آموزش دلفی فقط بخاطر پروژه

[TAHA]

قسمت اول:

مقدمه:

دلفي زباني شي گرا، رويداد گرا، ويژوال و داراي محيط RAD مي باشد. دلفي علاوه بر ساختن شالوده مستحكم Object Pascal ويژگي توليد ويژوال محصولاتي چون ويژوال بيسيك را نيز ارائه نموده و مزاياي توليد حقيقي را نيز براي برنامه ساز ارائه مي كند.

قابليت هاي بيشمار دلفي در زمينه هاي مختلف همچون ارتباط آسان و قوي با انواع بانكهاي اطلاعاتي قدرتمند و ارتباط آسان و سازگاري بي مانند با اينترنت و داشتن ابزار قوي مالتيمديا برنامه نويس را قادر مي سازد تا روياهاي خود را به واقعيت تبديل كند.

امروزه برنامه نويسان با داشتن ابزار قدرتمند RAD ، Rapid Application Development همچون دلفي قادرند در كوتاه ترين زمان به بهترين شكل نرم افزارهاي تجاري را تهيه كنند.

حال براي شروع به چه چيزهايي احتياج داريم:

ابتدا بايد يكي از جديد ترين نسخه هاي دلفي را روي سيستم نصب كنيم.

در قدم بعد سوالي كه مطرح مي شود اين است كه آيا تا بحال يك زبان ويژوال را تجربه كرده ايد يا نه؟!

در صورتي كه تابحال با يك زبان ويژوال كار نكرده ايد مطلب بعد مي تواند تا حدودي شما را با اين مفهوم آشنا سازد ولي براي شناخت بهتر كتابهايي كه در اين زمينه وجود دارد مي تواند به شما كمك كند.

توجه! حرفه اي ها نخوانند

سه تا از ويژگي هاي بارز زبانهايي مانند دلفي شي گرايي، رويداد گرايي و ويژوال بودن آنها مي باشد.

شي گرايي چيست؟

برنامه نويسي سنتي ابتدا بدين صورت بود كه برنامه نويسان برنامه هاي خود را طوري مي نوشتند كه به طور متوالي از ابتدا تا انتها در يك مسير مستقيم اجرا شودسپس با تابعي شدن برنامه ها برنامه نويسي آسان تر شد و امروز با ظهور مفهوم شي گرايي دنياي واقعي برنامه نويسي همانند دنياي واقعي ما بر مبناي اشيا شكل گرفته است.

اشيا داراي دو مفهوم Method ، Properties مي باشند. براي تشريح اين دو مفهوم يك شي در دنياي واقعي را در نظر مي گيريم.

براي مثال ماشين را در نظر بگيريد، ماشين ابزاري براي كنترل قسمتهاي مختلف خود دارد مانند كليد چراغ جلو يا كليد برف پاك كن چنين ابزاري شما را ياري مي كنند بدون اينكه از نكات فني و طرز ساخت اينكونه وسايل با خبر باشيد از آنها استفاده كنيد در واقع مشخصات فني هر برف پاك كن در هر ماشين متفاوت مي باشد ولي طرز براه انداختن همه آنها همانند هم است اين ويژگي همانند مفهوم متد در اشيا مي باشد.

همچنين ماشين داراي خصوصياتي است كه نشان دهنده وضعيت آن در يك لحظه زماني مي باشد مانند سرعت اين ويژگي قابل تغيير در ماشين همانند مفهوم Property در اشيا مي باشد.

رويداد گرايي چيست؟

رويدا گراي به اين صورت است كه در نرم افزارهاي جديد مانند Word Pad نرم افزار در حالت عادي در انتظار به سر مي برد تا اينكه اتفاقي كه مربوط به آن باشد رخ دهد در صورت رخداد يك اتفاق سيستم عامل اين رويداد را به برنامه درحال اجرا منتقل كرده و برنامه در حال اجرا به آن عكس العمل نشان مي دهد. به همين دليل در اين گونه زبانها برنامه نويس بايد براي اين رويداد برنامه بنويسد.

ويژوال چيست؟

اتفاق شي گرا شدن برنامه ها برنامه نويسي را به كارهاي روزمره نزديك كرد اما هنوز اين اشيا واقعي به نظر نمي رسيدند و براي رفع اين مشكل برنامه نويسي Visual يا بصري مرسوم شد كه در اينگونه زبانها برنامه نويس اشياي مورد استفاده را مي توانست ببيند و بدين صورت اشيا ملموس تر بودند اكنون VCL هاي دلفي كه به صورت ويژوال طراحي شده اند به شما اين قدرت را مي دهند كه مثلاً يك دكمه را برداشته و روي فرم خود بگذاريد.

---------------------------------------------------------

قسمت دوم:

كاربرد علامت تساوي در دلفي:

در دلفي براي تخصيص عملگر =: استفاده مي شود.
کد:

y:=mx+b
همچنين براي بررسي تساوي از = استفاده مي شود.
کد:

If A=B then Writeln ('A and B are equal')
شكل ديگر استفاده از علامت تساوي در معرفي ثابت ها است.

کد:

Const
TaxRate = 0.0075
ثابت ها:

براي مقادير خاص كه در برنامه زياد استفاده مي شود مي توان از ثابت ها استفاده كرد كه مثال آن در بالا آمده.

متغييرها:

ازاجزاء ثابت همه زبان ها كه انواع آن عبارتند از:


http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
------------------------------------------------------

قسمت سوم:

قبل از شروع مطلب اين نكته را متذكر مي شوم كه اين سري مقالات براي افرادي كه آشنايي اوليه با برنامه نويسي و ترجيحاً برنامه نويسي تحت ويندوز دارند مفيد تر مي بلشد چون آموزش جزئيات بيشتر در حوصله اين سري مقالات نمي گنجد.

براي نوشتن كدهاي آزمايشي اين بخش كارهاي زير را انجام بدهيد:

دلفي را اجرا كنيد.

اگر پروژه جديدي به طور خودكار باز نشد، File|New Project را از منوي دلفي انتخاب كنيد.

Project|Options|Linker را انتخاب كنيد، كادر مكالمه Generate Consol Application را انتخاب كنيد، و سپس OK را به وسيله ماوس انتخاب كنيد. اين كار براي دلفي مشخص مي كند برنامه اي كه ايجاد مي كنيد، يك برنامه پنجره دار نيست، بلكه برنامه اي از نوع «پنجرهDos » است.

View|Project Source را انتخاب كنيد، متن اصلي پروژه در پنجره ويراستار قابل رويت خواهد بود. اگر چه اين متن عموماً ويرايش نمي شود، اما در اين حالت بايد اين متن را با متن خودتان جايگزين كنيد. اين يك روش آسان براي ايجاد يك برنامه است

زمانيكه برنامه را اجرا مي كنيد، حاصل آن در پنجره خودش ظاهر مي شود. براي بستن پنجره خروجي، Alt+F4 را فشار دهيد، يا x را از گوشه بالايي پنجره خروجي انتخاب كنيد.

نكته اي كه در اينجا وجود دارد. زماني كه متن قديمي را با متن برنامه خود جايگزين مي كنيد، پروژه را ابتدا با نام جديدي ذخيره كنيد، و يا خط Program پروژه را تغيير ندهيد.

كنترل جريان برنامه:

دلفي دو ساختار براي كنترل جريان برنامه دارد كه به تفصيل به آنها مي پردازيم.

دستور If...Then...Else

اين دستور از اساسي ترين دستورات شرطي مي با شد كه اين امكان را به برنامه نويس مي دهد كه پرسشي را مطرح كرده و بر اساس پاسخ آن كار يا عمل درخواستي را انجام دهد. مثالي در اين رابطه:


کد:

program IfDemo;

uses Forms;

var UserInput : Integer;

begin

Write('How old are you ? ');

ReadLn(UserInput);

If (UseerInput < 1) or (UserInput > 130) Then

WriteLn('You are not telling the truth.')

Else

WriteLn('Being ', UserInput, 'yers old is great!');

WriteLn('Press Enter to Exit program');

ReadLn {To keep the window from closing until you press Enter}

end {InDemo}
در برنامه فوق عبارت بين If...Then در صورتي كه عدد ورودي توسط كاربر كوچكتر از 1 يا بزركتر از 130 باشد برابرTrue شده در نتيجه كد نوشته شده بين Then...Else اجرا مي شود. در غير اين صورت عبارت بعد از Else اجرا مي شود.

درصورتي كه بخواهيم بيش از يك دستور را بين Then...Else و يا بعد ازElse قرار دهيم بايد از يك بلاك استفاده كنيم

بلاك:

مجموعه اي از دستورات كه بين Begin...End واقع مي شوند.

