tania
09-25-2010, 08:57 PM
http://pnu-club.com/ scJzIjFyAmHBgZITUgLygpLSwsGCAyNTA2NSgrLDUBCQoKDgwO Gg8PGiklHSU1MjE1KTIsLikvLCwpMjUsKS40KiksMTApKS0pLC wsKSkwLikqLiwsLC8pKSw0LCwvLP/AABEIAHIAcAMBIgACEQEDEQH/xAAbAAACAwEBAQAAAAAAAAAAAAAEBQADBgECB//EAD4QAAICAAQEAwQHBwIHAQAAAAECAxEABBIhBSIxQRNRYQYyM 3EUI0JygZGyFlJUk6HR4STBF1Nig6Kx8Af/xAAZAQADAQEBAAAAAAAAAAAAAAACAwQAAQX/xAArEQACAgECAwgCAwEAAAAAAAAAAQIRAxIhBDEyEyJBUWGBof BxkcHR8XL/2gAMAwEAAhEDEQA/APoTEkgAFixoAV6+fyw24LlXV2LKVGmt63N+hwBkR9eq0bVrIo 7Cm3xqMT4ob6mHJ+BMANxyETCAuNZUtXaga69Lvt6HBskgAJJA AFkk0APXHybMcOBzZYTjwTJfi6ST1Uk+ZI/e6dDeDyTcaF7+B9bxMVwShlBUhlI2IN2PO++LMNOkxLwPns8sS F3NAYRtxbMSUVEcSH3TKdyPOv8AAxvVhKLlyNJeKXziA0XUHyL DGdzc+aK6G91uskKljp7ihvfaq/3wpmMQcBEUoNnaXUrA9D4l0Ur3th0IOONpKzqir0uSXj+vc3ob HcZLJyyof9MJGjccqzIyhTtvbVt6/wCMEfT80p96FzvaKaO3Xy/9466RyMdSuLTQbxrLOzAqpYVW1bb+pwnax1BUggUavqPLD/hXGFmBFFXX3kPUYUcSH1zLRtmBAo7i13/qPzxPlhvqR1OtmPo/jP8Acj/VJi+aYKpZiAoFknoBihPjP9yP9UmMdxfP5h5ZcuLkAJYqqqSFD Arp6E7Mu2+4w2UtKBSs57T+0n0hfBhsiwTtRNWT1OwHKaIskYb Q+z+WMa/VvunieGW5yQBud9m3A61deWBfA8LKxXEviKxBPh1SFhqJ1XpsA WxobdthhbJxmT6SMxR2FeGCa+6D+6SA34fjiDPxEcVOe917DEm +k9+zXtD9GuOTUELFlBHMFI2OxrerI7EmsbrL5hXUOpBU7gjGV jj8WCeok1k6UOiwU1fZK+9pJYgjptgDhmezEUkUB1RqzgqCoBY agDd2VHKTWx5jiqEtNJgvf8j3jXPmI0ItUVnIPfTvX51+WF00p Yk70b731BBojsbO3btgrO50NmldBYjKo7MeU6zpr1O4r1rtjy0 YKmRd1FlrItQNVlj5DTtW3XCeOxZMkVpKuHnGPM4pUgiStBslm 6KTfMSTsNyO23fphHxPKIM3Agc89AA6jrCOfePfYefSvninN5r dnZmeJml0x+K4YdlkZBv4ex2oFSPMYGGbko2zFrbQS2o719oWb O9gE6QLWiRi/hsLxw0ydiMsO28K+/0auONFBEfMxrWSbK6gDpc3YuvTYAAbVgdrulvyurPSvzra/njP5Vy1Jq0Sb6pXkeiCvwxbU7FtgSx0qQLu8aLhaeLEjDZQqBy 9mmpbG4ttjsw62CDiDjuFnJqUW3/BTimobSXuWrJplhlAAtjG1G7AFi7A3AsXjRyfGT7kn6o8ZefOj VEwUmOIBzRs8zsoY+nJ/X5Y0qyhpI2U2CjkH8Y8WQi4xSlzJcrTdo9R/Gf7kf6pMYPj2Z0Zyc7iwoDAnZg0TjoDvaDrsfMdcbPiHifXeEQ JPCTSW6A3Jufl1xjuJ8OMkksksqxga1iWUskTWajYyA6pDo5rF 7jqOmF5VdC06sqmeMFpgzNL9H1vpKiNgrqJQurYWaIBI7AHyWj MA/WAjw9J20NVFg2++zUOmk+6BvucUycEly2ejUgESxydGZon1RS9 zW/L0PUb2aJNqCXxkIChdCgLUdBKB0lb0awvL096tsK0QrvJCZZMk nte2wyy8kUnhTMzK/gyyRjbwwusKofRsOYliAxIAIJ748ZLOF54TZZlYln3pmZy3cDq T0FgDvhTDwaTMZ1YwlCOCPkJKxJ9Uh5iu12w5VHa9sP+F8MKSR SRSrIwKpIkOqSOxIupiTZRvDLGzQsdfPunfbkMhllJd69ti5Zn 8BUA+rYM7sOxDg67G6FSF33HejgbJcRzWl9EOvfUvK6a7IsncA 7E9gMOs3kdM30ZaaOVkk0H7Olwx/Dl6dxj2oCKyABmYsWY70SWsqSOo2/ptWKHkjiuU2NnB5JqUVW3758/wZLPgeISTpdtymsEaii6+/NQ70dNmyRsMxPuX1lgwoKNA5ubcNvy0On/AMca7M5YM7xqR4oeW5C6UygClVf+aRXLVDSCbqwsGWR9TaQavo VN1RFkdL5uotQpYgDYVtalsW8PljjW55ykgKLrLKeYDYDUSCDt qGo1W1N0BrfS2ifMZoK4SOPSABFpYPqWjd2w1Cq6gdtsKcoFCr I2l0YsvhiRdQOkWw35kBKqw1HpYNGsang76YUVvrA6oSQRtypy oa9wAd/WzvhebLHHHvfgmyx7VtRF3CGl2AWydKyhhVCjpQ8o8NKJOwYd9 Rw/9mGJSK+gWUD5ao6wumyxQxohCiZFjEm/uq7kLXbZ6v8ALGky+VEbxIvRY3H/AJR4Subad2K6YKDS+3z9Tzm8oJTLGSRqjQWCQRzSUdvXt3xk/aHg/wBGAnmmeQAqFdo1IiorpCoq6UBGvmqroeWNpH8Z/uR/qkxe6AiiAQexxmrAPlQz8DTxIuYAighZap2pr5DpG50lmG5oAg WSTgowb1RIo76jRUtd6q903d13wbxj2LVMycwQseWUs8nha7Zd IATwxfcWSKFbgA2cY15bsq7eAWJDknUI9fS9Xu6Syk37xIqsIn BsPDkcLTHj5+FMwwOZHhzwNG2zpztQZqPegoDDrpo1d4dey3Dx O/jwyMgR93RNIfp9WQRzgLY1bkWu5K4o4Z7HLNmEzUdSZZvDdBN4 gKadWsaNtRY1uTXVjq2B+gRQhQFUBQNgAKAHagMMjEUrbbEHEe XOKf342RT05u2/4f1wukJBI+V9PLoTQ3rt2xpeLcLWdNJ2I3VvI4Rvl5l5ZIfFAv mRqJsUbFEWfPYnCOL4eWZLS90W4MsYcyr6CsoKOoK7ljpF+RIN bNYI7E7dRhXxTNRjM5fTI2kNYCEaWBfSNW/pX5+d4a5ySQKC8ISK+a1Dm6oM2rr1O1dz6YXZrIAsKKzK/vPaJ0DbKAQIqVjV/aF9cPwp4IU238isqnkdY6XrtX+jRculeJHTMaWQ+9uBQAJ90dR tXrfTA0jeW4ryvbsa8q3x3Kl/EIh0z6QdbGJFsHsSvvH1/p1sr60m0yxDX1ZzXSvLy9RiXiuFlmlcZD8OVQXeW/tZVMhLQR7FjJrsEnlAq+goE+nbGlk+Mn3JP1R4B4RwYoxlkOqR vLovoPLB0nxk+5J+qPFkI6YqPkTZJapWiR/Gf7kf6pME4Gj+M/3I/wBUmCcELJgFuCxGcZjT9YEKA9qJvp59Rfkx88HYmMY4BjuKsxm VjUu7BVUWWY0B8zjLZr/9JyulhFIGcXRZWCbXZLHsACa6mtscsxqMzm0jGp3VB5swA/riiDjMDnSssbGyKDi7HUVj5n9CzucYSIpGvo8pVWZRR5Q24Fn3 QABtviZr2WzqVQRgAqsviIx1VzUGPU3sLB3wvtV6jez82fV2UE URY9cLn9nMuTZiW/S8ZL2c9s/B1R5smMJsRIDqQ70PNkIU1V0VIuqONfw32iy+YBMUqNXXeiPmD vg1K0A00wyDLqg0qoUeQGLcUjNp+8v5jFoOCuwTuBpPjJ9yT9U eCcDSfGT7kn6o8YxI/jP9yP8AVJgnA0fxn+5H+qTBOMYzvH/a1IHWKMo0xNFGNbVdA7DVuvfocKf+IvLJXhFhzIQ5K6bGqyO4F nsNu3d/xv2bSchgRHIDvIqjURRFXtR6b+mFrewalZPrOZqCnw15VBBIru TvZ2644/QatFbmT4nxyXiirGHiigip55NZVRvYPNTUBVbUxa76YYR5ThaQ 6URXcA6JGKuzFKIo82myBW235Yo457PzcMVcxl21JemZBGAptt iVBrSQaJ7ECtjWLl9reHSQWVKOQQFfUQhbY6WplWtzv0o2BvhE urfl98vtHf8AgFzntEs0qu+xiYGOmFhRp1Bq76h2rYn8AszO/KVdWAZnDCrBJs6yeh5R6bdepw5n4AsUioA0gn2jKUdKcmok1zG zd7Ch1F0E2bykincFaZhpH2SD38vn3qxgG3F2glByilL2KOP+0 H0qSNvCSVwStAUQBRbT6EULs7g7DlwtzfCGjDyeMsiawIgKtgH NBo6rm0i7FbHaguHmYhiiIR+lEkxBb5rsA6T5mt6uzgXJZZZsx 4CCQREgtK7AkADewBsDZoefnvhG7e33zG1S3LeFyBJEmRo2p5n +2pPii+ZALsE10Y0vdSKIyfE8xlpIoYcx4oJi1O55aPxDvbaed aY7fVtVWBhplfY+AqniTtaEmghHUVszC26da89heKc7wHLBgUk kYR6feK0eWtrFs3e6ABo2KvDXHSrr5AabdGu4J7WRTuY7p9yti g63ysPKwVarupEPfE4pn2E8Sx7k6gQAP3oywJPoPTfa8IZc6EJ eOJQZguoqo1Hc/Z8tybqrI2w44Nk/rldtzUhBsEWTH0rpQYj8Th0ZuWwDhp3ZZlOIsZwT9ulI22A1EV +eH+MlHIVdWFcpuj8iP98NIfaWMNplaOOxYLOBe+/XHceS9m9xTQ5xMLv2jyv8RD/NT++J+0eV/iIf5qf3w4EPdAQQQCD1BwhzXsTlSGMcUcchGzqvT0rppNkEdwT g/wDaPK/xEP8ANT++J+0eV/iIf5qf3xyjHzbM5LN5E6YpHiUG9Jbkq65S1rXl0YXv54HzOfzc 7KDKTygEWpJIFuAEFmvLtePqDe0OVPXMQn/uJ/fHhOOZRek8A+UiD/fC3iixqyNHzglMuximjBdtLaSrMx1Gl1Dbz7tY+d495x/9OpjWRFd1bSVYNRNMOTmIGlen73rjY8Tz2WaRZUlyrMK6smqwR Ru7IG+w332s4Urm1YljmYI7rWzsuslQQCq9Onfr2IPdThToux5 ounRn9MisCWl0tM+wMm6hqGonZQASaoAgG96wa/E/ClJeNrYs2twdNhdRCj7IuxuGPT1wXkuJxOzaM4oKEgDMRhVYbU 2o9DZquvL074Ky2bTwxC0sLKoo6mQIWLOSyny9273IvHNIzJmi 3b3+Bp7OcOE0a5hjtINQAu9779en+MEZvPMkvLQCcoWhVEp/YY9RcdjVVSJopNIGoxkUOvZSaujgDMylmLGt2BofMYKUlGkuZ5 snrbfgK8/MwkcBiBqOwJ88OfZFyWkJJOy9T88TExodQL5GmvEvHMTFIB28S 8cxMYx28S8cxMYwl4yLlj9Rv+eF0UKmdFIBBIYggVasNJrzHY9 sdxMJfUUR6SDJRrGSEQEpG5IUC3DSEMf+q97648RoPCuhdKb72 bs/jiYmOMy5HrjzkJDRI5e2FeSmYyICxI1LsSfMYmJgH1C/Bn//2Q== (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.google.com%2Fi mgres%3Fimgurl%3Dhttp%3A%2F%2Fwww.aftablog.com%2Fu ploads%2Fe%2Fefs%2F80522.jpg%26imgrefurl%3Dhttp%3A %2F%2Fefs.pib.ir%2F173456%2F%2525D9%252588%2525DA% 2525A9%2525D8%2525AA%2525D9%252588%2525D8%2525B1%2 52B%2525D8%2525A7%2525D8%2525B3%2525D9%252584%2525 D8%2525A7%2525D9%252585%2525DB%25258C.html%26usg%3 D__5AP82wiNHM1iGs7XQZNHNNcAHE8%3D%26h%3D281%26w%3D 275%26sz%3D22%26hl%3Dfa%26start%3D42%26zoom%3D1%26 itbs%3D1%26tbnid%3DNIkGt9NDYPiAhM%3A%26tbnh%3D114% 26tbnw%3D112%26prev%3D%2Fimages%253Fq%253D%2525D8% 2525AA%2525D8%2525B0%2525D9%252587%2525DB%25258C%2 525D8%2525A8%2526start%253D40%2526hl%253Dfa%2526cl ient%253Dfirefox-a%2526sa%253DN%2526rls%253Dorg.mozilla%3Aen-US%3Aofficial%2526gbv%253D2%2526ndsp%253D20%2526tb s%253Disch%3A1)http://pnu-club.com/ 0ZHCYfGhonGxUbIDIgJScrLC0sGR40NTAqNiYsLSkBCQoKDgwO Gg8PGjUlHSUyKi41LDQtKi02LTA0LSwsLTU1KzQsLjAsLDUxMj QyLTQ1NCwsNCwsLCo0KiosKTQsLP/AABEIAIQAggMBIgACEQEDEQH/xAAcAAACAwEBAQEAAAAAAAAAAAAABgQFBwMIAgH/xABFEAACAQIFAQcBBAcFBAsAAAABAhEAAwQFEiExQQYHEyJRYX GBMkKRoSNSYnKCorEUFpLR8MLS4fEVJENTY3OjsrPBw//EABgBAAMBAQAAAAAAAAAAAAAAAAACAwQB/8QAKhEAAgIBBAAEBgMBAAAAAAAAAQIAEQMSITHwEyJBgWGRscH R4TJRcQT/2gAMAwEAAhEDEQA/ANxoooohCiiqLtX20w2W29V9/MfsW13d/gen7RgD1roBOwhL2l3Pu8DA4Ilb2IXWP+zTzv8ABVJ0/WKxftP3n43MCURjh7J2Fu0TqP7ziGb4ED2NRcv7As9pHLi2SxD