Borna66
04-19-2009, 11:06 PM
سئوال اين است که آيا جلبک ها قادر خواهند بود سوخت مورد نياز اتومبيل هاي فردا را تامين کنند ؟
در ابتدا اينگونه به نظر مي رسد که هنوز زمان طرح اين سئوالات نرسيده است. از آنجايي که گونه خاصي از جلبکهاي سبز وجود دارند که قادر به توليد هيدروژن هستند بنابراين مي توانند به عنوان سوختي فاقد هر گونه آلايندگي در آينده مورد استفاده قرار گيرند.
براي تبديل جلبک سبز به هيدروژن بايد در شرايط غير هوازي و در تاريکي اين عمل صورت گيرد زيرا در زير نور خورشيد جلبکهاي سبز از طريق عمل فتوسنتز توليد اکسيژن مي کنند.
آقاي پرفسور هليس از طريق تغيير متابوليسم يک سلول انفرادي از جلبکها از طريق قطع کردن بعضي از مواد غذايي مورد نياز آنها فن آوري توليد بيولوژيک هيدروژن را بدست آورد.
در اين روش ابتدا جلبک کشت شده از طريق تغذيه شروع به تکثير مي کند، البته تحت شرايط عادي يعني وجود نور، اما در مرحله بعد گوگرد در اختيار جلبک قرار داده نمي شود چون گوگرد در عمل فتوسنتز نقش بسيار حياتي دارد عمل فتوسنتز عملي است که در آن دي اکسيدکربن تبديل به بافتهاي سبزينه اي گياه و کربوهيدراتها مي گردند. بدون وجود گوگرد عمل فتوسنتز در جلبک های سبز که وابسته به نور هستند متوقف مي شود که در پي آن توليد اکسيژن نيز متوقف مي گردد. در چنين شرايطي واکنش جلبک از اين قرار است که متابوليسم خود را در شرايط غيرهوازي هماهنگ مي کند يکي از تاثيرات اين پروسه فعال شدن آنزيم هيدروژنه بوده که باعث آزاد شدن هيدروژن از مولکولهاي آب مي گردد.
در اثر کمبود مصنوعي گوگرد براي جلبک، هر ليتر محلول جلبک مي توان در مجاورت نور در هر ساعت چندين ميلي ليتر گاز هيدروژن از خود متصاعد کند. که از اين مقدار به مراتب بيش از مقداري است که جلبکها در شرايط عادي ايجاد مي کنند. براي جلوگيري از دچار قحطي شدن جلبک ها از گوگرد، برنامه غذايي آنها به گونه اي طراحي شده که در هر چند روز يکبار مقداري گوگرد دريافت کنند و پروسه توليد بيولوژيکي هيدروژن مجددا آغاز شود.
حال بايد در انتظار بود تا مشخص شود که پروسه اي که در محيط آزمايشگاه به خوبي جواب مي دهد مي تواند در ابعاد و سيعتر انجام گرفته وضمنا توجيه اقتصادي داشته باشد.
توليد هيدروژن از آب محتوي شکر
در دانشگاه ويسکانيسن تيمي به رهبري پروفسور (جيمز دوميسچ ) نوعي کاتاليست از جنس نيکل _ روي توليد کرده اند که قادر است ميزان کافي از محلول شکر را تبديل به هيدروژن بنمايد.
هدف از اين پروژه توليد هيدروژن از يک محلول حياتي براي خودروهاي سلول سوختي است. البته تا امروز اين کار فقط در درجه حرارتهاي خيلي بالا و يا کاتاليستهاي بسيار گران قيمت مانند پلاتين قابل انجام بوده است.
روش ACR که به معناي مايع کربوهيدرات تغيير يافتني است و به وسيله پروفسور(دوميسچ) اختراع شده براي اين مشکلات راه حل پيدا کرده است. اين استاد بعد از آزمايش 300 آلياژ براي ساخت اين کاتاليست توانست مناسبترين ترکيب يعني نيکل _ آلومينيوم و اندکي روي را پيدا کند.
اين کاتاليست قادر است در دماي نسبتا پاييني به ميزان 200 درجه سانتيگراد محلول حاوي شکر را به هيدروژن و دي اکسيدکربن تبديل کند. در اين فعل و انفعال مقداري هيدروکربنهاي گاز نيز توليد مي شوند که حاوي 50 درصد هيدروژن هستند.