دستور Case...of

همانند دستور If...Then مي باشد ولي با اين تفاوت كه بجاي دو حالت True و False چند حالت را بررسي مي كند. براي تشريح اي ساختار به مثال زير توجه كنيد.
کد:

program CaseDemo;

Uses Forms;

var UserIn : Char;

begin

Write('Type in character followed dy the Enter key: ');

ReadLn(UserIn);

Case UserIn of

'a' :WriteLn('That is a Small a');

'z','Z':WriteLn('That is a small or capital z')

else

WriteLn('That is a character other than an a, z, or Z.')

end;

WriteLn('Press Enter to exit program');

ReadLn {To keep the window from closing until you press Enter}

end {CaseDemo}
در مثال فوق در صورتي كه مقدار بين Case...of برابر با هر يك از ثابتهاي قبل از علامت (:) باشد، دستور يا بلاك دستورات بعد از علامت (:) اجرا مي شود. همچنين، توجه به اين امر كه يك دستور end در پايان به عنوان پايان بخش دستور Case قرار مي گيرد نيز بسيار مهم است. در ضمن قسمت else نيز در اين ساختار اختياري بوده و مي تواند حذف شود.

[TAHA]

گرفتن عكس كوچك از صفحه
نحوه گت كردن نوع يك فايل

ايجاد يك شيء با دستور در دلفي
کد:

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
var n1:TDirectoryListBox;
begin
n1:=TDirectoryListBox.Create(Form1);
n1.parent:=form1;
n1.Left :=100;
n1.Top:=100;
n1.Width :=400;
n1.Height :=200;
end;
ايجاد تايمر بدون استفاده از شيء TTimer
كار با فايلهاي خواندني-نوشتني باينتري در دلفي

كم حجم كردن فايل اجرايي خود در دلفي
نقل قول:
فايلهاي اجرايي كه با دلفي ساخته ميشوند، معمولا كمتر از 280 كيلوبايت نيستند. ولي يك روش براي كم كردن حجم آن وجود دارد. در منوي Project | Options در برگه Packages يك گزينه به نام Build with runtime packages وجود دارد كه اگر در آن تيك بزنيد، فايل اجرايي شما بسيار كوچكتر ميشود.
اگر يك برنامه بسازيد كه فقط يك فرم داشته باشد و هيچ كدي هم ننوشته باشيد، حجم فايل exe شما 286KB ميشود ولي اگر از Build with runtime packages استفاده كنيد، حجم فايل exe، 14KB ميشود. البته اين فايل exe روي كساني كه دلفي نصب كرده اند اجرا ميشود. يعني به فايل vcl50.bpl نياز دارد. براي مثال اگر برنامه اي نوشته ايد و مي خواهيد آن را به دوستتان كه او هم دلفي دارد بدهيد، ميتوانيد به اين روش حجم فايل خود را كم كنيد تا سريعتر برسد.

همان گونه كه ميدانيد، فايلهاي exe اي كه با دلفي درست ميشوند، يعني فايلهايي كه با گزينه Build with runtime packages، ساخته نشده باشند، Standalone هستند يعني به DLL زمان اجرا احتياج ندارند و روي هر كامپيوتري اجرا ميشوند. البته اين، احتمال خطا را بالا ميبرد. يعني اين احتمال وجود دارد كه فايل روي كامپيوتر طرف اجرا نشود. يكي از را حلهاي اين مشكل، استفاده از Build with runtime packages است. يعني شما فايل exe خود را به اين روش درست كنيد و فايل vcl50.bpl را هم براي كسي كه ميخواهد اين برنامه را اجرا كند بفرستيد.
نحوه نوشتن يک Host Resolver دو طرفه
نحوه گت كردن دايركتوري Desktop
كار با TreeView در دلفي

جلوگيري از تحليل رفتن منابع سيستم
نقل قول:
اگر برنامه نويسي گرافيكي با دلفي كار كرده باشيد، يه چيزي احتمالا حالتان را گرفته است و آن تحليل رفتن منابع سيستم بعد از انجام عمليات گرافيكي مي باشد.
اگر شما زياد از Pen و Brush براي تغيير رنگ استفاده مي كنيد (مثلا تو تايمر مي ذارين)، ديده ايد كه كم كم منابع سيستم شما تحليل مي رود تا اينكه به صفر مي رسد و شما مجبوريد Reset كنيد. (اگر Resource Meter بيارين متوجه اين قضيه مي شين)
براي حل اين مشكل بايد شما بعد از اين كه از هر يك از اشياء Pen , Brush استفاده كرديد، آن را DeleteObject كنيد. و در آخر كار نيز، DC را DeleteObject كنيد.
مثال:
کد:

form1.canvas.brush.color:=clred;
form1.canvas.ellipse(10,10,200,300);
DeleteObject(form1.canvas.brush.handle);
DeleteObject(form1.canvas.handle);
با اين كار ديگه منابع سيستمتون پايين نمياد.
================================================

از :
KadirOnLine (http://www.kadironline.blogfa.com/cat-1.aspx)

باز شدن فرم همراه با افکت :
برای انجام این کار در رویداد OnCreate فرمی که می خواهید با افکت باز بشه خط زیر را اضافه کنید :
کد:
AnimateWindow(Form1.Handle, 300, AW_Center);سالک: چک شد. احتمالا از توابع api است این AnimateWindow .
=========================================

از :
KadirOnLine (http://www.kadironline.blogfa.com/cat-1.aspx)

عکس گرفتن از فرم:
کد: GetFormImage.SaveToFile('c:\Form.bmp');سالک: چک شد. در help خود دلفی GetFormImage را سرچ کردم. به اطلاعات زیر برخوردم:

کد:
VCL Reference
GetFormImage method (TCustomForm)


Returns a bitmap of the form.

Delphi syntax:

function GetFormImage: TBitmap;

C++ syntax:

Graphics::TBitmap* __fastcall GetFormImage(void);

Description

Use the GetFormImage method to obtain a bitmap of the form.=========================================
از :
http://mansour-jari.persianblog.com/...i_archive.html (http://mansour-jari.persianblog.com/1383_1_29_mansour-jari_archive.html)

تابع(SHOW CURSOR)
هدف := مخفي و نمایان كردن نشانگر موس
يك باتن را بروي فرم خودقرار دهيد سپس برو آن دوباركليك كنيد و
تابع زير را درآن بنوسيد.
کد:
windows.ShowCursor(longbool(0));حالا برنامه را اجرا كنيد سپس بروي گزينه كليك كنيد تا نتيجه را مشاهده كنيد.
آموزش زبان دلفی و پاسکال (http://www.delphi2008.blogfa.com/)
======================

وجود عناصر روی فرم( فرم نمایش داده نمی شود ):
کد:


procedure TForm1.FormCreate(Sender: TObject);
begin
Form1.Brush.Style :=bsClear;
Form1.BorderStyle :=bsNone;
end;
سالک: پروژه بالا باعث میشه که عناصر روی فرم هویدا باشند ولی خود فرم نامرئی باشد. می توانید ابزارهایی هم اضافه کنید به فرم تا این حالت را ببینید.
برای ایجاد کد FormCreate کاری که من بلدم اینه که بروم به پنجره پراپرتی و روی تب رویدادها events بروم و بعد رویOnCreate دابل کلیک کنم.

برای پروژه های زیر به سایت اصلی مراجعه کنید:
نقل قول: جلوگیری از خروج موس از فرم
داشتن یک فرم شفاف
ایجاد فرم شیشه ای یعنی فرمی که پشتش معلومه
ایجاد یه سوراخ دایره ای در فرم
یه لرزاننده دیگر فرم

باز و بستن سی دی رام
باز شدن فرم همراه با افکت

از کار انداختن Alt+F4 در ویندوز
با کلیک برروی Button اینترنت اکسپلورر باز شه و بره تو سایت موردنظر شما(Linker)

فرم دایره وار

Search in Database
ReStart Windows
Shake Form

مخفی کردن استارت باتن

[TAHA]

آموزش دلفی (بخش دوم)



مدیریت حافظه در دلفی
تخصیص خودکار حافظه
وقتی شما از نوع‌های پایه (Integer ،real ،word و…) برای ایجاد متغییرهای خود استفاده می کنید، هیچ نگرانی درباره تخصیص حافظه آن وجود ندارد چون دلفی خودش آنرا تخصیص حافظه می کند و سپس آزاد میکند.


کد:

type
TDay = (Sunday, Monday, Tuesday, Wednesday, Thursday, Friday, Saturday)
var
Name : String; {256 Bytes}
X, Y : Integer; {4 + 4 = 8 Bytes}
List : array [0..10] of Double; {8 * 11 = 88 Bytes}
Today : TDay; {1 Byte}
دراین نمونه پس از پایان برنامه، تمام حافظه تخصیص داده شده فراخوانی و آزاد می شود.


