TAHA
04-16-2010, 01:53 PM
منبع تغذيه چيست ؟
همانطور كه مي دانيد هر وسيله الکترونيکي بنا به طراحي خاص خود ، به ولتاژو آمپراژ مشخصي جهت راه اندازي و کارکرد نياز دارد . منبع تغذيه دستگاهياست که قادر است از يک ورودي با ولتاژ وآمپراژ ثابت ( بنا به طراحي داخليخود ) ، ولتاژ وآمپراژ مختلفي را توليد نمايد .
منبع تغذيه کامپيوتر چيست ؟
کامپيوتر هاي شخصي نيز مانند هر وسيله الکترونيکي جهت کار به منبع تغذيهخاص خود نياز دارند، منبع تغذيه اي که بتواند ولتاژ هاي مورد نياز بخش هايداخلي يک کامپيوتر را تامين نمايد.
همانطوريکه مي دانيد ولتاژهاي مورد نياز يک PC ، ثابت و شامل +12V , +5V ,+3.3V , +5V/SB , -12V , -5V مي باشد . اما در منبع تغذيه كامپيوترپارامتر متغير ي مانند آمپراژ و بالانس توان خروجي نيز وجود دارد.
در مورد آمپراژ خروجي منبع تغذيه ( که متناسب با توان آن مي باشد ) ميتوان گفت كه منبع تغذيه هاي كامپيوتر بنا به موارد مصرف و سخت افزار هايمتصل به آن داراي توان هاي مختلفي مي باشند به طور مثال در گذشته اي نهچندان دور يک سيستم پنتيوم 4 معمولي جهت کاركرد به منبع تغذيه اي با قدرت200 وات نيازداشت ولي اکنون يک سيستم پنتيوم 4 معمولي به منبع تغذيه اي باقدرت حداقل 300 وات نياز دارد و اين به دليل آن است که مصرف کليه قطعاتسخت افزاري جديدبه طرز چشمگيري افزايش يافته است .
متغير ديگري که درمنابع تغذيه کامپيوتري وجود دارد ، بالانس توان خروجي برروي شاخه هاي خروجي مي باشد.
ساختارداخلي منابع تغذيه کامپيوتري داراي چند ويرايش يا ورژن مختلف ميباشند . ويرايش 1.3 که هم اکنون نيز به اشتباه ، کاربرد دارد در بالانسخروجي خود +5 Vپر قدرت تري به نسبت +12 V دارد حال آنکه اکثر قطعات سختافزاري جديد ، توان مصرفي اصلي خود را ازشاخه +12 V تامين مي نمايند کهتامين آمپراژ موردنيازشاخه +12 V اين قطعات تنها از عهده منابع تغذيه جديدبا ويرايش 2.0 به بالا تر برمي آيد چرا که در بالانس خروجي اين مدل ها ،+12 Vپرقدرت تري به نسبت +5 V وجود دارد و گاها داراي دو يا سه شاخه مجزادر خروجي +12 V خود مي باشند ( DUAL LINE +12V ).
آشنايي با اجزاي داخلي منبع تغذيه :
در اين مقاله سعي شده است که به صورت مختصر و با زبان ساده ، شما رابااجزاء داخلي منبع تغذيه آشنا نماييم. بديهي است که اين ساختار ، همگاني وعمومي نبوده و در حدود 75 % ساختار داخلي منابع تغذيه استاندارد کنوني رادر بر مي گيرد .
EMI) Line Filter ) : اين بخش از دو عنصر القاگر و خازن تشکيل شده است کهوظيفه ممانعت از خروج فركانس هاي اضافي محدوده كاري ( NOISE ) منبع تغذيهبه بيرون ـ حاصل ازسيستم سوئيچينگ ـ و همچنين ممانعت از ورود فركانس هاياضافي ـ حاصل ازدوران موتور هاي الكتريكي و يا سيستم هاي توليد كنندهحرارت ـ به داخل منبع تغذيه را برعهده دارد.
Input Capacitor : اين قسمت از دو خازنالکتروليت با ظرفيت متناسب توان منبع تغذيه تشکيل شده است که وظيفه كنترلسطح ولتاژ ورودي در هنگام كاركرد و همچنين ذخيره انرژي مورد نياز مدارسوئيچينگ به هنگام وقفه هاي كوتاه انرژي را بر عهده دارد .
Power Switching : اين بخش از دوترانزيستور قدرت ( MOSFET ) تشکيل شده است که وظيفه كنترل سطح ولتاژ خروجياز طريق زمان روشن و خاموش شدن (سوئيچ) را بر عهده دارد .
Transformer : اين بخش بنا به نوع طراحي، از دو تا سه ترانس ( Switching TR , Drive TR , Stand By TR ) تشکيل شدهاست ، که علاوه بر ايزولاسيون DC وظيفه تغيير سطح ولتاژ را بر عهده دارد.طراحي در اين قسمت بسيار حساس مي باشد زيرا اگر تعداد دور هاي اوليه وثانويه متناسب با طراحي مدار PWM نباشد ، پايداري مدار و ضريب اطميناننيمه هادي و در نهايت کارکرد منبع تغذيه با مشکل اساسي مواجه خواهد شد .
Output Diodes : اين قسمت از ديودهايSHUTKEY , FAST , ZENER تشکيل شده است که وظيفه يکسو سازي ولتاژ خروجي رادر حالات عادي و قطع کامل جريان خروجي در حالات خاص را بر عهده دارد .
Output Filter : اين قسمت ازچند خازن الکتروليت و سلف هاي چند لايه تشکيل شده است ، که وظيفه ذخيرهانرژي در زمان روشن و ارائه آن در زمان خاموشي ترانزيستور را بر عهده دارد.
Heat Sink : اين قسمت ازآلياژهاي مختلف آلومينيوم و مس ساخته مي شود و به واسطه تعبيه شيارهاييبرروي آن جهت عبور جريان هوا ،وظيفه انتقال دما از ترانزيستورهاي سوئيچينگو همچنين ديودهاي SHUTKEY , FAST ، به محيط اطراف را بر عهده دارد .
FAN : اين قسمت علي رقم اينكه معمولااهميتي براي آن ازطرف مصرف كنندگان قائل نمي شوند ، بسيار مهم و حياتي ميباشد ، چرا كه رابطه مستقيمي با راندمان و طول عمر منبع تغذيه دارد . هرچقدر تهويه هواي گرم ازمحيط داخلي منبع تغذيه به فضاي بيروني بهترانجامگيرد كاركرد منبع تغذيه افزايش مي يابد. جديدا توليد كنندگان از فن هاي12cm * 12 در محصولات خود استفاده مي نمايند كه اين مورد باعث تهويه هوايگرماطراف پردازشگر و همچنين بي صدا شدن منبع تغذيه گرديده است .
PCB : برد اصلي منبع تغذيه ميباشد كه كليه قطعات بر روي آن نصب مي شوند. رعايت استانداردهاي مختلف ازجمله آتش سوزي درساخت برد ، باعث افزايش ضريب ايمني كاربر در موارد خاص ميگردد.
