PDA

توجه ! این یک نسخه آرشیو شده می باشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمی کنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : معرفي ابزارهاي ويژوال‌ در MySQL



TAHA
11-26-2009, 11:16 PM
داشتن ابزارها و واسط‌هاي كاربري گرافيكي همواره از نقاط قوت يك پلتفرم، سيستم‌عامل يا برنامه نرم‌افزاري محسوب مي‌شود. هرچند روح يا لايه متفكر يك نرم‌افزار را هسته يا موتور اجرايي درون آن تشكيل مي‌دهد، بدون داشتن يك رابط‌گرافيكي كاربرپسند كه نقش كالبد و پيكر آن را بازي مي‌كند، مانند موجودي نامرئي است كه بسياري از ويژگي‌ها و توانايي‌هايش از ديد ديگران پنهان مي‌ماند. از اين‌رو بسياري از نرم‌افزارهايي كه به‌ صورت سنتي براساس دستورات خط فرمان، سرويس‌هاي خود را در اختيار كاربران قرار مي‌دادند تلاش نمودند ضمن حفظ يكپارچگي و توانايي‌ها و ويژگي‌هاي سابق خود، ابزارهاي جديدي را براي برقراري يا تكميل هرچه بهتر رابطه خود با كاربران و به‌خصوص متخصصان و برنامه‌نويسان سيستم عامل‌هاي گرافيكي ارائه نمايند.

بانك‌هاي اطلاعاتي نيز به دليل ماهيت خود كه سطح گسترده‌اي از سرويس‌هاي مختلف را دربرمي‌گيرند، نه تنها از اين قاعده مستثني نبوده‌اند، بلكه در برخي موارد نيز چاره‌اي جز پيوستن به اين روند نيافته‌اند. شايد بتوان اقبال برخي برنامه‌نويسان و توسعه‌‌دهندگان به نسخه‌هاي اوليه برخي بانك‌هاي اطلاعاتي نوپا، چون SQLServer مايكروسافت، را نمونه بارزي از تمايل متخصصان به استفاده از بانك‌هاي اطلاعاتيِ داراي واسط كاربر گرافيكي دانست. در حالي كه نقص همين ويژگي در برخي بانك‌هاي اطلاعاتي قدرتمند و پيش‌كسوتي چون اينفورميكس، باعث افول و پايان يكه‌تازيشان در عرصه نگهداري و پردازش اطلاعات شد.

از اين رو بانك‌اطلاعاتي MySQL كه قاعدتاً با توجه به پيشرفت‌هاي روز به‌روز و شگفت‌انگيز محيط‌هاي گرافيكي همزاد خود يعني لينوكس، راهي جز پيوستن به خط‌مشي مذكور را نمي‌ديد، از نسخه 4 و به خصوص نسخه 5 شاهد دگرگوني بسيار شگرفي در ارائه ابزارهاي گرافيكي مديريت، توسعه و عيب‌يابي بانك‌هاي اطلاعاتي شد. اين ابزارهاي گرافيكي همچون خود هسته MySQL به‌صورت منبع‌باز و در دو قالب برنامه قابل نصب و سورس‌كد قابل كامپايل از سايت mysql.com به‌صورت رايگان براي انواع سكوها چون ويندوز، لينوكس و مكينتاش قابل دسترس هستند.


http://pnu-club.com/imported/2009/11/1843.jpg (http://shabakeh-mag.com/img.aspx?l=/data/gallery/s66_mysql_3.jpg)
شكل 1

مديريت سيستم و MySQL Administrator
از اين برنامه براي انجام‌دادن عمليات مديريتي و پيكربندي MySQL استفاده مي‌شود. ويرايش كنوني اين ابزار مديريتي داراي يازده قسمت مختلف است كه هركدام وظيفه خاصي را به عهده دارند (شكل 1) كه برخي از آن‌ها عبارتند از:

Ÿ‌‌Server Information
در اين قسمت مشخصات سرور ارائه ‌دهنده سرويس‌هاي MySQL مثل نام كامپيوتر، آدرسIP، سيستم عامل، پردازنده و امثال آن براي مدير سيستم نمايش داده مي‌شود.

Ÿ‌Server Control
در اين پنجره امكان شروع يا توقف سرويس MySQL و كنترل آن وجود دارد. در واقع اين قسمت همان كاري را انجام مي‌دهد كه مركز كنترل سرويس در سيستم عامل به عهده دارد.

Ÿ‌Startup Parameters
شايد مهم‌ترين و به بياني، مديريتي‌ترين بخش ابزار مذكور، قسمت مربوط به تنظيم پارامترهاي پيكربندي موتورMySQL است. براي كار با اين پنجره تسلط به مفاهيم پايگاه‌هاي داده‌اي و همچنين واژه‌ها و تكنيك‌هاي مديريتيMySQL بسيار ضروري است. در واقع اين زير برنامه از تنظيمات شبكه‌اي چون پورت TCP/IP گرفته تا تنظيمات امنيتي موتور MySQL را انجام مي‌دهد. به‌علا‌وه، تمام پارامترها و تنظيمات مربوط به دو موتور ذخيره‌سازي مشهور يعني MyISAM و InnoDB به‌خصوص تنظيمات مربوط به بافرهاي آن‌ها نيز دراين جا تعريف مي‌شوند.