تخصیص حافظه دینامیکی
در این حالت برنامه نویس احتیاج دارد تا انباره حافظه را شخصا" تخصیص و آزاد کند.

نوع Pointer
اشاره‌گرها در دلفی می‌توانند شکل‌های مختلفی را در برگیرد. نخست، نوع اشاره‌گری که یک آدرس حافظه را برای نوع ویژه‌ای از داده، همانند صحیح، رشته و غیره نگه میدارد (Typed Pointer).


کد:

var
;Number : ^Integer
;Name : ^String
دوم، اشاره‌گرهای بدون نوع. اشاره‌گرهای بدون نوع (Untyped Pointers) خیلی به نوع معمولی خود شبیه هستند. اما محدودیت‌هایی مثل اینکه باید به نوع خاصی اشاره (Point) کند را ندارد.


کد:

var
;Something : Pointer
حال اشاره‌گر بدون نوع ما می تواند به هر نوعی از داده اشاره کند. برای تخصیص حافظه آن، از کمپلکس بیش از یک بیت استفاده میکنیم. برای مثال برنامه زیر کامپایل می شود ولی در زمان اجرا حافظه‌ای تخصیص نمیشود.


کد:

begin
New(Something);
Dispose(Something);
end;
برای تخصیص حافظه کامپایلر باید بداند که نوع داده ما برای تخصیص حافظه چیست:


کد:

type
IntPtr = ^Integer;

var
Something : Pointer;
begin
Something := New(IntPtr);
Integer(Something^) := 10;
Dispose(Something);
end;
تخصیص بلاکی از حافظه
ما می‌توانیم از اشاره به بلاک‌هایی از تخصیص حافظه در سیستم استفاده کنیم. این کار را با رویه‌های GetMem و FreeMem برای تخصیص و آزاد سازی حافظه استفاده میکنیم.


کد:

var
Something : Pointer
begin
GetMem(Something, 100);
FreeMem(Something, 100);
end;
اشاره به حافظه از قبل تخصیص داده شده
هر دو نوع اشاره‌گرها می توانند به هر جایی از حافظه اشاره بکنند. این بدان معناست که آنها می‌توانند اشاره به فضای اشغال شده با داده‌هایی که در حال حاضر موجودند داشته باشند. این نمونه اشاره‌گر احتیاجی به تخصیص حافظه ندارد.


کد:

var
Something : Pointer;
MyString : PChar; // type PChar = ^Char;

begin
GetMem(Something, 100);
MyString := Something;
StrCopy(Something, 'Hello World');
FreeMem(Something, 100);
end;
حافظه Heap
Heap شامل قسمتی از حافظه موجود در یک برنامه است که آنرا حافظه پویا می نامیم. Heap بخشی است که در آن تخصیص و تعریف حافظه به صورت تصادفی (Random) اتفاق می‌افتد. این به آن معناست که اگر شما سه بلاک از حافظه را به طور متوالی تخصیص دهید، می توانید بعد از هر دستور آنرا از بین ببرید. مدیر Heap جزئیات را برای شما نگهداری می کند. بنابراین شما به سادگی می توانید یک حافظه جدید را با GetMem و یا بوسیله صدا زدن constructor هنگام ساختن یک شی درخواست کنید و دلفی به شما یک بلاک جدید را برخواهد گرداند. Heap یکی از سه فضای موجود در برنامه کاربردی را استفاده کرده و دوتای دیگر به صورت فضای یکپارچه (Global) و پشته قرار می گیرند.


حافظه Stack
Stack شامل قسمتی از یک بخش از حافظه موجود یک برنامه است که دینامیکی است اما برای تخصیص و آزادسازی فرامین مخصوص دارد. تخصیص Stack به صورت LIFO می باشد. این بدان معناست که آخرین حافظه شیء شما تخصیص داه خواهد شد و سپس حذف می شود. حافظه پشته در روتین‌های نوعی استفاده می‌شود. وقتی شما یک روتین را صدا میزنید، پارامترهایش و روتین نوع آن در پشته ریخته می شود. همچنین پارامترهایی که در یک روتین تعریف میشوند، در پشته ذخیره میشوند و وقتی روتین خاتمه پیدا می کند تمام آنها به طور خودکار از بین می رود.

=======================================


آموزش دلفی (بخش سوم)

نكات مفید كار در محیط دلفی
محیط دلفی برای برنامه نویسی یکی از بهترین محیطهای برنامه نویسی است گذشته از کارکرد داخلی و کمپایلر آن که بسیار قوی و سریع است، محیط آن یعنی IDE آنهم قدرت بسیار زیادی دارد که باعث شده یکی از بهترین ادیتورها باشد. در این مقاله من سعی بر این داشته ام تا با ارائه یک سری از نکات و کلیدهای میانبر که می توانند برای کار در دلفی بسیار مفید و کارا باشند، کمک کنم تا شما بتوانید با قدرت بیشتر به برنامه نویسی و کار در این محیط قدرتمند ادامه دهید.

در قسمت اول مقاله که در حال حاضر در مقابل شماست من یک سری از کلیدهای میانبر و ترکیبی مورد استفاده در IDE دلفی را بصورت لیست وار و همراه یک توضیح کوچک آورده ام. دوستان عزیز برنامه نویس ممکنه که شما مدتها با دلفی مشغول برنامه نویسی بوده باشید اما من یقین دارم که در این لیست نکات و روشهای جدیدی را خواهید آموخت.

جستجو در متن بصورت مستقیم:
برای اینکار کلیدهای Ctrl+E را بفشارید و بدنبال آن شروع به تایپ کلمه مورد نظر کنید نتیجه آن را خود ببینید. برای اینکه به کلمه بعدی بروید کافیست کلید F3 را بزنید.

ایجاد فرورفتگی در کد:
بعضی اوقات - که خیلی هم پیش می‌آید - لازم است که یک مقداری از متن را بصورت بلوک شده به جلو و یا عقب ببریم. منظور دندانه دار کردن متن است که به خوانایی برنامه کمک می کند. برای اینکار می تونید از کلید Ctrl +Shift+I برای جلو بردن و Ctrl+Shift+U برای عقب برگرداندن متن بلوک شده استفاده کنید.

پرش به قسمت تعریف یک شی (Object):
ببنید شی مورد نظرتون (از قبیل VCL, Procedure, Function,...) در کجا و چطور تعریف شده می توانید کلید Crtl رو پایین نگه داشته و روی شی مورد نظر Click کنید.

برای تغییر حالت کاراکترها:
شما می توانید یک قسمت از متن (که ممکن است با حروف بزرگ و یا کوچک تایپ شده باشد) را انتخاب کنید و با زدن کلیدهای Ctrl+O+U به ترتیب تمامی حروف کوچک آن قسمت از متن را به حروف بزرگ و تمامی حروف بزرگ آنرا به حروف کوچک تبدیل کنید. برای تعییر حالت یک کلمه نیز میتوانید روی کلمه مورد نظر رفته و کلیدهای Ctrl+K+F برای بزرگ کردن و کلیدهای Ctrl+K+E را برای کوچک کردن حروف آن کلمه بکار برد.

درست کردن ماکرو متنی:
این امکان بسیار مفید است و می تواند بسیاری از کارهای نوشتاری را کاهش دهد با اینکار شما میتوانید یک سری از کارهای تکراری که روی متون انجام می دهید را بصورت ماکرو در آورده و از آنها به راحتی استفاده کنید. برای شروع به ضبط ماکرو کلیدهای Ctrl+Shift+R را بفشارید و آن سری کارهایی را که می خواهید را انجام دهید و سپس برای اینکه به کار ضبط ماکرو پایان دهید کلیدهای Ctrl+Shift+R را دوباره بزنید. حال برای استفاده از ماکرو کافیست در هر جا که لازم بود کلیدهای Ctrl+Shift+P را بفشارید.

انتخاب متن بصورت مربعی:
اگر شما از کهنه کارهای کامپیوتر باشید حتما از زمان داس یادتون هست که برنامه ای بود به نام PE2 که یکی از امکانات بسیار جالبش این بود که یک مربع از متن رو میتوانستین انتخاب کنید و آنرا کپی یا حذف کنید. بله درست متوجه شدید در محیط دلفی هم شما اینکار را میتوانید انجام دهید اما نه به مشکلی PE2 بلکه اینکار را میتوانید فقط با گرفتن کلید Alt و کشیدن موس روی متن انجام دهید. هر چند ممکن است در نگاه اول زیاد این امکان مفید به نظر نیاید ولی بعضی وقتهای خیلی کار را راحت میکنه، که حتماً تجربه خواهید کرد.

