TAHA
04-30-2010, 06:34 PM
در اکثر برنامه های کامپیوتری نیاز به ذخیره و بازیابی داده ها وجود دارد. داده هایی که بدون آن ها سیستم نرم افزاری ما معنایی ندارد. برنامه نویسان معمولاً راه های مختلفی برای این کار سراغ دارند. کسانی که با دات نت فریم ورک برنامه نویسی می کنند راه های مختلفی برای دسترسی به داده ها دارند. در این مطلب با تکنولوژی های مایکروسافت برای این کار آشنا خواهیم شد و سه ORM معروف دنیای دات نت را معرفی خواهیم کرد. مایکروسافت انتخاب های زیادی برای دسترسی به داده ها به برنامه نویسان دات نت می دهد که شما باید با بررسی آن ها و با توجه به نیازهای خودتان یکی از آن ها را انتخاب کنید.
ADO.NET
ADO.NET مجموعه ای از کامپوننت هاست که برنامه نویسان می توانند از آن ها برای برقراری ارتباط با دیتابیس های مختلف استفاده کنند. ADO.NET بخشی از کتابخانه کلاس های پایه دات نت فریم ورک است که توسط مایکروسافت توسعه داده می شود. برنامه نویسان به صورت گسترده از این تکنولوژی برای دسترسی و دستکاری داده های ذخیره شده در یک دیتابیس رابطه ای استفاده می کنند. ADO.NET می تواند با اکثر دیتابیس های موجود کار کند، هر چند به صورت پیش فرض در دات نت فریم ورک فقط فراهم کننده های SQL Server، OleDb و Odbc وجود دارد، افراد و شرکت های دیگر فراهم کننده های دیتابیس های دیگر را برای دات نت ایجاد کرده اند.
برای هر Provider کامپوننت هایی وجود دارند که برنامه نویس با استفاده از آن ها به مقصودش می رسد. به طور مثال برای استفاده از SQL Server در روش ADO.NET کامپوننت هایی مانند SQLConnection و SQLCommand وجود دارد که با استفاده از آن ها می توانید یک دستور SQL را روی داده های موجود در یک دیتابیس SQL Server اجرا کنید. با SQLConnection به دیتابیس موجود در SQL Server وصل می شویم و با استفاده از یک SQLCommand می توانیم یک عبارت T-SQL را که می تواند دستور INSERT, UPDATE, DELETE یا SELECT باشد یا حتی یک Stored Procedure یا عبارت DDL باشد را برای مقصود خاصی روی دیتابیس اجرا کنیم. چون ADO.NET در مورد سینتاکس دیتابیس چیزی نمی داند، دستورات را به صورت یک رشته ساده به SQLCommand می دهیم و این شیء نیز به صورت مستقیم به دیتابیس دستور می دهد.
s
tring query = "SELECT * FROM tblCustomers";
SqlConnection con = new SqlConnection(cnnString);
SqlCommand command = new SqlCommand(query, con);
con.Open();
SqlDataReader reader = command.ExecuteReader();
while (reader.Read())
{
Response.Write(reader.GetInt32(0) +
reader.GetString(1));
}
نکته ای که باید در مورد ADO.NET بدانید این است که برای استفاده از هر سیستم دیتابیس رابطه ای، مجموعه کامپوننت های جدایی وجود دارد. در مثال بالا از آبجکت های مربوط به SQL Server استفاده کردیم. اگر بخواهید مثلاً از یک دیتابیس اوراکل در برنامه خود استفاده کنید، بایستی از کامپوننت های مربوط به اوراکل استفاده کنید. خوشبختانه تمام این کامپوننت ها بر پایه یک Interface ساخته شده اند، این یعنی شما می توانید با استفاده از کلاس DbProviderFactory برنامه ای بسیازید که با چند نوع دیتابیس مختلف کار کند.