IC Controler : اين قسمت پيچيدهترين بخش مدار PWM مي باشد و درسال هاي اخير تغييرات چشمگيري درطراحي اينقسمت به وجود آمده است بطوري که امروزه آي سي هاي جديد چند نوع وظيفهمختلف را برعهده دارند که درنهايت باعث افزايش دقت درکارکرد منبع تغذيهگرديده است . در زير بطور خلاصه به وظايف آي سي هاي جديدي كه در بعضي ازپاورهاي جديد و بخصوص پاور هاي GREEN به كار رفته اشاره شده است :
الف ) کنترل خروجي ؛ که با توليد پالس هاي Puls Whidh Modulation ، فرآيندتغيير پنهاني يک رشته پالس بر اساس تغييرات سيگنال هاي ديگر و اعمالبازخورد ولتاژ و جريان و راه اندازي نرم در کليه خروجي ها را بر عهده دارد.
ب ) شبيه سازي ؛ ازطريق يک شبکه تقسيم مقاومتي ، کسري از ولتاژ خروجي بهآي سي جهت مقايسه با يک ولتاژ مبنا ، منتقل مي شود و در صورت بروز هرگونهتغيير در خروجي دستور DOWN از طريق آي سي صادر مي شود .
ج ) نوسان ساز ؛ که در فرکانس پايه کار مي کند و موج مثلثي جهت استفاده در PWM را توليد مي کند .
د ) راه اندازخروجي ؛ که توان کافي را جهت به کارگيري در مقاصد کم و ميانه ، توليد مي کند .
ه ) ولتاژ مبنا ؛ که ولتاژ پايه را جهت مقايسه خروجي ها و همچنين يک ولتاژ پايدار براي ساير بخش ها توليد مي کند .
و ) مبدل خطا ؛ که عرض پالس DC خروجي را متناسب با سطح ولتاژ ، تنظيم مي نمايد .
ز ) Power Factor Correction ؛ که وظيفه تصحيح هارمونيک هاي فرکانس خروجي و هدايت و کنترل آنها به مدار PWM رابر عهده دارد .
هريک ازقطعات سخت افزاري با چه ولتاژي تغذيه مي شوند؟
مي خواهيم در اين مبحث شما را با نوع ولتاژ مصرفي قطعات سخت افزاري آشناكنيم . در اين مبحث و با توجه به جدول ارائه شده ، شما خواهيد ديد کهچگونه ولتاژ مصرفي پردازشگرهاي پنتيوم 3 که ازشاخه +5 V تغذيه مي شدند درپردازشگرهاي پنتيوم 4 به شاخه +12 V منتقل گرديده است . همين جهش وتغييرنوع توان مصرفي، اکنون نيز به نوعي در پردازشگرهايIntel Prescott وAMD Athlon 64 و نيز ساير قطعات سخت افزاي به وجود آمده است.
در سخت افزارهاي جديدي که امروزه به کار گرفته مي شود توان مصرفي اصلي بهشاخه +12 منتقل گرديده است و شرکت آينده سيما همسو با تغيير تکنولوژي درساختار مصرفي سخت افزارهاي جديد ، اقدام به واردات و توليد پاور هايمتناسب با اين تکنولوژي نموده است.
پاورهاي جديد اين شرکت ، در بالانس شاخه هاي خروجي خود ، توان اصلي را به+12 V هدايت و در دو شاخه خروجي مجزا ( DUAL LINE +12V ) ارائه داده است.در ادامه توجه شما را به نوع ولتاژ مصرفي قطعات سخت افزاري که در جدول 1درج گرديده است ، جلب مي نماييم ؛
http://pnu-club.com/imported/2010/04/1233.jpg
جدول 1
تفاوت پاور هاي 20 پين با پاورهاي 24 پين چيست ؟
همانطور که در مطالب قبلي اشاره گرديده است پاورهاي ويرايش 1.3 از شاخه+12 V ضعيف تري برخوردار و کانکتور خروجي در اين مدل ها داراي 20 پين ميباشد . ولي پاورهاي ويرايش 2.0 که از +12 V پرقدرت تري برخوردار مي باشندداراي کانکتور 24 پين مي باشند. متاسفانه در بازار فروش کامپيوتر بارهاديده شده است که با استفاده از تبديل 20 پين به 24 پين ، جهت راه اندازياينگونه سيستم ها استفاده شده است ، چرا که اکثر کساني که در ايران سيستممونتاژ مي نمايند ، روشن شدن يک سيستم را ملاک سالم بون و راه افتادن آنمي دانند ، حال آنکه دانسته يا ندانسته به اشتباه بزرگي دست زده اند واينگونه سيستم ها دير يا زود با مشکلات بزرگي اعم از کارکرد و يا راندمانبرخورد خواهند نمود . يعني اگر خوش شانس باشند و مشکلاتي مانند از بينرفتن قطعات سخت افزاري براي آنها به وجود نيايد ، قطعاً سرعت پردازش وپارامترهاي وابسته به آن ، که اغلب براي ارتقاي آنها حاضريم مبالغ هنگفتيپرداخت نماييم به طرز چشمگيري کاهش مي يابد .
مطابق بررسي هاي مجله معتبرTHG اکثر افراد حاضرند براي ارتقاي 20 % سرعتپردازنده خود مبالغ زيادي را صرف نمايند حال آنکه عدم توجه به تناسب توانپاور وهمچنين کيفيت پاور خريداري شده ، که حدودا 20 % قيمت يک پردازنده ميباشد آنها را با مشکلات عديده اي روبرو مي کند .
در كشور ما با توجه به محدوديت هاي سخت افزاري كه در مباني واردات و توزيعوجود دارد، اكنون در محدوديت زماني قرار گرفته ايم كه مجبور به ارائهپاورهايي با قابليت استفاده در هر دو حالت 20 پين و 24 پين مي باشيم تابتوايم نياز هر دو طيف متقاضي را در اين پروسه زماني، تامين نماييم. شركتآينده سيما در ابتكاري جديد، اقدام به عرضه پاورهاي 24 پين با قابليتاستفاده در مادربردهاي 20 پين نموده است. در اين سري از پاورها همسو باافزايش توان شاخه +12V از توان شاخه +5V كاسته نشده است ولي اين پاورهاكماكان از يك شاخه در خروجي +12V برخوردار مي باشند و نمي توانند جزو گروهپاورهاي ويرايش 2.0 قرار بگيرند.
توجه شما را به كانكتور خروجي و نوع تبديل 24 پين به 20 پين در عكس شماره جلب مي نماييم.
همچنين در اين مدل ها، سعي شده است تا از كانكتورهاي جديد خروجي، مانندS.ATA و PCI.Express نيز استفاده شود. اما در عين حال توصيه گروه فني شركتآينده سيما، استفاده از پاورهاي ويرايش 2.0 در سخت افزارهاي حرفه اي جديدمي باشد. چرا كه اين سري از قطعات سخت افزاري جديد مصرفي بيش از 18 آمپراز شاخه +12V كه تواني در حدود 200W مي باشد، نياز به حداقل دو شاخه مجزادر خروجي +12V دارد.