گذاشتن علامت روی متن:
این کار که به BookMark معروف است بسیار مفید و کارا می باشد. در هنگامی که شما روی قسمتی از متن برنامه کار میکنید و می خواهید به یک قسمت دیگر بروید ممکن است برای برگشتن به مکان اول خود کمی مشکل پیدا کنید. ولی شما میتوانید با زدن چند دکمه به محل مورد نظرتون باز گردید. برای اینکار در خطی که قصد دارید علامت بگذارید کلیدهای Ctrl+Shift+0..9 را بفشارید. منظور اینست که کلیدهای Ctrl+Shift را نگه دارید و یکی از اعداد 0 تا 9 را وارد کنید تا آن خط به همان شماره علامت گذاری شود و سپس هر جا که خواستید بروید و سپس هر بار که کلید Ctrl را نگه دارید و شماره مورد نظر را وارد کنید به همان خط باز خواهید گشت. البته توجه داشته باشید که فقط می توانید 10 خط را با این روش علامت گذاری بکنید و برای برداشتن علامت ها کافیست روی همان خط دوباره کلید Ctrl+shift و شماره‌ای که برای آن خط وارد کرده اید را بفشارید با اینکار علامت آن خط برداشته می شود.

ایجاد کلاس مورد نظر:
شما هنگامی که در قسمت Private و یا Public یک type، روال یا تابع درست کردید لازم دارید که قسمتی را برای قرار دادن کدهای مربوط به آن روال یا تابع را ایجاد کنید. برای اینکار شما پس از اینکه نام تابع را تایپ کردید می توانید کلیدهای Ctrl+Shift+C را فشار دهید تا دلفی یک قسمت برای نوشتن کدهای مورد نظرتان ایجاد کند.

ظاهر کردن پنجره Code insight:
شما حتما به اهمیت و مفید بودن این قسمت دلفی واقفید که در هنگام کد نویسی تا چه حد می تواند کارها را راحت کند. بله در هنگام وارد کردن کدها بعد از وارد کردن نام یک کلاس و یا Object با زدن یک نقطه (.) پنجره Code Insight ظاهر می شود. حال در بعضی وقتها شما ممکن است که نقطه را قبلا وارد کرده باشید و یا در مواقع دیگر این پنجره ظاهر نشود. در این صورت برای اینکه پنجره را ظاهر کنید باید دوباره نقطه را وارد کنید ولی راه آسانتری هم وجود دارد و آن اینست که کلیدهای Ctrl+Speacebar را فشار دهید.

ظاهر کردن پنجره Code Parameter:
همانند بالا در هنگام ظاهر شدن Hint مربوط به راهنمای توابع که معمولاً بعد از گذاشتن پرانتز مربوط ظاهر میشود و در مورد پارامترهای لازم می باشد نیز می توانید از کلیدهای Ctrl+Shift+SpaceBar استفاده کنید.

رفتن از قسمت تعریف توابع و روالها به قسمت کد آنها:
همیشه این نیاز وجود خواهد داشت که شما در هنگامی که دارید به دنبال یک روال در قسمت type میگردید بعد از پیدا کردن نام آن می خواهید که خود آن تابع یا روال را نیز ببنید. برای اینکار خوب حتما نام آن را جستجو میکنید ولی یک راه آسانتر اینست که شما روی نام آن تابع قرار گیرید و کلیدهای Ctrl+Shift+Up/Down را بزنید. در اینحالت اگر روی کد تابع باشید به قسمت تعریف آن خواهید رفت.


=========================================


آموزش دلفی (بخش چهارم)


آرایه‌ها در دلفی
دلفی به ما امکان می دهد آرایه‌هایی از هر نوع متغییری را ایجاد کنیم. برای تعریف آرایه به صورت زیر عمل میکنیم:
کد:


var
array[indexType1, ..., indexTypen] of baseType;
در این تعریف برای نامگذاری آرایه، از قانون نامگذاری متغییرها استفاده میکنیم و مقدار اولیه را نیز درون یک جفت کروشه قرار می دهیم.

نکته: شما می توانید به جای استفاده از کروشه [] از ترکیب پرانتز نقطه استفاده کنید:
کد:

d(.i.):= 3 + i; // Equivalent d:= 3 + i;
نکته: وقتی که شما یک آرایه را تعریف می کنید احتیاجی ندارید که به آن مقدار کمترین یا بیشترین بدهید:
کد:


var
A : array [Boolean] of integer;
begin
A[True] := 50;
A[False] := 100;
end;
نکته: توابع Low و High کران‌های پایین وبالای یک متغییر آرایه‌ای یا نوعی یا ترتیبی را بر میگردانند:
کد:


for I := 0 to High(X) do S := S + X;
آرایه‌های ثابت:
آرایه های ثابت می توانند توسط ساختار ثابت نوع دلفی تعریف شود. نوع ثابت که همیشه با عبارت Const تعریف می شود، نه تنها مانع تغییر مقدار پارامتر می شود، بلکه کدهای بهینه بیشتری برای رشته‌ها و رکوردهای رد شده به توابع تولید می کند. ما هنگامی از این نوع استفاده می کنیم که نخواهیم مقدار رد شده به یک تابع تغییر کند.
کد:


type
TDay = (Sunday, Monday, Tuesday, Wednesday, Thursday, Friday, Saturday);

const
DayNames : array [TDay] of String[9] = ('Sunday', 'Monday', 'Tuesday',
'Wednesday', 'Thursday',
'Friday', 'Saturday');
var
Today : TDay;

begin
Today := TDay(DayOfWeek(Date) - 1);
ShowMessage('Today is ' + DayNames[Today] + '!');
end;
آرایه‌های دینامیکی:
آرایه‌های دینامیکی، آرایه‌های تحلیلی پویایی هستند که ابعاد آنها موقع کامپایل شدن شناخته شده نیست. برای اعلان آنها کافی است یک آرایه بدون بعد تعریف کنید:
کد:


var MyFlexibleArray: array of Real;
قبل از به کار گیری آرایه‌های دینامیکی، ابتدا باید از رویه SetLength برای تخصیص حافظه آرایه استفاده کرد:
کد:


SetLength (MyFlexibleArray, 2; (
نکته: آرایه‌های دینامیکی همیشه مبتنی بر صفر می باشند.

نکته: شما می‌توانید آرایه‌های دینامیکی را قبل از رسیدن به ترک قلمرو از حافظه خارج کنید:
کد:


MyFlexibleArray := nil;
نکته: مقدار حافظه‌ای که در اختیار آرایه قرار میگیرد، به طول آرایه ونوع عناصر آن بستگی دارد. به عنوان مثال اگر آرایه‌ای از نوع صحیح به طول 10 داشته باشیم 4*10 بایت حافظه به آن اختصاص می‌یابد.


فشرده‌سازی آرایه‌ها:
در دلفی شما هنگامی که ساختار خود را تعیین کردید می‌توانید با استفاده از کلمه کلیدی packed اطلاعات ذخیره شده خود را متراکم کنید:
کد:


type TNumbers = packed array[1..100] of Real;
نکته: استفاده از packed سرعت دسترسی به اطلاعات را کند میکند. در مورد آرایه‌ای از کاراکترها این مورد سازگارتر می‌باشد.


آرایه‌های چند بعدی دینامیکی:
برای تعریف آرایه‌های چند بعدی دینامیکی، تنها کافی است ...array of را در ساختار خود تکرار کنید. به طور مثال:
کد:

type
TMessageGrid = array of array of string;

var
Msgs: TMessageGrid;
این تعریف یک آرایه دو بعدی از رشته‌ها می باشد. سپس باید به آرایه خود فضا نسبت داد:
کد:

SetLength(Msgs, I, J);
شما می‌توانید آرایه‌های چند بعدی دینامیکی خود را به صورت غیر مستطیلی (Not Rectangular) ایجاد کنید. ابتدا رویه SetLength را صدا زده و پارامتر بعد اول را بدهید:
کد:


var
Ints: array of array of Integer;

SetLength(Ints, 10);
ما 10 سطر به آرایه خود اختصاص دادیم. از این پس، شما می توانید ستونهای خود را در هر زمان (با اندازه‌های مختلف) تخصیص دهید:
کد:


SetLength(Ints[2], 5);
=================================


آموزش دلفی (بخش پنجم)



تغییر Hint برای هر ستون از DBGrid در دلفی
ابتدا باید یک عنصر جدید مبتنی بر TDBGrid ایجاد کنید و رویداد OnMouseMove را فراخوانی کنید:

کد:

type
TMyDBGrid = class(TDBGrid)
published
property OnMouseMove;
end;
اگرچه شما در رویداد OnMouseMove مختصات X و Y را بدست خواهید آورد، اما شما باید ستون مورد نظر را پیدا کنید. برای ادامه کار لازم است که سطر زیر را در قسمت protected قرار دهید:


