مدت نزديك به سي سال فعاليت زمين شناسي و اكتشاف معدني ضمن اكتشاف مواد معدني فلزي و غير فلزي در مورد طلا نيز مطالعات متعددي انجام داده و به شناسايي و اكتشاف مقدماتي چندين كانسار و اثر معدني طلا از جمله تاريك دره تربت جام , طرقبه مشهد, قره چيلر و خونيرود اهر, زر شوران تكاب, كوه زر دامغان و آستانه اراك اقدام كرده .لازم به ذكر است كه كانسارهاي ذكر شده يا مستقيما توسط سازمان زمين شناسي كشور شناسايي و اكتشاف شده اند يا لااقل مطالعات بنيادي علمي آنها در نوبتهاي مكرر توسط سازمان صورت گرفته است .
__________________

Borna66
04-24-2009, 12:45 AM
پيشينه معدن موته:
موته از حدود 4000 سال قبل شناخته شده بود. در دوره قاجاريه مخصوصا در زمان امير كبير، اقداماتي براي بهره برداري از معادن طلا به عمل آمد. از معدن طلاي موته در اين دوره بهره برداري شده است. در سال 1336 بود كه مسلم شد در موته معادن طلا به مقدار قابل توجه وجود دارد و به همين جهت فعاليتي كه آغاز گشته بود به همين ترتيب تا آخر سال ادامه يافت.
در سالهاي 1338 و 1339 با اعتباري كه از محل بودجه برنامه دوم تحصيل شد، دامنه اكتشاف در محل توسعه يافت و در نتيجه ذخيره سنگ طلاي معدن موته در حدود يكي دو ميليون تن تخمين زده شد. بنابراين معادن مزبور ارزش اين را داشت كه مورد استخراج و بهره برداري قرار گيرد. اما انجام عمليات وسيع تر در مورد اين معادن به برنامه سوم موكول گرديد


http://pnu-club.com/imported/2009/04/2208.jpg
تصويري از موته و كارخانه آن
http://pnu-club.com/imported/2009/04/265.gif در سال 1341 طرحي براي
جهيز و توسعه معدن طلاي موته تهيه شد و براي اجراي آن از سازمان برنامه درخواست اعتبار شد. در طرح پيش بيني شده بود كه يك دستگاه تغليظ (سيانوراسيون) براي جدا كردن طلا از سنگ خارجي به ظرفيت 200 تن در روز خرديداري گرديد. در نيمه دوم سال 1342 طرح مزبور مورد تصويب قرار گرفت و اعتباري در حدود 71 ميليون ريال براي اجراي آن تخصيص يافت.
عمليات ساختماني كارخانه و تاسيسات ديگر و حفاريهاي اكتشافي و تجهيزات تونل و حتي احداث جاده‌اي به طول 42.5 كيلومتر و تسطيح جاده‌هاي موجود معدن انجام گرفت و خريداري كارخانه سيانوراسيون به سال آينده محول شد. در نتيجه ادامه تحقيقات و اكتشافات ميزان ذخيره معدن موته تا 2 ميليون تن سنگ طلا مسلم گرديده است
عمليات اكتشافي سيستماتيك در سال 1358 شروع گرديده است.

Borna66
04-24-2009, 12:47 AM
تاريخچه معدن زرشوران

: تاريخ بسيار طولاني تمدن موجود در منطقه تكاب (تخت سليمان) حكايتي اجمالي از شناخته بودن اين معدن از زمان مادها و ساسانيان دارد . همچين آثار معدنكاري يافت شده از آن زمان و همچنين استفاده از آن زمان و همچنين استفاده از پلاسرها و شستشوي ماسه هاي طلا دار در دوران باستان نيز موئيد اين موضوع مي باشد.

معدن زرنيخ زرشوران تا سال 1378 فعال بوده و از سال 1370 اين كانسار بعنوان يك پتانسيل طلا مطرح ومطالعات اكتشافي تا مرحله نيمه تفضيلي بر روي آن در قالب طرح اكتشاف سراسري طلا انجام گرفت .



http://pnu-club.com/imported/2009/04/2209.jpg
نمايي از معدن زرشوران و معدنكاري آن