توجه ! این یک نسخه آرشیو شده می باشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمی کنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : پاسارگــــــــاد
Borna66
09-12-2009, 01:41 AM
پاسارگاد اولین پایتخت سلسلهای امپراتوری هخامنشی بود که توسط کوروش دوم در قرن ششم قبل از میلاد ساخته شد. کاخهای آن، طرح باغها، هم چنین آرامگاه کوروش نمونههای برجستهای از اولین مرحلهٔ تکامل هنر و معماری سلطنتی هخامنشیان هستند، و یک گواهی استثنایی از تمدن ایرانی است.
http://pnu-club.com/imported/2009/09/874.jpg
ساختمان آرامگاه کوروش بزرگ در پاسارگاد
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعهای از آثار باستانی برجایمانده از دوران هخامنشی است که در ۷۰ کیلومتری شمال مرودشت در منطقهٔ پاسارگاد استان فارس واقع شدهاست.
این مجموعه دربرگیرندهٔ ابنیهای چون کاخ دروازه، پل، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آبنماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، استحکامات دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، آرامگاه کوروش بزرگ، محوطهٔ مقدس و تنگه بلاغی است.
این مجموعه، پنجمین مجموعهٔ ثبتشده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است که طی جلسه یونسکو که در تیرماه سال ۱۳۸۳ در چین برگزار شد به علت دارا بودن شاخصهای فراوان با صد در صد آرا در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید. هر اثر که در فهرست جهانی یونسکو جای میگیرد:طبق کنوانسیون میراث طبیعی و تاریخی باید از سوی کشور نگهدارندهٔ اثر مورد توجه ویژه قرار گیرد و انجام هرگونه اقدامی در به خطر افتادن آن ممنوع است.
پیشینه
سرزمین پارس زادگاه هخامنشیان بودهاست. خاندان پارس، که به رهبری کوروش دوم (که از ۵۲۹ تا ۵۵۹ پیش از میلاد سلطنت نمود) در سال ۵۵۰ پیش از میلاد، بر مادها پیروز شدند. بر پایهٔ سنت، کوروش دوم این منطقه را به پایتختی انتخاب کرد، زیرا در نزدیکی منطقهای بود که بر ایشتوویگو پادشاه ماد پیروز شد. این اولین پیروزی، پیروزیهای دیگری چون غلبه بر لیدی، بابل نو، و مصر را به دنبال داشت. امپراتوری هخامنشی بعداً توسط پسر او کمبوجیه (۵۲۲ تا ۵۲۹ پیش از میلاد) و داریوش اول (۴۸۶ تا ۵۲۱ پیش از میلاد) تحکیم و گسترش یافت. از کوروش در انجیل به عنوان آزادیدهندهٔ بابل و کسی که یهودها را از تبعید بازگردانده یاد شدهاست.
در ۷۰ کیلومتری جنوب پاسارگاد، داریوش بزرگ پایتخت نمادین خود شهر پارسه (شاعری یونانی این شهر را پرس پلیس نام نهاد) را بنیان نهاد. تا هنگامی که اسکندر از مقدونیه در سال ۳۳۰ پیش از میلاد امپراتوری هخامنشی را تسخیر کرد، پاسارگاد یک مرکز مهم سلسلهای باقی ماند. به گفتهٔ نویسندگان باستانی، مانند هرودوت و آریان (گزنفون)، اسکندر آرامگاه کوروش را محترم شمرده و آن را بازسازی نمود.
در دورههای بعدی، از تل تخت هم چنان بهعنوان یک دژ بهرهبرداری میشد، حال آن که کاخها متروک شده و از مصالح آن دوباره استفاده شد. از سدهٔ هفتم به بعد، آرامگاه کوروش به نام آرامگاه مادر سلیمان خوانده میشد، و به یک مکان زیارتی تبدیل شد. در سدهٔ دهم یک مسجد کوچک در گرد آن ساخته شد، که تا سدهٔ چهاردهم از آن استفاده میشد. این محوطه توسط مسافرین طی سدهها بازدید شده، که باعث از دست رفتن تدریجی اجزا گوناگون آن گشتهاست.
طبق نوشتههای هرودوت ، هخامنشيان از طايفهٔ پاسارگاديان بودهاند كه در پارس اقامت داشتهاند و سر سلسلهٔ آنها هخامنش بودهاست. نامدارترين رئيس اتحاديه قبائل پارس در نيمه قرن ٧ پ م چيش پيش دوم است كه تا سال 640 پ م رياست قبائل پارس را در دست داشت. او چيش پيش پور كوروش پور كمبوجيه پور چيش پيش پور هخامنش بود، كه همه شان رؤسای قبائل پارس بودند. اگر برای هر كدام از اينها حدود ٤٠ سال در نظر بگيريم، ميتوان گفت كه در زمانی كه پارسها در منطقهٔ پارسوای مذكور در سند آشوری (يعني سال 834 پ م ) اقامت داشتهاند، رياستشان در دست هخامنش بوده است.