کد:

procedure WMMouseMove(var Message : TWMMouse); message WM_MOUSEMOVE;
همچنین متغیر های زیر را در قسمت public اضافه نمایید:


کد:

MouseRow : integer;
MouseCol : integer;
بنابراین متد WMMouseMove بصورت ریر خواهد بود:


کد:

procedure TMyDBGrid.WMMouseMove(var Message : TWMMouse);
var
t : TGridCoord;
begin
t := MouseCoord(Message.XPos, Message.YPos);
MouseCol := t.x;
MouseRow := t.y;
inherited;
end;
ما ابتدا فیلدهای XPost و YPos را از ساختار WMMouseMove تنظیم میکنیم:


کد:

procedure TForm2.MyDBGrid1MouseMove(Sender: TObject; Shift: TShiftState; X, Y:
Integer);
begin
if (((dgIndicator in MyDBGrid1.Options) and (MyDBGrid1.MouseCol > 0)) or
((not (dgIndicator in MyDBGrid1.Options)) and (MyDBGrid1.MouseCol <> -1)))
and (MyDBGrid1.MouseCol <> OldMouseCol) then begin
OldMouseCol := MyDBGrid1.MouseCol;
if dgIndicator in MyDBGrid1.Options then
MYDBGrid1.Hint := MyDBGrid1.Columns[MyDBGrid1.MouseCol - 1].FieldName
else
MYDBGrid1.Hint := MyDBGrid1.Columns[MyDBGrid1.MouseCol].FieldName;
end;
end;
حالا مجددا" تعریف زیر را در قسمت public قرار دهید:


کد:

HintMouseMessage(Control : TControl; var Message : TMessage)
در قسمت OnMouseMove از TDBGrid نیز فرامین زیر را اضافه نمایید:


کد:

var
r : TMessage;
begin

Application.HintMouseMessage(self, r);
TWMMouse(r).XPos := X;
TWMMouse(r).YPos := Y;
Application.HintMouseMessage(MyDBGrid1, r);
end;
همه کارها انجام شد. حالا شما میتوانید نتیجه را مشاهده کنید

===========================================


آموزش دلفی (بخش ششم)


نمایش میزان كپی شدن فایل با ProgressBar در دلفی

چطور میتوان زمان کپی شدن فایل را با استفاده از ProgressBar نمایش داد؟
برای انجام این کار ابتدا بر روی یک فرم یک ProgressBar اضافه کنید سپس تابع زیر را تایپ کنید:

کد:

procedure TForm1.CopyFileWithProgressBar1(Source, Destination: string);
var
FromF, ToF: file of byte;
Buffer: array[0..4096] of char;
NumRead: integer;
FileLength: longint;
begin
AssignFile(FromF, Source);
reset(FromF);
AssignFile(ToF, Destination);
rewrite(ToF);
FileLength := FileSize(FromF);
with Progressbar1 do
begin
Min := 0;
Max := FileLength;
while FileLength > 0 do
begin
BlockRead(FromF, Buffer[0], SizeOf(Buffer), NumRead);
FileLength := FileLength - NumRead;
BlockWrite(ToF, Buffer[0], NumRead);
Position := Position + NumRead;
end;
CloseFile(FromF);
CloseFile(ToF);
end;
end;
در این تابع شما در واقع فایل مبدا را خوانده و در مقصد مینویسید. حالا یک دکمه اضافه کرده کد زیر رو اضافه نمایید:

کد:

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
begin
CopyFileWithProgressBar1('c:\Welcome.exe', 'c:\temp\Welcome.exe');
end;
چطور می توان زمان کپی شدن فایل را محاسبه و نمایش داد؟
برای این کار نیز میتوانید از تابع زیر استفاده کنید:

کد:

procedure TForm1.CopyFileWithProgressBar1(Source, Destination: string);
var
FromF, ToF: file of byte;
Buffer: array[0..4096] of char;
NumRead: integer;
FileLength: longint;
t1, t2: DWORD;
maxi: integer;
begin
AssignFile(FromF, Source);
reset(FromF);
AssignFile(ToF, Destination);
rewrite(ToF);
FileLength := FileSize(FromF);
with Progressbar1 do
begin
Min := 0;
Max := FileLength;
t1 := TimeGetTime;
maxi := Max div 4096;
while FileLength > 0 do
begin
BlockRead(FromF, Buffer[0], SizeOf(Buffer), NumRead);
FileLength := FileLength - NumRead;
BlockWrite(ToF, Buffer[0], NumRead);
t2 := TimeGetTime;
Min := Min + 1;
// Show the time in Label1
label1.Caption := FormatFloat('0.00', ((t2 - t1) / min * maxi - t2 + t1) / 100);
Application.ProcessMessages;
Position := Position + NumRead;
end;
CloseFile(FromF);
CloseFile(ToF);
end;
end;
در این تابغ ابتدا زمان اولیه در متغیر t1 ذخیره شده و سپس پس از کپی شدن هر قسمت از فایل، زمان در متغیر t2 ذخیره میشود و توسط فرمول زیر مقدار زمان باقی مانده تا کپی کامل فایل بدست می آید.

کد:

((t2 - t1) / min * maxi - t2 + t1) / 100

================================


آموزش دلفی (بخش هفتم)


نصب ProgressBar روی StatusBar در دلفی
StatusBar می باشد. انجام این کار بسیار ساده است. برای این کار کافی است بر روی فرم خود یک StatusBar اضافه نمایید حالا در قسمت تعاریف متغیر های عمومی کد زیر را بنویسید:
کد:


ProgressBar1: TprogressBar;
در ادامه دستورات زیر را در خاصیت OnCreate فرم خود بنویسید:

کد:

var
ProgressBarStyle: LongInt;
begin
{create a run progress bar in the status bar}
ProgressBar1 := TProgressBar.Create(StatusBar1);
ProgressBar1.Parent := StatusBar1;
{remove progress bar border}
ProgressBarStyle := GetWindowLong(ProgressBar1.Handle, GWL_EXSTYLE);
ProgressBarStyle := ProgressBarStyle - WS_EX_STATICEDGE;
SetWindowLong(ProgressBar1.Handle, GWL_EXSTYLE, ProgressBarStyle);
{set progress bar position and size - put in Panel[2]}
ProgressBar1.Left := StatusBar1.Panels.Items[0].Width +
StatusBar1.Panels.Items[1].Width + 4;
ProgressBar1.Top := 4;
ProgressBar1.Height := StatusBar1.Height - 6;
ProgressBar1.Width := StatusBar1.Panels.Items[2].Width - 6;
{set range and initial state}
ProgressBar1.Min := 0;
ProgressBar1.Max := 100;
ProgressBar1.Step := 1;
ProgressBar1.Position := 0;
end;
حالا برای آنکه پس از خارج شدن از فرم حافظه اشغال شده آزاد گردد، در قسمت OnDestroy در Event فرمتان دستور زیر را اضافه نمایید:
کد:

ProgressBar1.free;
==================================


آموزش دلفی (بخش هشتم)


استفاده از DLLها در دلفی
ایجاد یک DLL
با استفاده از منو فایل گزینه New Items را انتخاب کنید و آیتم DLL Wizard را انتخاب نمایید. حال به فایل ایجاد شده، یک فرم با استفاده از روش بالا اضافه نمایید. دقت نمایید که Application را بجای فرم انتخاب ننمایید. حال اگر فرض کنیم که نام فرم شما Demo باشد و بانام UDemo.pas آنرا ذخیره کرده باشید. باید در فایل DLL بصورت زیر کد نویسی نمایید:

کد:

library demodll;

{ Important note about DLL memory management: ShareMem must be the
first unit in your library's USES clause AND your project's (select
Project-View Source) USES clause if your DLL exports any procedures or
functions that pass strings as parameters or function results. This
applies to all strings passed to and from your DLL--even those that
are nested in records and classes. ShareMem is the interface unit to
the BORLNDMM.DLL shared memory manager, which must be deployed along
with your DLL. To avoid using BORLNDMM.DLL, pass string information
using PChar or ShortString parameters. }

uses
SysUtils,
Classes,
UDemo in 'UDemo.pas' {Demo};

{$R *.res}
procedure ShowdemoForm;stdcall;
begin
Demo :=Tdemo.Create(nil);
demo.Show;
end;

function ShowdemoFormModal:integer;stdcall;
begin
demo :=Tdemo.Create(nil);
Result := demo.ShowModal;
end;

Exports
ShowDemoForm,
ShowdemoFormModal;
begin
end.
دقت کنید که نام DLL فوق DemoDll می باشد و با نام DemoDll.dpr ذخیره گردیده است.

