Borna66
09-18-2009, 12:03 AM
جمهوری فدرال آلمان در مرکز اروپا واقع شده است ، در سال 1871 با مضمحل شدن پروس ، همه ی ایالت این کشور به صورت آلمان واحد در آمد ، بعد از جنگ جهانی دوم و شکست این کشور آلمان توسط کشورهای متفق ( آمریکا ، انگلیس ، فرانسه ، شوروی ) اشغال شده و به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شد ، . در سال 1948 شوروی تمام راههای ریلی و شوسه ی منتهی به برلین را مسدود کرد ، و غرب برلین به ناچار مجبور شد تا آذوقه و تدارکات خود را از طریق حمل و نقل هوایی تامین کند ، این روند تا سال 1949 ادامه داشت ، در سال 1949 قسمت غربی به تشکیلات دولت فدرال آلمان پیوست و از آن پس به بعد آلمان غربی نام گرفت . یک جمهوری دموکراتیک که پایتخت آن شهر بُن (
Bonn ) بود . منطقه ی شرقی نیز که همسایه ی شوروی بود جمهوری دموکراتیک آلمان شد و آلمان شرقی نام گرفت . در سال 1961 دیوار برلین بنا نهاده شد ، به این منظور که اهالی آلمان شرقی به داخل خاک آلمان غربی نگریزند ، اریش هونکر دبیر کل حزب واحد سوسیالیست آلمان بود ، در حالیکه در شرق آلمان به دلیل واقع شدن کنار مرزهاس شوروی حزب کمونیست فعالیت می کرد ، در سال 1971 هوکنر به سبب اعتراضات داخلی از سمتش استعفا داد ، و تظاهرات های دموکراسی خواهانه ی مردم آلمان تا زمان به بار نشستنش در سال 1989 ادامه داشت ، در همین سال بود که دیوار برلین توسط مردم ویران شد ، و در سال 1990 دو آلمان بار دیگر به هم پیوست و آلمان واحد را تشکیل داد . دکتر هلموت کهل در سال 1982 صدراعظم شد ، در اول ژوییه ی سال 1994 رومن هرزوگ از کاندیداهای حزب کهل ( CDU ) توسط مجلس به سمت رئیس جمهور انتخال شد . هلموت کهل در 27 اکتبر 1998 گرهارد شرودر جانشین او شد ، در انتخابات برای انتخاب صدر اعظم در سال 2005 میلادی نیز خانم آنگلا مرکل جای شرودر را در سمت صدراعظم گرفت . در سال 2004 نیز انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد که هورست کوهلر با اکثریت آرا رئیس جمهور آلمان شد ، علاوه بر اینکه سمت رئیس جمهوری در آلمان مقامی تشریفاتی است و صدراعظم تصمیم گیرنده ی نهایی است . اقتصاد آلمان از قوی ترین اقتصادهای قاره ی سبز است . صادرات آلمان ، اتومبیل ، ماشین آلات صنعتی و کشاورزی ، مواد شیمیایی و فرآورده های کشاورزی است .
طبیعت
طبیعت آلمان بسیار متنوع است. سلسله کوههای بلند و گاه کمارتفاع با جلگههای مرتفع، تپهها، کوهپایهها و دریاچهها و دشتهای باز در کنار هم قرار گرفتهاند. آلمان از شمال تا جنوب به پنج ناحیهٔ بزرگ طبیعی تقسیم میشود.
سرزمینهای پست در شمال با دریاچه و تپهماهورها، با مراتع و باتلاقها و همچنین کشتزارهای حاصلخیز تا آستانهٔ ارتفاعات مرکزی دامن میگسترد. از جمله خلیجهای این منطقه میتوان از خلیج نیدرراین، خلیج وست فالی و زاکسن – تورینگی نام برد. نزدیک به سواحل دریای شمال تعداد زیادی جزیره وجود دارد مانند بورکوم، نوردرنی، سیلت و هلگولاند. در دریای بالتیک جزایر روگن، هیدنزه و خمارن قرار دارند. بخشی از سواحل دریای بالتیک شنی و مسطح و بخشی دیگر صخرهای و مرتفع است. میان دریای شمال و بالتیک زمینهایی با تپههای کم ارتفاع وجود دارند که «سوییس هولشتاین» نامیده میشوند.