هخامنشيان نام دودمانی پادشاهی در ايران پيش از اسلام است. پادشاهان اين دودمان از پارسيان بودند و تبار خود را به « هخامنش» می رساندند كه سركرده طايفهٔ پاسارگاد از طايفه های پارسيان بودهاست. هخامنشيان نخست پادشاهان بومی پارس و سپس آنشان بودند ولی با شكستی كه كوروش بزرگ بر ايشتوويگو واپسين پادشاه ماد وارد ساخت و سپس فتح ليديه و بابل پادشاهی هخامنشيان تبديل به شاهنشاهی بزرگی شد. از اينرو كوروش بزرگ را بنيانگذار شاهنشاهی هخامنشی میدانند.
به قدرت رسيدن پارسیها و سلسلهٔ هخامنشی (550-330 قبل از ميلاد) يكی از وقايع مهم تاريخ قديم است. اينان دولتي تأسيس كردند كه دنيای قديم را به استثنای دو سوم يونان تحت تسلط خود در آوردند. شاهنشاهی هخامنشی را نخستين امپراتوری تاريخ جهان میدانند. مهمترين سنگ نوشتهٔ هخامنشی از نظر تاريخی و نيز بلندترين آنها، سنگ نبشتهٔ بيستون بر ديواره كوه بيستون است. سنگ نوشتهٔ بيستون بسياری از رويدادها و كارهای داريوش اول را در نخستين سالهای حكمرانیاش كه مشكلترين سالها حكومت وی نيز بود. به طور دقيق روايت میكند. اين سنگ نوشته عناصر تاريخی كافی برای بازسازی تاريخ هخامنشيان را داراست و همچنين در سايت مذكور دربارهٔ شخصيت كوروش هخامنشی آمدهاست كه : همهٔ نشانهها بيانگر آنست كه هدف كوروش از جنگ و كشور گشایی ايجاد يك جامعهٔ جهانی مبتنی بر امنيت و آرامش و دور از جنگ و ويرانگری بودهاست. كوروش در لشكركشيها و پيروزيهايش با ملل مغلوب در نهايت بزرگواری رفتار كرد و عناصر حكومتي پيشين را مورد بخشايش قرار داده در مقامهايشان ابقا كرده مطيع و منقاد خويش ساخت. كوروش بزرگ با ايمان استواری كه به اهورامزدا داشت جهانگشايی را به هدف برقرار كردن آشتی و امنيت و عدالت و از ميان بردن ستم و ناراستی انجام ميداد و در فتوحاتش به حدی نسبت به اقوام مغلوب بزرگمنشی و مهر و عطوفت نشان دادهبود كه داستان رأفتش به همه جا رسيده بود.
شايان ذكر است که پاسارگاد نام يک آثار باستانی مشهور در منطقه بوده كه مورد علاقه و توجه جهانيان بويژه علاقهمندان به ميراث ملل میباشد،بر اين مبنا استانداری و وزارت كشور بعد از تصميم به ايجاد شهرستان در آن منطقه و برای برجسته نمودن و زنده نگه داشتن نام و ياد پاسارگاد در سطح ايران و جهان ترجيح داد نام پاسارگاد را بر شهرستان جديدالتأسيس قرار دهد»از طرف ديگر بانيان احداث مجموعهٔ پاسارگاد ، دولت هخامنشی بودهاست كه مسئولين محترم وزارت كشور و استانداری با تأسيس بخش هخامنش در برجستهتر نمودن آثار كوروش هخامنشی تلاش مضاعفی از خود نشان دادهاست چرا كه فرزندان هخامنش پس از كسب قدرت و تشكيل دولت مستقل نام دولت را به احترام رئيس قبائل پارس به نام هخامنش نامگذاری كردهاند و اين امر نشان دهندهٔ احترام و جايگاه بلند هخامنش در بين قبائل پارس بودهاست كه مسئولين محترم وزارت كشور و استانداری فارس با نكته سنجی و ظرافت تمام اين مسئله را مورد توجه قرار دادهاند.
مشخصات
شهر باستانی پاسارگاد نخستین پایتخت شاهنشاهی هخامنشی در قلب استان فارس، در دشت رودخانه پُلوار قرار دارد. نام شهر «اردوگاه پارس» دلالت از موقعیت مکانی شهر دارد. شهر توسط کوروش بزرگ (کوروش دوم) در سدهٔ ششم قبل از میلاد ساخته شد. محوطهٔ اصلی (۱۶۰ هکتار، حدوداً ۲٫۷×۰٫۸ کیلومتر) توسط یک منطقهٔ طبیعی بزرگ احاطه و محافظت شدهاست (حدوداً ۷۱۲۷ هکتار). محوطهٔ اصلی شامل این بناهای تاریخی است:
آرامگاه کورش بزرگ در جنوب؛
تل تخت (یا «تل تخت سلیمان»؛ سریر پادشاهی سلیمان) و استحکامات، واقع بر یک تپه در شمال محوطهٔ اصلی؛
مجموعهٔ سلطنتی در مرکز محوطهٔ اصلی، شامل بقایای: ساختمان دروازه (دروازه R)، تالار عمومی (کاخ S)، قصرمسکونی (کاخ P)، و باغ سلطنتی (چهار باغ).