حال بر روی فرم موجود تمام دکمه‌ها و آبجکت‌های مورد نظرتان را اضافه و کد نویسی کنید (اختیاری). در پایان در منو Project گذینه Build DemoDll را انتخاب کرده و اجرا نمایید. فایلی با نام DemoDll.dll ایجاد می گردد که برای استفاده آماده است.


استفاده از یک DLL بصورت دینامیکی
برای استفاده از یک DLL ‌بصورت دینامیکی، ابتدا نام توابعی را که در فایل DLL شما موجود است بصورت زیر تعریف نمایید:


کد:

unit UMain;

interface

uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, StdCtrls, ExtCtrls;

type
TShowdemoFormModal= Function :integer;
.
.
.
دقت کنید که نام برنامه انتخابی پیش فرض Main و با نام UMain.pas ذخیره گشته است. حال برای لود کردن DLL یادشده، یک دکمه بر روی فرم قرارداده آنرا بصورت زیر کد نویسی کنید:


کد:

var
hndDLLHandle:THandle;
ShowdemoFormModal:TShowdemoFormModal;

procedure TFMain.Button1Click(Sender: TObject);
begin
try
hndDLLHandle:=LoadLibrary('Demodll.dll');

if hndDLLHandle <> 0 then begin
@ShowdemoFormModal:=getProcAddress(hndDLLHandle,'S howdemoFormModal');

if addr(ShowdemoFormModal) <> nil then begin
ShowdemoFormModal;
end
else
showmessage ('function not exists ...');
end
else
showMessage('Dll Not Found!');
finally
freelibrary(hndDLLHandle);
end;
end;
===================================

آموزش دلفی (بخش نهم)


محدودكردن تغییر اندازه فرم در دلفی
گاهی اوقات نیاز است فرم ما از نظر اندازه پیرو یک الگو باشد و کاربر نتواند خارج از محدوده این فرم را تغییر اندازه دهد، راهی که پیشنهاد می شود، استفاده از Windows Messages، تابع WM_GetMinMaxInfo میباشد.

کد:

unit MinMax;

interface

uses
SysUtils, WinTypes, WinProcs, Messages, Classes, Graphics, Controls,
Forms, Dialogs;

type
TForm1 = class(TForm)
private
{ Private declarations }
procedure WMGetMinMaxInfo(var MSG: Tmessage); message WM_GetMinMaxInfo;
public
{ Public declarations }
end;

var
Form1: TForm1;

implementation

{$R *.DFM}

procedure TForm1.WMGetMinMaxInfo(var MSG: Tmessage);
Begin
inherited;
with PMinMaxInfo(MSG.lparam)^ do
begin
with ptMinTrackSize do
begin
X := 300;
Y := 150;
end;
with ptMaxTrackSize do
begin
X := 350;
Y := 250;
end;
end;
end;

end.

__________________

[TAHA]

در این آدرس برنامه ای داریم که معدل 10 عدد را محاسبه می کند:
http://www.engin.umd.umich.edu/CIS/c...i/average.html (http://www.engin.umd.umich.edu/CIS/course.des/cis400/delphi/average.html)
می خواهیم این برنامه را بسازیم.

قدم اول: 11 تا edit روی فرم بیاندازید.
نگاه کنید به جعبه ابزار . روی تب استاندارد که اولین تب است یک ابزار رویش نوشته ab که وقتی ماوس را رویش نگه داریم می نویسد edit .
پس 11 بار روی آن دابل کلیک می کنیم تا 11 edit روی فرم قرار بگیرد. بعد با سلیقه خودتان آنها را روی فرم بچینید. یکی از آنها برای نمایش نتیجه است که همان edit11 است یعنی آخری. پس آن را جدا بچینید.

بعد به پنجره کد که نگاه کنید می بینید که کد ما چنین شده:
یعنی در قسمت type ما ابزارهای اضافه شده را مشاهده می کنیم.
البته من یک لیبل و یک باتون هم بعد اضافه کردن 11 edit اضافه کرده بودم.که آنها هم در کد بالا وجود دارد.

کد:

unit Unit1;

interface

uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs;

type
TForm1 = class(TForm)
Edit1: TEdit;
Edit2: TEdit;
Edit3: TEdit;
Edit4: TEdit;
Edit5: TEdit;
Edit6: TEdit;
Edit7: TEdit;
Edit8: TEdit;
Edit9: TEdit;
Edit10: TEdit;
Edit11: TEdit;
Label1: TLabel;
Button1: TButton;
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;

var
Form1: TForm1;

implementation

{$R *.dfm}

end.
این مرحله تمام شد. که شامل پرتاب کردن ابزارها روی فرم بود که کلا 13 ابزار روی فرم انداختیم. در پستهای دیگر دیگه این مرحله را توضیح نمی دهیم و فقط روی کدنویسی بیشتر بحث می کنیم. مگر با ابزارهای خاص تر روبرو باشیم.
لیبل روی جعبه ابزار روی آن نوشته A که با نگه داشتن ماوس روی آن باز می نویسه لیبل. و باتون نمایشش در جعبه ابزار شکل یک دکمه است که روی آن نوشته ok .

می رویم مرحله دوم:
مرحله دوم این است که برای بعضی ابزارها کدش را تایپ(در اینجا پیست از سایت) کنیم.
در این برنامه قرار است کاربر دکمه را کلیک کند . پس فقط برای دکمه کد داریم. البته همه ابزارها می توانند کدنویسی داشته باشند ولی اینجا دکمه با کلیکش می رود محتوای edit ها را نگاه می کند و محاسبات را با کدهایش انجام می دهد.

شروع کارهای مرحله دو:
روی دکمه که قبلا روی فرم انداخته بودید دابل کلیک کنید. با این کار می روید به پنجره کد و این کد هم به این پنجره اضافه می شود:
کد:

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
begin

end;
و در قسمت type هم یک خط اضافه می شود.(خط آخر از کد زیر):
کد:

TForm1 = class(TForm)
Edit1: TEdit;
Edit2: TEdit;
Edit3: TEdit;
Edit4: TEdit;
Edit5: TEdit;
Edit6: TEdit;
Edit7: TEdit;
Edit8: TEdit;
Edit9: TEdit;
Edit10: TEdit;
Edit11: TEdit;
Label1: TLabel;
Button1: TButton;
procedure Button1Click(Sender: TObject);
که این خط اضافه شده همان طور که می بینید روال کلیک باتون 1 را اعلام می کند.

بعد دابل کلیک باتون می بینید که چشمک زن دقیقا جایی است که باید کد ها را پیست کنید. حالا من از سایت مذکور کدها را پیست می کنم.یعنی این کدها را :
کد:

edit11.text := floattostrf(((strtofloat(edit1.text) +
strtofloat(edit2.text) + strtofloat(edit3.text) +
strtofloat(edit4.text) + strtofloat(edit5.text) +
strtofloat(edit6.text) + strtofloat(edit7.text) +
strtofloat(edit8.text) + strtofloat(edit9.text) +
strtofloat(edit10.text)) / 10), ffgeneral, 10, 4);
درست بعد begin باید پیست کنید.

شرح کد:
اولا محاسبه میانگین را همه می دانید که مجموع 10 تا باید باشه تقسیم بر 10 .
دوما این را باید بدانیم که محتوای edit ها از نوع رشته است که باید با تابع مناسب به عدد تبدل بشه که در اینجا به float تبدیل شده. یک تبدیل از عدد به رشته هم داریم در انتها تا در edit11 باز رشته قرار دهیم.
من کد را کمی باز کردم تا متوجه ارتباط پرانتزها بشویم:
کد:

edit11.text := floattostrf(



(
(
strtofloat(edit1.text) +
strtofloat(edit2.text) + strtofloat(edit3.text) +
strtofloat(edit4.text) + strtofloat(edit5.text) +
strtofloat(edit6.text) + strtofloat(edit7.text) +
strtofloat(edit8.text) + strtofloat(edit9.text) +
strtofloat(edit10.text)
)
/ 10)



, ffgeneral, 10, 4);
و کل کد من الان چنین است:
کد:

unit Unit1;

interface

uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, StdCtrls;

type
TForm1 = class(TForm)
Edit1: TEdit;
Edit2: TEdit;
Edit3: TEdit;
Edit4: TEdit;
Edit5: TEdit;
Edit6: TEdit;
Edit7: TEdit;
Edit8: TEdit;
Edit9: TEdit;
Edit10: TEdit;
Edit11: TEdit;
Label1: TLabel;
Button1: TButton;
procedure Button1Click(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;

var
Form1: TForm1;

implementation

{$R *.dfm}

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
begin
edit11.text := floattostrf(



(
(
strtofloat(edit1.text) +
strtofloat(edit2.text) + strtofloat(edit3.text) +
strtofloat(edit4.text) + strtofloat(edit5.text) +
strtofloat(edit6.text) + strtofloat(edit7.text) +
strtofloat(edit8.text) + strtofloat(edit9.text) +
strtofloat(edit10.text)
)
/ 10)



, ffgeneral, 10, 4);
end;

end.
یک نکته اینکه اگر در تا edit اول اگر یادتان برود عدد وارد کنید برنامه خطا می دهد زیرا تابع تبدیل نمی تواند آنرا به عدد تبدیل کند. مثلا در سومی نوشته edit3 و این قابل تبدیل به عدد نیست.
در سایت این شکلی فرمش را تزئین کرده:

http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

می بینید که یازدهمین ادیت را زیر دکمه گذاشته و آن جا که نوشته Average of 10 numbers این همان لیبل است. لیبل یا برچسب در اینجا برای نوشتن توضیحی به عنوان شرح برنامه استفاده شده.

