Borna66
04-16-2009, 03:28 PM
روشن و خاموش كردن ژن‌ها
در علم ژنتيك، هر ژنى كه شناسايى مى‌شود با يكى از حروف الفبا ويك شماره كدگذاری مى‌شود، مثلأ ژن p53 . p53 ژنی است که به ژن نگهبان هم معروف است. دانشمندان معتقدند اين ژن، مانع از رشد سلولهاى سرطانی مى‌شود. اما مشكل اينجاست كهدر سلولهاى سرطانى، ژن p53 فرم تغییر یافته و غيرفعال دارد. گروهى از پژوهشگرانآمريكايى موفق شده‌اند اين ژن غيرفعال را فعال كنند. متخصصان ژنتيك معتقدند اگر ژن p53 در سلولهای سرطانی شده فعال شود رشد اينسلولها متوقف مى‌شود. اين تغيير فرصت مناسبى براى سيستم ايمنى فراهم مى‌كند تاسلولهاى سرطانی شده از بين ببرد. این تئوری در مرحله عمل و بر روی حیواناتآزمایشگاهی جواب مثبت داده است. دو گروه پژوهشگر آمریکایی كه به صورت جداگانه برروی این ژن تحقیق مى‌کنند، موفق شده‌اند با فعال كردن ژن p53 در سلولهاى سرطانى كبدموشهاى آزمايشگاهى رشد اين سلولها را متوقف کنند.دکتر لارس زندا پژوهشگر جوان آلمانى كه با يكى از اين تيم‌هاى تحقيقاتى همكارىمى‌كند هسته اصلی موفقیت پروژه را اینگونه تعریف مى‌کند:” ما برای نخستین بار درموقعیتی قرار گرفتيم که مى‌توانستيم فعاليت يك ژن را درون سلول تنظیم کنیم، اينکاری بود که قبلأ شدنى نبود. و غیر از اين نتیجه بیولوژیکی اين دست‌كارى ژنتيكىبسیار جالب است، وقتی ژن p53 در سلولهاى سرطانى فعال مى‌شود سلول سرطانى واكنش نشانمى‌دهد. پاسخ سلولها به این تغییر، ترشح ماده‌اى است كه موجب تحریک سیستم ایمنیمى‌شود اين تحريك در نهایت منجر به حذف تومور خواهد شد. و دقیقاً این قسمت است كهدر پزشکی اهمیت دارد“.
اين پژوهشگران موفق شده‌اند درون سلولهاى زنده تنها یک ژن را بر حسب نیاز بهاصلاح روشن یا خاموش كنند. به محض اینکه ژن p53 روشن مى‌شود ترشح ماده ای به نامشیموکین آغاز مى‌شود. این ماده سیستم ایمنی را تحریک مى‌کند و سیستم ایمنی گلبولهایسفید و سلولهايی كه به سلولهای قاتل و سلولهای خورنده معروفند به غده سرطانىمى‌فرستد. این سلولها به غده سرطانى حمله می کنند و آنرا از بین می برند.نتيجه استفاده از اين روش در موشهای آزمایشگاهی بسیار موفقیت آمیز بوده است. رشدسلولهاى سرطانى کبد موش‌ها ابتدا کاملاً متوقف شده و سرطان پس از مدت كوتاهى كاملأاز بین رفته است.زندا مى‌گويد:” قسمت جالب همين جاست: در مقایسه با روش متداول شیمی درمانی كهسلول‌ها عکس العملهای متفاوتی از خود نشان مى‌دهد اينجا برگشتى وجود ندارد. البتهما ابتدا فکر می کردیم آنچه یافته‌ایم همان خودکشی برنامه ریزی شده سلول است. امابعد مشخص شد که اینطور نیست. بعد از مدتی مشاهده کرديم این روند نوعی پاسخ سلولیاست، پاسخی که در آن سلول خواب مى‌رود. جالب اینجاست که به طور معمول سلولهای که دراین حالت قرار مى‌گیرند در همان شرایط هم می‌مانند و با ترشح شیموکین، سيستم ايمنىتومور را حذف مى‌كنند“.
البته سرطان شناسان با کمی احتیاط به نتیجه این تحقیقات نگاه مى‌کنند. استفادهاز این روش احتمالاً اثرات جانبی ناخواسته‌اى به همراه خواهد داشت. فعال كردنيكباره سیستم ایمنی منجر به واكنش‌هاى متفاوتى از جمله التهاب عضو سرطانى خواهد شد. التهاب عضو پروسه درمان را مشکل‌تر مى‌كند.گذشته از آن فعال کردن ژن p53تنها در صورتی ممکن است که اين ژن به طور كاملتخريب نشده باشد. البته اينطور كه دكتر زندا توضح مى‌دهد: ” در بسیاری از سلولهایسرطانی این ژن به طور کامل از میان نرفته است اما ژنی که کمی تغییر ساختمانی پیداکرده خوب عمل نمی كند. حال سوال اينجاست سرمايه‌گذارى روی داروهایی كه اين ژن تغییریافته را ترمیم و فعال کنند چقدر عاقلانه است. البته شانس درمان قطعى سرطان با اینروش زیاد است“.