در منطقهٔ شرق یک بنای کوچک قرار دارد(۱۶×۱۶ متر) که یک پُل تشخیص داده شدهاست. در شمال مجموعهٔ سلطنتی زندان سلیمان قرار دارد، یک برج سنگی، باحدوداً ۱۴ متر ارتفاع. تاریخ ساخت این بنا مشخص نیست.
محوطهٔ اصلی شامل منطقهٔ حفاریشدهاست، اما پایتخت باستانی منطقهای بسیار وسیعتر از این منطقه بوده و هنوز حفاری نشدهاست. در محوطهٔ حفاظتی اطراف، باقیماندههای دیگری نیز هستند: محدودهٔ مقدس (حدوداً ۵۵۰-۵۳۰ پیش از میلاد)، و محوطههای تل نوخودی، تل خاری، تل سه آسیاب، دوتلان، که برخی از اینها متعلق به ماقبل تاریخ هستند، همینطور مدرسه یا کاروانسرا (سده ۱۴ میلادی). در محوطهٔ حفاظتی همچنین پنج روستا وجود دارند که کشاورزان در آنها ساکنند.
Borna66
09-12-2009, 01:41 AM
آرامگاه کوروش
مهمترین اثر مجموعهٔ پاسارگاد، بنای آرامگاه کوروش کبیر است که پیشتر مشهور به «مشهد مادر سلیمان» بود. در سال ۱۸۲۰ پس از پژوهشهای باستانشناسی، هویت اصلی بنا به عنوان آرامگاه کوروش کبیر مشخص شدهاست و چون گوهری در میان دشت خودنمایی میکند. این آرامگاه حدوداً در ۵۳۰ تا ۵۴۰ قبل از میلاد از سنگ آهکی به رنگ سفید ساخته شدهاست. بنای آرامگاه میان باغهای سلطنتی قرار داشته و از سنگهای عظیم، که درازای بعضی آنها به هفت متر میرسد، ،ساخته شدهاست.
تخته سنگهای آرامگاه با بستهای فلزی، به هم پیوسته بوده، که بعدها آنها را کنده و بردهاند و اکنون جایشان به صورت حفرههایی دیده میشود که بیشترشان را تعمیر کردهاند.
بنای آرامگاه دو قسمت مشخص دارد:
سکویی ۶ پلهای که قاعده آن مربع مستطیلی به وسعت ۱۶۵ متر مربع است.
اتاقی کوچک به وسعت ۵/۷ متر مربع که سقف شیب بامی دارد و ضخامت دیوارهایش به ۵/۱ متر میرسد.
پایه بنا (۱۳٫۳۵×۱۲٫۳۰ متر) از شش لایه پلکانی تشکیل شدهاست، که از آنها اولی به بلندی ۱۷۰ سانتی متر، دومی و سومی ۱۰۴ سانتی متر، و سه عدد آخری ۵۷٫۵ سانتی متر هستند. ارتفاع کلی بنا در حدود ۱۱ متر است. در ورودی آرامگاه در سمت شمال غربی قرار داشته و ۷۵ سانتی متر پهنای آن است. این درگاه کوتاه نیز دارای دو در سنگی بوده که از بین رفتهاست.
خزانهٔ آرامگاه، در بالاترین نقطه، شکل یک خانهٔ شیروانی ساده با یک ورودی کوچک در غرب را دارد. تا حدود صد سال پیش باور بر این بود که این بنا آرامگاه مادر سلیمان باشد و در دورهٔ اتابکان در زمان آل بویه با استفاده از ستونهای باقی مانده از کاخهای باستانی مسجدی با نام «مسجد اتابکی» در گرد آن ساخته و یک محراب کوچک در خزانهٔ آرامگاه کندهکاری شد. در دههٔ ۱۹۷۰ بقایای مسجد پاکسازی شده و تکههای تاریخی به نزدیکی مکانهای اصلیشان بازگردانده شدند.