رشتهکوههای میانه، شمال آلمان را از جنوب آن جدا میکند. درهٔ راین وسطی و مناطق پرنشیب هسن راههای طبیعی هستند که شمال و جنوب را به هم وصل میکنند. از جمله کوههای بخش مرکزی عبارتاند از هونزروک، ایفل، تانوس و وستروالد. در قلب آلمان کوههای هارتس قرار دارند. در شرق میتوان از جمله از جنگلهای بایرن، کوههای فیشتل و کوههای ارتس نام برد.
در حاشیه مناطق پست راین علیا، جنگل سیاه، اشپسارت و شوبیش آلب قرار دارند. مهمترین محور ارتباطی در مسیر شمال – جنوب راه خود را در دل درهای تنگ از میان کوههای راین شیفر میگشاید.
دامنهٔ کوههای آلپ در جنوب آلمان از تپه و ماهورها و ساحل دریاچههای بزرگ در جنوب و همچنین جلگههای وسیع شنی و تپههای بایرن سفلی و منطقهٔ کم عمق رود دانوب سر بر میکشد. شاخص طبیعت این منطقه باتلاقها، تپههای گنبدمانند و دریاچههایی همچون خیم و اشتارن برگ و دهکدههایی کوچک است.
سهم آلمان از سلسله جبال آلپ بین دریاچه بودن و برشتس*گاردن قرار دارد و بخش کوچکی از این رشته کوه به شمار میرود که محدود است به آلپهای آلگو، بایرن و برشتس*گاردن. در منطقهٔ کوهستانی آلپ دریاچههایی دلفریب همچون ***********گ در برشتس*گاردن و مناطق توریستی پرطرفداری مانند گارمیش*پاتن – **********شن و میتن*والد جلبنظر میکنند
آب و هوا
آلمان در منطقهٔ بادهای معتدل و خنک باختری میان اقیانوس اطلس و آب و هوای قارهای در خاور قرار گرفته است. دامنه تغییر دما در آن اندک است. ریزش باران در تمام فصول ادامه دارد. میانگین درجه حرارت در زمستان بین ۵/۱ درجه سانتیگراد در مناطق پست و منهای شش درجه در مناطق کوهستانی در نوسان است. میانگین دما در ماه ژوئیه بین ۱۸ درجه سانتیگراد در مناطق پست و ۲۰ درجه سانتیگراد در درههای محفوظ جنوب است. دشتهای پست اطراف راین با آب و هوایی ملایم، بایرن علیا با گاهگداری بادهای خشک و گرم از سمت جنوب، کوههای آلپ و منطقهٔ هارتس با بادهای تند، تابستانهایی خنک و زمستانهایی پر برف از این قاعده پیروی نمیکنند. این مناطق دارای آب و هوایی ویژه هستند.
اقتصاد
آلمان پس از امریکا و ژاپن سومین قدرت صنعتی جهان است. بهبود اقتصادی این کشور پس ازجنگ جهانی دوم «معجزه اقتصادی آلمان» خوانده شده است. صنایع مهم شامل الکتریکی، مکانیکی، مواد شیمیایی، منسوجات، غذایی و وسایل نقلیه است. صنایع سنگین و مهندسی در منطقه روهر، شیمیایی در شهرهای کنار رود راین و وسایل نقلیه موتوری در مراکز بزرگ ایالتی مانند اشتوتگارت تمرکز دارد. از آغاز دهه 1980، رشد کلانی در صنایع تکنولوژی پیشرفته روی داده است. آلمان بجز زغال سنگ معادن نسبتا کوچک سنگ آهن، بوکسیت، سنگ مس، نیکل ، قلع ، نقره ، پتاس و نمک ، ذخایر طبیعی نسبتا کمی دارد و شدیداً به واردات متکی است. عرضه نیروی کار با کمبود روبرو بوده است و تعداد زیادی «کارگر مهمان» (گاست اربایتر) بویژه از ترکیه و یوگسلاوی سابق به کار گرفته شده اند. از 1990 کمبود نیروی کار در غرب کشور با مهاجرت از شرق، جمهوری دموکراتیک آلمان سابق، نیز مواجه شده است. تعداد افراد شاغل در صنایع خدماتی نزدیک به دو برابر کارکنان صنعت تولیدی است. بانکداری و امور مالی از منابع مهم درآمد ارز خارجی است، و فرانکفورت یکی از مراکز اصلی امور مالی و تجاری در جهان است. اتحاد دو آلمان در اکتبر 1990 مشکل بزرگی را در پیش روی اقتصاد این کشور قرار داد. در گذشته جمهوری دموکراتیک آلمان دارای موفقترین اقتصاد در بین کشورهای عضو شورای همکاری متقابل کومکون بود، ولی بر حسب تولید، کیفیت، طرح، سوددهی و سطح زندگی در مقایسه با آلمان غربی عقب افتاده بود.