چگونه پاور متناسب با توان مصرفي سيستم خود انتخاب نماييم؟
هر يک از قطعات سخت افزاري مقدار توان مصرفي خاص خود را دارند که مي توانبا جمع نمودن مقدار توان ها ، توان مصرفي کلي سيستم خود را محاسبه نماييد.توليدکنندگان پاور در سراسر جهان توصيه مي کنند پاوري را انتخاب نماييد کهحداقل 10% بالا تر از توان حداکثر سيستم شما ، قدرت داشته باشد ! چرا کهراندمان و کارآيي يک پاور در مصرف بالاتر از حداکثر 90% توان واقعي آن دردراز مدت ، به طور چشمگيري کاهش مي يابد و کاربر را با مشکلات عديده ايروبرو مي نمايد.
واحد فني و خدمات پس ازفروش شرکت آينده سيما ( GREEN )طبق تحقيقات گستردهو با همکاري تعدادي از مراکز تحقيقاتي کشور در زمينه الکترونيک وانفورماتيک و همچنين چندين سايت معتبر از جمله Intel و AMDموفق به تعيينحدود توان مصرفي قطعات سخت افزاري گرديده است که شما را به مطالعه دقيق آنو محاسبه توان مصرفي سيستم از روي جداول 2 تا 7 ، دعوت مي نماييم .
http://pnu-club.com/imported/2010/04/1234.jpg
جدول 2 تا 7
مشخصات فني يک منبع تغذيه با کيفيت مطلوب چيست ؟
شايد براي شما اين مسئله به وجود آمده باشد که صرفاٌ توان خروجي در منبعتغذيه ملاک مناسبي جهت کارآيي آن مي باشد در حالي که نکات مهم ديگري نيزدر بحث منبع تغذيه وجود دارد. به طور مثال اگر توان پاور متناسب با توانمصرفي سيستم باشد ولي مقدار نويز و ريپل خروجي از منبع تغذيه ، بالاتر ازحد استاندارد باشد ، سرعت پردازش اطلاعات در سيستم به طور چشمگيري کاهش مييابد و سيستم ممکن است در حين کار بارها خاموش شود و شما را با دردسر هايزيادي مواجه نمايد بطوريکه پس از تست هاي مختلف و جابجايي قطعات ، درنهايت به اين نتيجه خواهيد رسيد که منبع تغذيه داراي اشکال مي باشد . دراين رابطه شما را با مختصري از نکات فني يک منبع تغذيه با کيفيت مناسب ،آشنا مي نماييم ؛
• MTBF TEST : مطابق با استاندارد ، طراحي مدار ، كيفيت قطعات داخلي و دور فن به گونه اي باشد كه باعث بالا رفتن عمر مفيد منبع تغذيه گردد .
• EMC TEST : مطابق با استاندارد ، منبع تغذيه داراي ضربه گير ورودي و لاين ********** به همراه خازن هاي X,Y با علامت درج شده استاندارد باشد .
• BURN IN TEST : حرارت قطعاتداخلي از محدوده مجاز تعيين شده در استاندارد تجاوز نكرده و در صورت ازكار افتادن فن ، منبع تغذيه به طور خودكار خاموش شود .
• LOW NOISE : نويزبه وجود آمده ،از محدوده مجاز تعيين شده دراستاندارد ، تجاوزننمايد ، كه اين مورد دركارايي رايانه و همچنين بالا رفتن عمر مفيدقطعات متصل به منبع تغذيه تاثيربسيار زيادي دارد .
• SILENT PC : طراحي مدار به گونهاي باشدكه دوران فن ها ، متناسب با حرارت داخلي ، تغيير يابد . اين موردباعث پايين آمدن نويز صوتي و بالا رفتن عمر مفيد فن مي گردد .
• HI-POT TEST : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش ناگهاني ولتاژ در ورودي ، منبع تغذيه دچار آسيب جدي نشود .
• THERMINAL EARTH : مطابق با استاندارد ، منبع تغذيه داراي ترمينال تخليه بار الکتريکي و همچنين درج علامت مربوطه بر روي بدنه داخلي باشد .
• PCB FIRE TEST : مطابق استاندارد آتش سوزي ، برد اصلي منبع تغذيه داراي کليه موارد و نکات ايمني لحاظ شده در استاندارد آتش سوزي باشد .
• HOLD UP TIME : مدت زماني كهبه طول مي انجامد تا ولتاژ +5V پس از وقفه انرژي درورودي ، ازمرز 90%مقداراوليه خود پايين تر بيايد، مطابق با استاندارد باشد .
• POWER GOOD TIME : مدت زماني كهبه طول مي انجامد تا ولتاژ +5V پس از روشن شدن منبع تغذيه ، از مرز 95%مقدار اوليه خود عبور كند ، مطابق با استاندارد باشد .
• SHORT CIRCUIT PROTECTION : در صورت به وجود آمدن اتصال كوتاه در هر يك از شاخه هاي خروجي ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• OVER POWER PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش بار مصرفي خارج ازتوان حداكثر ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود.
• OVER VOLTAGE PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش ولتاژ در هر يك از شاخه هاي خروجي،منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• UNDER VOLTAGE PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت کاهش ولتاژ در هر يک از شاخه هاي خروجي ،منبغ تغذيه به صورت خودکار خاموش شود .
• OVER CURRENT PROTECTION : درحدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت اضافه بار خارج از توان بر روي هريك از شاخه هاي خروجي ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• SCAN DISC FREE PROTECTION : مطابقاستاندارد و جهت جلوگيري از آسيب اطلاعات ، مدت زماني كه منبع تغذيه پس ازدستور SHUT DOWN به طور كامل خاموش مي شود ، بيشتر از 2 ms به طول انجامد، تا از اجراي SCAN DISK پس از راه اندازي مجدد سيستم عامل جلوگيري شود .(PS-OFF#>2ms )
• POWER FACTOR CORRECTION : در حدودتعيين شده دراستاندارد ، هارمونيک هاي فرکانس خروجي توسط مدار PWM تصحيحشود ، که اين امر باعث افزايش راندمان منبع تغذيه و کاهش مصرف انرژي ميگردد .
• STABLE REGULATION : مطابقاستاندارد ، ولتاژ در شاخه هاي خروجي +3.3V , + 5V , + 12V حد اکثر تا +/-5% و ولتاژ خروجي شاخه هاي -5V , -12V حداکثر تا +/-10% نوسان داشته باشد .
• CREEPAGE DISTANCE : مطابقاستاندارد ، قطعات داخلي و فواصل ما بين آنها ، براساس جريان خزشي ، عايقكاري شده باشد كه اين مورد باعث جلوگيري از آسيب ديدگي كاربر و يا سايرقطعات جانبي مي گردد .
• INTERACTION & CROSS REGULATION :مطابق استاندارد ، با اعمال بار متقابل بر روي هر يك از خروجي ها ، تغييرولتاژ ساير خطوط در گستره معين و هماهنگ با سخت افزار به كاربرده شده باشد. اين مورد در سال هاي اخير با توجه به تغييرات مكرر تكنولوژي به طور مرتبرو به تغيير بوده و عدم رعايت آن باعث بروز مشكلات اساسي گرديده است .
• CONDUCTED EMI : در صورتي كهمنبع تغذيه به ......اي مناسب ورودي و خروجي مجهز باشد ، تداخل فركانس هايراديويي بر روي پايانه هاي ورودي و خروجي ، بايد در محدوده مجاز تعيين شدهدر استاندارد باشد .