گيربکس سنسو درايو چيست ؟
گيربکس سنسو درايو (SENSO DRIVE ) در واقع يک گيربکس اتوماتيک دستي بوده که کيفيت کاري گيربکس دستي و راحتي گيربکس اتوماتيک در آن يک جا جمع شده است و راننده در تمامي شرايط حق انتخاب حالتهاي دستي و اتوماتيک را داراست.
اين تکنولوژي کيفيت هاي لازم مورد نياز براي تامين طيف وسيعي از نيازها به شرح ذيل را دارد:
- نظر به اينکه داراي حالت اتوماتيک تعويض دنده بوده بنابراين در ترافيک شلوغ شهرها باعث راحتي و آرامش راننده مي گردد.
- طرح ارگونوميکي آن به گونه اي است که راحتي زيادي را براي کار با آن به راننده مي دهد. چون پدالهاي تعويض دنده بر روي فرمان قرار گرفته و چنانچه بخواهد با اهرم دنده که در کنسول مياني قرار دارد عمل تعويض را انجام دهيد، چون از کلاچ خبري نيست لذا اين کار آسان انجام مي گيرد.
- ميزان مصرف تامين سوخت نظر به اينکه راندمان کار گيربکس آن همانند انواع غير اتوماتيک بوده و از طرف ديگر همانند گيربکسهاي اتوماتيک داراي کنترل الکترونيکي مي باشد.
- استفاده از اين تکنولوژي باعث افزايش چشمگير قيمت اتومبيل نشده و به همين دليل جذابيت زيادي براي خريداران دارد.
- ايمني استفاده ازآن :
چنانچه گيربکس را در حالت اتوماتيک قرار دهيد نحوه تعويض دنده ها بر حسب رفتار راننده و نحوه رانندگي او و نوع جاده دائما در حال تغيير است. واحد کنترلي گيربکس در حين حرکت با يک ديالوگ خاص به طور دائمي با واحد کنترل کننده موتور در ارتباط است تا بتواند سرعت دوران موتور را در حين تعويض دنده کنترل کند و اين امکان را به راننده مي دهد تا بدون برداشتن پاي خود از روي پدال گاز تعويض دنده ها صورت پذيرد. در حالت تعويض دستي سيستم مديريت الکترونيکي دخالت مستقيم در عمليات تعويض دنده دارد و چنانچه انجام مانوري توسط راننده و سيستم کنترل کننده براي راننده و يا سيستم خطرناک تشخيص داده شود از انجام آن جلوگيري مي شود.
به طور مثال چنانچه اتومبيل با سرعت بالا در حرکت باشد و راننده قصد تعويض دنده را از دنده پنج به دنده دو را داشته باشد سيستم از انجام اين کار جلوگيري مي کند.
در حال حاضر گيربکس سنوسترونيک براي دو موتور قابل سفارش است که عبارتند از :
موتور 4/1 ليتري انژکتوري با 16 سوپاپ که به v 16 i4/1 معروف است و ديگري موتور 4/1 ليتريHD .
در پيشرانه ديزلي يعني درHDI سيستم کنترل در سنسو درايو به منظور بهبود قابليت هاي ديناميکي خودرو ضريب دنده را خود به خود نزديک تر
مي کند تا ضمنا مصرف سوخت کاهش پيدا کند. اين موتور با استاندارد اروپايي يورو چهارEURO IV مطابقت دارد. از نظر ميانگين مصرف سوخت در موتور ديزلي کاملا با انواعي که مجهز به گيربکس معمولي هستند برابري مي کند.
به طور مثال ميانگين مصرف مدل C2 معادل 21/4 ليتر در يکصد کيلومتر يا 111 گرم CO2 مي باشد.
سيستم کنترل الکترونيکي گيربکس در تعيين ضرايب دنده ها پارامترهاي ذيل را در نظر مي گيرد :
- وضعيت جاده از نظر سربالايي و سر پاييني
- وجود پيچ ها در طول مسير
- عمليات راننده راجع به عملياتي مانند ترمز کردن يا فشار آمدن بر روي پدال گاز
- سرعت حرکت اتومبيل
- ميزان صداي گيربکس نيز از ديگر عوامل تعيين کننده در ضريب دنده و زمان تعويض آن مي باشد.