Linq to SQL
مایکروسافت با دات نت فریم ورک 3.0 و 3.5 یک ORM (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2 Fwiki%2FObject-Relational_mapping) به نام Linq to SQL را به عنوان بخشی از پروژه LINQ خود عرضه کرد. این شرکت مدت ها پیش از آن قول داده بود که یک ORM برای دات نت فریم ورک طراحی کند اما تا نسخه 3.0 دات نت فریم ورک خبری از آن پروژه نشد. Linq to SQL به شما اجازه می دهد که کوئری های LINQ را روی دیتابیس های SQL Server اجرا کنید. علاوه بر این از یک Mapping Framework بهره می برد که به برنامه نویسان اجازه Map کردن جدول های یک دیتابیس را به کلاس ها و بالعکس می دهد. این کار در ویژوال استادیو می تواند به صورت ویژوال یا کدنویسی انجام گیرد. به این صورت که برای هر جدول از دیتابیس یک کلاس تعریف می شود که هر ستون از یک جدول به عنوان یک Property درون آن کلاس تعریف می شود.
http://pnu-club.com/imported/2010/04/1836.jpg (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffarasun.files.word press.com%2F2009%2F11%2Flinq-to-sql-large.png) نمایی از ابزار طراحی ویژوال Linq to SQL
به مثال زیر توجه کنید :
public class Customer
{
[Column(Name="CustomerID",IsPrimaryKey = true)]
public long ID
{
get { return _ID;}
set { _ID = value;}
}
[Column(Name = "CustomerName")]
public string Name
{
get { return _name; }
set { _name = value; }
}
}
کلاس بالا به جدول tblCustomers که دارای دو ستون CustomerID و CustomerName است Map می شود. قبل از اینکه بخواهید از Linq to SQL استفاده کنید باید این کلاس ها را تعریف کنید. ویژوال استادیو 2008 دارای ابزاری است که به صورت ویژوال به شما امکان Map کردن جدول های یک دیتابیس SQL Server را به کلاس های دات نت می دهد. این ابزار می تواند به صورت اتوماتیک کلاس های مورد نیاز شما را از روی مدل دیتابیس بسازد، و حتی اجازه تغییرات دستی و ایجاد Viewهای مختلف از دیتابیس را به شما می دهد. عملیات Mapping با استفاده از DataContext (که یک رشته اتصال به سرور نیاز دارد) پیاده سازی می شود. سپس شما قادر خواهید بود کوئری های LINQ خود را روی دیتابیس موجود در سرور اجرا کنید، که البته این کوئری ها ابتدا به دستوارت T-SQL متناظر ترجمه و سپس روی دیتابیس مورد نظر اجرا می شوند.
Entity Framework
Entity Framework (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.microsoft.com% 2Fsqlserver%2F2008%2Fen%2Fus%2Fado-net-entity.aspx) یک فریم ورک ORM برای دات نت فریم ورک است که نسخه یک آن به همراه دات نت فریم ورک 3.5 سرویس پک 1 عرضه شد اما مورد استقبال توسعه دهندگان قرار نگرفت. نسخه 2 این فریم ورک به صورت بتا به عنوان بخشی از ویژوال استادیو 2010 قابل دسترس است. ADO.NET Entity Framework نام اصلی این فریم ورک است و جزئی از تکنولوژی ADO.NET است.
http://pnu-club.com/imported/2010/04/1837.jpg ابزار طراحی Entity Framework در ویژوال استادیو
Entity Framework مدل رابطه ای موجود در یک دیتابیس را به مدل مفهمومی تبدیل می کند و آن را به اپلیکیشن ما تحویل می دهد. در مدل رابطه ای عناصر ترکیبی از جداول هستند، به همراه کلید های اصلی و خارجی که جدول ها را به هم مرتبط می سازند. برعکس آن، انواع موجودیت ها مدل مفهومی داده را تعریف می کنند. انواع موجودیت اجتماعی از چند فیلد است (هر فیلد به یک ستون از دیتابیس Map می شود) و می تواند شامل اطلاعات از چند جدول فیزیکی باشد. انواع موجودیت می توانند به هم مرتبط باشند، مستقل از ارتباطاتی که در مدل فیزیکی دارند. شمای منطقی و نگاشت (mapping) آن به شمای فیزیکی به عنوان یک Entity Data Model یا EDM نمایش داده می شوند که مشخصات EDM در یک فایل XML ذخیره می شود. Entity Framework از EDM برای انجام عملیات نگاشت و دادن قابلیت کار با موجودیت ها به اپلیکیشن استفاده می کند. Entity Framework اطلاعات مورد نیاز هر موجودیت را با Join کردن چندین جدول از مدل فیزیکی (دیتابیس) بدست می آورد. هنگامی که اطلاعات یک موجودیت آپدیت می شود، Entity Framework بررسی می کند که داده ها مربوط به کدام یک از جدول های موجود در دیتابیس هستند، سپس آن ها را با دستور SQL مناسب آپدیت می کند.