• RADIATED EMI : مطابق بااستاندارد ، تشعشعات مغناطيسي كه از داخل منبع تغذيه به بيرون و بالعكس درجريان است، باعث بروز مشكل دركاركرد منبع تغذيه و نيز ساير وسايلالكترونيكي مجاور آن نگردد .
• ESD PERSONNAL : مطابقاستاندارد ، در صورت باردار شدن بدن كاربر به الكتريسيته ساكن و تماسكاربر با منبع تغذيه ، مشكلي در كاركرد منبع تغذيه به وجود نيايد .
مشخصات ظاهري يک منبع تغذيه با کيفيت مطلوب چيست ؟
شايد اين سوال براي شما پيش آمده باشد که چگونه مي توان يک پاور مناسب رااز نظر ظاهري شناخت ؟ چرا که براي مصرف کننده نهايي امکان انجام تست هايفني وجود ندارد . در اينجا شما را با تعدادي از موارد ظاهري يک منبع تغذيهمناسب و استاندارد آشنا مي کنيم که قطعاٌ در صورت رعايت شدن آنها توسطتوليد کننده ، شمااين اطمينان را پيدا مي کنيد که منبع تغذيه مورد اشارهمناسب و در محدوده اي که استاندارد مشخص نموده ، توليد شده است و شما رادر آينده با مشکلات ناشي از منبع تغذيه غير استاندارد مواجه نمي نمايد ؛
1 ) جهت استفاده در ايران پاوري مناسب است که حتماٌ کليد روشن و خاموش داشته باشد .
2 ) حداقل داراي استاندارد CE باشد وعلامت آن برروي برچسب نصب شده، درج شده باشد .
3 ) کابل برق پاور در سه قسمت اصلي آن شامل ؛ دوشاخه ، کابل و مادگي حتماٌ داراي علامات استاندارد باشد .
4 ) ضخامت کابل هاي خارج شده از منبع تغذيه متناسب با توان منبع تغذيه وکانکتورهاي متصل به آنها حتماٌ داراي علامات استاندارد باشند . به طورمثال يک پاور با توان واقعي 300 وات حتماٌ بايد داراي کابل هاي خروجي ، باضخامت حداقل 18 AWG باشد .
AMERICAN WIRE GAUGE ) AWG ) : واحد اندازه گيري قطر كابل، بدون در نظرگرفتن مقياس متريك ميباشد. به نمونه هاي تبديل شده اين واحد به مقياسمتريك توجه نماييد:
16 AWG - 1.291 mm
18 AWG - 1.024 mm
20 AWG - 0.8128 mm
22 AWG - 0.6426 mm
5 ) داراي کارت گارانتي شرکت توليدکننده باشد و حتما تاريخ اتمام گارانتي درآن ذکرشده باشد.
6 ) علاوه بر مقدار توان حداکثر که بر روي برچسب ذکر شده است ، حتماٌمقدار توان واقعي آن در قسمتي از برچسب و يا مدل ذکر شده باشد . چرا کهبراي کاربر فقط و فقط مقدار توان واقعي پاور اهميت دارد .
7 ) حد اکثر تفاوت ميان توان واقعي و توان حداکثر درج شده بر روي برچسب از 50% تجاوز نکرده باشد .
8 ) مهمترين قسمتي که از نظر ظاهري مي توان يک پاور مناسب را شناخت،ارتفاع ترانس هاي به کار برده شده در مدار داخلي آن مي باشد . ارتفاع ترانسسوئيچينگ در پاورهاي استانداردي که توان مناسبي دارند معمولاٌ بيشتر از 4سانتيمتر مي باشد ، حال آنکه ارتفاع ترانس در پاورهاي ضعيف بازار در حدود2 تا 3 سانتيمتر مي باشد . از نظر فني هرچه ارتفاع ترانس بيشتر باشد قدرتوتحمل آن دربرابر آمپراژ عبوري بيشتر مي شود .
9 ) برچسب نصب شده بر روي جعبه پاور ، خوانا و شامل موارد زير باشد :
- محدوده ولتاژ ورودي ، جريان ورودي و فرکانس کاري بر روي آن درج شده باشد .
- علاوه بر مقدار توان خروجي حداکثر ، مقدار توان خروجي واقعي نيز بر روي آن درج شده باشد .
- نام کارخانه توليد کننده به همراه علامت تجاري آن ، بر روي برچسب درج شده باشد .
- نام آزمايشگاه هاي تاييد کننده و همچنين کليه علامات استانداردهاي کسب شده ، بر روي آن درج شده باشد
- مشخصات ولتاژ هاي خروجي و همچنين مقدار آمپراژ عبوري هر يک ازآنها به طور مجزا ، برروي آن درج شده باشد .
آشنايي با تاييديه ها و استاندارد هاي مربوط به منبع تغذيه :
بحث در مورد استاندارد هاي مربوط به منبع تغذيه بسيار گسترده مي باشد کهنمي توان به طورکامل به آنها اشاره نمود. هر يک از کشور هاي صنعتي برايخود استاندارد هايي به منظور کسب اطمينان از ايمني کامل کاربر در هنگاماستفاده از منبع تغذيه دارند. واژه ايمني براي تجهيزات الکترونيکي بهمعناي آن است که محصولات توليد شده ، ايجاد شوک نکند ، آتش نگيرد و ياحالات نا خواسته را به کاربر تحميل ننمايد. در مورد منبع تغذيه مواردايمني مضاعفي در نظر گرفته شده است ، چرا که منبع تغذيه نه تنها نيازهايايمني خود ، بلکه نيازهاي ايمني کليه قطعاتي که از آن تغذيه مي شوند رانيز تامين مي نمايد. در اين مورد قصد داريم تا شما را با تعدادي از ايناستانداردها آشنا نماييم ؛
CUL ,D ,N ,S , FI ,VDE ,NKO ,EMI ,BSI ,CSA ,FCC ,TUV ,CB ,UL ,CE
همچنين شرکت هاي معتبري مانند Intel و AMD نيز داراي آزمايشگاه هاي بسيارپيشرفته اي مي باشند که قادر مي باشند شرايط بسيار دشواري را جهت تستراندمان يک پاور به وجود آورند و در صورت احراز اين شرايط تاييديه خاص خودرا صادر مي نمايند . به طور مثال شرکت Intelتمرکز بسيار زيادي بر روي نويزو ريپل خروجي منابع تغذيه دارد و اين به دليل آن است که نويز و ريپل خروجيپاور تاثير مستقيم بر روي بازدهي و سرعت پردازشگرهاي Intel دارد . همچنينتمرکز شرکت AMD برروي مسئله تخليه حرارت داخلي پاور و کيس مي باشد ، چراکه اين سري از پردازشگرها حرارت بسيار بالايي توليد مي نمايند و مسئلهتخليه اين حرارت به جهت افزايش راندمان پردازشگر AMD ، بسيار حائز اهميتمي باشد .
در ايران نيز، مرکزتحقيقات صنايع انفورماتيک ( معتبرترين موسسه استانداردکشور در زمينه الکترونيک ) مسئوليت بررسي و انجام آزمايشات ايمني و کيفيرابرعهده دارد که براساس آن براي منابع تغذيه اي که اين بررسي ها را باموفقيت پشت سر گذاشته باشند ، تاييديه خاص خود را صادرمي نمايد .