به دلايل ايمني زمانيکه خودرو در حال پايين آمدن از يک سراشيبي و يا عبور از دايره يک پيچ مي باشد هيچگاه گيربکس و سيستم کنترل کننده آن اقدام به سبک کردن دنده نمي کند قرار گرفتن پشت فرمان اتومبيلي که مجهز به گيربکس سنسودرايو مي باشد راننده را متوجه تفاوتهاي آن با انواع گيربکس هاي دستي معمولي مي نمايد. چيزهايي که در اختيار راننده قرار دارند عبارتند از :
- پدالهاي دستي که برروي فرمان قرار دارند و بروي آنها علامت + و- قرار دارد.
- واحد نمايشگر در جلو داشبورد که دنده گيربکس را نشان مي دهد و وضعيت اتوماتيک وحالت حرکت بر روي برف که بهsnow mode مشخص شده
- اهرم دنده سکانسي
- اهرم انتخاب برنامه اتوماتيک براي گيربکس
- عدم وجود پدال کلاچ
در حاليکه گيربکس بر روي حالت غير اتوماتيک گذاشته شده باشد راننده کنترل کامل بر روي دنده ها و نحوه تعويض آنها دارد.
براي تعويض دنده ها در اين حالت يکي از دو راه ذيل امکان پذير است :
- استفاده از پدال هاي دستي که بر روي فرمان قرار گرفته ، پدال هاي سمت راست براي سبک کردن دنده ها و آنهايي که در سمت چپ قرار دارند براي سنگين يا معکوس کردن دنده ها هستند.
از طريق اين پدال ها هر پنج دنده موجود در گيربکس را مي توان مورد استفاده قرار داد.
نحوه قرار گرفتن اين پدال ها به صورت ثابت است بدون در نظر گرفتن موقعيت فرمان و اين موضوع به خاطر مسائل ايمني مي باشد.
- روش ديگر تغيير و تعويض دنده ها از طريق اهرم دنده روي کنسول مياني مي باشد. اين اهرم حالت ثابتي در کنسول مياني دارد وچنانچه راننده آنرا به طرف جلو فشار دهد و دنده سبک شده و بالعکس.
براي اطمينان از نحوه کار صحيح موتور که بخش قابل توجهي از آن مي تواند مربوط به عملکرد گيربکس و نحوه تعويض دنده ها باشد واحد کنترل کننده گيربکس همواره فرامين راننده را تحت کنترل داشته تا چنانچه حرکت راننده در جهت کاهش يا سبک کردن يا سنگين کردن بيش از حد معمول باشد از انجام آن جلوگيري شود.
به دلايل ايمني فقط از اهرم بر روي کنسول مياني مي توان اتومبيل و گيربکس آن را بر روي حالت خلاص ويا عقب قرار داد.
براي اينکه گيربکس در حالت خلاص قرار گيرد راننده مي بايست اهرم را سمت راست فشار دهد.
چنانچه راننده قصد داشته باشد گيربکس را در دنده عقب قرار دهد مي بايست ابتدا اتومبيل را به وضعيت توقف کامل برساند و سپس پاي خود را روي پدال ترمز قرار داده و در آخرين مرحله اهرم دنده را ابتدا سمت راست و سپس به عقب فشار دهد.
در سنسو درايو حتي زمانيکه در حالت دستي قرار دارد رانندگي اتومبيل بسيار آسان مي باشد به طور مثال زمانيکه اتومبيل به تابلو ايست و يا چراغ قرمز راهنمايي نزديک مي شود و راننده پاي خود را برروي پدال ترمز قرار مي دهد نيازي به انجام هيچگونه تغيير دنده اي نيست چون گيربکس خود به خود اين کار را انجام مي دهد.
سنگين شدن دنده ها به تدريج صورت می گيرد تا اينکه به دنده يک برسد و با توقف کامل خودرو، کلاچ به صورت خودکار آزاد مي شود. در اين حالت چنانچه راننده قصد حرکت مجدد را داشته باشد و پاي خود را برروي پدال بفشارد بلافاصله گيربکس در دنده يک قرار مي گيرد و هيچگونه نياز به اقدامي توسط راننده نيست. در حالت اتوماتيک واحد کنترل کننده گيربکس انتخاب دنده و تعويض آنها را انجام مي دهد.