K6kFR+t7z6bdN6t4YUW5lUxM/EfMx7/rYJFjB3H97rhPyUOf6VSXu/bGk+XD4dfnW39HWlJsiK3Ah2kwCYG0xPO1X15VvIJs20KA2gNi R9nzcAT0WfvOT0oYqpUBbB9b4/McYebkxO/XHjmxhj8LcH/6GrTBd/wAwgXsF8m1c/wBll/2qWsuw6IA/hJKE3AH52VhpmODEiRsy+9Vma4HxLmsIFNzzBFjaSR7cxP1oDK X0laFc36/1XROnDtYmz5L3uZfiSB4xsMfu4gaP5pKfzU4pcDAEEEHcEcGvO djsAbgBN0KNBYgjcEfdid59fyqBkvaTHZU8WndBybNwEof4Dx8 rB96NCN/AxHwsnInp2ikfsR3q4fMCLVwf2fEfqMfK/wC43U/snf55p4qJUqaMjCiiiuQhRRRRCFFFUPbTtWmW4V7zeZvs20/Xc8D42knoAa6BZoQlX3id4iZZb0IBcxLjyIeFHGt4+76DliPYk YlgrL5hiGuYq80vOq68cjhATCrtwNgB0osYG/mFy9ibjeIZ1XWJgnYkhRxsqkAcAAVd4HANbfw7UkEt95gWhm0k rqjjT02mqEqAUQ+b6TRjx8Ejb6ynt5Xo8ytqUMV1LIO2/XcSODWgdlM/Rma3dUeYbNcby7A+UzzM8/NVFu2i+a9Y3Zt/MVafWAAo/D1rtcXxWGwWFAgDbb29TzSZMZzrpPz7+pfxRi8tcyBZy5Hd/EuHadJVdmiYHO0/Xmpl8W3cWlU6ZC21GxY8SfViffbiri12dcorBVIYGN9x7meKiH s/LoxZw1ttQ0Np3Bn39OacBSPKeIjM5yaiNj/k5Zyng35ZSlxgCB90jjgjcbEEGoOZ5fZIL2yykkQmnYbAneeJJ A+KYM9ywX8QL2q4CqhQC0gfQbck184bs87gAKDPU7fiZ2pMTA4 w7GjUGLahQ2nM5smHy+2sLcuvO6mGXcGWEmY4+gPqKSMzsnEXG bcbEnUZgAfl8Uz4rBeG2+xVo+oP/CvnEeFdLfoF1tJPnZR6wAONvWd65jxeD5hvco2fxDoI35PfxEz MshVLNu5bu+I53ZVG6xvO3mWDHIG9aN3Zd6pdkwmNeXMLavN97 0Rz+t0DdeDvuV3GWbkIGQqjwNJYqCoIgQpUHr0PqeZpfzHss3h G6m6oql52MkKTA6qA67/NUDgLpynk7Hb1Ow+0i+PV/ET07RWc90nb04y2cLfecRZHlY83EG2r3ddgfWQfWtGpGUqaMyw ooopYQrzp3ndpzmGPZUM2bBNu2BwTMO/vLCB7KPWto7ws/OCy+/dUw+nRb/ec6QfpOr+GsO7A5fbd3Lo5NsKysp2Ug9fUmNvg1fHSguZXEmtq kbK7ejUGDhW8raTB2Mxvsd+lNVq3FuzdbU32t53ldIEnrCBR9K uM/wCyjPbW5adX2a4w2G08jfeetV1tmugTpGkADSI+BtzzyaljyLn Nr797xNWUeEBp3kzD2LGPw720fTil3JYMAgD8n7rSp2GxlekE1 JyvK9AWfMQBJbcnjn8K/ctyrRuVALeYmOZ6+9W2Fwly/ctgW2RlbV5oKkRBOoAgmGMLO0SekrTY2IBsHvy7/i7MNTd/c/MVn2hGQiIIE9BP/Cuoye89uVUhwQRpPMdDIIgjaKbcNk6KN1DHkyBE/H/3U4Cm8gBCirNneZFZlctd/wBd9YlLk13WzOrBYAVZkepJgcztuT1qHh82OHdkdfNExMwPc+l aFUbEZelySyiSImBMek+ntXKUqVcWD8YZHZ6o0R3iZ7mVgXgCV H+fvVbgcos4YXcRi7koxAt/aJQyZBC8g7AEkcxtsaaM8yprNxXCllCsqhB1PqI2WFUTOx9txT 47B+KIZOdirQfaNpBrj6snlBod73bWoFahzF7ClcVctyD1mf1d JJ2+KW8xcsGEuzOZck7GODA/qfwpnaw1k8AaSIEenG0RGw2rtknZ98Ve8Zitu2W0kiJ1R0E9af Ky4RrbjvfadxN4hIOwmc4LHXcFiLWIt7PbIdZ4YcEfusJU/Jr09k2apirFq/bMpcUMPaeh9wdj7g1i/brK7Qss2hndNKB1MKonqAYI3I+T9KYO4fPdVm/hGO9phcT915kfRxP8dULDKmsSGfHoapqtFFFQkJk3f9mJFvCWA ftu9wj9xQo/+U/hWcZGbimUDGNyBMbA8gelNnfteJzCwvpYB/xXH/3BUEX1vLaJCoUSALLcEgc+XmFnQsnfcirliqqAtg37e004f7ud cusM6Pc8SN1BWY1c8DrE8e5pj7NhfEWVVxuCD053+dqqhed7ar aB0zC2lG5j7xjdmO+9TMhVzqL22tsHZIaZ8vz80o0lSvEdzkZw zGx+ox57il28PVI6KDP/ADpwyXChbSmDLAHzc8cH39felTKCjX1Ugi4CQNQiZAMjoRB/rT2BSDSECCzV7mZWRlYknn0hRRRSxYUUUUQnO/ZDqQetIVy8FxToxMKYMggT6A+nvWg0qdrxbRlZ54JAEkmAZ2HO wmnVgAb9R8oaWelU+o95S9pltwpVRud3n2Aj8+aT8RgiyXIeAo mJ+1DDgdeJn2FMOcISh8rEgEheuwn8dqo8BcvrDFGsak1AMphh E8MPMDt+VACqmm7PxmseIHBXpi1ml249sTq0CRImDwYPQxUzuk zDwc2tCYF5XtH6rrH81sfjUvWniLdjTBnSxPhqCIYRpLBQTOoa gOoqmyrGk5xhnhVnFW9kMru4XYjmQees1RGJtNO1c/aoZvMNRO89L0V+UVCZJhPfokZjZPrh1/K5d/zFV9jLwiW/EBQ6dQFwjnadMc8g6Ggj1PBZe/3Aw2DvAf8AeWz/ACsP6NSNgM0uXCob9KVEIH3jbpvvx1nirkOVUrwLv7V95pwkcG Oa5ves6STquLwCNmXYjiJB2Mj0qxyvPL98N42kHWxAUbAGIHXa KX8uzObBtuWJBGgbbczyJj2BFMPZvC67gAEypLT7Tv8Aiak2LG QXyAbRyz6gK2l/k+rx1ZnEBvKgHSACSTuTyfrTvWe5zhjZYMjw3ExMe/8AoU8ZdiNdtTMmBJHUxz9efrR5SgdTsbmVshdiCKqSqKKKWLCi iiiEKWe1iFiui5oYAxsCDIPIP40yO0Ak9KQsZdfEYpgzrpBOnS NwI4PvFMFBBJNAC4DJoINXuJBx2YXLSlkgMFMekke/SapP7x37ujxwqMqgDQOTGxIk7yTsNt6Ye02X+Gq7bEwWHqIMUr W8xFlbhBKvphCI5ke0gx1BFcVMTL4igX3pmvW+sAD9SHibDPdm 436aQCF06xtJ8pOmQvUwB7xsvZRgyua4W2VKkYqz5WMkAXVPI2 O28ipOLxzpDABWklXjze+8weeSK793NlsVnGHLEsVZ7rE8+VGg/wCIrV0DgljVV73+IZSAK9Z6NooorPMkTe9vJDissu6RL2YvL/BOr/0y9ZF2Ash2uavDhQCCxAYHeNPr7/SvRroCCCJB2INeZu1GSNlWYPaGyqwuWSeqEyvzEFT7qaunmUpL YX0MDH/NrmCw9sabXiXXUqZ1eUiYczwZPA+s7Gq3DXWT7QYfIj/QpZsZk+IPnZeS0sYAnp/kKZRiDctWQGBeH8xPRWgKJ9Nz9ajix+Dsd7mrOxyUU+Z77Rjwu ZeLpJq2yzPLll11hArEIEQyTx5pOnYCZAEgCd96V8pwK4WxcxW Ius6nm2AZUl9IZSTv1JUA8e1WGBxwvaGHm6qR7jnb2JrmvxGIU bDve0gUaaaaTYxCuJBrrWe3UxCjWrsoDBtjvzx+77Grb+9zJa1 uBPAUkbkmAJH+U80xAA1Ag+n+TGtuxUA/mNlfLOAJJille1jFnQqquoBgGZBHO8ddvw9aqHxWJxDOwdgpAG kkbe46TtQoBBJIAE5kBSrB3+Et8/z5i3hWtIMFvPw0T5RBmZAkwQBuegqguYoqdTKqt1AMjn1gT+Ff uLvaSpYeYAwd+DE/0FQLXh5jbu2kvG1ctka3AnkkaVAIJ3ABIBifU0jMcXmPHG02BV 017yDjszN2TJJkwN4H0r4yXEYYv4OKs7ltWszsBBCmNxJHT67c 8MqU23t+IQd9PMEQNm9diAZpexmNYHxQ4Ykmd5InqQf+VUyoMo 0LtGw6ka33+I2l52zwttcO7WxbgERrPnCkjZQdzv15iandwmTE vicWRsALKH5h3/pb/Os4zHHXcU9td7jwttAOTJ2HuSTXpHsd2dGAwdnDiCVWXI6u27H 41Ex7AVTT4WPTJf8ARk1tcuqKKKhM0KSu9HsR/wBI4bVbH/WLMtb/AGh9639YBHuB6mnWiuqSpsQnl7Iszt21uW7lqWeFDNtoO43ncQ 0Hbfy/SmO1jv0quE8RFLEHhSFJUbACJFtevXeerT3p92BvFsZg0m7zdt L9/wDbUfr+o+98/azXsxmVsPpvEIvJbSNUjgatLMq8zH1qjKoByrZPJG59PQfiasb 3SmOH9mfEgEoo3ktqULHTlq7Wf0TwZQwCBEfG3I2iKVXzJXJhm dmcnxH2JHAnc/JPxTd2cyG7iXJuybaLB0kauDCj1H1HzStl8FdTcd76ShxHIdV7 DeXv96JtqpWYHmJPJ9RA2qCM8QES6qSdtRA3+sUvYa/bZnBuaQNWnUpluYHG3Sa73cHoxCFtDeEyuuqIYSCOdyDXQEVfL/sQhxk0n6RizHMltXPDZ01RwGBMHfpvXfLu0wSPISvUjk/lApf7Sv419bpVVdFCgADUZJMx1PmgR0qPmKrZBBujWpAKAH0HX iQSRHtU0UNiCZOe9uDatYr4yTmWON07k7n/AEPzrgcqZGLm2ODIlQQR6gkEb1JfJGfB28TZ1ahJfXsNjEqI3g 7dOCd6VcdiyrsLvmJBneSCRs3zPSnXKMo0p6X3mP4LITkJ52Ms 8ZjWuG3NsSJQlD043iRwxHQiKqM2zu14VxTbV7l0K2sQNJgSCI EMCGO2x1TX5m+cW/ATTc8W4RpcXVBKgcQSvlIgAQx2/CrDu57uHzJxevgrhFPwbpH3V/Y9W+g3kjqqMg1PtR+I4P0iu+niX3cx2ILv/b7y+USMOCOTwbvwN1H8R6A1stfFmyqKFUBVUAAAQABsAAOBFfd cdixuY4UUUUkIUUUUQhSB287p7WOLXsORYxB3J+5c/fA4b9sfUHo/0V1WKmxCeVs0yvEYC6ExNk22nbUJVo6g/ZcfH1pwyvt5aFpdZKXGYqwtLAVQNiPx4G/NbhmGW2sQht3raXUPKuoI/A9fes6z3uKw1wlsLdfDn9Vv0ifmQw/xH4qzMmQU4l8eZk4mb3s1R7swAkwdM7ied+NquXVxa/SqREuokEKnl4IkgAsJ9nnpXLMO5vMrR8i2r4/8O4Afwuaf6mq7G9mc2kB8Lim0gqsDVAPSUJ2gxQyWV0EV2qlPG 1WW5lvhsRcdmfc3d1DKR9rSxXzHZTpGokHZVHrVNmGK8NwGWHU ecTMmT1HqIrlhuzGZqVKYPFKVMr5GEH13gdKsrPdfmuJbU9nQW 5a/cX8TpLN+VdCEPZIqve/nxOHKK25llgu2thLYtszAFSSACVVuQoB33gSeKS8bmNzGXhpt6 rj7BLSbk/Akk+9aXk3cJuDi8UT6pYEfzvv+CitIyDsnhcAunD2Ftzy3Lt8u 0sfxri+Hj/gJzJ/0M/MzPsT3LsxF7MNhyMOp5/8AMYf+0fU8itgtWgihVAVVAAAEAAcAAcCvuipM5Y7zNCiiilhC iiiiEKKKKIQoooohCiiiiEKIooohCKKKKIQoooohCiiiiEKKKK IQoooohP/Z (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.google.com%2Fi mgres%3Fimgurl%3Dhttp%3A%2F%2Fgallery.aftabgardan-cc.com%2Fdata%2Fmedia%2F19%2Fs_41.JPG%26imgrefurl% 3Dhttp%3A%2F%2Fgallery.aftabgardan-cc.com%2Fdetails.php%253Fimage_id%253D312%2526sess ionid%253D85e385e0207654bf406e3714b6047a79%26usg%3 D__ORjFCurC3v-VzYInfkLcVjKfy94%3D%26h%3D540%26w%3D530%26sz%3D63% 26hl%3Dfa%26start%3D7%26zoom%3D1%26itbs%3D1%26tbni d%3Dvv6t9tn5Rv6NDM%3A%26tbnh%3D132%26tbnw%3D130%26 prev%3D%2Fimages%253Fq%253D%2525D8%2525AA%2525D8%2 525B0%2525D9%252587%2525DB%25258C%2525D8%2525A8%25 26hl%253Dfa%2526client%253Dfirefox-a%2526sa%253DG%2526rls%253Dorg.mozilla%3Aen-US%3Aofficial%2526gbv%253D2%2526tbs%253Disch%3A1)
ریشه یابی لغت تذهیب
تذهیب بنا به نقل برخی ازمنابع، از لغت عربی «ذهب» یعنی طلا مشتق شده و عبارت است از نـقـوش منظم هندسی و گیاهی که با آب زر و خطوط مشکی تزئین شده است و به ندرت رنگ دیگری در آن به کار می رفته و اگر در آن به غیر از آب طلا، رنگهای دیگری چون شنگرف، لاجورد سفیدآب و زنگار و ...، به کـار رفتـه باشد، آنـرا ترصیع یا مرصع می گفتند. اما امروزه معمولا به هر دو نوع، تذهیب گفته می شود. (اگر چـه واژه «تـذهیب» ریـشه عربی دارد، ولی این موضوع هیچ دلیلی بر مدعای عربی بودن این هنر نیست).