هر چند Entity Framework و Linq to SQL بسیار شبیه به هم به نظر می رسند، هر دو ابزارهایی برای طراحی گرافیکی و ویزاردی برای نگاشت یک دیتابیس به مدل شیء گرا دارند و هر دو می توانند از کوئری های LINQ برای مقصود خاصی استفاده کنند، اما با هم تفاوت هایی هم دارند. بیان تفاوت های این دو در این مطلب جایی ندارد.
NHibernate
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgنمی توان در مورد ORMها در دات نت صحبت کرد اما نام NHiernate (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.nhforge.org%2F ) را ذکر نکرد. NH یک فریم ورک ORM اوپن سورس برای دات نت فریم ورک است که از روی پروژه موفق Hibernate جاوا وارد دنیای دات نت شد. توضیحات بیشتر در مورد NHibernate توضیحات اضافی است، زیرا این فریم ورک هم وظیفه ORMهای دیگر را انجام می دهد. اکثر برنامه نویسانی که از NH برای نگاشت استفاده می کنند، ابتدا کلاس های خود را تعریف می کنند و سپس با استفاده از یک فایل XML آن ها را به جدول های دیتابیس Map می کنند. Linq to SQL و Entity Framework برخلاف NHibernate از روش Model-first یا مبتنی در دیتابیس استفاده می کنند، به این معنی که هر دو ORM تصور می کنند شما دیتابیسی در اختیار دارید که می خواهید آن به تعدادی آبجکت Map کنید.
در مورد Nhibernate بیش از این صحبت نمی کنم، آقای وحید نصیری در اینجا (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fvahidnasiri.blogsp ot.com%2Fsearch%2Flabel%2FNHibernate) به صورت کامل در مورد این ORM محبوب نوشته است.
انتخاب از میان روش های بالا به عهده خود شماست. در این مطلب کوتاه نمی توان به بررسی تمام زوایا و تفاوت های میان آن ها پرداخت. در مطالب آینده سعی میکنم در مورد نحوه استفاده از هر کدام یک مثال عملی بزنم (البته به جز NHibernate).
ADO.NET
ADO.NET مجموعه ای از کامپوننت هاست که برنامه نویسان می توانند از آن ها برای برقراری ارتباط با دیتابیس های مختلف استفاده کنند. ADO.NET بخشی از کتابخانه کلاس های پایه دات نت فریم ورک است که توسط مایکروسافت توسعه داده می شود. برنامه نویسان به صورت گسترده از این تکنولوژی برای دسترسی و دستکاری داده های ذخیره شده در یک دیتابیس رابطه ای استفاده می کنند. ADO.NET می تواند با اکثر دیتابیس های موجود کار کند، هر چند به صورت پیش فرض در دات نت فریم ورک فقط فراهم کننده های SQL Server، OleDb و Odbc وجود دارد، افراد و شرکت های دیگر فراهم کننده های دیتابیس های دیگر را برای دات نت ایجاد کرده اند.
برای هر Provider کامپوننت هایی وجود دارند که برنامه نویس با استفاده از آن ها به مقصودش می رسد. به طور مثال برای استفاده از SQL Server در روش ADO.NET کامپوننت هایی مانند SQLConnection و SQLCommand وجود دارد که با استفاده از آن ها می توانید یک دستور SQL را روی داده های موجود در یک دیتابیس SQL Server اجرا کنید. با SQLConnection به دیتابیس موجود در SQL Server وصل می شویم و با استفاده از یک SQLCommand می توانیم یک عبارت T-SQL را که می تواند دستور INSERT, UPDATE, DELETE یا SELECT باشد یا حتی یک Stored Procedure یا عبارت DDL باشد را برای مقصود خاصی روی دیتابیس اجرا کنیم. چون ADO.NET در مورد سینتاکس دیتابیس چیزی نمی داند، دستورات را به صورت یک رشته ساده به SQLCommand می دهیم و این شیء نیز به صورت مستقیم به دیتابیس دستور می دهد.