پس از کشته شدن کوروش در جنگ با سکاها یا ایرانیان شمالی، جسد وی را مومیایی کرده و درون تختی از زر نهاده و اشیای مهم سلطنتی و جنگی او را در کنار وی گذارده بودند. در حمله اسکندر مقدونی، یک شخص مقدونهای در این آرامگاه را شکسته و اشیای آن را تاراج کرده و کالبد را گزند رسانده بود.[نیازمند منبع]
در شیب سقف آرامگاه دو حفرهٔ بزرگ وجود دارد که برای سبک کردن سنگها و کم کردن از بار سقف ایجاد شدهاست و برخی اشتباها، جای نگهداری کالبد کوروش و همسر وی دانستهاند.
آرامگاه کوروش در همه دوره هخامنشی مقدس به شمار میآمده این امر باعث گردیده که در دوران اسلامی هم این تقدس حفظ شود، اما تعبیر اصلی بنا دیگر مشخص نبودهاست و از سوی دیگر مردم هم ساختن بناهای با عظمت سنگی را خارج از قوه بشری میدانستهاند و به حضرت سلیمان که دیوان را برای کارهای دشوار در خدمت داشتهاست، نسبت میدادهاند. به همین جهت آرامگاه کوروش را هم از بناهای آن حضرت میشمردند و آن را به مادر او نسبت میدادند و «مشهد مادر سلیمان» میخواندند.
استحکامات دفاعی تل تخت
این استحکامات با وسعتی در حدود ۸۰۰۰ متر مربع بر روی تپهای عظیم در انتهای شمالی پاسارگاد قرار دارند. استحکامات مذکور معماری چهار دوره را به خود اختصاص دادهاست :
ساختارهای سنگی؛ عموماً مربوط به دورهٔ اول هخامنشی.
ساختارهای خشتی؛ مربوط به دورهٔ دوم هخامنشی.
ساختارهای خشتی و سنگی؛ مربوط به دورهٔ سلوکی و اشکانی.
ساختاری خشتی، آجری و سنگی؛ مربوط به اواخر دورهٔ ساسانی.
ساختار اول (سنگی) به روش بنایی خشک و با استفاده از قالبهای بزرگ سنگی و یک شیوهٔ اتصالی بنام آناتیروسیس (Anathyrosis)، که تمدنهای آسیای صغیر در سدهٔ ششم میلادی با آن آشنا بودند، بنا شدهاست. نقشهٔ عمومی سکو یک متوازیالاضلاع با ابعاد تقریبی ۹۸×۷۹ متر و با تورفتگیهایی در کنارههای شمالی و جنوبی، است. ارتفاع اصلی آن تقریباً ۱۵ متر بودهاست. اولین مرحله از ساخت بنا توسط کوروش بزرگ انجام گرفته و با مرگ وی در سال ۵۳۰ قبل از میلاد متوقف شد. مرحلهٔ دوم در دوران داریوش بزرگ با استفاده از آجرهای خشتی (گلی) ساخته شد (۴۸۶ تا ۵۲۲ قبل از میلاد).
مجموعهٔ سلطنتی
این مجموعه در مرکز پاسارگاد قرار گرفتهاست واز تعدادی کاخ تشکیل شده که در اصل در محدوده مجموعهٔ باغها قرار دارند (معروف به «چهار باغ»). بدنهٔ اصلی کاخها از سالنهای ستوندار تشکیل شدهاست. تالار عمومی (کاخ S) حدوداً در سال ۵۳۹ پیش از میلاد ساخته شده. تالار ستوندار آن دو ردیف چهار ستونی دارد. پایهٔ ستونها از سنگ سیاه هستند (۱٫۴۳×۱٫۴۳ متر)، و بدنهٔ آنها از سنگ آهکی سفید است. پایه ستونها ۱٫۰۴ متر و بدنهٔ ستونها ۱۲٫۰۶ متر ارتفاع دارند. سرستونها از سنگ سیاه بودهاست. شواهدی موجوداست که سرستونها یک شیر مرکب، شاخدار و یالدار، را نشان میدادهاست. کاخ یک سرسرا در هر طرف داشتهاست. برخی از نقوش برجستهٔ درگاهها حفظ شدهاند، که پیکر انسان و دیوها را نشان میدهند. کاخ مسکونی کوروش دوم (کاخ P) بین سالهای ۵۳۰ تا ۵۳۵ پیش از میلاد بنا شدهاست. سالن ستوندار این کاخ (۳۱٫۱×۲۲٫۱ متر) پنج ردیف ستون و در هر ردیف شش ستون دارد، و سرسرای پر ابهت آن در جنوب شرقی به ابعاد ۷۵٫۵×۹٫۳ متر است.
کاخ دروازه در حدود شرقی محوطهٔ اصلی قرار دارد و شامل یک تالار ستوندار با نقشهٔ چهار ضلعی و ابعاد ۲۵٫۵×۲۸٫۵ متر است. این تالار ۸ ردیف ستون دارد. این تالار دو در ورودی اصلی در محور طولی کاخ و دو در فرعی در محور عرضی کاخ دارد.