استـاد مـایـل هـروی، در مـورد تـذهـیب ایـن چـنیـن گـفتـه اسـت: «تـذهـیب در لغـت، زرانـدود کـردن است و طـلاکـاری، و در عـرف نـسخـه آرائـی، بـه نقـوشـی گفتـه می شود، منـظم ، کـه بـه خـطوط مشکی و آب طـلا کـشیـده و تـزئـیـن شـده بـاشند و رنـگ دیـگری در آن بـه کـار نـرفته باشد . ممـکن است طـلائی کـه در تـذهیـب به کـار می رود ، دارای رنـگهای گونـاگون بـاشد کـه وقتـی زر خـالص بـا مقـادیـر نـقـره و مس بـه کـار بـرده شـود، رنـگ آن زرد و سبز و سرخ می نماید ...»1
از استـاد مـایـل هـروی در جـای دیـگر نقـل شده : « تذهیب تزئین نرم به طلا و بـااسلوب بـه قـلمو در کتـابـها و اوراق تـزئینـی است.»2
صفحات قرآنها و کتابهای نفیس را با رنگهای گوناگون و طلا تزئین می کردند و برای این کار از «گل و بوته ها» و طرحهای گوناگون استیل ایرانی استفاده می نمودند. سرلوحه های کتاب را که چون مدخلی می بایست خواننده را بـه سوی متن کتاب راهبر شود، با تفضیل و دقت بیشتری می آراستند. حالات و روحیات هر دوره ای را می توان در هنر تذهیب آن دوره مجسم دید. تذهیب کـاریـهای قـرن 4 هـ. ق. ساده و بی پیرایه ، قرن 5و6 هـ ق متین و منسجم ، قرن 8 پرشکوه و نیرومند و قرن 9 و10 هـ .ق. ظریـف، تـزئینی و تـجملی است. در بسیـاری از کتابهای تذهیب شده تاریخ کتابت آنها، آمده است و این امر، تحقیق درباره تسلسل تاریخی این هنر را آسان می کند. به این ترتیب هنر تذهیب را می توان نموداری از تحولات هنر تزئینی ایران دانست.»3
در فـرهنگ معین چنین آمده است: «تـذهیب یـعنی زرگـرفتـن، زرانـدود کـردن، زرکاری، طلاکاری.»4
در کتاب واژه نامه مصور هنرهای تجسمی برابر لغت تذهیب (ILLumi nation) نوشته شده است: «تزئین نسخه های خطی با رنگ طلا و نقوش ظریف گل و گیاهی یا هندسی در هم تابیده.»5
با توجه به مطالب بیان شده مشاهده می شود که هنرشناسان و فرهنگ نویسان، «تذهیب» را هنری وابسته به فنون کتاب آرائی و کتاب سازی دانسته اند و در تعاریف خود از تأثیر مستقیم ایـن هنرهای تزئینی بر سایر هنـرهـا، سخنی نیاورده اند.
بعنوان مثال از قرن 5 و6 هـ .ق. (عصر هنر کاشیکاری) هنر تذهیب به کاشی سازی راه یافت و در سراسر خاک ایران هر مسجد، محراب، گنبد و کتیبه را به تسخیر خود درآورد تا عظمت و معنویت خانه های خدا را صد چندان نماید و یا در «عصر صفویه» با تأثیر روی نقوش قالی، باعث معرفی این هنر ملی به جهانیان شد. پس می توان از تذهیب بعنوان هنری مستقل که خود توانست، پشتوانه شکوفائی دیگر هنرهای ایرانی باشد، یاد کرد. هنرهائی چون کاشی، قالی، قلمزنی، منبت ، پارچه هایی چون زری و مخمل و ... .
در این جا باید اذعان داشت، علاوه بر زمینه های رشد و اعتلائی که در هنر تذهیب، تحت تأثیر فن کتابسازی و کتاب آرائی بوجود آمده بود، عامل اساسی دیگری موجب گرایش هنرمند ایرانی مسلمان شده، به این رشتـه خاص از هنـر گردیـد و آن، اینـکه بسیاری از هنرمندان حکومت منقرض شده ساسانی، قادر نبودند، هنر خود را به یکباره به فراموشی بسپارند. بنابراین در پی زمینه مناسبی برای احیاء هنر خود بودند که موفق شدند، در قالب «تذهیب» به این هدف خود نائل شوند.
در پایان باید اعتراف نمود که اندک زمانی بیش طول نکشید که هنرمند مسلمان ایرانی، بعد از آشنائی و انس و الفت با تعالیم ژرف و انسان ساز قرآن و اسلام، به درجه ای از بینش و ایمان رسید که عاشقانه، به یاد خدا و برای رضای خدا نقش زد و نه، به ضرورت اجتماعی. این بار به فرمان دل عاشق خدا و قرآن، به میدان هنرنمائی و هنرآفرینی آمده بود تا با هنر خود، نشانی از بندگی خدای خویش را جاودانه نماید .
به هرحال آنچه انکارناپذیر است اینکه اسلام به برکت «قرآن کریم» انگیزه و عامل درونی و اعتقادی هنرمندان مسلمان ایرانی شد تا ما در تاریخ هنر سرزمین خویش، شاهد بروز هنری مقدس و معنوی باشیم.
http://pnu-club.com/ kaHiYeGBojGxcVHy8gJysqOCwsFx8xNTA2NSc3LCkBCQoKDgwO GQ8PGjIkHyQsLS8sLS0sNCovNDUvLCwvLCwsKjQpLC0qNTA0Lz U1LC8wLS8qLCwqNS01LTUpLywsLP/AABEIAIMAewMBIgACEQEDEQH/xAAbAAABBQEBAAAAAAAAAAAAAAAAAwQFBgcCAf/EADoQAAIBAwIEBAQEBQEJAAAAAAECEQADIRIxBCJBUQUGE2Eyc YGRI0Kh8AcUUsHRsRYkQ1NicoKS4f/EABkBAQEBAQEBAAAAAAAAAAAAAAABAwIEBf/EACoRAAICAQMCBAYDAAAAAAAAAAABAhEDEiExQVEEYYHwEyIyc dHhUpGx/9oADAMBAAIRAxEAPwDcaKKKA4usQOUScYmOuai73HcSNrA2/rGDpJg4/qEfUe8S9FdJpdCNEMPEOJzNkDMDmBkdSegx+v3rxvEeJnFldhu w3zI+UxnsdulTJNe1dS7f7+SV5kIeP4r/AJKx7kSRj7Hf7e814viHEywNoYUFcgySWBx2EA75mpixd1KDj6 d+tN1V/UPwx8zt0x39vr8rqXZe/UV5jC7x/Ej/AIQ2nec9dp/0/wAhN/E+K6WR7AmOu5PQR0g9frN3roUZIEwBPc13TUv4r36ivMik4ziM/hg9jIHTH+K8TjOJJE2lA6nVkYx8+g+/YTLA17XOpVwWhLhmYjmEGlaKK5KM/FPFrXDprvOEWYk/IsfsFY/IGnYNcXrCuIdVYYMMARIMgwfelKAKKKKAKSe7pInY7H37U0u3m tNABKEg7MYkgECBgAZ9vkJpXjnQrDuq7bkD3q8cgV4poUnaMz2 zXPDX9a9R0mI+0014XxW0FCm4mMZJHy3qj+bP4gatVnhGAX81w HmOJYWwYxgjV3GN5rqMXLZAur8WOHVjcYnMKOpgST7b/vaoEeev95Nvk0hNXWIwfiiZyMxH1EVnPH+YLrg/jX3OoqjMw+HcSDzAmZkxAwK8PiPERqloJ0bcxO2jXomYO8dzNd rE3uDZV4gcQFa2xAyCJgjYgx12/X6U94viNC7E+4Ex1zWG8B4/dUD8biElodlcZUZwozI3nMgmTVv8pfxCjRa4sgqPhuySy4UqLg A25o1ffaajxtegNF4U8gP7PvXtu7qJjYY+vb996YcX4vZZSouK Zx1I99t6X4K/bA0q6n6ie+3astgPaJqOtXGuNDAhAT0YTDECZGQRB9+0GpGq1Q CiiioApK85XIEgbjr9O/ypWmz8conVIgEmQcRQBa49WDETy5M/2Ox2NZX5r8xNwrKQilrms82oAaSOg3nVHTMVp/GcKgt3CIWUaTsIIJM9Pesu8R8xFR+GuoHOskFQByRAaQdULJic kSK0hHVdEYj4x4wfRtNADXIZgTyhSEZ0xBM6oORgHtULxttNSB NekpI9YQqannkBIEZ/UZxIcXuP1kPchhAKpKkEJq5XRYMkmVJjruN2dvw2NMlTpEsHYa CF0lVU4hiCAY/zHpjUaUnTLpdWlsNeCnUGuF/TXlJUiZYYwwIBgRHboOq2p/QC83pa9o/P1HfbpvPSrxY8rWbVs3bwOvDaVJBtCRCKQRsTk4z8orniPKXDB w4Fwq2QNWBjSD/URGIk1xDJjgqTI7b4KHxs6iyF9DGAXIJ5YJOlYDGDEbQSPk94F Em5r16QoP4QlGKvP4gkqR+nvmTZbng1q5qFtD6yDUxOr8aZOgs xMzymc53HSqu3hoJaCo1CVFtlCKG1FkaJyApAn/E1aUm+LLFubpE34J4uTZutALoCygGFIhmVCOylcZOGFOPKfmB+ JZtSKGQJGkNB1GNjMEaRgdydqh14z0mLIQhHxKCoWG9MabaEHM jUTJxHTaT8P8yMwHqgBcEPMA/kK6STqM45ScQYricG/mXBGq26mtP4goVWM8wkRnpOaWsuWycDoOv1pn4VaRrNpuV5RYb BEQDg9qXXxBTEajPt+4rDoUdUV4DXtQHhNIXrCOc7iJg5wZAP1 pZ7YO4BqL44Jw4NzmnoJgbRmOgGc1UCl/xB8zNLcLa1i2mOIbMQ68qzkhZI+cgbVRuG44gOoKr6ol+RQAFI QEH32I999yJHzXxOviLj3EGpmQzsMW1lIxuD8RjA+hhrliNTuw lCOWWDNyw0bE7Zk4nBzn2Ri0kkuSWh/wALbZ2DtyJecqGjKsS3LbCmQSNce/3qZ4Ly9xLtbJ4a6VJUc6gKqi4pcEMxc8qjOCc4p/5I4dE1Xipe4LmhQZ0oulWGkkb/AJdRE7d60S5xoiekfuf30rDxGaMG32Qi5fSir+ZuGa3qcMBbiG kaiQxyiqsA/CDJPaKr/B+I+u627Z0EYU4kDSVMqcHGI6/TE/5l8yIkW2BOoFnXY6IJx2mGP/jUfau2nzwwCt8JJQqOmzAnOAZ7javm/GcYJxWzPRjwa8nzPcjbhu8Ky25lswT+ZZyc7CQ+B9MRUTe4C5L MtpjGoDTo0spclAAGDAQWk5gRVr4Lib3Mz6WjImD8TEkSQYBgd MCOmBC3vFmZm1R8SO2mMHVqIHfb9Os16vD5tbam/sv0TPhfh6lHr75ILjUcM7pzrZZSzEEMSSsK4ZpMSB0+tN7/AIgxCrqD6D6lsaFIJYjVqkdJYR77xmrD5i4dbiLcGDqVAROzYO qOkEiQJ7b1VEtAw6sFLNlOc6QJIMEGVkAAg50ifb3tVFaV/ZhGWp22Xf8Ah/5na268Pc1PYusLdoz8LiA0ZmCTkYAjG5rUEsohnAk4k9fafrWG eXbxXiLZVFDrdB1AhtMBlCrk6hynOYgntWweGXl4gBnBDiJgmC AZkA+/9vasMiplJlbgJgEE7711XKWwBAAArqsQMuI4W4dn6/L9RVe86eG3mtjTeKnSV1ZBDdfh/q9oIjG8Va3YjYE/b+9MtFxyVuKvpnee0bCOoP77dJkMX8xYupLSyoFZsSx06sjBAI MTj4jnFIce4Mulr00TSH0ZUncEssEA6WIIOY37SfnOwtrir6KA Qpt5YwxGgEooxqBJG0ERM7RXVRi+lDqBIkCSDELAjmJ1TyxgDG 0j2xnSSpkounkmwR6zfAupYtiYUwD1A6ED6doq4cHxCsFDM2rd t9w3xCZkSazzwDxNraiCht3HhVXLq0Zx1QBYmScDvFTFjzWtuC ra95Egz0OOh+leTx2L4kKXK90d4ZaZPsXK74bZGq5dGs82TDYK 6TAA/pxEe1UDybed0cW2W4mlUyx1IwBVA2sdpBX/AKvaKsH+2HChNZJwJ0kk7kgfchflqB2BIpPjHiYe/wDzFglDEK8BWMxJJVQxHSHL5mCQK+ViwzacWqN3mjGSndllvcY LV38a2AnK8CZLdGBiCAQs/wD3Mb4x4Zfa4XtgFTnlKxqgczAgTge427zTjwTxG24P8wxLwSG bSFcg6oiIG0DauR5yuBY1WgI5hCjUDgal2JxW+PDkjPZU0enPl x5MaV7PfboRPH2yyWxCyLiyg1FHJYdADvtt1pj4e+lhdNn1ELa QrTo1AZAkMSQAdugxGwceINqVjKoECkhsM4aNJUdVnTO2Nj1qJ uIdfNyqQH0jAVcdSdtLY/7QfcfXvTG68j5kY1sSfgbj+aBkQZQZkAsWA9P4tQEd9n+o0fyN 4NcTJu3HA1SxBnmMheYkR+Y+5xAxWe+XUDcRYQhea8oOmfUVds TPIZ1dZGMdNoPCPbCrZChBGIE+5JO+Md/7Y5d2dHdnw9hM3Gz1ESfc4ifp8o2DxUgbk/OP7VxZZvzCPkaVrFsBTLi+Oj4Mxk9Rjcf6U9rxjAntRAq3m/yp/N21uKAt63LLvziDCMZB3yM4NZZ/JhEf1DcQgTaU6DL8ofUI2JAjVGGn3rbRxpua1URCnPWchcR1gm s18w3OHshTfUyxARkVtQ0iWGoFSAA21bY5uOzIyucOoFzWmoBm PpMDlQplphub8m/9Zj2XNok6QNWJ0ysiCtwaSxmMtIGZHtXfE2ktrbu2wWt3FVoIG rSApgMBKDTv3671Fc3IOV55gi8p5mIYM2nIO0g9j71tpeRqSex 