s
tring query = "SELECT * FROM tblCustomers";
SqlConnection con = new SqlConnection(cnnString);
SqlCommand command = new SqlCommand(query, con);
con.Open();
SqlDataReader reader = command.ExecuteReader();
while (reader.Read())
{
Response.Write(reader.GetInt32(0) +
reader.GetString(1));
}
نکته ای که باید در مورد ADO.NET بدانید این است که برای استفاده از هر سیستم دیتابیس رابطه ای، مجموعه کامپوننت های جدایی وجود دارد. در مثال بالا از آبجکت های مربوط به SQL Server استفاده کردیم. اگر بخواهید مثلاً از یک دیتابیس اوراکل در برنامه خود استفاده کنید، بایستی از کامپوننت های مربوط به اوراکل استفاده کنید. خوشبختانه تمام این کامپوننت ها بر پایه یک Interface ساخته شده اند، این یعنی شما می توانید با استفاده از کلاس DbProviderFactory برنامه ای بسیازید که با چند نوع دیتابیس مختلف کار کند.
Linq to SQL
مایکروسافت با دات نت فریم ورک 3.0 و 3.5 یک ORM (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2 Fwiki%2FObject-Relational_mapping) به نام Linq to SQL را به عنوان بخشی از پروژه LINQ خود عرضه کرد. این شرکت مدت ها پیش از آن قول داده بود که یک ORM برای دات نت فریم ورک طراحی کند اما تا نسخه 3.0 دات نت فریم ورک خبری از آن پروژه نشد. Linq to SQL به شما اجازه می دهد که کوئری های LINQ را روی دیتابیس های SQL Server اجرا کنید. علاوه بر این از یک Mapping Framework بهره می برد که به برنامه نویسان اجازه Map کردن جدول های یک دیتابیس را به کلاس ها و بالعکس می دهد. این کار در ویژوال استادیو می تواند به صورت ویژوال یا کدنویسی انجام گیرد. به این صورت که برای هر جدول از دیتابیس یک کلاس تعریف می شود که هر ستون از یک جدول به عنوان یک Property درون آن کلاس تعریف می شود.
http://pnu-club.com/imported/2010/04/1836.jpg (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffarasun.files.word press.com%2F2009%2F11%2Flinq-to-sql-large.png) نمایی از ابزار طراحی ویژوال Linq to SQL
به مثال زیر توجه کنید :
public class Customer
{
[Column(Name="CustomerID",IsPrimaryKey = true)]
public long ID
{
get { return _ID;}
set { _ID = value;}
}
[Column(Name = "CustomerName")]
public string Name
{
get { return _name; }
set { _name = value; }
}
}
کلاس بالا به جدول tblCustomers که دارای دو ستون CustomerID و CustomerName است Map می شود. قبل از اینکه بخواهید از Linq to SQL استفاده کنید باید این کلاس ها را تعریف کنید. ویژوال استادیو 2008 دارای ابزاری است که به صورت ویژوال به شما امکان Map کردن جدول های یک دیتابیس SQL Server را به کلاس های دات نت می دهد. این ابزار می تواند به صورت اتوماتیک کلاس های مورد نیاز شما را از روی مدل دیتابیس بسازد، و حتی اجازه تغییرات دستی و ایجاد Viewهای مختلف از دیتابیس را به شما می دهد. عملیات Mapping با استفاده از DataContext (که یک رشته اتصال به سرور نیاز دارد) پیاده سازی می شود. سپس شما قادر خواهید بود کوئری های LINQ خود را روی دیتابیس موجود در سرور اجرا کنید، که البته این کوئری ها ابتدا به دستوارت T-SQL متناظر ترجمه و سپس روی دیتابیس مورد نظر اجرا می شوند.