- نوع دنده و عمل رانندگي اعم از اينکه در خيابان هاي شهر باشد يا جاده هاي اصلي و يا بزرگ راهها
- نحوه رفتار و رانندگي راننده
- ميزان بار و فشاري که بر اتومبيل وارد مي شود
- شيب جاده و مسير حرکت
در مجموع چهار حالت کلي براي گيربکس و عملکرد آن پيش بيني شده است که بستگي به نحوه رانندگي راننده به عنوان مهمترين عامل دارد. به طور کلي چنانچه راننده رفتاري آرام داشته باشد. سيستم کنترلي حالت اقتصادي را انتخاب مي کند تا مصرف سوخت کاهش پيدا کند و بالعکس.
علاوه بر چهار حالت فوق براي گيربکس و نحوه تعويض دنده چنانچه گيربکس اتوماتيک هرگونه سر خوردگي و لغزش را تشخيص دهد بلافاصله به حالت برفي ياsnow mode تبديل می شود.
در اين حالت آغاز حرکت به جاي دنده يک با دنده دو انجام مي گيرد و تعويض دنده به مراتب کمتر صورت مي گيرد.
- مکانيزم تعويض دنده :
تعويض دنده از هر دو حالت اتوماتيک و دستي به يک روش انجام مي گيرد اما ويژگي هاي آنها با يکديگر متفاوت است. در هنگام تعويض دنده سيستم کنترل کننده عمليات ذيل را به ترتيب انجام مي دهد :
1- همزمان با خلاص کردن يا بهتر بگوييم جدا کردن تدريجي کلاچ ميزان نيروي تورک موتور را کاهش مي دهد.
2- تعويض دنده توسط اهرم هاي الکتريکي انجام مي گيرد.
3- به همين طريق موتور خود را در پايان پروسه تعويض دنده با سرعت هماهنگ مي کند.
4- واحد کنترل کننده گيربکس همزمان با درگير شدن کلاچ به تدريج نيروي تورک موتور را افزايش مي دهد.
در ابتدا اينگونه به نظر مي رسد که هنوز زمان طرح اين سئوالات نرسيده است. از آنجايي که گونه خاصي از جلبکهاي سبز وجود دارند که قادر به توليد هيدروژن هستند بنابراين مي توانند به عنوان سوختي فاقد هر گونه آلايندگي در آينده مورد استفاده قرار گيرند.
براي تبديل جلبک سبز به هيدروژن بايد در شرايط غير هوازي و در تاريکي اين عمل صورت گيرد زيرا در زير نور خورشيد جلبکهاي سبز از طريق عمل فتوسنتز توليد اکسيژن مي کنند.
آقاي پرفسور هليس از طريق تغيير متابوليسم يک سلول انفرادي از جلبکها از طريق قطع کردن بعضي از مواد غذايي مورد نياز آنها فن آوري توليد بيولوژيک هيدروژن را بدست آورد.
در اين روش ابتدا جلبک کشت شده از طريق تغذيه شروع به تکثير مي کند، البته تحت شرايط عادي يعني وجود نور، اما در مرحله بعد گوگرد در اختيار جلبک قرار داده نمي شود چون گوگرد در عمل فتوسنتز نقش بسيار حياتي دارد عمل فتوسنتز عملي است که در آن دي اکسيدکربن تبديل به بافتهاي سبزينه اي گياه و کربوهيدراتها مي گردند. بدون وجود گوگرد عمل فتوسنتز در جلبک های سبز که وابسته به نور هستند متوقف مي شود که در پي آن توليد اکسيژن نيز متوقف مي گردد. در چنين شرايطي واکنش جلبک از اين قرار است که متابوليسم خود را در شرايط غيرهوازي هماهنگ مي کند يکي از تاثيرات اين پروسه فعال شدن آنزيم هيدروژنه بوده که باعث آزاد شدن هيدروژن از مولکولهاي آب مي گردد.