مردم
در آلمان حدود ۸۲٫۴ میلیون نفر زندگی میکنند. از این تعداد حدود ۹٫۲ میلیون نفر خاستگاه غیرآلمانی دارند که ۸٫۳ درصد از مجموع جمعیت آلمان را تشکیل میدهند. از نتایج این ترکیب جمعیت تنوعی است که مهاجرین ساکن آلمان، اقلیتهای قومی و همچنین مناطق و ایالتهای دارای سنتها و لهجههای متفاوت همه در آن سهم دارند.
ویژگیهای جمعیتی
پراکندگی جمعیت در آلمان بسیار ناهمگون است. حدود یک سوم جمعیت، یعنی ۲۵ میلیون نفر در ۸۲ شهر بزرگ زندگی میکنند و ۵۰٫۵ میلیون نفر در بخشها و شهرهایی که بین ۲٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ نفر جمعیت دارند. حدود ۶٫۴ میلیون نفر ساکن آبادیهایی با حداکثر ۲٫۰۰۰ نفر سکنه هستند. جمعیت برلین که از زمان اتحاد مجدد کشور به سرعت افزایش یافته در حال حاضر بیش از ۴/۳ میلیون نفر است. در منطقهٔ صنعتی راین و روهر، جایی که شهرها بدون مرزهای مشخصی به هم پیوستهاند، بیش از ۱۱ میلیون نفر ساکنند که معادل ۱۱۰۰ نفر در هر کیلومتر مربع است. این مناطق پرجمعیت در برابر مناطقی با تراکم جمعیت بسیار کم مانند بخشهای بزرگی از مارک- براندنبورگ و مکلن بورگ – فورپومرن قرار دارند.
آلمان در مجموع با میانگین تراکم جمعیت ۲۳۰ نفر در هر کیلومتر مربع از جمله پرتراکمترین کشورهای اروپاست که از ایالات قدیمی در غرب تا مناطقی که قبلاً جمهوری دموکراتیک آلمان نامیده میشدند تفاوت فاحشی را به نمایش میگذارد. در این ایالات جدید و شرق برلین تراکم جمعیت ۱۴۰ نفر در هر کیلومتر مربع است و در ایالات قدیمی این رقم به ۲۶۷ نفر میرسد. آلمان با ۹ تولد به ازای هر هزار نفر جمعیت در سال از جمله کشورهایی است که از پایینترین میزان زادوولد در جهان برخوردارند. کودکان بسیاری در میانسالی مادران پا به عرصه وجود میگذارند. زنان اغلب اولین فرزند خود را در آغاز دهه چهارم زندگی به دنیا میآورند و به ازای هر زن در حال حاضر بهطور متوسط ۴/۱ کودک وجود دارد. با این وجود جمعیت آلمان در سالهای اخیر ثابت مانده و کمبود زاد و ولد با ورود حدود ۳ میلیون مهاجر جبران شدهاست. میزان پایین زاد و ولد و افزایش میزان امید به زندگی (برای هر پسر تازه متولد ۴/۷۴ سال و هر دختر تازه متولد ۶/۸۰ سال) تأثیر مستقیم بر هرم سنی جمعیت دارد. سهم افراد بالای ۶۰ سال احتمالاً از ۲۳ درصد درحال حاضر به ۳۰ درصد در سال ۲۰۳۰ افزایش خواهد یافت و نسبت آن بخش از جمعیت که بهطور فعال به کار اشتغال دارد و بازنشستگان به تدریج به سود بخش اخیر تغییر مییابد.