در یکی از چار چوبهای دروازه، یک نقش برجستهٔ مشهور از یک پیکر انسان مانند که بالهایی دارد دیده میشود. این طرح که تنها نقش باقی مانده در کاخ دروازهاست، مردی را نشان میدهد که ریش انبوه و چهار بال که رو به مرکز تالار دارد.
کوشکهای (پاویلیونها) A و B که در شرق و جنوب باغ شاهی قرار دارند، احتمالاً دو ورودی به باغ سلطنتی بودهاند. از این دو، کوشک B بهتر حفظ شدهاست. این کوشک با ابعاد ۱۱٫۷×۱۰٫۱ متر از یک سکوی چهارضلعی از سنگهای آراسته تشکیل شدهاست.
آرامگاه کمبوجیه
آن چه از این بنا باقی مانده دیواری بلند به ارتفاع حدود ۱۴ و طول تقریبی ۷٫۵ متر است. این بنا به بنای کعبه زرتشت در نقش رستم شباهت دارد در حالی که از نظر قدمت، قدیمیتر و از نظر استحکام و فن ساخت نمایانگر اجرایی قویتر از بنای کعبه زرتشت است.
محوطه مقدس
این محوطه که در ۳ کیلومتری آرامگاه کوروش و در غرب مجموعه پاسارگاد واقع شدهاست شامل تپهای تاریخی و دو سکوی مجزای سنگی است. برخی از محققین اعتقاد دارند که سکوی سوم کشفنشدهای وجود دارد که تثلیث خدایان باستانی - اهوارامزدا، مهر و آناهیتا - را نمایشگر است.
کاروانسرای مظفری
در دورهٔ آل مظفر برای اسکان کاروانهای تجارتی و زیارتی که از مسیر جاده شاهی میگذشتند، کاروانسرایی با استفاده از سنگهای آورده شده از بناهای سلطنتی پاسارگاد به طرح چهار ایوانی در کنار آرامگاه کورش ساخته شده که امروزه بقایای دیوار و شالودهٔ آن قابل مشاهدهاست.
Borna66
09-12-2009, 01:42 AM
محوطه باستانی پاسارگاد در فاصله حدود 135 كیلومتری شیراز و در فاصله سه كیلومتری جاده آسفالته شیراز به آباده قرار دارد. دشتی كه پاسارگاد در آن واقع شده، به نام دشت مرغاب نامیده می شود و مساحتی تقریبا 20*15 كیلومتر و ارتفاعی حدود 1200 متر از سطح دریا دارد.
http://pnu-club.com/imported/2009/09/875.jpg
جاده منتهی به محوطه تاریخی پاسارگاد
به دلیل وجود رودخانه پلوار در این دشت؛ جلگه مرغاب همواره بارور و نشیمنگاه اقوام مختلف بوده است. پاسارگاد بر خلاف تصوری که در میان عامه مردم وجود دارد؛ تنها یک مقبره نیست، بلکه مجموعه ای است گسترده از کاخ ها و بناهای گوناگون که در تمام دشت پاکنده شده اند.
http://pnu-club.com/imported/2009/09/876.jpg
بخشی از محوطه تاریخی پاسارگاد
کاخ های پاسارگاد، 2500 سال پیش به دستور کوروش کبیر بنا شده است. آرامگاه کوروش، کاخ اختصاصی کوروش، نقش انسان بالدار، کاخ بار عام کوروش، کاخ تشریفات و ساختمان مذهبی (آتشکده) از ساخته های باقی مانده در این مجموعه تاریخی است.
http://pnu-club.com/imported/2009/09/877.jpg
بخشی از محوطه تاریخی پاسارگاد
اما شاید مهم ترین اثر و در واقع شناخته شده ترین اثر موجود در پاسارگاد همان مقبره کوروش کبیر باشد که به دستور خود او برای خاکسپاریش ساخته شده و بعد از 2500 سال همچنان پابرجا و استوار باقی مانده و همچون نشانه ای از عزت و عظمت ایران خودنمایی می کند. گستردگی بناها و کاخ ها بسیار زیاد بوده به نحوی که به نظر آنوبانینی برای بازدید از همه آنها به چندین ساعت زمان نیاز است، فاصله بناها از همدیگر در مقیاس کیلومتر بوده و به همین دلیل مسیرهای آسفالتی در میان کاخ ها پیش بینی شده که بازدیدکنندگان با اتلاف وقت کمتری موفق به بازدید محوطه شوند.
http://pnu-club.com/imported/2009/09/878.jpg
بخشی از محوطه تاریخی پاسارگاد
http://pnu-club.com/imported/2009/09/879.jpg
بخشی از محوطه تاریخی پاسارگاد
http://pnu-club.com/imported/2009/09/880.jpg
بخشی از محوطه تاریخی پاسارگاد
http://pnu-club.com/imported/2009/09/881.jpg
بخشی از محوطه تاریخی پاسارگاد
http://pnu-club.com/imported/2009/09/882.jpg
بخشی از محوطه تاریخی پاسارگاد
http://pnu-club.com/imported/2009/09/883.jpg
بخشی از محوطه تاریخی پاسارگاد
در پاسارگاد سه کتیبه از کوروش کبیر به یادگار مانده است که این محل را از این نظر نیز بی همانند می کند. بر سر آرامگاه کوروش در پاسارگاد سنگ نوشته ای هست که بر آن نوشته شده است: “ای انسان هرکه بخواهی باشی و از هر جا که می آیی بدان که من کوروش بنیانگذار امپراتوری ایران هستم. بر این توده خاکی که جسدم را پوشانیده است رشک مبر”.