0pJRarfueXrakDDkDeYAwcyBJI+o+tTdny6l23qZruQxUCBCrO NIXT0G3aod76uSwhFJEgRsf6R+YDSWO28bZpZPEriqdN0hQ0RL asjcCNtxHXttPiyYM0vpfqaYnii25q+wwa1ct7MCDAxM/URUuLJwsQGUmJXmDk5JUzoIVcE7kRTI8VBDTqUH4TEmM5X+kwR Oc9DScMS4BW2GUnTlxADFQsKY3H/t7xXojik096MoNQe+454tdbljLFTqdicskgFQCxjMDlM7/ADr30rbqPTLs7MS6F1Gu2GGkLg6mwu0nJp34UgvGWGlEGqOVsg KuHadSEoZBxgRvUj5Z43h7xK2EdSArFnUyV+EBW1EjMiO1dOSj UeqLJ220i4eQvKH8vbF94N64ix1CL7GfiYRJEdMYqy2OLaeZTE nocAY7fL94ptwvENas2pGoafeZiVGAcRUpauBgCK87be7IdKZ2 r2iiuQFcPbB3ruigEL19LYzgR2Ow+VU3xvyd6xIazrSSRDQRIi eUggxjrEmre3B6ml+nwjsMjJ+p+9dcY5C8vxGAP38pqkM74zym z21sraYKunTykFdMRzHmyJBOPiJzVR8X9bVpvI4NvUugjSbYMs p141yFbMZieoNblYUqnNvknr71CeO+W7PHo2oKLqiEeOZeoDdx k4+fWtYTp7gxXhwLbrcDGQZJIVmJ1EhjJliNpwDAM5y5/lx6TEv+JqhQJ0lDJZhAysq2R7d6unjX8PLiIzG8Lmoy59JZBEB SDqkbZ+QHXNePl1BdW0Rd1susQi6IG40dRyn9MjUJ0xyjFbFbt kDxg9VixYEiFEKs6gpGpdMExEAiQYUnNP8Aw1rof8EOGYaRA9R rhYkwZ2MBmmD9atfgf8PnuLi76YDBg3pLOsRpzMwB07x8qt3gX lWzwK6zpe8xOq6wyZkkIPyjc/euNUU3W9iyteG+U7toMDZI9Q6mHx5gDTr3KgTmcljin3hfkf0j +FZW2CBJLHMcwmSWwfbqRV2b8S2YESDAMjPvG2a54ItkOcj/AE/vsc1k23ySj3huIU8okacQQRGnEbR+8UstoAyMUhc4ITqWA/f9/M/enIqfYp7RRRUAUUUUAVyUEzXVFAJ3llSO+K9t2wBXdFAMeAtNL ljMmMgZgnODHt02pG54DYNwNpz2E6ft/apNVjaml3hgbgMe+53WP12/X63kHniHDnQNONOYAHaMZAEfvtTkJKwc4z9s12VkRXtQCVi3pE e5rspma6ooAooooAooooAooooAooooAooooAooooAooooAoooo AooooAooooD/2Q== (http://www.google.com/imgres?imgurl=http://i40.tinypic.com/2e0o1e8.jpg&imgrefurl=http://bfa.blogfa.com/post-1031.aspx&usg=__vCg1YOqzgI3rBifI57Pbb7tXVSE=&h=511&w=480&sz=112&hl=fa&start=40&zoom=1&itbs=1&tbnid=ODSx7fAlZwQf-M:&tbnh=131&tbnw=123&prev=/images%3Fq%3D%25D8%25AA%25D8%25B0%25D9%2587%25DB%2 58C%25D8%25A8%26start%3D20%26hl%3Dfa%26client%3Dfi refox-a%26sa%3DN%26rls%3Dorg.mozilla:en-US:official%26gbv%3D2%26ndsp%3D20%26tbs%3Disch:1)
شیوه کار تذهیب:
برای اجرای یک اثر تذهیب ، ابتدا نوع طرح انتخاب می شود. مانند، ترنج، شمسه، لچک، حاشیه و ...، کـه هر کدام از آنها روش خاصی را برای طراحی می طلبد. اگر طرح تذهیب، طرح یک شمسه باشد، به ترتیب زیر عمل می کنیم:
زاویه واگیره را برحسب اینکه شمسه، 4 پر، 6پر، 8 پر، .... یا 32 پر باشد، تـعیین می کنیم. در 4پــر 360 درجه را تقسیم بر 4 کرده واگیره 90 درجه، حاصل می شود، در 6 پر، واگیره 60 درجه، در 8 پر، 45درجه و ...، در 32 پر 25/11 درجه، حاصل می شود.
اگر کاغذ پوستی انتخابی در اندازه 20×20 سانتی متر باشد، آنرا تا کرده و دوباره از طرف پهلو تا می کنیم تـا مربـع به ضلع 10 سانتی متر بدست آید، در عین حال یک زاویه 90 درجه نسبت به مرکز نیز تشکیل شـده است. حـال اگـر از قطر مربـع که از مرکز آن می گذرد، تا کنیم زاویه 45 حاصل می شود به این ترتیب زوایای کوچکتر نیـز حـاصل می گردد تصویـر. حال کاغذ پوستی را باز می کنیم تا صفحه 20×20 سانتی متر دوباره ایجاد شود. در عین حال خطوط زوایا، نیز دیده می شود که کوچکترین آنـها را بعنوان واگیره انتخاب می نمائیم و طرح را روی آن پیاده می کنیم سپس با تا کردن، طرح واگیره اصلی را تکثیر می نمائیم تـا طرح شمسه، روی کاغـذ پـوستی بیفتد سپس، کاغذ پوستی را برروی مقوای مورد نظر، قرار داده و طرح را منتقل می نمائیم. بعد از انتقال طرح، با استفاده از مرکب قهوه ای کم رنگ، یک قلم گیری ابتدائی انجام می گیرد. در مرحله بعدی رنـگ گـذاری ساقه های ختائی، اسلیمی و گلها، انجام می پذیرد. سپس، اطراف آنها، با مرکب قلم گیری می شود. در مرحله بعد زمینه رنگ گذاری می شود و در مرحله آخر، نوبت به سایه پردازی گلها می رسد و اگر طرح، دارای شَرَََفه بود در مرحله آخر به آن اضافه می گردد.
http://pnu-club.com/ YXGycfFxwjGRYUIjEgIycqLC4sFyAxNTAqNSYrMCwBCQoKDgwO Gg8PGi0kHiQtKSw1NSwsMCksKTAqKioqKjAsMi4pLyopLCwsKi wqKSkqLCwpKiwpKSosKSksLCwpKf/AABEIAIQAhAMBIgACEQEDEQH/xAAbAAABBQEBAAAAAAAAAAAAAAADAAECBAUGB//EADQQAAIBAgUDAgUCBQUBAAAAAAECEQAhAwQSMUEFIlETYQYyc YGRQqEjUrHh8BQzYsHxFf/EABkBAAIDAQAAAAAAAAAAAAAAAAADAQIEBf/EACIRAAICAwEAAgIDAAAAAAAAAAABAhEDITESBEEiUROhsf/aAAwDAQACEQMRAD8A6UCpAUhUwKoPEBUgKQFTAqoDAUmIAJNgL nxFJnAtyZgeY3iuT+IetuEiF0O4QzuI7o0hgWJjg/1qkpqIyGNz4deBSiuS6V8WtJOKrGwACoEvNyQ2Ib7c/jnbxevKqlirFeIiT9QTbej+SJZ4Zr6JdI6kcX1LfIxWxn7f1rS iuT+H+qur4gdQTik4lhAGIYDXJ+WAsfQ+at9Z+JCqMio2vT8ys BB40+f2qsci5YyeGXqoo3wwJIm4iRyJ2qWmuCynXcZ8ZT2q+J2 NKFCVAnUGDspiPrxaa7TI54MilrEnSOJMTb7A1McqbopPE4K2W dNMVommlpptigRWmIohFNpqQBFaaixSosqVRRFFQWprUMCQFSF MKhj5gIL7nb3PtVW6JOb6/ni2JCSrYYa4m4Pab8bH8+1UPWxAilgJY2Mydhx+KfqGcdcZmUM 0sDAYRdRsdh9+ax+p558R/wCIjKogsVKuAAIvoPaOTxvWN079Ozq4selXDWHTyV27iZP2JmL zJm9VszJGmTCgkXi/t71aweollsQdjYzIPnzNqbqEM9gDYEgiZI/T7f2pNyvYxd2QzqkMhJaQgYTCz7iOT49jRcHK6+4ydwZtvbc/XcUs3gRpIBuTiklvVhiACqz8q7e1GbFMIVsABP1HBqHJtaI+ge G7YbBBpAJsJMeL3JO1/MUl1o2pyW0FWCDuBIIggT+SOPoKyM5nTivOGPUdbkgwgU/zMTAm+3g1fHUcRkQEKQIAKYmqBECRAJkxtO9NVJbewlC6/s7zJZj1EDREzb6GKPWN0LPKMPDQkbAATqM7kTzE71tAVtg7XTl TVSY0UxFSpquipAilT01BUqCmx80mGJdgo2kmKkKw871XXrTsg WIJGobkGDzaftS5zUejIQcnoJmvicBow1DiJDSQp+8WvWL1HrL YoYQJGlrHV4sBpte00PKgYZYuZ0myTYyCPx71QfMjExXUQpZUM nbSpYNcC8Sk2rLOUvLdnRx4op3XPsLlsq7gWjkT8pPIkTBt+w2 mrA6cUJ4QtyVOuwmBuRBNr1LJ5kBCDZTF8PUGZrqZkwBHNoAp8 5mYdlKAhZVd9UCCCpmIP04pLjHyMuV0Nk8rh4SMPUQKjzqAOzC QrDdmAUX5EeKp5nrADHDSW1aQDsDM7TDADt/pxTYmpcVcQko04ahxcBSD6gUHcDSt4/UfNQ6tgpPY0lR6kBgwWGCiCBAkce/NWjKy8Yb/ACLmfGJldGIxBBtvtzyYIqz03HwsRVLMymxZSrQODOJGlQSDGw/NVeu5U/wv4nq9jNA2OkEhh9bwP+NNjYuEcHDCOThsyllJJVg0lvUEWvMC ff3qdrpVRTiq6yxh4CwH1w7t6hYj0xJ+UX2ABieZnmpv0YgCB3 DdRLHXqJW/AsDzJNqEjYuGgkDVoALEBtLEd1z2mTMH7VoJnLKzCHIcA8QC2g uoMFT4m2+1UhT6Uk2uMzMlnDhsWtCg8ageDMRIEcTW7l/iXF0jSFYWiAZP81yYiufzj6Ud2PyqQRpAUyhW3Eklbe21XMj1A NhjCxIBCiSNWqQv7i528+80zG9NJkzgpbas7DI9YTFIUTqiT2m JG99qvVxuQzYy6ajiBQwuTN4DGANpgG59q6fpGeGNhB5Bnkcjg +1q1Y8ilo5+TF439FqKVORSppnM3M5fWpXUyzypg/niuBzmBox9QUgB8QgupGoDSELE3MAtzwLV6IKwviPLKzAmxVTe TBE7R7b/AHpOWqtmn48qlRjZbKq8h7+R42t2n7z7is/PdO1RobSUK6WU3UW1TG/Pb+asZbMafl25NwI2ueKtB1Zu1LkwTPbPO22+9Y16UmdJMG6sm CSxTEIYadHazKRZNIHzzwN/aqeBn9OJqIU7Rpcs02GgKVEbnnzvT5/qnpuiWhW16gflMaSQALi582qR6kfTHp4feDqBUoEDSXLhuSdom ocUnwmMXW9jPm2xcRXRiCrNf0xaBMX3PtEjeoYuQMliZYxIC6Z ViIA++mLUXJZvdyyhtbMQ3bExx/1SzWfbExIQK7HSwVSdR0mW7SOAJ4geYqtyukWVoDhdKOxJ7u2S DZbkiDaTe22/mrByrrhsMNyUkNoCBQ2k7M07SP7XNEfqhxoKhQMGGckwFAmCTE +bRPtU8HqYOEF1IJufmHM78GeP2ok5ohylLbF/9MlXXS8ByoZ1JCvB0ghd59jF7E7UTppuo7CAwUnQ6gMdsOGJI1 EyDEDaLiqH+sdcQspGgMXjEOgEmB2czc32tQ8frbsf4ayVKtAD OF0CzMf1kwv9qnzYODapF7O9LLYis+IcQqxaGBVE8Kq8EQLmZq/lcupUmJMQWi/JuT7xt4oOWzWpNcqSYJF7yTJk8bD7cU+N1CRC6QRNhbYibng2q 075wXuq/RT6gpYaVawIYXuCDvMDTaRbcfWux+Hel+nhy6BcSXkgiIZ2cRE W7ouOBXO5A4ZZg0TYgHY3tztNdvrgS0DafE/+1pw92ZPky4hzSp6VaTEcx1rK5lnQ4LAQfpHnU1wRtaDMEVmdV y2OHVswRirB/wBsEADkaeOL3nzXWCsP4izoQrFyQwJkQIgi3nu/FJyRqLo1YZtyUaOcL4RBIwzs0Etq0ztIkao/l/ejppJshJ06SV7QcSJYhPf7zQ8rlw5EiDve1omxP1H5qwxw9Vg0 j9U8+f71idejoFXI5/AwvUGMsNFi0mVgCBa15oa42A2EVTLnWTMsLgb6te8bCNvrzLNd PQ6MVm2YKSx7YIJ1tMx3D870PEwMviKqEFTqC6mUgi5lmbYgjT ar8eiUlWrCZfMIXVkBCLvGt4EG0xcft45NEz+J6uKow29KF1a2 1KFE3MnnwOZ52qHS8RT26+0O0Edp07gwfJqedy2GXJkkasPdjA E6p/JO+00pSqewcU2V83jDGXUhOGEMthkQ2LJs4UfOQQTG/wBK0GzqvghURtRgntcAiVP4t+1DzOWwCcL07mZMEiO1pMg1NRh phDuI0/zMQIBIm/tx4FEpLSRWkQy/VEGIrekhOGO4ltLi4AMMQJBgDcSbRtT4HxKiNiFsLTrkqVg6o4 LAxPNr1UwnwWf1CWd/UbSoSQVIswncbfUCrP8Ao0xsQLpIllLYZGklApBxIB7RJIiIMx TL4mWaittBsphHQzFEGqbGYBabfapPj2HYNIXRpaNAKm7JA1An 3J2FHbDCErp+gNgRxb6UU4YddRXSR45i49haonSYu0VsHDbE1g IiyQSwB2PB8gDxAjxW4/ww0YcZjFIQzpYjT47RHbF7GeNqwVzxwp2AlZ1bbgQwG02+xFdx lM0mIobDMrsCNrePNasStO+GbPKUGqCosCN/c70qRNKtBhM7EchSVGoxYTE+08V591Ys2bMqyMWBK6ZIVkRWYE Ws+qbivQlNUM501SS+orbuj+1/xSsqk1+I/DNRds5nDzJwzBuACRAueefeKzs91FmICA62NlJiNPcxJNoHitD K5olyZGkwvMG82ne33+9Vs4qDFDIYlGCk7ghlaCTa4BrLSVy+z pxkv0Hw8xOE2t9cmI+VAsRojkfW5qGHgKMQB9cQo7nJULZhK7C