خانواده هنوز به عنوان بهترین شکل زندگی مشترک ترجیح داده میشود. اکثریت بزرگی ازجمعیت در یک خانوار زندگی میکنند. تقریباً نیمی از جمعیت در یک خانواده سنتی شامل والدین و فرزندان زندگی میکنند. با این وجود گرایش به سمت خانواده کوچک و افزایش تعداد خانوار قابل مشاهدهاست. در شهرهای بزرگ از هر چهار نفر و در شهرهای کوچک و روستاها از هر هفت نفر، یک نفر تنها زندگی میکند. حدود ۴/۲ میلیون نفر، که اغلب آنان زن هستند، به تنهایی با فرزندان خود زندگی میکنند
مسائل اجتماعی
زبان آلمانی
آلمانی جزو گروه بزرگ زبانهای هند و ژرمنی است و در حوزهٔ زبانهای ژرمنی قرار میگیرد. این زبان با دانمارکی، نروژی و سوئدی و زبانهای هلندی و فلمی و همچنین انگلیسی هم خانواده است. در آغاز قرون وسطی تعداد کثیری زبانهای نوشتاری محلی وجود داشت. با گسترش ترجمه لوتر از انجیل، به تدریج یک زبان نوشتاری متحد که به طور عمده بر زبان دیوانی زاکس (مایسنر) استوار بود، جای خود را باز کرد.
در آلمان به لهجههای گوناگونی صحبت میکنند، اغلب از لهجه و تلفظ مردم آلمان میتوان به منشا محلی آنها پی*برد. چنانچه مثلاً یکی از اهالی مگلن بورگ و یک بایری هر کدام با لهجه خود با یکدیگر سخن بگویند، به سختی یکی سخن دیگری را خواهد فهمید. در ابتدا در سرزمین کنونی آلمان قبایل مختلفی مانند فرانکها، زاکسها، شوابها و بایریها زندگی میکردند. امروز این قبایل در هیبت اولیه خود دیگر وجود ندارند ولی سنتها و لهجههایشان در گروههای منطقهای به حیات خود ادامه داده است.
امروزه در اتریش، لیختن اشتاین، بخش بزرگی از سوییس، تیرول جنوبی (در شمال ایتالیا)، شلزویک شمالی (در دانمارک) و بخشهای کوچکی از بلژیک و لوکزامبورگ در امتداد مرز آلمان به زبان آلمانی تکلم میشود و زبان مادری به حساب میآید. همچنین اقلیتهای آلمانی در لهستان، رومانی و در کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق زبان آلمانی را حفظ کردهاند. آلمانی زبان مادری بیش از ۱۰۰ میلیون نفر است. از هر ده کتابی که در جهان منتشر میشود، یکی به زبان آلمانی نوشته میشود
Bonn ) بود . منطقه ی شرقی نیز که همسایه ی شوروی بود جمهوری دموکراتیک آلمان شد و آلمان شرقی نام گرفت . در سال 1961 دیوار برلین بنا نهاده شد ، به این منظور که اهالی آلمان شرقی به داخل خاک آلمان غربی نگریزند ، اریش هونکر دبیر کل حزب واحد سوسیالیست آلمان بود ، در حالیکه در شرق آلمان به دلیل واقع شدن کنار مرزهاس شوروی حزب کمونیست فعالیت می کرد ، در سال 1971 هوکنر به سبب اعتراضات داخلی از سمتش استعفا داد ، و تظاهرات های دموکراسی خواهانه ی مردم آلمان تا زمان به بار نشستنش در سال 1989 ادامه داشت ، در همین سال بود که دیوار برلین توسط مردم ویران شد ، و در سال 1990 دو آلمان بار دیگر به هم پیوست و آلمان واحد را تشکیل داد . دکتر هلموت کهل در سال 1982 صدراعظم شد ، در اول ژوییه ی سال 1994 رومن هرزوگ از کاندیداهای حزب کهل ( CDU ) توسط مجلس به سمت رئیس جمهور انتخال شد . هلموت کهل در 27 اکتبر 1998 گرهارد شرودر جانشین او شد ، در انتخابات برای انتخاب صدر اعظم در سال 2005 میلادی نیز خانم آنگلا مرکل جای شرودر را در سمت صدراعظم گرفت . در سال 2004 نیز انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد که هورست کوهلر با اکثریت آرا رئیس جمهور آلمان شد ، علاوه بر اینکه سمت رئیس جمهوری در آلمان مقامی تشریفاتی است و صدراعظم تصمیم گیرنده ی نهایی است . اقتصاد آلمان از قوی ترین اقتصادهای قاره ی سبز است . صادرات آلمان ، اتومبیل ، ماشین آلات صنعتی و کشاورزی ، مواد شیمیایی و فرآورده های کشاورزی است .