در قسمت‌هاي ديگر اين پانل نيز پارامترهاي ديگري چون ميزان حافظه نهفته قابل تخصيص به عمليات جست‌وجو، يعني همان Query Cache يا برخي تنظيمات مربوط به عمليات Replication كه مستلزم تخصص كافي مدير سيستم در زمينه‌هاي مربوطه است در اختيار وي قرار داده مي‌شود.

Ÿ‌User Administration
تعريف نام كاربر، رمز عبور و ساير مشخصات آن، به علاوه تعريف سطوح دسترسي وي به كليه موجوديت‌هاي درون يك بانك اطلاعاتي و ساير تنظيمات كاربر، در اين قسمت انجام مي‌شود.

‌Ÿ‌Server Connentions
در اين پانل، اطلاعاتي درمورد كاربران در حال اتصال و كار با بانك‌هاي اطلاعاتي مثل نام كاربر، كامپيوتر در حال استفاده، بانك اطلاعاتي مورد استفاده، نوع كار در حال انجام و ... نمايش داده شده و امكان توقف پردازش‌هاي در حال انجام توسط كاربر به وسيله مكانيسم Kill Process براي مدير بانك اطلاعاتي فراهم گشته است.

Ÿ‌Health
نمايي از وضعيت فعلي سيستم مثل ميزان استفاده از پردازنده، حافظه، ترافيك داده‌اي در شبكه و خلاصه‌اي از وضعيت فعلي پارامترهاي اوليه‌اي كه در قسمت Startup Variables توسط مدير سيستم تنظيم شده بود و ساير موارد مربوط به كارايي و موقعيت پردازشي سرور در اين قسمت قابل مشاهده است.
ساير قسمت‌ها
قسمت‌هاي ديگر ابزار مديريت سيستم، شامل برنامه‌هايي براي كنترل لاگ‌ها، كنترل وضعيت عمليات Replication در حال اجرا و دو برنامه جهت عمليات پشتيبان‌گيري و بازاريابي اطلاعات است. در اين زمينه نسخه پنجم MySQL داراي تغييرات بسيار مهم براي پشتيباني كامل از عمليات مذكور است. در اين نسخه امكان انجام‌دادن چهار نوع پشتيبان‌گيري از يك بانك‌اطلاعاتي وجود دارد. ضمن اين‌كه هركدام از اين چهار نوع نيز به نوبه خود تنظيمات بسيار متعددي دارند كه مي‌توانند به مقاصد پشتيبان‌گيري متعددي پاسخگو باشند.

حتي اين عمليات براي آن‌كه بتواند دقيقاً مدير سيستم را در پشتيبان‌گيري اجزاي موردنياز و حياتي يك بانك اطلاعاتي ياري دهد، عمليات مذكور را تا حد تك‌‌تك اشياي موجود در بانك مثل يكايك جداول، ديدها، روال‌ها و ساير موجوديت‌ها قابل انجام نموده است؛ ضمن اين‌كه عمليات بازيابي (Restore) اطلاعات از فايل‌هاي پشتيبان نيز به همين صورت قابل انتخاب توسط مدير سيستم است.
مديريت بانك اطلاعاتي و Query Browser
Query Browser عنوان يك ابزار گرافيكي توانمند براي كار با موجوديت‌هاي درون يك بانك اطلاعاتي است. در واقع با اين ابزار مي‌توان يك بانك‌اطلاعاتي يا همان به اصطلاح Schema را ساخت و موجوديت‌هاي درون آن اعم از جداول، ديدها، روال‌ها و توابع را تعريف كرد. در سمت راست پانل اين ابزار پنجره‌اي به نام Schemata وجود دارد كه محل تعريف و مشاهده بانك‌هاي اطلاعاتي و موجوديت‌هاي درون آن‌هاست. در اين پنجره كاربر قادر خواهد بود با يك راست‌كليك‌ ساده و انتخاب New Schema پايگاه داده جديد خود را تعريف كند و سپس به همين روش به تعريف ساختار دروني آن بپردازد.


http://pnu-club.com/imported/2009/11/1844.jpg (http://shabakeh-mag.com/img.aspx?l=/data/gallery/s66_mysql_2.jpg)
شكل 2

براي اين كار كافي است با راستكليك روي نام بانك ايجاد شده، گزينه ‌New Table را انتخاب كنيد. پس از آن پنجره‌اي نمايش داده مي‌شود كه تمام امكانات ساده و پيشرفته‌ براي تعريف يك جدول (ستون‌ها) در آن مشاهده مي‌شود. اين پنجره درعين سادگي، امكان تعريف فيلدهاي يك جدول را به آساني فراهم مي‌كند.