Borna66
09-12-2009, 01:42 AM
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/9/9c/Pasargad_zendan_soleiman.jpg)
"زندان سلیمان", قسمتی دیگر از مجموعهٔ ویرانشده
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg این عکس تغییر سایز داده شده است. روی این جایگاه کلیک کنید برای دیدن عکس کامل. تصویر اصلی دارای اندازه 800x419 یا سنگینی میباشد 71کیلو بایت.http://pnu-club.com/imported/2009/09/884.jpg (http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cd/Pasargad_audience_hall.jpg)
بخشی از کاخ پاسارگاد
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg این عکس تغییر سایز داده شده است. روی این جایگاه کلیک کنید برای دیدن عکس کامل. تصویر اصلی دارای اندازه 800x470 یا سنگینی میباشد 66کیلو بایت.http://pnu-club.com/imported/mising.jpg (http://upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/2/2f/Pasargad_citadel.jpg)
Borna66
09-12-2009, 01:43 AM
http://pnu-club.com/imported/2009/09/885.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1383/05/217166533236129764431154897521103158180.jpg)
پیش از این كه شهر پاسارگاد در دشت مرغاب ساخته شود، این دشت از سابقه تمدنی سه هزار ساله برخوردار بود و روستاهایی چون تل نخودی، تل خاری(خری)، تل سه آسیاب و دو تولان ( دو تُلون) كه در هزاره چهارم و سوم پیش از میلاد، در آنها كشاورزی می شد، دارای رونق و شكوه ویژه ای بود. برخی از مورخان ذكر كرده اند كه كورش با شكست آستیاگس ( آستیاك ) در سال 550 پیش از میلاد، امپراتوری ماد را سرنگون كرد. او در میدان جنگی كه بر مادها پیروز شد، محلی را برای اقامت خود به عنوان پایتخت برگزید. این محل همین دشت مرغاب است.
http://pnu-club.com/imported/2009/09/886.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1383/05/24122226381608946190135223570426812853.jpg)
وجه تسمیه پاسارگاد
در مورد واژه پاسارگاد نظریات گوناگونی ابراز شده است: نخستین كسی كه در این زمینه اظهار نظر كرده، هردوت است كه از « پاسارگادی » به عنوان مهم ترین طایفه و عشیره پارسیان نام برده و هخامنشیان را برخاسته از این طایفه می داند. «كنت كورس» این واژه را به صورت « پارسه گَـَد » آورده است.اصولاً وجه اشتقاق این واژه در پارسی باستان مورد تردید است و پاسارگاد را « محل استقرار پارسیان » ، « زیستگاه پارسیان » ، « تختگاه پارسه » و « دژپارسیان » معنی كرده اند.
« هالُك » براساس گـِل نبشه های تخت جمشید معتقد است كه صورت ایلامی واژه پاسارگاد، بَتَركَتَ (Batrakata) بوده است. آثار باستانی پاسارگاد
http://pnu-club.com/imported/2009/09/887.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1383/05/1872122289925410214117220178736113818910711.jpg)
مجموعه آثار پاسارگاد در محوطه ای به پهنای دو و درازی سه كیلومتر گسترده است. همین گستردگی موجب شده كه « هنری فرانكفورت » اظهار نماید پاسارگاد مكان استقرار یك فرمانروای كوچ نشین بود.
این آثار از شمال به جنوب به پنج گروه زیر تقسیم می شوند:
1. صفه ( ایوان مسقف ) عظیم تل تخت یا تخت مادر سلیمان و باروی( دیوار) خارجی آن.
2. محوطه مقدس در شمال غرب آن.
3. ساختمان زندان.
4. مجموعه كاخ ها شامل محوطه چهار باغ با آب گذرها، حوضچه های سنگی و كاخ های پذیرایی یا بارعام، كاخ اختصاصی كوروش یا كاخ مسكونی، كوشك های الف و ب ، درگاه و پل.