BBEDxRMgQQxmTAWGjQ5Jk2Cyff6ijZnKz/EKtLWZQBYxpBYkSFhd+fal+G1dlbSdIrZzDC4iacQKpY9wQGNX EbmSP2MVTzWbcMUYmFOruUKWE6V/rep4mXb1ZEgAIS+lmKBdRUaQO+ST5i070DqeaLuEsDIAsy6QxD S2rY+08+1Ed06GwptIPmctj4OkvIJU4izNoEslxY7CPce9ExVc 4QZziKzspVCo0kb3Ngpt/T3ovxPgui4TPiepwRaTMywvc7fWBUVxHxkUqCxkMvYVw3Ile94 tAA+tWddSD1aUmWsY4Rwz+svLcXUi51jza9LKYKL6fapsSACx+ SQwgmwEX4NjUMtl4w1GiZRVGo+mRAgd3AH4PvNaZIUHb0tiwkk yW1dwMgap9yapGPpX/AIJlKtGDn8Nk/ioznDwyWKPJEN83pnYQDMRYTetLKZt2BCqdMSCJn6x9OTVDGGo MAD8pXSpLrJUoDq22JMk1rrjKMMKoKzAJgSZGxj35pkar8/otJ0lSK2Z6e7BGQaiCHY6gCVTvAHklgJO9dR8N5fEXBQMw0hQA ovB5lufH2ql0LprXXFw2jdWsB4tyZ3/yT0iIAIFgK04oNOzBmyKWkNSp4pVoMjM1TRBQlogNDJAZvpmHi wWFxsRWR1T4dCqThhiQDFyTJJO3Nz9q6EVOlyxp2MjllHjPN8X KvhQTKcAkge1mm31nmk+bC9zsqntAJIMqLbzvHgVufEWAPVCSN MQFMzqMk34EBfxWVn+lYRHqYSqIi+kA6p/pxWN41tWdTHNSSbXSPS83iMXc6gWI06v0oJhQOD5H0o+ayysT6 kGQCpji5ufvVjLZVSt2EmJI/JNz5tQ89jAkBeBAgkbXN+RE8Uv2r19E6vQIZNQVZ21QsiDJgeL 2sd6sYRZVEGOQNrC223FAxcRewjTGme0FCFsNB/mIJPiZrQwyjqs2K/YH/qj3S2RwwcLO6CVxdSYeospnUIJ/29VwvG9txUkzCtpBZSdhoIJCkyZ02FtRvWjncsrOoUjTMEeeAS dqNjekAFVRKblADqsASB+5q/lNeuEuS0WekdDZmVmCMpX6/MAQSCNt7cV02D0bBX9CzaTAExt9qj0XDjBTzEE2vHNtqv1sxY4 qJzMmSUpbFTGlNMTThAjSqM0qAM1DRAarI1GVqCQwNTBoKmpg0 EFPrWROInYBrlb7HTNxP0Jrl8/gLl1PbrOtVgkBmN9p2H967cGqXUekYeMrBlBJESRIngkcxSMmK 9ofiy+e8OIy+dnWFVlFydSsD4EmPE7b1o5npzBAwPdypU2mBcR P/ldN0zpCYUMFCvpAfRZSeWjzvfwa0Jqv8P3Y5/Kd6RwuHgHEKBS50iGMFvefaY/yKJnsu2GdQ1lQC0hWIgAg3A4re+GMNQuKFUKPUaI/lntH2ForYxcMMpU7EQaI4k9p6Jn8hxlVHn+R6kpxFDJGtoLuNK kkcLp7ieTbcV0XTuhKSmKJBDAkH5SALx5kx/m9vC+HMFcQuMNFGmAFRQQeTqAk2j961cNQBAEDwKI4albF5M/paCUpqOqmJrSZSU02qozUSaAHLU9DLUqCDLQ0ZTSpUF2EBqaml SoKMmDUppqVBFkgalNKlQShlUDb604NPSoJYppA09KgrYpqJNP SoCxiaiTSpVZAQJpUqVTSJP/Z (http://www.google.com/imgres?imgurl=http://pardis.150m.com/12asar.jpg&imgrefurl=http://bfa.blogfa.com/post-1021.aspx&usg=__gUo7bz1FMTx6CfR3cPiyRcvSsOw=&h=532&w=531&sz=54&hl=fa&start=50&zoom=1&itbs=1&tbnid=oSzctSB4va_hTM:&tbnh=132&tbnw=132&prev=/images%3Fq%3D%25D8%25AA%25D8%25B0%25D9%2587%25DB%2 58C%25D8%25A8%26start%3D40%26hl%3Dfa%26client%3Dfi refox-a%26sa%3DN%26rls%3Dorg.mozilla:en-US:official%26gbv%3D2%26ndsp%3D20%26tbs%3Disch:1)
مواد و مصالح مورد نیاز در تذهیب
در دوره های گـذشته، مذّهبان نـاچار بودند، تمام مصالح کار تذهیب از قبیل قلم مو، رنگ، مرکب، کاغذ آهاردار، مهره و ... را خود بسازند. البته، تـهیه ایـن وسایـل، کـار ساده ای نـبود و نیاز به تجربه زیادی داشت. هر مذّهب و نقاش برای ساخت ایـن مصالح، روش خاصی داشت و چـون آن را بـهتـرین روش می دانست، اسرار آن را پیش خـود حـفظ می کـرد و بـا کسی در میان نمی گذاشت .
قلموسازی: قلموهایی که برای خلق آثار هنری بکار می رفت به طور کلی، با قلموهای امروزی متفاوت بود. «صادقی» در کتاب «قانون الصور» ساختن آن را اینگونه بیان می کند: موی دم سنجاب مناسبترین مو برای ساختن قلمو بود و به این ترتیب ساخته می شد که: ابتدا موها از نظر قطر یکسان می شدند، موهای هم اندازه از لحاظ طول نیز کنار یکدیگر قرار می گرفتند،
قلموساز بعد از اینکه آنها را دسته کرد، با نخ به یکدیگر می بست و با نخ دیگری از سمت گشاد لوله نازکی که سوی دیگر آن تنگتر بود، عبور داده می شد.6
برای ساختن قلمو از موی زیـر گلوی بچـه گـربـه سفیدِ دو ماهه نیز استفاده می کردند به ایـن
ترتیب که موها را با شناور ساختن روی سطح آب از هم دیگر جدا می کردند، سپس موها را خشک
کرده، بـا نـخ ابریشمی به گونه ای می بستند که انتهای دسته مو، مانند یک قلمو شکل گیرد. ضخامت این دسته مو ، به اندازه قطر انتهای شاهپر بود.
البته ثابت شده که نقاشان در قدیم، مو را با قالبهای ویژه ای انـدازه گیری نموده، در قالب مخصوصی گذاشته، می بستند و آماده کار می کردند. برای ساخت آن نیز از موی دم سنجاب، سمور، موی دم گربه یا گردن آن استفاده می کردند و به هیچ وجه از پر پرندگانی مثل مرغ و کلاغ به علت شکننده بودن، استفاده نمی کردند و بیشتر از شاهپر کبوتر یا بوقلمون استفاده می شد.7
قلموها بر اساس نوع کاربرد، به دو نوع تخت و گرد تقسیم می شد.
رنگ: تذهیبهای ایرانی، به لحاظ رنگهای درخشان، بسیار مورد توجه می باشند. مذّهبان و نقاشان ایرانی از تعداد محدودی رنگ، طیف وسیعی از رنگهای درخشان را می ساختند.
به طور کلی رنگهای بکار رفته در تذهیبها و نقاشیهای ایرانی دارای سه منبع می باشند: کانی، آلی، گیاهی. رنگهای گیاهی بـه علت خاصیت شفافیت، بیشترمواقع، برای رنگ کردن کاغذ استفاده می شدند. اما رنگهای کانی مثل لاجورد، زرنیخ، شنگرف و ...، بخاطر خاصیت پـوشانندگی و مات بـودن برای رنگ کردن نقوش و نگاره ها مورد استفاده نقاشان ایرانی قرار گرفتند.
ساختمان رنگ از رنگدانه، حلال و بست تشکیل شده است. وظیفه بست اتصال ذرات رنگدانه به یکدیگر و همچنین به بستر است. از انـواع بست ها در دوران گـذشتـه می توان به سفیده تخم مرغ، سریشم حیوانی، انواع صمغهای گیاهی، موم زنبور، خشکانه هایی مثل بَزرَک، کنجد، گردو و ...، اشاره نمود. نوع و مقدار بست مصرفی، در ترکیب رنگها، علاوه بر خواص ساختاری رنگ بر شفافیت آن نیز اثرگذار است.رنگهایی که در آنـها، از صمغهای گیاهی یا سفیده تخم مرغ،بعنوان بست
استفاده شده، سطحی ناصاف و متخلخل دارند، بنابراین نور را متفرق کرده و مات دیده می شوند.
حلال نیز بـا تـوجه به نوع رنگدانه، آلی یا غیرآلی بودن آن، تعیین می شد. البته در گذشته، آب بعنوان حلال در بیشتر مواقع به کار برده می شد .
مرکب: در تهیه مرکب روشها و مواد متفاوتی بکار می رفته که در ادامه به بررسی برخی از آنها پرداختـه شده است:
«مقداری نشاسته گندم را داخل دیگ مسین، با آتش نرم، بریان کنند تا نشاسته نسوزد.8 سپس آنرا بسایند، در مرحله بعد، مقداری مازوج در آب می ریزند تا نرم شود، بعد از صاف شدن محلول آنرا به نشاسته اضافه می کنند و می جوشانند، در آخر مقداری زاج به آن اضافه می کنند و بکار می برند که به این نوع مرکب «نشاستجی» می گویند.»9
«در نوع دیگر، دوده چراغ را در هاون می سایند، سپس آب صمغ عربی، را به آن می افزایند و دوباره می سایند. در مرحله بعد نبـات، نـمک و «طبرزد10» را به گلاب اضافه نموده و به مخلوط دوده و صمغ، می افزایند و خوب مخلوط می کنند. بعد از گذشت یک روز، دوباره آن را می سابند و داخل شیشه ای می ریزند و بکار می برند. اگر بخواهند روی مرکب مگس ننشیند به آن زهرۀ گاو، اضافه می نمایند.»114
رنگدانه، پودر سفید، سیاه و یا رنگینی است که در حلال مخصوص حل شده است و با بست مخلوط شده و رنگ را به وجود می آورد. در دوران گذشته، وظیفه سائیدن رنگدانه ها به عهده شاگردان کارگاهای هنری بود.
در ادامه به تعدادی از رنگدانه ها که از دوره باستان در ایران استفاده می شده، اشاره می شود: «رنگدانه سفید: سفید آب شیخ. رنگدانه قرمز: قرمز اُخرا (اکسید آهن، رس، کوارتز)، قرمز اکسید آهن، شنگرف، (سولفید جیوه). رنگدانـه زرد : زرد اخـرا، زرد زرنیخ (سولفید ارسنیک). رنگدانه های سبز: سبز سیلو. رنگدانه آبی: آبی آزوریت (کربنات قلیایی مس)، آبی لاجورد طبیعی، نیل. رنگدانه قهوه ای: قهوه ای اخرا، گل ماشی، قهوه ای واندیک. رنگدانه های سیاه: دوده زغال (کربن)، دوده استخوان (کـربـن)، دوده چـراغ (کربن).»
مهره: عدم انسجام الیاف کاغذی، کم دوامی و ناصافی کاغذهای دست ساز، ایرانیان را بر آن داشت کـه با استفاده از آهار، بر مقاومت و استحکام کاغذها افزوده و زمینه کاغذ را با آهار مناسبی آماده استفاده نمایند.
آهار ، مایعی لعاب گونه است که اغلب منشأ گیاهی دارد و از موادی ، نظیر نشاسته ، کتیرا ، صمغ عربی و سایر صمغهای دیگر ، شیرابه ها و آب میوجات شیرین ، نظیر انگور ، خربزه و ... ، برای تهیه آهار استفاده می نمودند .
برای آهارزنی، کاغذ انتخابی، را در ظرفی مملو از آهار می خوابانند تا یک طرف آن بـا آهـار پوشیده شود، بعد از خشک شدن طرف دیگر آنرا به همین ترتیب آهار می زنند. البته در روش دیگری، می توان دو طرف آن را بـا شناور کردن در آهار به صورت همزمان آهار زد، سپس آنرا آویخت تا خشک شود. نکته ای که نباید فرامـوش کـرد اینکه ضخامت لعاب باید در تمام قسمتها یکی باشد.
بـعد از خشک شدن کـاغذ، نـوبت به مهره زدن آن می رسد. مهره باید صاف و صیقلی باشد و بهترین مهره از سنگ عقیق است، از سایر سنگها مانند یشم، زجـاج، عـاج، مهره جزع و صدف دریائی نیز، می توان بعنوان مهره استفاده نمود .