در اثر کمبود مصنوعي گوگرد براي جلبک، هر ليتر محلول جلبک مي توان در مجاورت نور در هر ساعت چندين ميلي ليتر گاز هيدروژن از خود متصاعد کند. که از اين مقدار به مراتب بيش از مقداري است که جلبکها در شرايط عادي ايجاد مي کنند. براي جلوگيري از دچار قحطي شدن جلبک ها از گوگرد، برنامه غذايي آنها به گونه اي طراحي شده که در هر چند روز يکبار مقداري گوگرد دريافت کنند و پروسه توليد بيولوژيکي هيدروژن مجددا آغاز شود.
حال بايد در انتظار بود تا مشخص شود که پروسه اي که در محيط آزمايشگاه به خوبي جواب مي دهد مي تواند در ابعاد و سيعتر انجام گرفته وضمنا توجيه اقتصادي داشته باشد.
توليد هيدروژن از آب محتوي شکر
در دانشگاه ويسکانيسن تيمي به رهبري پروفسور (جيمز دوميسچ ) نوعي کاتاليست از جنس نيکل _ روي توليد کرده اند که قادر است ميزان کافي از محلول شکر را تبديل به هيدروژن بنمايد.
هدف از اين پروژه توليد هيدروژن از يک محلول حياتي براي خودروهاي سلول سوختي است. البته تا امروز اين کار فقط در درجه حرارتهاي خيلي بالا و يا کاتاليستهاي بسيار گران قيمت مانند پلاتين قابل انجام بوده است.
روش ACR که به معناي مايع کربوهيدرات تغيير يافتني است و به وسيله پروفسور(دوميسچ) اختراع شده براي اين مشکلات راه حل پيدا کرده است. اين استاد بعد از آزمايش 300 آلياژ براي ساخت اين کاتاليست توانست مناسبترين ترکيب يعني نيکل _ آلومينيوم و اندکي روي را پيدا کند.
اين کاتاليست قادر است در دماي نسبتا پاييني به ميزان 200 درجه سانتيگراد محلول حاوي شکر را به هيدروژن و دي اکسيدکربن تبديل کند. در اين فعل و انفعال مقداري هيدروکربنهاي گاز نيز توليد مي شوند که حاوي 50 درصد هيدروژن هستند.
گيربکس سنسو درايو چيست ؟
گيربکس سنسو درايو (SENSO DRIVE ) در واقع يک گيربکس اتوماتيک دستي بوده که کيفيت کاري گيربکس دستي و راحتي گيربکس اتوماتيک در آن يک جا جمع شده است و راننده در تمامي شرايط حق انتخاب حالتهاي دستي و اتوماتيک را داراست.
اين تکنولوژي کيفيت هاي لازم مورد نياز براي تامين طيف وسيعي از نيازها به شرح ذيل را دارد:
- نظر به اينکه داراي حالت اتوماتيک تعويض دنده بوده بنابراين در ترافيک شلوغ شهرها باعث راحتي و آرامش راننده مي گردد.
- طرح ارگونوميکي آن به گونه اي است که راحتي زيادي را براي کار با آن به راننده مي دهد. چون پدالهاي تعويض دنده بر روي فرمان قرار گرفته و چنانچه بخواهد با اهرم دنده که در کنسول مياني قرار دارد عمل تعويض را انجام دهيد، چون از کلاچ خبري نيست لذا اين کار آسان انجام مي گيرد.
- ميزان مصرف تامين سوخت نظر به اينکه راندمان کار گيربکس آن همانند انواع غير اتوماتيک بوده و از طرف ديگر همانند گيربکسهاي اتوماتيک داراي کنترل الکترونيکي مي باشد.
- استفاده از اين تکنولوژي باعث افزايش چشمگير قيمت اتومبيل نشده و به همين دليل جذابيت زيادي براي خريداران دارد.
- ايمني استفاده ازآن :
چنانچه گيربکس را در حالت اتوماتيک قرار دهيد نحوه تعويض دنده ها بر حسب رفتار راننده و نحوه رانندگي او و نوع جاده دائما در حال تغيير است. واحد کنترلي گيربکس در حين حرکت با يک ديالوگ خاص به طور دائمي با واحد کنترل کننده موتور در ارتباط است تا بتواند سرعت دوران موتور را در حين تعويض دنده کنترل کند و اين امکان را به راننده مي دهد تا بدون برداشتن پاي خود از روي پدال گاز تعويض دنده ها صورت پذيرد. در حالت تعويض دستي سيستم مديريت الکترونيکي دخالت مستقيم در عمليات تعويض دنده دارد و چنانچه انجام مانوري توسط راننده و سيستم کنترل کننده براي راننده و يا سيستم خطرناک تشخيص داده شود از انجام آن جلوگيري مي شود.