Entity Framework
Entity Framework (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.microsoft.com% 2Fsqlserver%2F2008%2Fen%2Fus%2Fado-net-entity.aspx) یک فریم ورک ORM برای دات نت فریم ورک است که نسخه یک آن به همراه دات نت فریم ورک 3.5 سرویس پک 1 عرضه شد اما مورد استقبال توسعه دهندگان قرار نگرفت. نسخه 2 این فریم ورک به صورت بتا به عنوان بخشی از ویژوال استادیو 2010 قابل دسترس است. ADO.NET Entity Framework نام اصلی این فریم ورک است و جزئی از تکنولوژی ADO.NET است.
http://pnu-club.com/imported/2010/04/1837.jpg ابزار طراحی Entity Framework در ویژوال استادیو
Entity Framework مدل رابطه ای موجود در یک دیتابیس را به مدل مفهمومی تبدیل می کند و آن را به اپلیکیشن ما تحویل می دهد. در مدل رابطه ای عناصر ترکیبی از جداول هستند، به همراه کلید های اصلی و خارجی که جدول ها را به هم مرتبط می سازند. برعکس آن، انواع موجودیت ها مدل مفهومی داده را تعریف می کنند. انواع موجودیت اجتماعی از چند فیلد است (هر فیلد به یک ستون از دیتابیس Map می شود) و می تواند شامل اطلاعات از چند جدول فیزیکی باشد. انواع موجودیت می توانند به هم مرتبط باشند، مستقل از ارتباطاتی که در مدل فیزیکی دارند. شمای منطقی و نگاشت (mapping) آن به شمای فیزیکی به عنوان یک Entity Data Model یا EDM نمایش داده می شوند که مشخصات EDM در یک فایل XML ذخیره می شود. Entity Framework از EDM برای انجام عملیات نگاشت و دادن قابلیت کار با موجودیت ها به اپلیکیشن استفاده می کند. Entity Framework اطلاعات مورد نیاز هر موجودیت را با Join کردن چندین جدول از مدل فیزیکی (دیتابیس) بدست می آورد. هنگامی که اطلاعات یک موجودیت آپدیت می شود، Entity Framework بررسی می کند که داده ها مربوط به کدام یک از جدول های موجود در دیتابیس هستند، سپس آن ها را با دستور SQL مناسب آپدیت می کند.
هر چند Entity Framework و Linq to SQL بسیار شبیه به هم به نظر می رسند، هر دو ابزارهایی برای طراحی گرافیکی و ویزاردی برای نگاشت یک دیتابیس به مدل شیء گرا دارند و هر دو می توانند از کوئری های LINQ برای مقصود خاصی استفاده کنند، اما با هم تفاوت هایی هم دارند. بیان تفاوت های این دو در این مطلب جایی ندارد.
NHibernate
http://pnu-club.com/imported/mising.jpgنمی توان در مورد ORMها در دات نت صحبت کرد اما نام NHiernate (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.nhforge.org%2F ) را ذکر نکرد. NH یک فریم ورک ORM اوپن سورس برای دات نت فریم ورک است که از روی پروژه موفق Hibernate جاوا وارد دنیای دات نت شد. توضیحات بیشتر در مورد NHibernate توضیحات اضافی است، زیرا این فریم ورک هم وظیفه ORMهای دیگر را انجام می دهد. اکثر برنامه نویسانی که از NH برای نگاشت استفاده می کنند، ابتدا کلاس های خود را تعریف می کنند و سپس با استفاده از یک فایل XML آن ها را به جدول های دیتابیس Map می کنند. Linq to SQL و Entity Framework برخلاف NHibernate از روش Model-first یا مبتنی در دیتابیس استفاده می کنند، به این معنی که هر دو ORM تصور می کنند شما دیتابیسی در اختیار دارید که می خواهید آن به تعدادی آبجکت Map کنید.
در مورد Nhibernate بیش از این صحبت نمی کنم، آقای وحید نصیری در اینجا (http://pnu-club.com/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fvahidnasiri.blogsp ot.com%2Fsearch%2Flabel%2FNHibernate) به صورت کامل در مورد این ORM محبوب نوشته است.
انتخاب از میان روش های بالا به عهده خود شماست. در این مطلب کوتاه نمی توان به بررسی تمام زوایا و تفاوت های میان آن ها پرداخت. در مطالب آینده سعی میکنم در مورد نحوه استفاده از هر کدام یک مثال عملی بزنم (البته به جز NHibernate).