طبیعت
طبیعت آلمان بسیار متنوع است. سلسله کوههای بلند و گاه کمارتفاع با جلگههای مرتفع، تپهها، کوهپایهها و دریاچهها و دشتهای باز در کنار هم قرار گرفتهاند. آلمان از شمال تا جنوب به پنج ناحیهٔ بزرگ طبیعی تقسیم میشود.
سرزمینهای پست در شمال با دریاچه و تپهماهورها، با مراتع و باتلاقها و همچنین کشتزارهای حاصلخیز تا آستانهٔ ارتفاعات مرکزی دامن میگسترد. از جمله خلیجهای این منطقه میتوان از خلیج نیدرراین، خلیج وست فالی و زاکسن – تورینگی نام برد. نزدیک به سواحل دریای شمال تعداد زیادی جزیره وجود دارد مانند بورکوم، نوردرنی، سیلت و هلگولاند. در دریای بالتیک جزایر روگن، هیدنزه و خمارن قرار دارند. بخشی از سواحل دریای بالتیک شنی و مسطح و بخشی دیگر صخرهای و مرتفع است. میان دریای شمال و بالتیک زمینهایی با تپههای کم ارتفاع وجود دارند که «سوییس هولشتاین» نامیده میشوند.
رشتهکوههای میانه، شمال آلمان را از جنوب آن جدا میکند. درهٔ راین وسطی و مناطق پرنشیب هسن راههای طبیعی هستند که شمال و جنوب را به هم وصل میکنند. از جمله کوههای بخش مرکزی عبارتاند از هونزروک، ایفل، تانوس و وستروالد. در قلب آلمان کوههای هارتس قرار دارند. در شرق میتوان از جمله از جنگلهای بایرن، کوههای فیشتل و کوههای ارتس نام برد.
در حاشیه مناطق پست راین علیا، جنگل سیاه، اشپسارت و شوبیش آلب قرار دارند. مهمترین محور ارتباطی در مسیر شمال – جنوب راه خود را در دل درهای تنگ از میان کوههای راین شیفر میگشاید.
دامنهٔ کوههای آلپ در جنوب آلمان از تپه و ماهورها و ساحل دریاچههای بزرگ در جنوب و همچنین جلگههای وسیع شنی و تپههای بایرن سفلی و منطقهٔ کم عمق رود دانوب سر بر میکشد. شاخص طبیعت این منطقه باتلاقها، تپههای گنبدمانند و دریاچههایی همچون خیم و اشتارن برگ و دهکدههایی کوچک است.
سهم آلمان از سلسله جبال آلپ بین دریاچه بودن و برشتس*گاردن قرار دارد و بخش کوچکی از این رشته کوه به شمار میرود که محدود است به آلپهای آلگو، بایرن و برشتس*گاردن. در منطقهٔ کوهستانی آلپ دریاچههایی دلفریب همچون ***********گ در برشتس*گاردن و مناطق توریستی پرطرفداری مانند گارمیش*پاتن – **********شن و میتن*والد جلبنظر میکنند
آب و هوا
آلمان در منطقهٔ بادهای معتدل و خنک باختری میان اقیانوس اطلس و آب و هوای قارهای در خاور قرار گرفته است. دامنه تغییر دما در آن اندک است. ریزش باران در تمام فصول ادامه دارد. میانگین درجه حرارت در زمستان بین ۵/۱ درجه سانتیگراد در مناطق پست و منهای شش درجه در مناطق کوهستانی در نوسان است. میانگین دما در ماه ژوئیه بین ۱۸ درجه سانتیگراد در مناطق پست و ۲۰ درجه سانتیگراد در درههای محفوظ جنوب است. دشتهای پست اطراف راین با آب و هوایی ملایم، بایرن علیا با گاهگداری بادهای خشک و گرم از سمت جنوب، کوههای آلپ و منطقهٔ هارتس با بادهای تند، تابستانهایی خنک و زمستانهایی پر برف از این قاعده پیروی نمیکنند. این مناطق دارای آب و هوایی ویژه هستند.