خوب برای اینکه کاملا برنامه ما شبیه آن بشه شروع به تغییرات می کنیم.
بروید به پنجره object inspector (اگر روشن نیست از منوی view روشنش کنید) بعد از کومبوباکس(لیست بازشونده) بالای آن لیبل را انتخاب کنید و Caption را به Average of 10 numbers تغییر دهید.
در روی فرم کمی لیبل را با گرفتن اضلاعش و کشیدن بزرگ کنید.
البته الان فونتش کوچکه. بعد تنظیم Caption در همان جا بگردید و فونت را پیدا کنید و دابل کلیک کنید تا پنجره تنظیم فونت باز بشه و فونت را بزرگ کنید.
بعد در object inspector (که بعد این برای راحتی من پنجره صفات می نامم) دکمه(باتون) را انتخاب کنید و Caption آن را به Calculate Average تغییر دهید. فونت آن را هم بزرگ کنید.
بعد در پنجره صفات به سراغ فرم بروید و صفت Color را تغییر دهید.
فرم من این طوری شده:


http://pnu-club.com/imported/2009/07/10.gif اين تصوير از اندازه واقعي خود کوچکتر نمايش داده مي شود. براي ديدن اين تصوير در اندازه واقعي اينجا را کليک کنيد. اندازه واقعي اين تصوير 693 در 360 پيکسل و حجم آن 9 کيلوبايت است.http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

که باز باید تغییراتی بدهیم تا شبیه به فرم سایت بشه.
از منوی پروجکت آخری یعنی آپشن را بزنید و بعد در تب اپلیکیشن دکمه آیکون لود را بزنید. و یک آیکون از هارد خود انتخاب کنید. تا گوشه فرم آیکونش عوض بشود. البته من آمدم آیکون پروژه را عوض کردم که چون فرم آیکون نداشت مال آن هم عوض شد. ولی وقتی در پنجره صفات به فرم هم از طریق صفت آیکون به آن آیکون بدهید موقع اجرا روی تاسک بار آیکون پروژه را دارید و روی فرم آیکون فرم را دارید. روی تاسک بار از همان طریقی که آیکونش را عوض کردید می توانید نامش را هم عوض کنید. یعنی همان مسیر آپشن پروژه و بعد title را تغییر دهید.

[TAHA]

در این سورسها 5 تا پوشه داریم که شماره 2 ندارد و آخری شماره اش 6 است.
در پوشه اولی 3 تا سورس داریم. که یکی HELLO است که در این پست آنرا بررسی می کنیم.

در پوشه آن 6 تا فایل است قبل این که آن را در محیط دلفی باز کنیم. دو تا از آنها را می شود با یک ادیتور مثل وردپد باز کرد. یکی فایل پروژه را و یکی را هم که فایل سورس است.
وقتی هم که روی فایل پروژه کلیک کنیم تا خود دلفی باز شود کدهای این دو تا را می توانیم ببینیم. اگر کدهای پروژه باز نبود از منوی پروجکت گزینه ویو سورس را بزنید. که کد زیر را خواهیم داشت:
کد:

program Hello;

uses
Forms,
Hellof in 'Hellof.pas' {Form1};

{$R *.RES}

begin
Application.Initialize;
Application.CreateForm(TForm1, Form1);
Application.Run;
end.
فعلا در سطحی که ما کار می کنیم دستکاری نمی کنیم آنها را ولی بعدا ممکنه به سراغ اینها هم بیاییم. در 3 خط آخر می بینیم که اپلیکیشن را اینیتیالایز کرده و فرم را بوجود آورده و اپلیکیشن را run کرده.

اما در فایل سورس اینها را داریم:
کد:

unit Hellof;

interface

uses
Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls,
Forms, Dialogs, StdCtrls;

type
TForm1 = class(TForm)
BtnHello: TButton;
procedure BtnHelloClick(Sender: TObject);
procedure FormClick(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;

var
Form1: TForm1;

implementation

{$R *.DFM}

procedure TForm1.BtnHelloClick(Sender: TObject);
begin
MessageDlg ('Hello, guys', mtInformation, [mbOK], 0);
end;

procedure TForm1.FormClick(Sender: TObject);
begin
MessageDlg ('You have clicked outside of the button',
mtWarning, [mbOK], 0);
end;

end.
در قسمت type می بینید که یک فرم و یک دکمه داریم و دو روال هم داریم برای کلیک روی دکمه و کلیک روی فرم.
کدهای این دو روال را هم نگاه کنید و بعد برنامه را اجرا کنید و نتیجه کلیک روی دکمه و فرم را هم ببنید که باعث آمدن یک پنجره کوچک روی فرم اصلی شده و پیام مورد نظر روی آن نوشته شده. نوع آیکون روی این پنجره ها هم یکی اینفورمیشن یعنی اطلاعاتی و دیگری وارنینگ است.


http://pnu-club.com/imported/mising.jpg


http://pnu-club.com/imported/mising.jpg


بعد run کردن هم می بینید که دو فایل به پوشه پروژه افزوده می شود که یکی از آنها فایل اگزه پروژه است که بدون نیاز به محیط دلفی قابل اجرا است و می توانید به دوستتان بدهید به عنوان نتیجه کار.
که قبلا هم گفتیم چطور آیکون فایل اگزه را عوض کنید. (منوی پروجکت گزینه آپشن بعد تب اپلیکیشن و تغییر آیکون. یکسری آیکون هم از اینجا می توانید دانلود کنید: اینجا (http://forum.majidonline.com/showpost.php?p=295941&postcount=18)و اینجا (http://forum.majidonline.com/showpost.php?p=295980&postcount=19).

وقتی روی دکمه دابل کلیک کنیم رویداد کلیک آن در پنجره کد باز می شود و وقتی روی فرم دابل کلیک کنیم رویداد خلق آن باز می شود. سئوال اینجا این است که چطور رویداد کلیک فرم را ایجاد کنیم. برای ایجاد کد این رویداد و یا هر رویداد دیگری به پنجره صفات بروید و به تب رویدادها یا events بروید و بعد روی رویداد مورد نظر دابل کلیک کنید تا باز شود که اینجا OnClick است.



http://pnu-club.com/imported/mising.jpg


البته مراقب باشید اول ابزار مورد نظر را درست انتخاب کنید.(از کومبوباکس بالای پنجره صفات یا با کلیک کردن هر ابزار روی خود فرم)

[TAHA]

در پست قبلی اولین پروژه پوشه 1 را شرح گفتیم. و در این پست پروژه دومش را شرح می دهیم که HELLO2 است.
خوب. پروژه را باز کنید.
در قسمت type داریم:
کد:

type
TForm1 = class(TForm)
BtnHello: TButton;
procedure BtnHelloClick(Sender: TObject);
procedure FormClick(Sender: TObject);
procedure FormResize(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
با نگاه به کد بالا داریم:
ابزارها : یک فرم و یک دکمه
روال ها :
روال کلیک دکمه
روال کلیک فرم
روال تغییر سایز فرم

حال روال ها را کدش را نگاه می کنیم.کد زیر:
کد:

procedure TForm1.BtnHelloClick(Sender: TObject);
begin
MessageDlg ('Hello, guys', mtInformation, [mbOK], 0);
BtnHello.Caption := 'Say Hello Again';
end;

procedure TForm1.FormClick(Sender: TObject);
begin
MessageDlg ('You have clicked outside of the button',
mtWarning, [mbOK], 0);
end;

procedure TForm1.FormResize(Sender: TObject);
begin
BtnHello.Top :=
Form1.ClientHeight div 2 -
BtnHello.Height div 2;
BtnHello.Left :=
Form1.ClientWidth div 2 -
BtnHello.Width div 2;
end;
روال کلیک فرم همان است که در پروژه قبلی بود. یعنی چاپ اینکه (( شما خارج از دکمه کلیک کرده اید.)) . پس بحثی ندارد.