برای مهره زدن، کاغذ روی سطح صافی قـرار می گیـرد، سپس مـهره زنی آغاز می شود. به هنگام مهره زنی، کاغذ نباید حرکت کند و بهتر است که مهره زدن به تناوب در سطح کاغذ و روی یکدیگر انجام گیرد.
ریشه یابی لغت تذهیب
تذهیب بنا به نقل برخی ازمنابع، از لغت عربی «ذهب» یعنی طلا مشتق شده و عبارت است از نـقـوش منظم هندسی و گیاهی که با آب زر و خطوط مشکی تزئین شده است و به ندرت رنگ دیگری در آن به کار می رفته و اگر در آن به غیر از آب طلا، رنگهای دیگری چون شنگرف، لاجورد سفیدآب و زنگار و ...، به کـار رفتـه باشد، آنـرا ترصیع یا مرصع می گفتند. اما امروزه معمولا به هر دو نوع، تذهیب گفته می شود. (اگر چـه واژه «تـذهیب» ریـشه عربی دارد، ولی این موضوع هیچ دلیلی بر مدعای عربی بودن این هنر نیست).
استـاد مـایـل هـروی، در مـورد تـذهـیب ایـن چـنیـن گـفتـه اسـت: «تـذهـیب در لغـت، زرانـدود کـردن است و طـلاکـاری، و در عـرف نـسخـه آرائـی، بـه نقـوشـی گفتـه می شود، منـظم ، کـه بـه خـطوط مشکی و آب طـلا کـشیـده و تـزئـیـن شـده بـاشند و رنـگ دیـگری در آن بـه کـار نـرفته باشد . ممـکن است طـلائی کـه در تـذهیـب به کـار می رود ، دارای رنـگهای گونـاگون بـاشد کـه وقتـی زر خـالص بـا مقـادیـر نـقـره و مس بـه کـار بـرده شـود، رنـگ آن زرد و سبز و سرخ می نماید ...»1
از استـاد مـایـل هـروی در جـای دیـگر نقـل شده : « تذهیب تزئین نرم به طلا و بـااسلوب بـه قـلمو در کتـابـها و اوراق تـزئینـی است.»2
صفحات قرآنها و کتابهای نفیس را با رنگهای گوناگون و طلا تزئین می کردند و برای این کار از «گل و بوته ها» و طرحهای گوناگون استیل ایرانی استفاده می نمودند. سرلوحه های کتاب را که چون مدخلی می بایست خواننده را بـه سوی متن کتاب راهبر شود، با تفضیل و دقت بیشتری می آراستند. حالات و روحیات هر دوره ای را می توان در هنر تذهیب آن دوره مجسم دید. تذهیب کـاریـهای قـرن 4 هـ. ق. ساده و بی پیرایه ، قرن 5و6 هـ ق متین و منسجم ، قرن 8 پرشکوه و نیرومند و قرن 9 و10 هـ .ق. ظریـف، تـزئینی و تـجملی است. در بسیـاری از کتابهای تذهیب شده تاریخ کتابت آنها، آمده است و این امر، تحقیق درباره تسلسل تاریخی این هنر را آسان می کند. به این ترتیب هنر تذهیب را می توان نموداری از تحولات هنر تزئینی ایران دانست.»3
در فـرهنگ معین چنین آمده است: «تـذهیب یـعنی زرگـرفتـن، زرانـدود کـردن، زرکاری، طلاکاری.»4
در کتاب واژه نامه مصور هنرهای تجسمی برابر لغت تذهیب (ILLumi nation) نوشته شده است: «تزئین نسخه های خطی با رنگ طلا و نقوش ظریف گل و گیاهی یا هندسی در هم تابیده.»5
با توجه به مطالب بیان شده مشاهده می شود که هنرشناسان و فرهنگ نویسان، «تذهیب» را هنری وابسته به فنون کتاب آرائی و کتاب سازی دانسته اند و در تعاریف خود از تأثیر مستقیم ایـن هنرهای تزئینی بر سایر هنـرهـا، سخنی نیاورده اند.
بعنوان مثال از قرن 5 و6 هـ .ق. (عصر هنر کاشیکاری) هنر تذهیب به کاشی سازی راه یافت و در سراسر خاک ایران هر مسجد، محراب، گنبد و کتیبه را به تسخیر خود درآورد تا عظمت و معنویت خانه های خدا را صد چندان نماید و یا در «عصر صفویه» با تأثیر روی نقوش قالی، باعث معرفی این هنر ملی به جهانیان شد. پس می توان از تذهیب بعنوان هنری مستقل که خود توانست، پشتوانه شکوفائی دیگر هنرهای ایرانی باشد، یاد کرد. هنرهائی چون کاشی، قالی، قلمزنی، منبت ، پارچه هایی چون زری و مخمل و ... .
در این جا باید اذعان داشت، علاوه بر زمینه های رشد و اعتلائی که در هنر تذهیب، تحت تأثیر فن کتابسازی و کتاب آرائی بوجود آمده بود، عامل اساسی دیگری موجب گرایش هنرمند ایرانی مسلمان شده، به این رشتـه خاص از هنـر گردیـد و آن، اینـکه بسیاری از هنرمندان حکومت منقرض شده ساسانی، قادر نبودند، هنر خود را به یکباره به فراموشی بسپارند. بنابراین در پی زمینه مناسبی برای احیاء هنر خود بودند که موفق شدند، در قالب «تذهیب» به این هدف خود نائل شوند.
در پایان باید اعتراف نمود که اندک زمانی بیش طول نکشید که هنرمند مسلمان ایرانی، بعد از آشنائی و انس و الفت با تعالیم ژرف و انسان ساز قرآن و اسلام، به درجه ای از بینش و ایمان رسید که عاشقانه، به یاد خدا و برای رضای خدا نقش زد و نه، به ضرورت اجتماعی. این بار به فرمان دل عاشق خدا و قرآن، به میدان هنرنمائی و هنرآفرینی آمده بود تا با هنر خود، نشانی از بندگی خدای خویش را جاودانه نماید .
به هرحال آنچه انکارناپذیر است اینکه اسلام به برکت «قرآن کریم» انگیزه و عامل درونی و اعتقادی هنرمندان مسلمان ایرانی شد تا ما در تاریخ هنر سرزمین خویش، شاهد بروز هنری مقدس و معنوی باشیم.
http://pnu-club.com/ kaHiYeGBojGxcVHy8gJysqOCwsFx8xNTA2NSc3LCkBCQoKDgwO GQ8PGjIkHyQsLS8sLS0sNCovNDUvLCwvLCwsKjQpLC0qNTA0Lz U1LC8wLS8qLCwqNS01LTUpLywsLP/AABEIAIMAewMBIgACEQEDEQH/xAAbAAABBQEBAAAAAAAAAAAAAAAAAwQFBgcCAf/EADoQAAIBAwIEBAQEBQEJAAAAAAECEQADIRIxBCJBUQUGE2Eyc YGRI0Kh8AcUUsHRsRYkQ1NicoKS4f/EABkBAQEBAQEBAAAAAAAAAAAAAAABAwIEBf/EACoRAAICAQMCBAYDAAAAAAAAAAABAhEDEiExQVEEYYHwEyIyc dHhUpGx/9oADAMBAAIRAxEAPwDcaKKKA4usQOUScYmOuai73HcSNrA2/rGDpJg4/qEfUe8S9FdJpdCNEMPEOJzNkDMDmBkdSegx+v3rxvEeJnFldhu w3zI+UxnsdulTJNe1dS7f7+SV5kIeP4r/AJKx7kSRj7Hf7e814viHEywNoYUFcgySWBx2EA75mpixd1KDj6 d+tN1V/UPwx8zt0x39vr8rqXZe/UV5jC7x/Ej/AIQ2nec9dp/0/wAhN/E+K6WR7AmOu5PQR0g9frN3roUZIEwBPc13TUv4r36ivMik4ziM/hg9jIHTH+K8TjOJJE2lA6nVkYx8+g+/YTLA17XOpVwWhLhmYjmEGlaKK5KM/FPFrXDprvOEWYk/IsfsFY/IGnYNcXrCuIdVYYMMARIMgwfelKAKKKKAKSe7pInY7H37U0u3m tNABKEg7MYkgECBgAZ9vkJpXjnQrDuq7bkD3q8cgV4poUnaMz2 zXPDX9a9R0mI+0014XxW0FCm4mMZJHy3qj+bP4gatVnhGAX81w HmOJYWwYxgjV3GN5rqMXLZAur8WOHVjcYnMKOpgST7b/vaoEeev95Nvk0hNXWIwfiiZyMxH1EVnPH+YLrg/jX3OoqjMw+HcSDzAmZkxAwK8PiPERqloJ0bcxO2jXomYO8dzNd rE3uDZV4gcQFa2xAyCJgjYgx12/X6U94viNC7E+4Ex1zWG8B4/dUD8biElodlcZUZwozI3nMgmTVv8pfxCjRa4sgqPhuySy4UqLg A25o1ffaajxtegNF4U8gP7PvXtu7qJjYY+vb996YcX4vZZSouK Zx1I99t6X4K/bA0q6n6ie+3astgPaJqOtXGuNDAhAT0YTDECZGQRB9+0GpGq1Q CiiioApK85XIEgbjr9O/ypWmz8conVIgEmQcRQBa49WDETy5M/2Ox2NZX5r8xNwrKQilrms82oAaSOg3nVHTMVp/GcKgt3CIWUaTsIIJM9Pesu8R8xFR+GuoHOskFQByRAaQdULJic kSK0hHVdEYj4x4wfRtNADXIZgTyhSEZ0xBM6oORgHtULxttNSB NekpI9YQqannkBIEZ/UZxIcXuP1kPchhAKpKkEJq5XRYMkmVJjruN2dvw2NMlTpEsHYa CF0lVU4hiCAY/zHpjUaUnTLpdWlsNeCnUGuF/TXlJUiZYYwwIBgRHboOq2p/QC83pa9o/P1HfbpvPSrxY8rWbVs3bwOvDaVJBtCRCKQRsTk4z8orniPKXDB w4Fwq2QNWBjSD/URGIk1xDJjgqTI7b4KHxs6iyF9DGAXIJ5YJOlYDGDEbQSPk94F Em5r16QoP4QlGKvP4gkqR+nvmTZbng1q5qFtD6yDUxOr8aZOgs xMzymc53HSqu3hoJaCo1CVFtlCKG1FkaJyApAn/E1aUm+LLFubpE34J4uTZutALoCygGFIhmVCOylcZOGFOPKfmB+ JZtSKGQJGkNB1GNjMEaRgdydqh14z0mLIQhHxKCoWG9MabaEHM jUTJxHTaT8P8yMwHqgBcEPMA/kK6STqM45ScQYricG/mXBGq26mtP4goVWM8wkRnpOaWsuWycDoOv1pn4VaRrNpuV5RYb BEQDg9qXXxBTEajPt+4rDoUdUV4DXtQHhNIXrCOc7iJg5wZAP1 pZ7YO4BqL44Jw4NzmnoJgbRmOgGc1UCl/xB8zNLcLa1i2mOIbMQ68qzkhZI+cgbVRuG44gOoKr6ol+RQAFI QEH32I999yJHzXxOviLj3EGpmQzsMW1lIxuD8RjA+hhrliNTuw lCOWWDNyw0bE7Zk4nBzn2Ri0kkuSWh/wALbZ2DtyJecqGjKsS3LbCmQSNce/3qZ4Ly9xLtbJ4a6VJUc6gKqi4pcEMxc8qjOCc4p/5I4dE1Xipe4LmhQZ0oulWGkkb/AJdRE7d60S5xoiekfuf30rDxGaMG32Qi5fSir+ZuGa3qcMBbiG kaiQxyiqsA/CDJPaKr/B+I+u627Z0EYU4kDSVMqcHGI6/TE/5l8yIkW2BOoFnXY6IJx2mGP/jUfau2nzwwCt8JJQqOmzAnOAZ7javm/GcYJxWzPRjwa8nzPcjbhu8Ky25lswT+ZZyc7CQ+B9MRUTe4C5L MtpjGoDTo0spclAAGDAQWk5gRVr4Lib3Mz6WjImD8TEkSQYBgd MCOmBC3vFmZm1R8SO2mMHVqIHfb9Os16vD5tbam/sv0TPhfh6lHr75ILjUcM7pzrZZSzEEMSSsK4ZpMSB0+tN7/AIgxCrqD6D6lsaFIJYjVqkdJYR77xmrD5i4dbiLcGDqVAROzYO qOkEiQJ7b1VEtAw6sFLNlOc6QJIMEGVkAAg50ifb3tVFaV/ZhGWp22Xf8Ah/5na268Pc1PYusLdoz8LiA0ZmCTkYAjG5rUEsohnAk4k9fafrWG eXbxXiLZVFDrdB1AhtMBlCrk6hynOYgntWweGXl4gBnBDiJgmC AZkA+/9vasMiplJlbgJgEE7711XKWwBAAArqsQMuI4W4dn6/L9RVe86eG3mtjTeKnSV1ZBDdfh/q9oIjG8Va3YjYE/b+9MtFxyVuKvpnee0bCOoP77dJkMX8xYupLSyoFZsSx06sjBAI MTj4jnFIce4Mulr00TSH0ZUncEssEA6WIIOY37SfnOwtrir6KA Qpt5YwxGgEooxqBJG0ERM7RXVRi+lDqBIkCSDELAjmJ1TyxgDG 0j2xnSSpkounkmwR6zfAupYtiYUwD1A6ED6doq4cHxCsFDM2rd t9w3xCZkSazzwDxNraiCht3HhVXLq0Zx1QBYmScDvFTFjzWtuC ra95Egz0OOh+leTx2L4kKXK90d4ZaZPsXK74bZGq5dGs82TDYK 6TAA/pxEe1UDybed0cW2W4mlUyx1IwBVA2sdpBX/AKvaKsH+2HChNZJwJ0kk7kgfchflqB2BIpPjHiYe/wDzFglDEK8BWMxJJVQxHSHL5mCQK+ViwzacWqN3mjGSndllvcY LV38a2AnK8CZLdGBiCAQs/wD3Mb4x4Zfa4XtgFTnlKxqgczAgTge427zTjwTxG24P8wxLwSG bSFcg6oiIG0DauR5yuBY1WgI5hCjUDgal2JxW+PDkjPZU0enPl x5MaV7PfboRPH2yyWxCyLiyg1FHJYdADvtt1pj4e+lhdNn1ELa QrTo1AZAkMSQAdugxGwceINqVjKoECkhsM4aNJUdVnTO2Nj1qJ uIdfNyqQH0jAVcdSdtLY/7QfcfXvTG68j5kY1sSfgbj+aBkQZQZkAsWA9P4tQEd9n+o0fyN 