همانطور كه مي دانيد هر وسيله الکترونيکي بنا به طراحي خاص خود ، به ولتاژو آمپراژ مشخصي جهت راه اندازي و کارکرد نياز دارد . منبع تغذيه دستگاهياست که قادر است از يک ورودي با ولتاژ وآمپراژ ثابت ( بنا به طراحي داخليخود ) ، ولتاژ وآمپراژ مختلفي را توليد نمايد .
منبع تغذيه کامپيوتر چيست ؟
کامپيوتر هاي شخصي نيز مانند هر وسيله الکترونيکي جهت کار به منبع تغذيهخاص خود نياز دارند، منبع تغذيه اي که بتواند ولتاژ هاي مورد نياز بخش هايداخلي يک کامپيوتر را تامين نمايد.
همانطوريکه مي دانيد ولتاژهاي مورد نياز يک PC ، ثابت و شامل +12V , +5V ,+3.3V , +5V/SB , -12V , -5V مي باشد . اما در منبع تغذيه كامپيوترپارامتر متغير ي مانند آمپراژ و بالانس توان خروجي نيز وجود دارد.
در مورد آمپراژ خروجي منبع تغذيه ( که متناسب با توان آن مي باشد ) ميتوان گفت كه منبع تغذيه هاي كامپيوتر بنا به موارد مصرف و سخت افزار هايمتصل به آن داراي توان هاي مختلفي مي باشند به طور مثال در گذشته اي نهچندان دور يک سيستم پنتيوم 4 معمولي جهت کاركرد به منبع تغذيه اي با قدرت200 وات نيازداشت ولي اکنون يک سيستم پنتيوم 4 معمولي به منبع تغذيه اي باقدرت حداقل 300 وات نياز دارد و اين به دليل آن است که مصرف کليه قطعاتسخت افزاري جديدبه طرز چشمگيري افزايش يافته است .
متغير ديگري که درمنابع تغذيه کامپيوتري وجود دارد ، بالانس توان خروجي برروي شاخه هاي خروجي مي باشد.
ساختارداخلي منابع تغذيه کامپيوتري داراي چند ويرايش يا ورژن مختلف ميباشند . ويرايش 1.3 که هم اکنون نيز به اشتباه ، کاربرد دارد در بالانسخروجي خود +5 Vپر قدرت تري به نسبت +12 V دارد حال آنکه اکثر قطعات سختافزاري جديد ، توان مصرفي اصلي خود را ازشاخه +12 V تامين مي نمايند کهتامين آمپراژ موردنيازشاخه +12 V اين قطعات تنها از عهده منابع تغذيه جديدبا ويرايش 2.0 به بالا تر برمي آيد چرا که در بالانس خروجي اين مدل ها ،+12 Vپرقدرت تري به نسبت +5 V وجود دارد و گاها داراي دو يا سه شاخه مجزادر خروجي +12 V خود مي باشند ( DUAL LINE +12V ).
آشنايي با اجزاي داخلي منبع تغذيه :
در اين مقاله سعي شده است که به صورت مختصر و با زبان ساده ، شما رابااجزاء داخلي منبع تغذيه آشنا نماييم. بديهي است که اين ساختار ، همگاني وعمومي نبوده و در حدود 75 % ساختار داخلي منابع تغذيه استاندارد کنوني رادر بر مي گيرد .
EMI) Line Filter ) : اين بخش از دو عنصر القاگر و خازن تشکيل شده است کهوظيفه ممانعت از خروج فركانس هاي اضافي محدوده كاري ( NOISE ) منبع تغذيهبه بيرون ـ حاصل ازسيستم سوئيچينگ ـ و همچنين ممانعت از ورود فركانس هاياضافي ـ حاصل ازدوران موتور هاي الكتريكي و يا سيستم هاي توليد كنندهحرارت ـ به داخل منبع تغذيه را برعهده دارد.
Input Capacitor : اين قسمت از دو خازنالکتروليت با ظرفيت متناسب توان منبع تغذيه تشکيل شده است که وظيفه كنترلسطح ولتاژ ورودي در هنگام كاركرد و همچنين ذخيره انرژي مورد نياز مدارسوئيچينگ به هنگام وقفه هاي كوتاه انرژي را بر عهده دارد .
Power Switching : اين بخش از دوترانزيستور قدرت ( MOSFET ) تشکيل شده است که وظيفه كنترل سطح ولتاژ خروجياز طريق زمان روشن و خاموش شدن (سوئيچ) را بر عهده دارد .
Transformer : اين بخش بنا به نوع طراحي، از دو تا سه ترانس ( Switching TR , Drive TR , Stand By TR ) تشکيل شدهاست ، که علاوه بر ايزولاسيون DC وظيفه تغيير سطح ولتاژ را بر عهده دارد.طراحي در اين قسمت بسيار حساس مي باشد زيرا اگر تعداد دور هاي اوليه وثانويه متناسب با طراحي مدار PWM نباشد ، پايداري مدار و ضريب اطميناننيمه هادي و در نهايت کارکرد منبع تغذيه با مشکل اساسي مواجه خواهد شد .
Output Diodes : اين قسمت از ديودهايSHUTKEY , FAST , ZENER تشکيل شده است که وظيفه يکسو سازي ولتاژ خروجي رادر حالات عادي و قطع کامل جريان خروجي در حالات خاص را بر عهده دارد .
Output Filter : اين قسمت ازچند خازن الکتروليت و سلف هاي چند لايه تشکيل شده است ، که وظيفه ذخيرهانرژي در زمان روشن و ارائه آن در زمان خاموشي ترانزيستور را بر عهده دارد.
Heat Sink : اين قسمت ازآلياژهاي مختلف آلومينيوم و مس ساخته مي شود و به واسطه تعبيه شيارهاييبرروي آن جهت عبور جريان هوا ،وظيفه انتقال دما از ترانزيستورهاي سوئيچينگو همچنين ديودهاي SHUTKEY , FAST ، به محيط اطراف را بر عهده دارد .
FAN : اين قسمت علي رقم اينكه معمولااهميتي براي آن ازطرف مصرف كنندگان قائل نمي شوند ، بسيار مهم و حياتي ميباشد ، چرا كه رابطه مستقيمي با راندمان و طول عمر منبع تغذيه دارد . هرچقدر تهويه هواي گرم ازمحيط داخلي منبع تغذيه به فضاي بيروني بهترانجامگيرد كاركرد منبع تغذيه افزايش مي يابد. جديدا توليد كنندگان از فن هاي12cm * 12 در محصولات خود استفاده مي نمايند كه اين مورد باعث تهويه هوايگرماطراف پردازشگر و همچنين بي صدا شدن منبع تغذيه گرديده است .
PCB : برد اصلي منبع تغذيه ميباشد كه كليه قطعات بر روي آن نصب مي شوند. رعايت استانداردهاي مختلف ازجمله آتش سوزي درساخت برد ، باعث افزايش ضريب ايمني كاربر در موارد خاص ميگردد.