5. آرامگاه كوروش در فاصله 5/1 كیلومتری كاخ ها. آثار باستانی پاسارگاد از لحاظ تاریخی به سه دوره ویژه تعلق دارند:
1. آثار پیش از تاریخ و پیش از دوره هخامنشی:ضمن كاوش های باستان شناسی در شمال آرامگاه كوروش، در صفه سنگی مشهور به تخت سلیمان، چند تكه سفال نقش دار و قسمتی از یك مجسمه سنگی از دوره ایلامی كشف شد.
2. آثار دوره هخامنشی:این آثار در برگیرنده ی كاخ پذیرایی كوروش ، كاخ اختصاصی كوروش ، كاخ شرقی با نقش برجسته انسان بال دار، صفه سنگی معروف به تخت مادر سلیمان ( تل تخت ) ، آب نماهای كاخ شاهی ، حوضچه های سنگی ، ویرانه برج سنگی ، بنای موسوم به زندان ، دژ پاسارگاد ، آتشكده پاسارگاد و آرامگاه كوروش.
3. آثار بعد از اسلام:این آثار شامل مسجد اتابكان كه در رمضان سال 621 ه. ق توسط « اتابك زنگی » ساخته شد ، كتبیه و محراب كنده شده در اتاق آرامگاه كوروش كه در همان زمان اتابك زنگی حجاری شد ، بنای اسلامی به نام مدرسه یا كاروانسرا درصد متری شمال آرامگاه كوروش كه آن را هم اتابك زنگی ساخته و اینك به صورت ویرانه درآمده است.
در سال 1328 شمسی یك قطعه سنگ از كتیبه ای كه روی آن جمله « السطان المطاع ابوالفارس » به خط ثلث زیبا حكاكی شده ، از زیر خاك بیرون آمد. با توجه به این كه ابوالفارس لقب « شاه شجاع مظفری » (759 تا 776 ه. ق) بود و چند سكه از وی نیز پیدا شد، نظر بر این است كه این پادشاه هم، ساختمان یا ساختمان هایی در پاسارگاد احداث كرده بود.
آرامگاه كوروش
http://pnu-club.com/imported/2009/09/888.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1383/05/2221941781791054769249198240146791221229.jpg)
آرامگاه كوروش بزرگ مهم ترین اثر مجموعه ی پاسارگاد كه در دوره ای به « مشهد مادر مقدس » مشهور بود، از سال 1820 به بعد به عنوان آرامگاه كوروش شناسایی شد. بنای آرامگاه میان باغ های سلطنتی قرار داشت و از سنگ های عظیم كه درازای بعضی از آنها به هفت متر می رسد ، ساخته شده است. تخته سنگ های آرامگاه با بست های فلزی به هم پیوسته بود. این بست ها بعدها سرقت شد ؛ هر چند بیشتر این آسیب ها بعدها ترمیم شد، اما جای خالی برخی از آنها به صورت حفره هایی در دل سنگ باقی مانده است.
http://pnu-club.com/imported/2009/09/889.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1383/05/157381041191192997243111492210156219134.jpg)
بنای آرامگاه از دو قسمت تشكیل شده است
:یكی سكویی شش پله است كه قاعده آن به شكل مربع مستطیل به وسعت 165 متر مربع است ودیگری اتاقی كوچك به وسعت 5/7 متر مربع با سقف شیب دار است كه ضخامت دیوارهایش به 5/1 متر می رسد. در ورودی آرامگاه با پهنای 75 سانتی متر در سمت شمال غربی بنا قرار دارد.پس از كشته شدن كوروش در جنگ با سكاها، جسد او را مومیایی كردند و در میان تخت زرینی نهادند و اشیای سلطنتی و جنگی او را در كنارش گذاشتند. این آرامگاه در حمله ی اسكندر مقدونی تاراج شد.
آرامگاه كوروش در تمام دوره هخامنشی مقدس به شمار می آمد. این تقدس در دوران اسلامی نیز به قوت خود باقی ماند و مردم از آنجا كه ساختن بناهای عظیم سنگی را خارج از قوت بشری می دانستند، ساخت آن را به حضرت سلیمان كه دیوها را برای انجام كارهای دشوار در خدمت خود داشت، نسبت دادند و آن را " مشهد مادر سلیمان" نامیدند.
http://pnu-club.com/imported/2009/09/890.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1383/05/202234072203194231481861962471861475125095.jpg)
كاخ دروازه انسان بال دار
http://pnu-club.com/imported/2009/09/891.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1383/05/131051251671022200301181731319448386992.jpg)
كاخ دروازه به وسعت 726 متر مربع در جنوب شرقی جلگه پاسارگاد واقع است. این بنا دارای تالاری به وسعت 586 مترمربع است ك سقف آن را هشت ستون به ارتفاع تقریبی 16 متر نگاه می داشت. زیر ستون ها به ابعاد 2×2 متر و به شكل مكعب دو پله ای و از سنگ سیاه ساخته شده كه به علت تخریب ، امروزه در پوششی از كاهگل حفاظت می شوند. وجود این زیر ستون های بزرگ نشان دهنده ی عظمت ستون های كاخی است كه هیچ اثری از آن باقی نمانده است.