4NcTJu3HA1SxBnmMheYkR+Y+5xAxWe+XUDcRYQhea8oOmfUVds TPIZ1dZGMdNoPCPbCrZChBGIE+5JO+Md/7Y5d2dHdnw9hM3Gz1ESfc4ifp8o2DxUgbk/OP7VxZZvzCPkaVrFsBTLi+Oj4Mxk9Rjcf6U9rxjAntRAq3m/yp/N21uKAt63LLvziDCMZB3yM4NZZ/JhEf1DcQgTaU6DL8ofUI2JAjVGGn3rbRxpua1URCnPWchcR1gm s18w3OHshTfUyxARkVtQ0iWGoFSAA21bY5uOzIyucOoFzWmoBm PpMDlQplphub8m/9Zj2XNok6QNWJ0ysiCtwaSxmMtIGZHtXfE2ktrbu2wWt3FVoIG rSApgMBKDTv3671Fc3IOV55gi8p5mIYM2nIO0g9j71tpeRqSex 0pJRarfueXrakDDkDeYAwcyBJI+o+tTdny6l23qZruQxUCBCrO NIXT0G3aod76uSwhFJEgRsf6R+YDSWO28bZpZPEriqdN0hQ0RL asjcCNtxHXttPiyYM0vpfqaYnii25q+wwa1ct7MCDAxM/URUuLJwsQGUmJXmDk5JUzoIVcE7kRTI8VBDTqUH4TEmM5X+kwR Oc9DScMS4BW2GUnTlxADFQsKY3H/t7xXojik096MoNQe+454tdbljLFTqdicskgFQCxjMDlM7/ADr30rbqPTLs7MS6F1Gu2GGkLg6mwu0nJp34UgvGWGlEGqOVsg KuHadSEoZBxgRvUj5Z43h7xK2EdSArFnUyV+EBW1EjMiO1dOSj UeqLJ220i4eQvKH8vbF94N64ix1CL7GfiYRJEdMYqy2OLaeZTE nocAY7fL94ptwvENas2pGoafeZiVGAcRUpauBgCK87be7IdKZ2 r2iiuQFcPbB3ruigEL19LYzgR2Ow+VU3xvyd6xIazrSSRDQRIi eUggxjrEmre3B6ml+nwjsMjJ+p+9dcY5C8vxGAP38pqkM74zym z21sraYKunTykFdMRzHmyJBOPiJzVR8X9bVpvI4NvUugjSbYMs p141yFbMZieoNblYUqnNvknr71CeO+W7PHo2oKLqiEeOZeoDdx k4+fWtYTp7gxXhwLbrcDGQZJIVmJ1EhjJliNpwDAM5y5/lx6TEv+JqhQJ0lDJZhAysq2R7d6unjX8PLiIzG8Lmoy59JZBEB SDqkbZ+QHXNePl1BdW0Rd1susQi6IG40dRyn9MjUJ0xyjFbFbt kDxg9VixYEiFEKs6gpGpdMExEAiQYUnNP8Aw1rof8EOGYaRA9R rhYkwZ2MBmmD9atfgf8PnuLi76YDBg3pLOsRpzMwB07x8qt3gX lWzwK6zpe8xOq6wyZkkIPyjc/euNUU3W9iyteG+U7toMDZI9Q6mHx5gDTr3KgTmcljin3hfkf0j +FZW2CBJLHMcwmSWwfbqRV2b8S2YESDAMjPvG2a54ItkOcj/AE/vsc1k23ySj3huIU8okacQQRGnEbR+8UstoAyMUhc4ITqWA/f9/M/enIqfYp7RRRUAUUUUAVyUEzXVFAJ3llSO+K9t2wBXdFAMeAtNL ljMmMgZgnODHt02pG54DYNwNpz2E6ft/apNVjaml3hgbgMe+53WP12/X63kHniHDnQNONOYAHaMZAEfvtTkJKwc4z9s12VkRXtQCVi3pE e5rspma6ooAooooAooooAooooAooooAooooAooooAooooAoooo AooooAooooD/2Q== (http://www.google.com/imgres?imgurl=http://i40.tinypic.com/2e0o1e8.jpg&imgrefurl=http://bfa.blogfa.com/post-1031.aspx&usg=__vCg1YOqzgI3rBifI57Pbb7tXVSE=&h=511&w=480&sz=112&hl=fa&start=40&zoom=1&itbs=1&tbnid=ODSx7fAlZwQf-M:&tbnh=131&tbnw=123&prev=/images%3Fq%3D%25D8%25AA%25D8%25B0%25D9%2587%25DB%2 58C%25D8%25A8%26start%3D20%26hl%3Dfa%26client%3Dfi refox-a%26sa%3DN%26rls%3Dorg.mozilla:en-US:official%26gbv%3D2%26ndsp%3D20%26tbs%3Disch:1)
شیوه کار تذهیب:
برای اجرای یک اثر تذهیب ، ابتدا نوع طرح انتخاب می شود. مانند، ترنج، شمسه، لچک، حاشیه و ...، کـه هر کدام از آنها روش خاصی را برای طراحی می طلبد. اگر طرح تذهیب، طرح یک شمسه باشد، به ترتیب زیر عمل می کنیم:
زاویه واگیره را برحسب اینکه شمسه، 4 پر، 6پر، 8 پر، .... یا 32 پر باشد، تـعیین می کنیم. در 4پــر 360 درجه را تقسیم بر 4 کرده واگیره 90 درجه، حاصل می شود، در 6 پر، واگیره 60 درجه، در 8 پر، 45درجه و ...، در 32 پر 25/11 درجه، حاصل می شود.
اگر کاغذ پوستی انتخابی در اندازه 20×20 سانتی متر باشد، آنرا تا کرده و دوباره از طرف پهلو تا می کنیم تـا مربـع به ضلع 10 سانتی متر بدست آید، در عین حال یک زاویه 90 درجه نسبت به مرکز نیز تشکیل شـده است. حـال اگـر از قطر مربـع که از مرکز آن می گذرد، تا کنیم زاویه 45 حاصل می شود به این ترتیب زوایای کوچکتر نیـز حـاصل می گردد تصویـر. حال کاغذ پوستی را باز می کنیم تا صفحه 20×20 سانتی متر دوباره ایجاد شود. در عین حال خطوط زوایا، نیز دیده می شود که کوچکترین آنـها را بعنوان واگیره انتخاب می نمائیم و طرح را روی آن پیاده می کنیم سپس با تا کردن، طرح واگیره اصلی را تکثیر می نمائیم تـا طرح شمسه، روی کاغـذ پـوستی بیفتد سپس، کاغذ پوستی را برروی مقوای مورد نظر، قرار داده و طرح را منتقل می نمائیم. بعد از انتقال طرح، با استفاده از مرکب قهوه ای کم رنگ، یک قلم گیری ابتدائی انجام می گیرد. در مرحله بعدی رنـگ گـذاری ساقه های ختائی، اسلیمی و گلها، انجام می پذیرد. سپس، اطراف آنها، با مرکب قلم گیری می شود. در مرحله بعد زمینه رنگ گذاری می شود و در مرحله آخر، نوبت به سایه پردازی گلها می رسد و اگر طرح، دارای شَرَََفه بود در مرحله آخر به آن اضافه می گردد.
http://pnu-club.com/ YXGycfFxwjGRYUIjEgIycqLC4sFyAxNTAqNSYrMCwBCQoKDgwO Gg8PGi0kHiQtKSw1NSwsMCksKTAqKioqKjAsMi4pLyopLCwsKi wqKSkqLCwpKiwpKSosKSksLCwpKf/AABEIAIQAhAMBIgACEQEDEQH/xAAbAAABBQEBAAAAAAAAAAAAAAADAAECBAUGB//EADQQAAIBAgUDAgUCBQUBAAAAAAECEQAhAwQSMUEFIlETYQYyc YGRQqEjUrHh8BQzYsHxFf/EABkBAAIDAQAAAAAAAAAAAAAAAAADAQIEBf/EACIRAAICAwEAAgIDAAAAAAAAAAABAhEDITESBEEiUROhsf/aAAwDAQACEQMRAD8A6UCpAUhUwKoPEBUgKQFTAqoDAUmIAJNgL nxFJnAtyZgeY3iuT+IetuEiF0O4QzuI7o0hgWJjg/1qkpqIyGNz4deBSiuS6V8WtJOKrGwACoEvNyQ2Ib7c/jnbxevKqlirFeIiT9QTbej+SJZ4Zr6JdI6kcX1LfIxWxn7f1rS iuT+H+qur4gdQTik4lhAGIYDXJ+WAsfQ+at9Z+JCqMio2vT8ys BB40+f2qsci5YyeGXqoo3wwJIm4iRyJ2qWmuCynXcZ8ZT2q+J2 NKFCVAnUGDspiPrxaa7TI54MilrEnSOJMTb7A1McqbopPE4K2W dNMVommlpptigRWmIohFNpqQBFaaixSosqVRRFFQWprUMCQFSF MKhj5gIL7nb3PtVW6JOb6/ni2JCSrYYa4m4Pab8bH8+1UPWxAilgJY2Mydhx+KfqGcdcZmUM 0sDAYRdRsdh9+ax+p558R/wCIjKogsVKuAAIvoPaOTxvWN079Ozq4selXDWHTyV27iZP2JmL zJm9VszJGmTCgkXi/t71aweollsQdjYzIPnzNqbqEM9gDYEgiZI/T7f2pNyvYxd2QzqkMhJaQgYTCz7iOT49jRcHK6+4ydwZtvbc/XcUs3gRpIBuTiklvVhiACqz8q7e1GbFMIVsABP1HBqHJtaI+ge G7YbBBpAJsJMeL3JO1/MUl1o2pyW0FWCDuBIIggT+SOPoKyM5nTivOGPUdbkgwgU/zMTAm+3g1fHUcRkQEKQIAKYmqBECRAJkxtO9NVJbewlC6/s7zJZj1EDREzb6GKPWN0LPKMPDQkbAATqM7kTzE71tAVtg7XTl TVSY0UxFSpquipAilT01BUqCmx80mGJdgo2kmKkKw871XXrTsg WIJGobkGDzaftS5zUejIQcnoJmvicBow1DiJDSQp+8WvWL1HrL YoYQJGlrHV4sBpte00PKgYZYuZ0myTYyCPx71QfMjExXUQpZUM nbSpYNcC8Sk2rLOUvLdnRx4op3XPsLlsq7gWjkT8pPIkTBt+w2 mrA6cUJ4QtyVOuwmBuRBNr1LJ5kBCDZTF8PUGZrqZkwBHNoAp8 5mYdlKAhZVd9UCCCpmIP04pLjHyMuV0Nk8rh4SMPUQKjzqAOzC QrDdmAUX5EeKp5nrADHDSW1aQDsDM7TDADt/pxTYmpcVcQko04ahxcBSD6gUHcDSt4/UfNQ6tgpPY0lR6kBgwWGCiCBAkce/NWjKy8Yb/ACLmfGJldGIxBBtvtzyYIqz03HwsRVLMymxZSrQODOJGlQSDGw/NVeu5U/wv4nq9jNA2OkEhh9bwP+NNjYuEcHDCOThsyllJJVg0lvUEWvMC ff3qdrpVRTiq6yxh4CwH1w7t6hYj0xJ+UX2ABieZnmpv0YgCB3 DdRLHXqJW/AsDzJNqEjYuGgkDVoALEBtLEd1z2mTMH7VoJnLKzCHIcA8QC2g uoMFT4m2+1UhT6Uk2uMzMlnDhsWtCg8ageDMRIEcTW7l/iXF0jSFYWiAZP81yYiufzj6Ud2PyqQRpAUyhW3Eklbe21XMj1A NhjCxIBCiSNWqQv7i528+80zG9NJkzgpbas7DI9YTFIUTqiT2m JG99qvVxuQzYy6ajiBQwuTN4DGANpgG59q6fpGeGNhB5Bnkcjg +1q1Y8ilo5+TF439FqKVORSppnM3M5fWpXUyzypg/niuBzmBox9QUgB8QgupGoDSELE3MAtzwLV6IKwviPLKzAmxVTe TBE7R7b/AHpOWqtmn48qlRjZbKq8h7+R42t2n7z7is/PdO1RobSUK6WU3UW1TG/Pb+asZbMafl25NwI2ueKtB1Zu1LkwTPbPO22+9Y16UmdJMG6sm CSxTEIYadHazKRZNIHzzwN/aqeBn9OJqIU7Rpcs02GgKVEbnnzvT5/qnpuiWhW16gflMaSQALi582qR6kfTHp4feDqBUoEDSXLhuSdom ocUnwmMXW9jPm2xcRXRiCrNf0xaBMX3PtEjeoYuQMliZYxIC6Z ViIA++mLUXJZvdyyhtbMQ3bExx/1SzWfbExIQK7HSwVSdR0mW7SOAJ4geYqtyukWVoDhdKOxJ7u2S DZbkiDaTe22/mrByrrhsMNyUkNoCBQ2k7M07SP7XNEfqhxoKhQMGGckwFAmCTE +bRPtU8HqYOEF1IJufmHM78GeP2ok5ohylLbF/9MlXXS8ByoZ1JCvB0ghd59jF7E7UTppuo7CAwUnQ6gMdsOGJI1 EyDEDaLiqH+sdcQspGgMXjEOgEmB2czc32tQ8frbsf4ayVKtAD OF0CzMf1kwv9qnzYODapF7O9LLYis+IcQqxaGBVE8Kq8EQLmZq/lcupUmJMQWi/JuT7xt4oOWzWpNcqSYJF7yTJk8bD7cU+N1CRC6QRNhbYibng2q 075wXuq/RT6gpYaVawIYXuCDvMDTaRbcfWux+Hel+nhy6BcSXkgiIZ2cRE W7ouOBXO5A4ZZg0TYgHY3tztNdvrgS0DafE/+1pw92ZPky4hzSp6VaTEcx1rK5lnQ4LAQfpHnU1wRtaDMEVmdV y2OHVswRirB/wBsEADkaeOL3nzXWCsP4izoQrFyQwJkQIgi3nu/FJyRqLo1YZtyUaOcL4RBIwzs0Etq0ztIkao/l/ejppJshJ06SV7QcSJYhPf7zQ8rlw5EiDve1omxP1H5qwxw9Vg0 j9U8+f71idejoFXI5/AwvUGMsNFi0mVgCBa15oa42A2EVTLnWTMsLgb6te8bCNvrzLNd PQ6MVm2YKSx7YIJ1tMx3D870PEwMviKqEFTqC6mUgi5lmbYgjT ar8eiUlWrCZfMIXVkBCLvGt4EG0xcft45NEz+J6uKow29KF1a2 1KFE3MnnwOZ52qHS8RT26+0O0Edp07gwfJqedy2GXJkkasPdjA E6p/JO+00pSqewcU2V83jDGXUhOGEMthkQ2LJs4UfOQQTG/wBK0GzqvghURtRgntcAiVP4t+1DzOWwCcL07mZMEiO1pMg1NRh phDuI0/zMQIBIm/tx4FEpLSRWkQy/VEGIrekhOGO4ltLi4AMMQJBgDcSbRtT4HxKiNiFsLTrkqVg6o4 LAxPNr1UwnwWf1CWd/UbSoSQVIswncbfUCrP8Ao0xsQLpIllLYZGklApBxIB7RJIiIMx TL4mWaittBsphHQzFEGqbGYBabfapPj2HYNIXRpaNAKm7JA1An 3J2FHbDCErp+gNgRxb6UU4YddRXSR45i49haonSYu0VsHDbE1g IiyQSwB2PB8gDxAjxW4/ww0YcZjFIQzpYjT47RHbF7GeNqwVzxwp2AlZ1bbgQwG02+xFdx lM0mIobDMrsCNrePNasStO+GbPKUGqCosCN/c70qRNKtBhM7EchSVGoxYTE+08V591Ys2bMqyMWBK6ZIVkRWYE Ws+qbivQlNUM501SS+orbuj+1/xSsqk1+I/DNRds5nDzJwzBuACRAueefeKzs91FmICA62NlJiNPcxJNoHitD