به طور مثال چنانچه اتومبيل با سرعت بالا در حرکت باشد و راننده قصد تعويض دنده را از دنده پنج به دنده دو را داشته باشد سيستم از انجام اين کار جلوگيري مي کند.
در حال حاضر گيربکس سنوسترونيک براي دو موتور قابل سفارش است که عبارتند از :
موتور 4/1 ليتري انژکتوري با 16 سوپاپ که به v 16 i4/1 معروف است و ديگري موتور 4/1 ليتريHD .
در پيشرانه ديزلي يعني درHDI سيستم کنترل در سنسو درايو به منظور بهبود قابليت هاي ديناميکي خودرو ضريب دنده را خود به خود نزديک تر
مي کند تا ضمنا مصرف سوخت کاهش پيدا کند. اين موتور با استاندارد اروپايي يورو چهارEURO IV مطابقت دارد. از نظر ميانگين مصرف سوخت در موتور ديزلي کاملا با انواعي که مجهز به گيربکس معمولي هستند برابري مي کند.
به طور مثال ميانگين مصرف مدل C2 معادل 21/4 ليتر در يکصد کيلومتر يا 111 گرم CO2 مي باشد.
سيستم کنترل الکترونيکي گيربکس در تعيين ضرايب دنده ها پارامترهاي ذيل را در نظر مي گيرد :
- وضعيت جاده از نظر سربالايي و سر پاييني
- وجود پيچ ها در طول مسير
- عمليات راننده راجع به عملياتي مانند ترمز کردن يا فشار آمدن بر روي پدال گاز
- سرعت حرکت اتومبيل
- ميزان صداي گيربکس نيز از ديگر عوامل تعيين کننده در ضريب دنده و زمان تعويض آن مي باشد.
به دلايل ايمني زمانيکه خودرو در حال پايين آمدن از يک سراشيبي و يا عبور از دايره يک پيچ مي باشد هيچگاه گيربکس و سيستم کنترل کننده آن اقدام به سبک کردن دنده نمي کند قرار گرفتن پشت فرمان اتومبيلي که مجهز به گيربکس سنسودرايو مي باشد راننده را متوجه تفاوتهاي آن با انواع گيربکس هاي دستي معمولي مي نمايد. چيزهايي که در اختيار راننده قرار دارند عبارتند از :
- پدالهاي دستي که برروي فرمان قرار دارند و بروي آنها علامت + و- قرار دارد.
- واحد نمايشگر در جلو داشبورد که دنده گيربکس را نشان مي دهد و وضعيت اتوماتيک وحالت حرکت بر روي برف که بهsnow mode مشخص شده
- اهرم دنده سکانسي
- اهرم انتخاب برنامه اتوماتيک براي گيربکس
- عدم وجود پدال کلاچ
در حاليکه گيربکس بر روي حالت غير اتوماتيک گذاشته شده باشد راننده کنترل کامل بر روي دنده ها و نحوه تعويض آنها دارد.
براي تعويض دنده ها در اين حالت يکي از دو راه ذيل امکان پذير است :
- استفاده از پدال هاي دستي که بر روي فرمان قرار گرفته ، پدال هاي سمت راست براي سبک کردن دنده ها و آنهايي که در سمت چپ قرار دارند براي سنگين يا معکوس کردن دنده ها هستند.
از طريق اين پدال ها هر پنج دنده موجود در گيربکس را مي توان مورد استفاده قرار داد.
نحوه قرار گرفتن اين پدال ها به صورت ثابت است بدون در نظر گرفتن موقعيت فرمان و اين موضوع به خاطر مسائل ايمني مي باشد.
- روش ديگر تغيير و تعويض دنده ها از طريق اهرم دنده روي کنسول مياني مي باشد. اين اهرم حالت ثابتي در کنسول مياني دارد وچنانچه راننده آنرا به طرف جلو فشار دهد و دنده سبک شده و بالعکس.