اقتصاد
آلمان پس از امریکا و ژاپن سومین قدرت صنعتی جهان است. بهبود اقتصادی این کشور پس ازجنگ جهانی دوم «معجزه اقتصادی آلمان» خوانده شده است. صنایع مهم شامل الکتریکی، مکانیکی، مواد شیمیایی، منسوجات، غذایی و وسایل نقلیه است. صنایع سنگین و مهندسی در منطقه روهر، شیمیایی در شهرهای کنار رود راین و وسایل نقلیه موتوری در مراکز بزرگ ایالتی مانند اشتوتگارت تمرکز دارد. از آغاز دهه 1980، رشد کلانی در صنایع تکنولوژی پیشرفته روی داده است. آلمان بجز زغال سنگ معادن نسبتا کوچک سنگ آهن، بوکسیت، سنگ مس، نیکل ، قلع ، نقره ، پتاس و نمک ، ذخایر طبیعی نسبتا کمی دارد و شدیداً به واردات متکی است. عرضه نیروی کار با کمبود روبرو بوده است و تعداد زیادی «کارگر مهمان» (گاست اربایتر) بویژه از ترکیه و یوگسلاوی سابق به کار گرفته شده اند. از 1990 کمبود نیروی کار در غرب کشور با مهاجرت از شرق، جمهوری دموکراتیک آلمان سابق، نیز مواجه شده است. تعداد افراد شاغل در صنایع خدماتی نزدیک به دو برابر کارکنان صنعت تولیدی است. بانکداری و امور مالی از منابع مهم درآمد ارز خارجی است، و فرانکفورت یکی از مراکز اصلی امور مالی و تجاری در جهان است. اتحاد دو آلمان در اکتبر 1990 مشکل بزرگی را در پیش روی اقتصاد این کشور قرار داد. در گذشته جمهوری دموکراتیک آلمان دارای موفقترین اقتصاد در بین کشورهای عضو شورای همکاری متقابل کومکون بود، ولی بر حسب تولید، کیفیت، طرح، سوددهی و سطح زندگی در مقایسه با آلمان غربی عقب افتاده بود.
مردم
در آلمان حدود ۸۲٫۴ میلیون نفر زندگی میکنند. از این تعداد حدود ۹٫۲ میلیون نفر خاستگاه غیرآلمانی دارند که ۸٫۳ درصد از مجموع جمعیت آلمان را تشکیل میدهند. از نتایج این ترکیب جمعیت تنوعی است که مهاجرین ساکن آلمان، اقلیتهای قومی و همچنین مناطق و ایالتهای دارای سنتها و لهجههای متفاوت همه در آن سهم دارند.
ویژگیهای جمعیتی
پراکندگی جمعیت در آلمان بسیار ناهمگون است. حدود یک سوم جمعیت، یعنی ۲۵ میلیون نفر در ۸۲ شهر بزرگ زندگی میکنند و ۵۰٫۵ میلیون نفر در بخشها و شهرهایی که بین ۲٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ نفر جمعیت دارند. حدود ۶٫۴ میلیون نفر ساکن آبادیهایی با حداکثر ۲٫۰۰۰ نفر سکنه هستند. جمعیت برلین که از زمان اتحاد مجدد کشور به سرعت افزایش یافته در حال حاضر بیش از ۴/۳ میلیون نفر است. در منطقهٔ صنعتی راین و روهر، جایی که شهرها بدون مرزهای مشخصی به هم پیوستهاند، بیش از ۱۱ میلیون نفر ساکنند که معادل ۱۱۰۰ نفر در هر کیلومتر مربع است. این مناطق پرجمعیت در برابر مناطقی با تراکم جمعیت بسیار کم مانند بخشهای بزرگی از مارک- براندنبورگ و مکلن بورگ – فورپومرن قرار دارند.