به‌علا‌وه، بخش‌هايي براي انجام‌دادن امور پيشرفته‌اي چون ايندكس‌گذاري روي جدول و انتخاب ايندكس (از بين سه نوع Btree ،Hash ،(Rtree يا حتي انتخاب نوع موتور ذخيره‌سازي مورد استفاده براي كار با داده‌هاي اين جدول در حال ساخت (از بين هفت موتور ذخيره‌سازي مشهور چون ISAM ،InnoDB ،MyISAM ،Memory ،Merge ،NDB ،BDB) و ساير تكنيك‌هاي پيشرفته را نيز دارد.

در سمت چپ اين ابزار نيز محل نوشتن دستورات SQL براي كار با داده‌هاي موجود در جداول بانك اطلاعاتي يا درهنگام ساخت ساير موجوديت‌ها مثل ديدها، روال‌ها و توابع مشاهده مي‌شود. (شكل 2)


http://pnu-club.com/imported/2009/11/1845.jpg (http://shabakeh-mag.com/img.aspx?l=/data/gallery/s66_mysql_1.jpg)
شكل 3

مهاجرت و Migration ToolKit
با اين همه، مهم‌ترين واژه دنياي پلتفرم‌هاي نرم‌افزاري كه اتفاقا ًMySQL سرمايه‌گذاري و سروصداي زيادي روي آن به راه انداخته، مسئله مهاجرت است.

با ابزار Migration Toolkit، يك توسعه‌‌دهنده يا مدير سيستم مي‌تواند بانك اطلاعاتي موجود خود را از يك پلتفرم يا موتور پايگاه داده‌اي ديگر مثل اوراكل، اكسس يا SQLServer به MySQL انتقال دهد.

اين ابزار با استفاده از فناوري جاوا و توابع موجود در محيط يا پلتفرم اجرايي جاوا (jRE) قادر است بانك‌هاي اطلاعاتي موجود در هر پايگاه داده‌اي را كه از jDBC براي اتصال به آن پشتيباني مي‌كند، به MySQL منتقل كند.

در قدم اول مدير سيستم، مبدا و مقصد مهاجرت يك بانك اطلاعاتي را مشخص مي‌كند. آن‌گاه فهرستي از موجوديت‌هاي داخل بانك مبدا نمايان مي‌شود و او مي‌تواند جداول، ديدها و هر چيزي را كه مايل به انتقال به MySQL است، انتخاب كند. با اين كار، ابزار مهاجرت، اسكريپت‌هاي DDL براي ساخت اين موجوديت‌ها در مقصد را آماده مي‌كند. در قدم بعد، يك بانك اطلاعاتي در سرور MySQL (مقصد) ساخته شده و اسكريپت‌هاي DDL در آن‌جا اجرا مي‌شوند. بدين ترتيب يك ساختار مشابه بانك اطلاعاتي مبدا، در سرور MySQL مقصد ساخته شده و درنهايت با يك عمل انتقال داده يا به اصطلاح يك كپي گروهي (Bulk Copy) كليه داده‌هاي موجود در جداول به بانك اطلاعاتي مقصد كپي مي‌شود. (شكل 3)


http://pnu-club.com/imported/2009/11/1846.jpg (http://shabakeh-mag.com/img.aspx?l=/data/gallery/s66_mysql_4.jpg)
شكل 4

طراحي بانك اطلاعاتي و MySQL Workbench
ميزكار MySQL عنوان برنامه‌اي جديد است كه به وسيله آن مي‌توان جداول و ديدهاي يك بانك اطلاعاتي را طراحي كرد و روابط بين جداول را به‌صورت گرافيكي تعريف نمود.

اين ابزار، پانلي را كه شمايل‌هاي گرافيكي خاصي روي آن ديده مي‌شود، در اختيار طراح بانك قرار مي‌دهد تا وي با استفاده از آن‌ها (كه هر كدام نماينده يك نوع موجوديت در MySQL است)، بانك موردنظر خود را طراحي نمايد و پس از برقراري روابط بين آن‌ها، با يك فرمان، موجوديت‌هاي مذكور را يكباره در بانك اطلاعاتي موردنظر ايجاد كند.

ميزكار MySQL را در واقع مي‌توان هم نوعي برنامه طراحي بانك به حساب آورد و هم نوعي Query Browser گرافيكي‌تر دانست كه مي‌تواند عملكرد اين برنامه را شفاف‌تر و آسان‌تر نمايد. ضمن اين‌كه مستندات (Document) مناسبي را نيز براي استفاده تحليلگران، برنامه‌نويسان و مديران سيستم پديد آورد. (شكل 4)

شايان ذكر است كه بسياري از فروشندگان محصولات نرم‌افزاري نيز به دليل ماهيت اپن‌سورس بودن MySQL توانسته‌اند ابزارهاي بصري ويژه خود را براي آن تهيه و ارائه نمايند. به‌عنوان مثال شركت اروپايي SAP نسخه‌اي از يك پايگاه‌داده به نام MAXDB را براساس هسته MySQL ارائه نموده كه داراي ابزارها و محيط مختص به خود است، اما بنيان اصلي آن همان موتور MySQL است. به همين دليل مي‌توان اميدوار بود كه MySQL در آينده نزديك داراي ابزارها و واسط‌هاي كاربر قدرتمندي در رقابت با ساير برنامه‌ها باشد.


مهيار داعي‌الحق
ماهنامه شبکه