IC Controler : اين قسمت پيچيدهترين بخش مدار PWM مي باشد و درسال هاي اخير تغييرات چشمگيري درطراحي اينقسمت به وجود آمده است بطوري که امروزه آي سي هاي جديد چند نوع وظيفهمختلف را برعهده دارند که درنهايت باعث افزايش دقت درکارکرد منبع تغذيهگرديده است . در زير بطور خلاصه به وظايف آي سي هاي جديدي كه در بعضي ازپاورهاي جديد و بخصوص پاور هاي GREEN به كار رفته اشاره شده است :
الف ) کنترل خروجي ؛ که با توليد پالس هاي Puls Whidh Modulation ، فرآيندتغيير پنهاني يک رشته پالس بر اساس تغييرات سيگنال هاي ديگر و اعمالبازخورد ولتاژ و جريان و راه اندازي نرم در کليه خروجي ها را بر عهده دارد.
ب ) شبيه سازي ؛ ازطريق يک شبکه تقسيم مقاومتي ، کسري از ولتاژ خروجي بهآي سي جهت مقايسه با يک ولتاژ مبنا ، منتقل مي شود و در صورت بروز هرگونهتغيير در خروجي دستور DOWN از طريق آي سي صادر مي شود .
ج ) نوسان ساز ؛ که در فرکانس پايه کار مي کند و موج مثلثي جهت استفاده در PWM را توليد مي کند .
د ) راه اندازخروجي ؛ که توان کافي را جهت به کارگيري در مقاصد کم و ميانه ، توليد مي کند .
ه ) ولتاژ مبنا ؛ که ولتاژ پايه را جهت مقايسه خروجي ها و همچنين يک ولتاژ پايدار براي ساير بخش ها توليد مي کند .
و ) مبدل خطا ؛ که عرض پالس DC خروجي را متناسب با سطح ولتاژ ، تنظيم مي نمايد .
ز ) Power Factor Correction ؛ که وظيفه تصحيح هارمونيک هاي فرکانس خروجي و هدايت و کنترل آنها به مدار PWM رابر عهده دارد .
هريک ازقطعات سخت افزاري با چه ولتاژي تغذيه مي شوند؟
مي خواهيم در اين مبحث شما را با نوع ولتاژ مصرفي قطعات سخت افزاري آشناكنيم . در اين مبحث و با توجه به جدول ارائه شده ، شما خواهيد ديد کهچگونه ولتاژ مصرفي پردازشگرهاي پنتيوم 3 که ازشاخه +5 V تغذيه مي شدند درپردازشگرهاي پنتيوم 4 به شاخه +12 V منتقل گرديده است . همين جهش وتغييرنوع توان مصرفي، اکنون نيز به نوعي در پردازشگرهايIntel Prescott وAMD Athlon 64 و نيز ساير قطعات سخت افزاي به وجود آمده است.
در سخت افزارهاي جديدي که امروزه به کار گرفته مي شود توان مصرفي اصلي بهشاخه +12 منتقل گرديده است و شرکت آينده سيما همسو با تغيير تکنولوژي درساختار مصرفي سخت افزارهاي جديد ، اقدام به واردات و توليد پاور هايمتناسب با اين تکنولوژي نموده است.
پاورهاي جديد اين شرکت ، در بالانس شاخه هاي خروجي خود ، توان اصلي را به+12 V هدايت و در دو شاخه خروجي مجزا ( DUAL LINE +12V ) ارائه داده است.در ادامه توجه شما را به نوع ولتاژ مصرفي قطعات سخت افزاري که در جدول 1درج گرديده است ، جلب مي نماييم ؛
http://pnu-club.com/imported/2010/04/1233.jpg
جدول 1
تفاوت پاور هاي 20 پين با پاورهاي 24 پين چيست ؟
همانطور که در مطالب قبلي اشاره گرديده است پاورهاي ويرايش 1.3 از شاخه+12 V ضعيف تري برخوردار و کانکتور خروجي در اين مدل ها داراي 20 پين ميباشد . ولي پاورهاي ويرايش 2.0 که از +12 V پرقدرت تري برخوردار مي باشندداراي کانکتور 24 پين مي باشند. متاسفانه در بازار فروش کامپيوتر بارهاديده شده است که با استفاده از تبديل 20 پين به 24 پين ، جهت راه اندازياينگونه سيستم ها استفاده شده است ، چرا که اکثر کساني که در ايران سيستممونتاژ مي نمايند ، روشن شدن يک سيستم را ملاک سالم بون و راه افتادن آنمي دانند ، حال آنکه دانسته يا ندانسته به اشتباه بزرگي دست زده اند واينگونه سيستم ها دير يا زود با مشکلات بزرگي اعم از کارکرد و يا راندمانبرخورد خواهند نمود . يعني اگر خوش شانس باشند و مشکلاتي مانند از بينرفتن قطعات سخت افزاري براي آنها به وجود نيايد ، قطعاً سرعت پردازش وپارامترهاي وابسته به آن ، که اغلب براي ارتقاي آنها حاضريم مبالغ هنگفتيپرداخت نماييم به طرز چشمگيري کاهش مي يابد .
مطابق بررسي هاي مجله معتبرTHG اکثر افراد حاضرند براي ارتقاي 20 % سرعتپردازنده خود مبالغ زيادي را صرف نمايند حال آنکه عدم توجه به تناسب توانپاور وهمچنين کيفيت پاور خريداري شده ، که حدودا 20 % قيمت يک پردازنده ميباشد آنها را با مشکلات عديده اي روبرو مي کند .
در كشور ما با توجه به محدوديت هاي سخت افزاري كه در مباني واردات و توزيعوجود دارد، اكنون در محدوديت زماني قرار گرفته ايم كه مجبور به ارائهپاورهايي با قابليت استفاده در هر دو حالت 20 پين و 24 پين مي باشيم تابتوايم نياز هر دو طيف متقاضي را در اين پروسه زماني، تامين نماييم. شركتآينده سيما در ابتكاري جديد، اقدام به عرضه پاورهاي 24 پين با قابليتاستفاده در مادربردهاي 20 پين نموده است. در اين سري از پاورها همسو باافزايش توان شاخه +12V از توان شاخه +5V كاسته نشده است ولي اين پاورهاكماكان از يك شاخه در خروجي +12V برخوردار مي باشند و نمي توانند جزو گروهپاورهاي ويرايش 2.0 قرار بگيرند.
توجه شما را به كانكتور خروجي و نوع تبديل 24 پين به 20 پين در عكس شماره جلب مي نماييم.
همچنين در اين مدل ها، سعي شده است تا از كانكتورهاي جديد خروجي، مانندS.ATA و PCI.Express نيز استفاده شود. اما در عين حال توصيه گروه فني شركتآينده سيما، استفاده از پاورهاي ويرايش 2.0 در سخت افزارهاي حرفه اي جديدمي باشد. چرا كه اين سري از قطعات سخت افزاري جديد مصرفي بيش از 18 آمپراز شاخه +12V كه تواني در حدود 200W مي باشد، نياز به حداقل دو شاخه مجزادر خروجي +12V دارد.