K5olyZGkwvMG82ne33+9Vs4qDFDIYlGCk7ghlaCTa4BrLSVy+z pxkv0Hw8xOE2t9cmI+VAsRojkfW5qGHgKMQB9cQo7nJULZhK7C BBEDxRMgQQxmTAWGjQ5Jk2Cyff6ijZnKz/EKtLWZQBYxpBYkSFhd+fal+G1dlbSdIrZzDC4iacQKpY9wQGNX EbmSP2MVTzWbcMUYmFOruUKWE6V/rep4mXb1ZEgAIS+lmKBdRUaQO+ST5i070DqeaLuEsDIAsy6QxD S2rY+08+1Ed06GwptIPmctj4OkvIJU4izNoEslxY7CPce9ExVc 4QZziKzspVCo0kb3Ngpt/T3ovxPgui4TPiepwRaTMywvc7fWBUVxHxkUqCxkMvYVw3Ile94 tAA+tWddSD1aUmWsY4Rwz+svLcXUi51jza9LKYKL6fapsSACx+ SQwgmwEX4NjUMtl4w1GiZRVGo+mRAgd3AH4PvNaZIUHb0tiwkk yW1dwMgap9yapGPpX/AIJlKtGDn8Nk/ioznDwyWKPJEN83pnYQDMRYTetLKZt2BCqdMSCJn6x9OTVDGGo MAD8pXSpLrJUoDq22JMk1rrjKMMKoKzAJgSZGxj35pkar8/otJ0lSK2Z6e7BGQaiCHY6gCVTvAHklgJO9dR8N5fEXBQMw0hQA ovB5lufH2ql0LprXXFw2jdWsB4tyZ3/yT0iIAIFgK04oNOzBmyKWkNSp4pVoMjM1TRBQlogNDJAZvpmHi wWFxsRWR1T4dCqThhiQDFyTJJO3Nz9q6EVOlyxp2MjllHjPN8X KvhQTKcAkge1mm31nmk+bC9zsqntAJIMqLbzvHgVufEWAPVCSN MQFMzqMk34EBfxWVn+lYRHqYSqIi+kA6p/pxWN41tWdTHNSSbXSPS83iMXc6gWI06v0oJhQOD5H0o+ayysT6 kGQCpji5ufvVjLZVSt2EmJI/JNz5tQ89jAkBeBAgkbXN+RE8Uv2r19E6vQIZNQVZ21QsiDJgeL 2sd6sYRZVEGOQNrC223FAxcRewjTGme0FCFsNB/mIJPiZrQwyjqs2K/YH/qj3S2RwwcLO6CVxdSYeospnUIJ/29VwvG9txUkzCtpBZSdhoIJCkyZ02FtRvWjncsrOoUjTMEeeAS dqNjekAFVRKblADqsASB+5q/lNeuEuS0WekdDZmVmCMpX6/MAQSCNt7cV02D0bBX9CzaTAExt9qj0XDjBTzEE2vHNtqv1sxY4 qJzMmSUpbFTGlNMTThAjSqM0qAM1DRAarI1GVqCQwNTBoKmpg0 EFPrWROInYBrlb7HTNxP0Jrl8/gLl1PbrOtVgkBmN9p2H967cGqXUekYeMrBlBJESRIngkcxSMmK 9ofiy+e8OIy+dnWFVlFydSsD4EmPE7b1o5npzBAwPdypU2mBcR P/ldN0zpCYUMFCvpAfRZSeWjzvfwa0Jqv8P3Y5/Kd6RwuHgHEKBS50iGMFvefaY/yKJnsu2GdQ1lQC0hWIgAg3A4re+GMNQuKFUKPUaI/lntH2ForYxcMMpU7EQaI4k9p6Jn8hxlVHn+R6kpxFDJGtoLuNK kkcLp7ieTbcV0XTuhKSmKJBDAkH5SALx5kx/m9vC+HMFcQuMNFGmAFRQQeTqAk2j961cNQBAEDwKI4albF5M/paCUpqOqmJrSZSU02qozUSaAHLU9DLUqCDLQ0ZTSpUF2EBqaml SoKMmDUppqVBFkgalNKlQShlUDb604NPSoJYppA09KgrYpqJNP SoCxiaiTSpVZAQJpUqVTSJP/Z (http://www.google.com/imgres?imgurl=http://pardis.150m.com/12asar.jpg&imgrefurl=http://bfa.blogfa.com/post-1021.aspx&usg=__gUo7bz1FMTx6CfR3cPiyRcvSsOw=&h=532&w=531&sz=54&hl=fa&start=50&zoom=1&itbs=1&tbnid=oSzctSB4va_hTM:&tbnh=132&tbnw=132&prev=/images%3Fq%3D%25D8%25AA%25D8%25B0%25D9%2587%25DB%2 58C%25D8%25A8%26start%3D40%26hl%3Dfa%26client%3Dfi refox-a%26sa%3DN%26rls%3Dorg.mozilla:en-US:official%26gbv%3D2%26ndsp%3D20%26tbs%3Disch:1)
مواد و مصالح مورد نیاز در تذهیب
در دوره های گـذشته، مذّهبان نـاچار بودند، تمام مصالح کار تذهیب از قبیل قلم مو، رنگ، مرکب، کاغذ آهاردار، مهره و ... را خود بسازند. البته، تـهیه ایـن وسایـل، کـار ساده ای نـبود و نیاز به تجربه زیادی داشت. هر مذّهب و نقاش برای ساخت ایـن مصالح، روش خاصی داشت و چـون آن را بـهتـرین روش می دانست، اسرار آن را پیش خـود حـفظ می کـرد و بـا کسی در میان نمی گذاشت .
قلموسازی: قلموهایی که برای خلق آثار هنری بکار می رفت به طور کلی، با قلموهای امروزی متفاوت بود. «صادقی» در کتاب «قانون الصور» ساختن آن را اینگونه بیان می کند: موی دم سنجاب مناسبترین مو برای ساختن قلمو بود و به این ترتیب ساخته می شد که: ابتدا موها از نظر قطر یکسان می شدند، موهای هم اندازه از لحاظ طول نیز کنار یکدیگر قرار می گرفتند،
قلموساز بعد از اینکه آنها را دسته کرد، با نخ به یکدیگر می بست و با نخ دیگری از سمت گشاد لوله نازکی که سوی دیگر آن تنگتر بود، عبور داده می شد.6
برای ساختن قلمو از موی زیـر گلوی بچـه گـربـه سفیدِ دو ماهه نیز استفاده می کردند به ایـن
ترتیب که موها را با شناور ساختن روی سطح آب از هم دیگر جدا می کردند، سپس موها را خشک
کرده، بـا نـخ ابریشمی به گونه ای می بستند که انتهای دسته مو، مانند یک قلمو شکل گیرد. ضخامت این دسته مو ، به اندازه قطر انتهای شاهپر بود.
البته ثابت شده که نقاشان در قدیم، مو را با قالبهای ویژه ای انـدازه گیری نموده، در قالب مخصوصی گذاشته، می بستند و آماده کار می کردند. برای ساخت آن نیز از موی دم سنجاب، سمور، موی دم گربه یا گردن آن استفاده می کردند و به هیچ وجه از پر پرندگانی مثل مرغ و کلاغ به علت شکننده بودن، استفاده نمی کردند و بیشتر از شاهپر کبوتر یا بوقلمون استفاده می شد.7
قلموها بر اساس نوع کاربرد، به دو نوع تخت و گرد تقسیم می شد.
رنگ: تذهیبهای ایرانی، به لحاظ رنگهای درخشان، بسیار مورد توجه می باشند. مذّهبان و نقاشان ایرانی از تعداد محدودی رنگ، طیف وسیعی از رنگهای درخشان را می ساختند.
به طور کلی رنگهای بکار رفته در تذهیبها و نقاشیهای ایرانی دارای سه منبع می باشند: کانی، آلی، گیاهی. رنگهای گیاهی بـه علت خاصیت شفافیت، بیشترمواقع، برای رنگ کردن کاغذ استفاده می شدند. اما رنگهای کانی مثل لاجورد، زرنیخ، شنگرف و ...، بخاطر خاصیت پـوشانندگی و مات بـودن برای رنگ کردن نقوش و نگاره ها مورد استفاده نقاشان ایرانی قرار گرفتند.
ساختمان رنگ از رنگدانه، حلال و بست تشکیل شده است. وظیفه بست اتصال ذرات رنگدانه به یکدیگر و همچنین به بستر است. از انـواع بست ها در دوران گـذشتـه می توان به سفیده تخم مرغ، سریشم حیوانی، انواع صمغهای گیاهی، موم زنبور، خشکانه هایی مثل بَزرَک، کنجد، گردو و ...، اشاره نمود. نوع و مقدار بست مصرفی، در ترکیب رنگها، علاوه بر خواص ساختاری رنگ بر شفافیت آن نیز اثرگذار است.رنگهایی که در آنـها، از صمغهای گیاهی یا سفیده تخم مرغ،بعنوان بست
استفاده شده، سطحی ناصاف و متخلخل دارند، بنابراین نور را متفرق کرده و مات دیده می شوند.
حلال نیز بـا تـوجه به نوع رنگدانه، آلی یا غیرآلی بودن آن، تعیین می شد. البته در گذشته، آب بعنوان حلال در بیشتر مواقع به کار برده می شد .
مرکب: در تهیه مرکب روشها و مواد متفاوتی بکار می رفته که در ادامه به بررسی برخی از آنها پرداختـه شده است:
«مقداری نشاسته گندم را داخل دیگ مسین، با آتش نرم، بریان کنند تا نشاسته نسوزد.8 سپس آنرا بسایند، در مرحله بعد، مقداری مازوج در آب می ریزند تا نرم شود، بعد از صاف شدن محلول آنرا به نشاسته اضافه می کنند و می جوشانند، در آخر مقداری زاج به آن اضافه می کنند و بکار می برند که به این نوع مرکب «نشاستجی» می گویند.»9
«در نوع دیگر، دوده چراغ را در هاون می سایند، سپس آب صمغ عربی، را به آن می افزایند و دوباره می سایند. در مرحله بعد نبـات، نـمک و «طبرزد10» را به گلاب اضافه نموده و به مخلوط دوده و صمغ، می افزایند و خوب مخلوط می کنند. بعد از گذشت یک روز، دوباره آن را می سابند و داخل شیشه ای می ریزند و بکار می برند. اگر بخواهند روی مرکب مگس ننشیند به آن زهرۀ گاو، اضافه می نمایند.»114
رنگدانه، پودر سفید، سیاه و یا رنگینی است که در حلال مخصوص حل شده است و با بست مخلوط شده و رنگ را به وجود می آورد. در دوران گذشته، وظیفه سائیدن رنگدانه ها به عهده شاگردان کارگاهای هنری بود.
در ادامه به تعدادی از رنگدانه ها که از دوره باستان در ایران استفاده می شده، اشاره می شود: «رنگدانه سفید: سفید آب شیخ. رنگدانه قرمز: قرمز اُخرا (اکسید آهن، رس، کوارتز)، قرمز اکسید آهن، شنگرف، (سولفید جیوه). رنگدانـه زرد : زرد اخـرا، زرد زرنیخ (سولفید ارسنیک). رنگدانه های سبز: سبز سیلو. رنگدانه آبی: آبی آزوریت (کربنات قلیایی مس)، آبی لاجورد طبیعی، نیل. رنگدانه قهوه ای: قهوه ای اخرا، گل ماشی، قهوه ای واندیک. رنگدانه های سیاه: دوده زغال (کربن)، دوده استخوان (کـربـن)، دوده چـراغ (کربن).»
مهره: عدم انسجام الیاف کاغذی، کم دوامی و ناصافی کاغذهای دست ساز، ایرانیان را بر آن داشت کـه با استفاده از آهار، بر مقاومت و استحکام کاغذها افزوده و زمینه کاغذ را با آهار مناسبی آماده استفاده نمایند.
آهار ، مایعی لعاب گونه است که اغلب منشأ گیاهی دارد و از موادی ، نظیر نشاسته ، کتیرا ، صمغ عربی و سایر صمغهای دیگر ، شیرابه ها و آب میوجات شیرین ، نظیر انگور ، خربزه و ... ، برای تهیه آهار استفاده می نمودند .
برای آهارزنی، کاغذ انتخابی، را در ظرفی مملو از آهار می خوابانند تا یک طرف آن بـا آهـار پوشیده شود، بعد از خشک شدن طرف دیگر آنرا به همین ترتیب آهار می زنند. البته در روش دیگری، می توان دو طرف آن را بـا شناور کردن در آهار به صورت همزمان آهار زد، سپس آنرا آویخت تا خشک شود. نکته ای که نباید فرامـوش کـرد اینکه ضخامت لعاب باید در تمام قسمتها یکی باشد.
بـعد از خشک شدن کـاغذ، نـوبت به مهره زدن آن می رسد. مهره باید صاف و صیقلی باشد و بهترین مهره از سنگ عقیق است، از سایر سنگها مانند یشم، زجـاج، عـاج، مهره جزع و صدف دریائی نیز، می توان بعنوان مهره استفاده نمود .
برای مهره زدن، کاغذ روی سطح صافی قـرار می گیـرد، سپس مـهره زنی آغاز می شود. به هنگام مهره زنی، کاغذ نباید حرکت کند و بهتر است که مهره زدن به تناوب در سطح کاغذ و روی یکدیگر انجام گیرد.