آلمان در مجموع با میانگین تراکم جمعیت ۲۳۰ نفر در هر کیلومتر مربع از جمله پرتراکمترین کشورهای اروپاست که از ایالات قدیمی در غرب تا مناطقی که قبلاً جمهوری دموکراتیک آلمان نامیده میشدند تفاوت فاحشی را به نمایش میگذارد. در این ایالات جدید و شرق برلین تراکم جمعیت ۱۴۰ نفر در هر کیلومتر مربع است و در ایالات قدیمی این رقم به ۲۶۷ نفر میرسد. آلمان با ۹ تولد به ازای هر هزار نفر جمعیت در سال از جمله کشورهایی است که از پایینترین میزان زادوولد در جهان برخوردارند. کودکان بسیاری در میانسالی مادران پا به عرصه وجود میگذارند. زنان اغلب اولین فرزند خود را در آغاز دهه چهارم زندگی به دنیا میآورند و به ازای هر زن در حال حاضر بهطور متوسط ۴/۱ کودک وجود دارد. با این وجود جمعیت آلمان در سالهای اخیر ثابت مانده و کمبود زاد و ولد با ورود حدود ۳ میلیون مهاجر جبران شدهاست. میزان پایین زاد و ولد و افزایش میزان امید به زندگی (برای هر پسر تازه متولد ۴/۷۴ سال و هر دختر تازه متولد ۶/۸۰ سال) تأثیر مستقیم بر هرم سنی جمعیت دارد. سهم افراد بالای ۶۰ سال احتمالاً از ۲۳ درصد درحال حاضر به ۳۰ درصد در سال ۲۰۳۰ افزایش خواهد یافت و نسبت آن بخش از جمعیت که بهطور فعال به کار اشتغال دارد و بازنشستگان به تدریج به سود بخش اخیر تغییر مییابد.
خانواده هنوز به عنوان بهترین شکل زندگی مشترک ترجیح داده میشود. اکثریت بزرگی ازجمعیت در یک خانوار زندگی میکنند. تقریباً نیمی از جمعیت در یک خانواده سنتی شامل والدین و فرزندان زندگی میکنند. با این وجود گرایش به سمت خانواده کوچک و افزایش تعداد خانوار قابل مشاهدهاست. در شهرهای بزرگ از هر چهار نفر و در شهرهای کوچک و روستاها از هر هفت نفر، یک نفر تنها زندگی میکند. حدود ۴/۲ میلیون نفر، که اغلب آنان زن هستند، به تنهایی با فرزندان خود زندگی میکنند
مسائل اجتماعی
زبان آلمانی
آلمانی جزو گروه بزرگ زبانهای هند و ژرمنی است و در حوزهٔ زبانهای ژرمنی قرار میگیرد. این زبان با دانمارکی، نروژی و سوئدی و زبانهای هلندی و فلمی و همچنین انگلیسی هم خانواده است. در آغاز قرون وسطی تعداد کثیری زبانهای نوشتاری محلی وجود داشت. با گسترش ترجمه لوتر از انجیل، به تدریج یک زبان نوشتاری متحد که به طور عمده بر زبان دیوانی زاکس (مایسنر) استوار بود، جای خود را باز کرد.
در آلمان به لهجههای گوناگونی صحبت میکنند، اغلب از لهجه و تلفظ مردم آلمان میتوان به منشا محلی آنها پی*برد. چنانچه مثلاً یکی از اهالی مگلن بورگ و یک بایری هر کدام با لهجه خود با یکدیگر سخن بگویند، به سختی یکی سخن دیگری را خواهد فهمید. در ابتدا در سرزمین کنونی آلمان قبایل مختلفی مانند فرانکها، زاکسها، شوابها و بایریها زندگی میکردند. امروز این قبایل در هیبت اولیه خود دیگر وجود ندارند ولی سنتها و لهجههایشان در گروههای منطقهای به حیات خود ادامه داده است.
امروزه در اتریش، لیختن اشتاین، بخش بزرگی از سوییس، تیرول جنوبی (در شمال ایتالیا)، شلزویک شمالی (در دانمارک) و بخشهای کوچکی از بلژیک و لوکزامبورگ در امتداد مرز آلمان به زبان آلمانی تکلم میشود و زبان مادری به حساب میآید. همچنین اقلیتهای آلمانی در لهستان، رومانی و در کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق زبان آلمانی را حفظ کردهاند. آلمانی زبان مادری بیش از ۱۰۰ میلیون نفر است. از هر ده کتابی که در جهان منتشر میشود، یکی به زبان آلمانی نوشته میشود