چگونه پاور متناسب با توان مصرفي سيستم خود انتخاب نماييم؟
هر يک از قطعات سخت افزاري مقدار توان مصرفي خاص خود را دارند که مي توانبا جمع نمودن مقدار توان ها ، توان مصرفي کلي سيستم خود را محاسبه نماييد.توليدکنندگان پاور در سراسر جهان توصيه مي کنند پاوري را انتخاب نماييد کهحداقل 10% بالا تر از توان حداکثر سيستم شما ، قدرت داشته باشد ! چرا کهراندمان و کارآيي يک پاور در مصرف بالاتر از حداکثر 90% توان واقعي آن دردراز مدت ، به طور چشمگيري کاهش مي يابد و کاربر را با مشکلات عديده ايروبرو مي نمايد.
واحد فني و خدمات پس ازفروش شرکت آينده سيما ( GREEN )طبق تحقيقات گستردهو با همکاري تعدادي از مراکز تحقيقاتي کشور در زمينه الکترونيک وانفورماتيک و همچنين چندين سايت معتبر از جمله Intel و AMDموفق به تعيينحدود توان مصرفي قطعات سخت افزاري گرديده است که شما را به مطالعه دقيق آنو محاسبه توان مصرفي سيستم از روي جداول 2 تا 7 ، دعوت مي نماييم .
http://pnu-club.com/imported/2010/04/1234.jpg
جدول 2 تا 7
مشخصات فني يک منبع تغذيه با کيفيت مطلوب چيست ؟
شايد براي شما اين مسئله به وجود آمده باشد که صرفاٌ توان خروجي در منبعتغذيه ملاک مناسبي جهت کارآيي آن مي باشد در حالي که نکات مهم ديگري نيزدر بحث منبع تغذيه وجود دارد. به طور مثال اگر توان پاور متناسب با توانمصرفي سيستم باشد ولي مقدار نويز و ريپل خروجي از منبع تغذيه ، بالاتر ازحد استاندارد باشد ، سرعت پردازش اطلاعات در سيستم به طور چشمگيري کاهش مييابد و سيستم ممکن است در حين کار بارها خاموش شود و شما را با دردسر هايزيادي مواجه نمايد بطوريکه پس از تست هاي مختلف و جابجايي قطعات ، درنهايت به اين نتيجه خواهيد رسيد که منبع تغذيه داراي اشکال مي باشد . دراين رابطه شما را با مختصري از نکات فني يک منبع تغذيه با کيفيت مناسب ،آشنا مي نماييم ؛
• MTBF TEST : مطابق با استاندارد ، طراحي مدار ، كيفيت قطعات داخلي و دور فن به گونه اي باشد كه باعث بالا رفتن عمر مفيد منبع تغذيه گردد .
• EMC TEST : مطابق با استاندارد ، منبع تغذيه داراي ضربه گير ورودي و لاين ********** به همراه خازن هاي X,Y با علامت درج شده استاندارد باشد .
• BURN IN TEST : حرارت قطعاتداخلي از محدوده مجاز تعيين شده در استاندارد تجاوز نكرده و در صورت ازكار افتادن فن ، منبع تغذيه به طور خودكار خاموش شود .
• LOW NOISE : نويزبه وجود آمده ،از محدوده مجاز تعيين شده دراستاندارد ، تجاوزننمايد ، كه اين مورد دركارايي رايانه و همچنين بالا رفتن عمر مفيدقطعات متصل به منبع تغذيه تاثيربسيار زيادي دارد .
• SILENT PC : طراحي مدار به گونهاي باشدكه دوران فن ها ، متناسب با حرارت داخلي ، تغيير يابد . اين موردباعث پايين آمدن نويز صوتي و بالا رفتن عمر مفيد فن مي گردد .
• HI-POT TEST : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش ناگهاني ولتاژ در ورودي ، منبع تغذيه دچار آسيب جدي نشود .
• THERMINAL EARTH : مطابق با استاندارد ، منبع تغذيه داراي ترمينال تخليه بار الکتريکي و همچنين درج علامت مربوطه بر روي بدنه داخلي باشد .
• PCB FIRE TEST : مطابق استاندارد آتش سوزي ، برد اصلي منبع تغذيه داراي کليه موارد و نکات ايمني لحاظ شده در استاندارد آتش سوزي باشد .
• HOLD UP TIME : مدت زماني كهبه طول مي انجامد تا ولتاژ +5V پس از وقفه انرژي درورودي ، ازمرز 90%مقداراوليه خود پايين تر بيايد، مطابق با استاندارد باشد .
• POWER GOOD TIME : مدت زماني كهبه طول مي انجامد تا ولتاژ +5V پس از روشن شدن منبع تغذيه ، از مرز 95%مقدار اوليه خود عبور كند ، مطابق با استاندارد باشد .
• SHORT CIRCUIT PROTECTION : در صورت به وجود آمدن اتصال كوتاه در هر يك از شاخه هاي خروجي ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• OVER POWER PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش بار مصرفي خارج ازتوان حداكثر ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود.
• OVER VOLTAGE PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش ولتاژ در هر يك از شاخه هاي خروجي،منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• UNDER VOLTAGE PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت کاهش ولتاژ در هر يک از شاخه هاي خروجي ،منبغ تغذيه به صورت خودکار خاموش شود .
• OVER CURRENT PROTECTION : درحدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت اضافه بار خارج از توان بر روي هريك از شاخه هاي خروجي ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• SCAN DISC FREE PROTECTION : مطابقاستاندارد و جهت جلوگيري از آسيب اطلاعات ، مدت زماني كه منبع تغذيه پس ازدستور SHUT DOWN به طور كامل خاموش مي شود ، بيشتر از 2 ms به طول انجامد، تا از اجراي SCAN DISK پس از راه اندازي مجدد سيستم عامل جلوگيري شود .(PS-OFF#>2ms )
• POWER FACTOR CORRECTION : در حدودتعيين شده دراستاندارد ، هارمونيک هاي فرکانس خروجي توسط مدار PWM تصحيحشود ، که اين امر باعث افزايش راندمان منبع تغذيه و کاهش مصرف انرژي ميگردد .
• STABLE REGULATION : مطابقاستاندارد ، ولتاژ در شاخه هاي خروجي +3.3V , + 5V , + 12V حد اکثر تا +/-5% و ولتاژ خروجي شاخه هاي -5V , -12V حداکثر تا +/-10% نوسان داشته باشد .
• CREEPAGE DISTANCE : مطابقاستاندارد ، قطعات داخلي و فواصل ما بين آنها ، براساس جريان خزشي ، عايقكاري شده باشد كه اين مورد باعث جلوگيري از آسيب ديدگي كاربر و يا سايرقطعات جانبي مي گردد .
• INTERACTION & CROSS REGULATION :مطابق استاندارد ، با اعمال بار متقابل بر روي هر يك از خروجي ها ، تغييرولتاژ ساير خطوط در گستره معين و هماهنگ با سخت افزار به كاربرده شده باشد. اين مورد در سال هاي اخير با توجه به تغييرات مكرر تكنولوژي به طور مرتبرو به تغيير بوده و عدم رعايت آن باعث بروز مشكلات اساسي گرديده است .
• CONDUCTED EMI : در صورتي كهمنبع تغذيه به ......اي مناسب ورودي و خروجي مجهز باشد ، تداخل فركانس هايراديويي بر روي پايانه هاي ورودي و خروجي ، بايد در محدوده مجاز تعيين شدهدر استاندارد باشد .