می رسیم به روال کلیک دکمه:
در کد بالا می بینید که نسبت به پروژه قبلی یک خط اضافه شده. این خط:
کد:

BtnHello.Caption := 'Say Hello Again';
و اینجاست که بحث شیرینی شروع می شود. البته بحث خیلی ساده ای است. همه اش یک جمله است. و آن این که (( شما هم می توانید از پنجره صفات اقدام به تغییر صفتی بکنید و هم با کد نویسی. )) و در یک خط کد بالا داریم بوسیله کدنویسی اقدام به تغییر صفتی از یک ابزار می کنیم. صفت Caption یعنی نوشته روی دکمه را با کد تغییر می دهیم.
نتیجه این کد این است که وقتی برنامه اجرا شود روی دکمه همان چیزی است که قبلا از پنجره صفات تعیین شده ولی با اولین کلیک دکمه روی آن این نوشته را داریم : Say Hello Again .
خیلی ساده است. ولی به سینتکس کمی دقت کنید. کپشن یک صفت از نوع رشته است و با تک کوتیشن این رشته را به آن نسبت داده ایم. بعضی صفات از انواع دیگرند مثل عددی یا بولین(درست - نادرست) . بعدا که با صفات باز کار کردیم با انواع صفت آشنا می شوید.
برای انواع صفات عکس زیر را از این سایت (http://www.delcode.com/source.htm)می گذارم تا هم در توضیح صرفه جویی بشه هم ارتباط بهتر بشه. البته بعدا این صفات را شرح می دهیم. فقط نگاهی گذرا بیاندازید.


http://pnu-club.com/imported/2009/07/10.gif اين تصوير از اندازه واقعي خود کوچکتر نمايش داده مي شود. براي ديدن اين تصوير در اندازه واقعي اينجا را کليک کنيد. اندازه واقعي اين تصوير 741 در 630 پيکسل و حجم آن 17 کيلوبايت است.http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

می رسیم به روال بعدی یعنی روال تغییر سایز فرم:
ببینید داریم راجع به رویدادها صحبت می کنیم. این که کاربر فرم ما را تغییر اندازه دهد برای فرم یک رویداد محسوب می شود. مثلا گسترش یک شهر جزو رویدادهای یک شهر محسوب می شود. باید شهردار شهر(برنامه نویس) از این رویداد مطلع باشد و واکنش مناسبی را قبلا آماده کرده باشد. البته فرم یا دکمه این برنامه چندین رویداد دیگر هم دارد که ما در این پروژه اصلا کدی برایش ننوشته ایم . یعنی با اتفاق افتادن آن رویدادها می گوییم ((بگذار اتفاق بیافتد - برای ما مهم نیست.)) مثلا عبور ماوس از روی دکمه را ما در این پروژه پوشش نداده ایم. چون برایمان مهم نبوده. ولی نوشتن کدی برای آن کار ندارد. مثلا بگوییم اگر ماوس آمد روی دکمه رنگ دکمه عوض شود.

بگذریم. برگردیم به برنامه خودمان.
در روال تغییر ساز چی برای ما مهم بوده در این برنامه؟ اینکه دکمه همواره در وسط فرم باقی بماند و نرود در گوشه فرم.
کدش را هم اگر نگاه بکنید واضح است چی کار کرده. دکمه دو صفت دارد به نام Top و Left که با این دو صفت محل دکمه در روی فرم تعیین می شود. ما می خواهیم دکمه وسط فرم باشد . پس طول و عرض فرم را بخش بر دو می کنیم. اما خود دکمه هم طول و عرض دارد. اگر کمی فکر کنید می فهمید که باید نصف طول و عرض دکمه را کم کنید. برای فهم مطلب فرض کنید که می خواهید میز ناهارخوری را در آشپزخانه دقیقا وسط آشپزخانه بگذارید. Top و Left مختصات گوشه میز است نه وسط آن. پس برای اینکه میز دقیقا وسط آشپزخانه قرار گیرد باید گوشه میز وسط آشپزخانه نباشد بلکه به اندازه نصف اندازه میز به مبدا مختصات(گوشه فوقانی چپ فرم) نزدیک شود.

---------------------------
این پروژه شرحش تمام شد ولی می خواهم رویداد مهمی را بگویم چون می ترسم در سورس های بعدی نباشد و از طرفی رویداد به دردبخوری است و شاید تابحال به آن احتیاج پیدا کرده باشید و آن همان رویدادی است که با دابل کلیک روی فرم باز می شود. پس دابل کلیک کنید روی فرم و ببینید چه رویدادی باز می شود. جواب : FormCreate
حالا این کد را درونش اضافه کنید:
کد:

BtnHello.Caption := 'i am ready click me.';
و بعد برنامه را اجرا کنید. می بینید که متن روی دکمه همین است. و بعد اولین کلیک میشه همان Say Hello Again .
پس به فایده این رویداد پی بردید . نوعی تنظیمات قبل باز شدن فرم به روی کاربر. پس می دانید که هر تنظیمی که قبل باز شدن فرم می خواهید در فرم بوجود بیاید جایش آنجاست و خیلی چیزهای دیگه که با کمی فکر می خواهید در این قسمت بنویسید. ولی سعی کنید زیاد شلوغ نکنید این قسمت را و برای هر کاری از قسمت مناسبش استفاده کنید. بعدا باز بحث می کنیم بر روی این جور بحث ها.

[TAHA]

پوشه اول سورسهای ما 3 تا پروژه داشت که دو تا را گفتیم. دیشب هم سومی را پست زدم که فروم خراب بود و ثبت نشد. ولی راستش از سومی زیاد خوشم نیامد. و الان می خواهم یک پروژه دیگر را نقل کنم از یک سایت سورس.
دلیل دیگری که می خواهم این پروژه را نقل کنم اینه که با تمرین دو پروژه بالا دیگه می دانیم قراره در چه محیطی کار کنیم. همان ابزارها و رویدادهای آنها و کدهایی که برای هر رویداد می نویسیم. پس حالا می خواهیم کمی دور و بر خود را نگاه کنیم. منظورم محیط کار دلفی است.

در این پست یک پروژه کنسولی می سازیم. این سئوالی بود که از آرش جان هم در تاپیک هر سوالی راجع به دلفی داری بپرس (استاد دلفی) (http://forum.majidonline.com/showthread.php?t=69083) پرسیده بودم. به ایشان گفتم چرا دلفی کنسول نداره که فرمودند دارد.
اینجا هم بگویم که اصلا این تاپیک بعد ایجاد اون تاپیک ایجاد شد. که اینجا تمرین کنیم آنجا سئوالاتمان را بپرسیم. هر یک از دوستان هم می تواند اینجا هم آموزش دهد هم سئوال بپرسد ولی اگر دیدید آنجا بهتر به جواب می رسید آنجا بپرسید.

می رسیم به پروژه کنسولی:
برای ایجاد یک پروژه کنسولی از منوی فایل new را بزنید و بعد other و بعد در پنجره ای که باز می شود کنسول اپلیکیشن را بزنید.
این سورس را از اینجا (http://www.planet-source-code.com/vb/scripts/ShowCode.asp?txtCodeId=462&lngWId=7) من دانلود کردم. و در بین 4 فایل آن اثری از فایل فرم نبود چون اصلا ویندوزی نیست.

اما قبل این که کد سورس را بگذارم اول کدی که با ایجاد یک پروژه کنسولی در بدو امر داریم را می گذارم تا با کد سورس مقایسه شود:
کد:

program Project2;

{$APPTYPE CONSOLE}

uses
SysUtils;

begin
{ TODO -oUser -cConsole Main : Insert code here }
end.
و این کد سورس دانلود شده:
کد:

program Project2;

{$APPTYPE CONSOLE}

uses
SysUtils;

var
s : String;
begin
Writeln('Enter in a word');
Readln(s);
Writeln('You Typed: ', s);
Writeln('Press Enter to exit');
Readln;
end.
نکات کد فوق:
اول قسمت var دارد که متغیری رشته ای آنجا تعریف شده .
بعد قسمت بدنه برنامه را داریم.
خلاصه سورس اینه که چاپ می کند ((یک کلمه بنویس)) بعد آن کلمه را در متغیر دریافت کرده و بعد می گوید : ((شما فلان کلمه را چاپ کرده اید.)) برنامه ساده ای است و نیاز به شرح ندارد. به این خاطر این برنامه ساده را نقل کردم چون از این نظر که شما می توانید یک برنامه کنسولی را با یک برنامه ویندوزی مقایسه کنید دارای بعد آموزشی خوبی است و فکر نمی کنم لازم باشه بعد این کنسولی کار کنیم. ولی اگر خواستید می توانید در این محیط پاسکال تمرین کنید.