براي اطمينان از نحوه کار صحيح موتور که بخش قابل توجهي از آن مي تواند مربوط به عملکرد گيربکس و نحوه تعويض دنده ها باشد واحد کنترل کننده گيربکس همواره فرامين راننده را تحت کنترل داشته تا چنانچه حرکت راننده در جهت کاهش يا سبک کردن يا سنگين کردن بيش از حد معمول باشد از انجام آن جلوگيري شود.
به دلايل ايمني فقط از اهرم بر روي کنسول مياني مي توان اتومبيل و گيربکس آن را بر روي حالت خلاص ويا عقب قرار داد.
براي اينکه گيربکس در حالت خلاص قرار گيرد راننده مي بايست اهرم را سمت راست فشار دهد.
چنانچه راننده قصد داشته باشد گيربکس را در دنده عقب قرار دهد مي بايست ابتدا اتومبيل را به وضعيت توقف کامل برساند و سپس پاي خود را روي پدال ترمز قرار داده و در آخرين مرحله اهرم دنده را ابتدا سمت راست و سپس به عقب فشار دهد.
در سنسو درايو حتي زمانيکه در حالت دستي قرار دارد رانندگي اتومبيل بسيار آسان مي باشد به طور مثال زمانيکه اتومبيل به تابلو ايست و يا چراغ قرمز راهنمايي نزديک مي شود و راننده پاي خود را برروي پدال ترمز قرار مي دهد نيازي به انجام هيچگونه تغيير دنده اي نيست چون گيربکس خود به خود اين کار را انجام مي دهد.
سنگين شدن دنده ها به تدريج صورت می گيرد تا اينکه به دنده يک برسد و با توقف کامل خودرو، کلاچ به صورت خودکار آزاد مي شود. در اين حالت چنانچه راننده قصد حرکت مجدد را داشته باشد و پاي خود را برروي پدال بفشارد بلافاصله گيربکس در دنده يک قرار مي گيرد و هيچگونه نياز به اقدامي توسط راننده نيست. در حالت اتوماتيک واحد کنترل کننده گيربکس انتخاب دنده و تعويض آنها را انجام مي دهد.
- نوع دنده و عمل رانندگي اعم از اينکه در خيابان هاي شهر باشد يا جاده هاي اصلي و يا بزرگ راهها
- نحوه رفتار و رانندگي راننده
- ميزان بار و فشاري که بر اتومبيل وارد مي شود
- شيب جاده و مسير حرکت
در مجموع چهار حالت کلي براي گيربکس و عملکرد آن پيش بيني شده است که بستگي به نحوه رانندگي راننده به عنوان مهمترين عامل دارد. به طور کلي چنانچه راننده رفتاري آرام داشته باشد. سيستم کنترلي حالت اقتصادي را انتخاب مي کند تا مصرف سوخت کاهش پيدا کند و بالعکس.
علاوه بر چهار حالت فوق براي گيربکس و نحوه تعويض دنده چنانچه گيربکس اتوماتيک هرگونه سر خوردگي و لغزش را تشخيص دهد بلافاصله به حالت برفي ياsnow mode تبديل می شود.
در اين حالت آغاز حرکت به جاي دنده يک با دنده دو انجام مي گيرد و تعويض دنده به مراتب کمتر صورت مي گيرد.
- مکانيزم تعويض دنده :
تعويض دنده از هر دو حالت اتوماتيک و دستي به يک روش انجام مي گيرد اما ويژگي هاي آنها با يکديگر متفاوت است. در هنگام تعويض دنده سيستم کنترل کننده عمليات ذيل را به ترتيب انجام مي دهد :
1- همزمان با خلاص کردن يا بهتر بگوييم جدا کردن تدريجي کلاچ ميزان نيروي تورک موتور را کاهش مي دهد.
2- تعويض دنده توسط اهرم هاي الکتريکي انجام مي گيرد.
3- به همين طريق موتور خود را در پايان پروسه تعويض دنده با سرعت هماهنگ مي کند.
4- واحد کنترل کننده گيربکس همزمان با درگير شدن کلاچ به تدريج نيروي تورک موتور را افزايش مي دهد.