• RADIATED EMI : مطابق بااستاندارد ، تشعشعات مغناطيسي كه از داخل منبع تغذيه به بيرون و بالعكس درجريان است، باعث بروز مشكل دركاركرد منبع تغذيه و نيز ساير وسايلالكترونيكي مجاور آن نگردد .
• ESD PERSONNAL : مطابقاستاندارد ، در صورت باردار شدن بدن كاربر به الكتريسيته ساكن و تماسكاربر با منبع تغذيه ، مشكلي در كاركرد منبع تغذيه به وجود نيايد .
مشخصات ظاهري يک منبع تغذيه با کيفيت مطلوب چيست ؟
شايد اين سوال براي شما پيش آمده باشد که چگونه مي توان يک پاور مناسب رااز نظر ظاهري شناخت ؟ چرا که براي مصرف کننده نهايي امکان انجام تست هايفني وجود ندارد . در اينجا شما را با تعدادي از موارد ظاهري يک منبع تغذيهمناسب و استاندارد آشنا مي کنيم که قطعاٌ در صورت رعايت شدن آنها توسطتوليد کننده ، شمااين اطمينان را پيدا مي کنيد که منبع تغذيه مورد اشارهمناسب و در محدوده اي که استاندارد مشخص نموده ، توليد شده است و شما رادر آينده با مشکلات ناشي از منبع تغذيه غير استاندارد مواجه نمي نمايد ؛
1 ) جهت استفاده در ايران پاوري مناسب است که حتماٌ کليد روشن و خاموش داشته باشد .
2 ) حداقل داراي استاندارد CE باشد وعلامت آن برروي برچسب نصب شده، درج شده باشد .
3 ) کابل برق پاور در سه قسمت اصلي آن شامل ؛ دوشاخه ، کابل و مادگي حتماٌ داراي علامات استاندارد باشد .
4 ) ضخامت کابل هاي خارج شده از منبع تغذيه متناسب با توان منبع تغذيه وکانکتورهاي متصل به آنها حتماٌ داراي علامات استاندارد باشند . به طورمثال يک پاور با توان واقعي 300 وات حتماٌ بايد داراي کابل هاي خروجي ، باضخامت حداقل 18 AWG باشد .
AMERICAN WIRE GAUGE ) AWG ) : واحد اندازه گيري قطر كابل، بدون در نظرگرفتن مقياس متريك ميباشد. به نمونه هاي تبديل شده اين واحد به مقياسمتريك توجه نماييد:
16 AWG - 1.291 mm
18 AWG - 1.024 mm
20 AWG - 0.8128 mm
22 AWG - 0.6426 mm
5 ) داراي کارت گارانتي شرکت توليدکننده باشد و حتما تاريخ اتمام گارانتي درآن ذکرشده باشد.
6 ) علاوه بر مقدار توان حداکثر که بر روي برچسب ذکر شده است ، حتماٌمقدار توان واقعي آن در قسمتي از برچسب و يا مدل ذکر شده باشد . چرا کهبراي کاربر فقط و فقط مقدار توان واقعي پاور اهميت دارد .
7 ) حد اکثر تفاوت ميان توان واقعي و توان حداکثر درج شده بر روي برچسب از 50% تجاوز نکرده باشد .
8 ) مهمترين قسمتي که از نظر ظاهري مي توان يک پاور مناسب را شناخت،ارتفاع ترانس هاي به کار برده شده در مدار داخلي آن مي باشد . ارتفاع ترانسسوئيچينگ در پاورهاي استانداردي که توان مناسبي دارند معمولاٌ بيشتر از 4سانتيمتر مي باشد ، حال آنکه ارتفاع ترانس در پاورهاي ضعيف بازار در حدود2 تا 3 سانتيمتر مي باشد . از نظر فني هرچه ارتفاع ترانس بيشتر باشد قدرتوتحمل آن دربرابر آمپراژ عبوري بيشتر مي شود .
9 ) برچسب نصب شده بر روي جعبه پاور ، خوانا و شامل موارد زير باشد :
- محدوده ولتاژ ورودي ، جريان ورودي و فرکانس کاري بر روي آن درج شده باشد .
- علاوه بر مقدار توان خروجي حداکثر ، مقدار توان خروجي واقعي نيز بر روي آن درج شده باشد .
- نام کارخانه توليد کننده به همراه علامت تجاري آن ، بر روي برچسب درج شده باشد .
- نام آزمايشگاه هاي تاييد کننده و همچنين کليه علامات استانداردهاي کسب شده ، بر روي آن درج شده باشد
- مشخصات ولتاژ هاي خروجي و همچنين مقدار آمپراژ عبوري هر يک ازآنها به طور مجزا ، برروي آن درج شده باشد .
آشنايي با تاييديه ها و استاندارد هاي مربوط به منبع تغذيه :
بحث در مورد استاندارد هاي مربوط به منبع تغذيه بسيار گسترده مي باشد کهنمي توان به طورکامل به آنها اشاره نمود. هر يک از کشور هاي صنعتي برايخود استاندارد هايي به منظور کسب اطمينان از ايمني کامل کاربر در هنگاماستفاده از منبع تغذيه دارند. واژه ايمني براي تجهيزات الکترونيکي بهمعناي آن است که محصولات توليد شده ، ايجاد شوک نکند ، آتش نگيرد و ياحالات نا خواسته را به کاربر تحميل ننمايد. در مورد منبع تغذيه مواردايمني مضاعفي در نظر گرفته شده است ، چرا که منبع تغذيه نه تنها نيازهايايمني خود ، بلکه نيازهاي ايمني کليه قطعاتي که از آن تغذيه مي شوند رانيز تامين مي نمايد. در اين مورد قصد داريم تا شما را با تعدادي از ايناستانداردها آشنا نماييم ؛
CUL ,D ,N ,S , FI ,VDE ,NKO ,EMI ,BSI ,CSA ,FCC ,TUV ,CB ,UL ,CE
همچنين شرکت هاي معتبري مانند Intel و AMD نيز داراي آزمايشگاه هاي بسيارپيشرفته اي مي باشند که قادر مي باشند شرايط بسيار دشواري را جهت تستراندمان يک پاور به وجود آورند و در صورت احراز اين شرايط تاييديه خاص خودرا صادر مي نمايند . به طور مثال شرکت Intelتمرکز بسيار زيادي بر روي نويزو ريپل خروجي منابع تغذيه دارد و اين به دليل آن است که نويز و ريپل خروجيپاور تاثير مستقيم بر روي بازدهي و سرعت پردازشگرهاي Intel دارد . همچنينتمرکز شرکت AMD برروي مسئله تخليه حرارت داخلي پاور و کيس مي باشد ، چراکه اين سري از پردازشگرها حرارت بسيار بالايي توليد مي نمايند و مسئلهتخليه اين حرارت به جهت افزايش راندمان پردازشگر AMD ، بسيار حائز اهميتمي باشد .
در ايران نيز، مرکزتحقيقات صنايع انفورماتيک ( معتبرترين موسسه استانداردکشور در زمينه الکترونيک ) مسئوليت بررسي و انجام آزمايشات ايمني و کيفيرابرعهده دارد که براساس آن براي منابع تغذيه اي که اين بررسي ها را باموفقيت پشت سر گذاشته باشند ، تاييديه خاص خود را صادرمي نمايد .