اما اينكه از این روش برای درمان چه نوع سرطانی میتوان استفاده کرد يا اينكهغيرفعال كردن بخشى از بافت زنده، كارآيى آن بافت را تا چه حد تحت تأثير قرارمى‌دهد، سوالاتی هستند که هنوز پاسخى ندارند. ( منبع : دویچه وله )
در علم ژنتيك، هر ژنى كه شناسايى مى‌شود با يكى از حروف الفبا ويك شماره كدگذاری مى‌شود، مثلأ ژن p53 . p53 ژنی است که به ژن نگهبان هم معروف است. دانشمندان معتقدند اين ژن، مانع از رشد سلولهاى سرطانی مى‌شود. اما مشكل اينجاست كهدر سلولهاى سرطانى، ژن p53 فرم تغییر یافته و غيرفعال دارد. گروهى از پژوهشگرانآمريكايى موفق شده‌اند اين ژن غيرفعال را فعال كنند. متخصصان ژنتيك معتقدند اگر ژن p53 در سلولهای سرطانی شده فعال شود رشد اينسلولها متوقف مى‌شود. اين تغيير فرصت مناسبى براى سيستم ايمنى فراهم مى‌كند تاسلولهاى سرطانی شده از بين ببرد. این تئوری در مرحله عمل و بر روی حیواناتآزمایشگاهی جواب مثبت داده است. دو گروه پژوهشگر آمریکایی كه به صورت جداگانه برروی این ژن تحقیق مى‌کنند، موفق شده‌اند با فعال كردن ژن p53 در سلولهاى سرطانى كبدموشهاى آزمايشگاهى رشد اين سلولها را متوقف کنند.دکتر لارس زندا پژوهشگر جوان آلمانى كه با يكى از اين تيم‌هاى تحقيقاتى همكارىمى‌كند هسته اصلی موفقیت پروژه را اینگونه تعریف مى‌کند:” ما برای نخستین بار درموقعیتی قرار گرفتيم که مى‌توانستيم فعاليت يك ژن را درون سلول تنظیم کنیم، اينکاری بود که قبلأ شدنى نبود. و غیر از اين نتیجه بیولوژیکی اين دست‌كارى ژنتيكىبسیار جالب است، وقتی ژن p53 در سلولهاى سرطانى فعال مى‌شود سلول سرطانى واكنش نشانمى‌دهد. پاسخ سلولها به این تغییر، ترشح ماده‌اى است كه موجب تحریک سیستم ایمنیمى‌شود اين تحريك در نهایت منجر به حذف تومور خواهد شد. و دقیقاً این قسمت است كهدر پزشکی اهمیت دارد“.
اين پژوهشگران موفق شده‌اند درون سلولهاى زنده تنها یک ژن را بر حسب نیاز بهاصلاح روشن یا خاموش كنند. به محض اینکه ژن p53 روشن مى‌شود ترشح ماده ای به نامشیموکین آغاز مى‌شود. این ماده سیستم ایمنی را تحریک مى‌کند و سیستم ایمنی گلبولهایسفید و سلولهايی كه به سلولهای قاتل و سلولهای خورنده معروفند به غده سرطانىمى‌فرستد. این سلولها به غده سرطانى حمله می کنند و آنرا از بین می برند.نتيجه استفاده از اين روش در موشهای آزمایشگاهی بسیار موفقیت آمیز بوده است. رشدسلولهاى سرطانى کبد موش‌ها ابتدا کاملاً متوقف شده و سرطان پس از مدت كوتاهى كاملأاز بین رفته است.زندا مى‌گويد:” قسمت جالب همين جاست: در مقایسه با روش متداول شیمی درمانی كهسلول‌ها عکس العملهای متفاوتی از خود نشان مى‌دهد اينجا برگشتى وجود ندارد. البتهما ابتدا فکر می کردیم آنچه یافته‌ایم همان خودکشی برنامه ریزی شده سلول است. امابعد مشخص شد که اینطور نیست. بعد از مدتی مشاهده کرديم این روند نوعی پاسخ سلولیاست، پاسخی که در آن سلول خواب مى‌رود. جالب اینجاست که به طور معمول سلولهای که دراین حالت قرار مى‌گیرند در همان شرایط هم می‌مانند و با ترشح شیموکین، سيستم ايمنىتومور را حذف مى‌كنند“.
البته سرطان شناسان با کمی احتیاط به نتیجه این تحقیقات نگاه مى‌کنند. استفادهاز این روش احتمالاً اثرات جانبی ناخواسته‌اى به همراه خواهد داشت. فعال كردنيكباره سیستم ایمنی منجر به واكنش‌هاى متفاوتى از جمله التهاب عضو سرطانى خواهد شد. التهاب عضو پروسه درمان را مشکل‌تر مى‌كند.گذشته از آن فعال کردن ژن p53تنها در صورتی ممکن است که اين ژن به طور كاملتخريب نشده باشد. البته اينطور كه دكتر زندا توضح مى‌دهد: ” در بسیاری از سلولهایسرطانی این ژن به طور کامل از میان نرفته است اما ژنی که کمی تغییر ساختمانی پیداکرده خوب عمل نمی كند. حال سوال اينجاست سرمايه‌گذارى روی داروهایی كه اين ژن تغییریافته را ترمیم و فعال کنند چقدر عاقلانه است. البته شانس درمان قطعى سرطان با اینروش زیاد است“.
اما اينكه از این روش برای درمان چه نوع سرطانی میتوان استفاده کرد يا اينكهغيرفعال كردن بخشى از بافت زنده، كارآيى آن بافت را تا چه حد تحت تأثير قرارمى‌دهد، سوالاتی هستند که هنوز پاسخى ندارند. ( منبع : دویچه وله )