این تالار دارای دو درگاه اصلی در سمت شمال غربی و جنوب شرقی و دو درگاه فرعی در سمت شمال شرقی و جنوب غربی بود. ارتفاع این درگاه ها 9 متر بود و امروزه تنها یكی از جرزهای درگاه شمال شرقی آن برجای مانده است. بر این جرز نقش انسانی با چهار بال در حال نیایش حجاری شده است. این نقش تا سال 1864 میلادی دارای كتیبه ای سه زبانه با مضمون « من ، كوروش شاه هخامنشی ام » بود. این كتیبه در سال های بعد از بین رفت. این كاخ شباهت بسیار با كاخ « دروازه ملت ها » در تخت جمشید دارد.
كاخ اختصاصی
http://pnu-club.com/imported/2009/09/892.jpg (http://www.tebyan.net/bigimage.aspx?img=http://img.tebyan.net/big/1383/05/5012122521220055322371267515324913938254177.jpg)
این كاخ در 1300 متری شمال غربی آرامگاه كوروش واقع است ، و 3192 متر مربع وسعت دارد. طرح و جزئیات معماری كاخ آن را به عنوان یك بنای اختصاصی معرفی می كند.بخش های مختلف این كاخ عبارت است از: یك تالار مركزی و دو ایوان در غرب و شرق و دو محوطه ی باز در شمال و جنوب. تالار مركزی دارای 30 ستون در 5 ردیف شش تایی بود و زیرستون های آن به صورت مكعب دو پله ای از سنگ سیاه و سفید تشكیل شده بود. ده جرز( دیوار اطاق و ایوان ، پایه ی ساختمان كه از سنگ و آجر سازند) آجری مكعب شكل نیز در دو سمت تالار وجود داشت.ایوان جنوب شرقی كاخ یا « ایوان تخت » ، دارای دو ردیف بیست تایی ستون بود. درست در مركز این ایوان و رو به باغ ، جایگاه تخت سنگی مشخص شده است كه احتمالا محل استقرار شاه بود.
در انتهای جنوب غربی این ایوان تنها جرز سنگی برجای مانده از این كاخ دیده می شود كه كتیبه ای میخی به زبان پارسی باستان، ایلامی و بابلی بر آن نقش شده كه ترجمه آن چنین است: « من هستم كوروش شاه هخامنشی ».
درگاه اصلی دیگر، تالار را به ایوان شمال غربی پیوند می دهد. این درگاه دارای نقشی از پادشاه و مستخدم چتردار یا مگس پران همراه اوست كه به بسیاری از نقوش تخت جمشید شباهت دارد.
كاخ بارعام
http://pnu-club.com/imported/2009/09/893.jpg
این كاخ در جایی بنا شده كه با كاخ های خصوصی فاصله داشته باشد. وسعت كاخ 2472 متر مربع و در محور شمال غربی – جنوب شرقی ساخته شده است. كاخ از چند بخش تشكیل شده است: یك تالار وسیع هشت ستونی به وسعت 705 متر مربع كه در مركز قرار دارد و از كف سازی آن تنها بخش كوچكی بر جای مانده است. ارتفاع این تالار از سقف ایوان های اطراف آن بیشتر بود و در دیوارهای بالایی آن روزنه هایی برای تابیدن نور به داخل تعبیه شده بود. از هشت ستون این تالار ، یك ستون هنوز پابرجاست. ارتفاع كنونی این ستون 10/13 متر است.
تالار مركزی از طریق چهار درگاه به چهار ایوان ارتباط می یابد. درگاه و ستون های ایوان ها از سنگ سیاه بود. درگاه شمال غربی كه راه ورودی بازدیدكنندگان است، با نقش پای انسان و عقاب به یك ایوان 16 ستونی ارتباط دارد. درگاه شمال شرقی نیز به بزرگ ترین ایوان كاخ كه 48 ستون داشت ، مرتبط بود.
درگاه جنوب شرقی كه در برابر ورودی كنونی قرار دارد، با نقش انسان و ماهی و گاو به یك ایوان 16 ستونی راه می یابد. در ایوان تنها یك جرز بر جای مانده كه یكی از كهن ترین كتیبه های خط میخی بر آن حك شده است. این كتیبه به سه زبان پارسی باستان ، ایلامی و بابلی نوشته شده و متن آن چنین است: « آدم كووِش خشایثی یه هخامنشی یه » یعنی ؛ من كوروش شاه هخامنشی ام.
برج سنگی معروف به زندان سلیمان
http://pnu-club.com/imported/2009/09/894.jpg
یكی از آثار بسیار زیبا كه به اوایل دوره هخامنشیان تعلق دارد، بنای چهارگوش برج مانندی است كه در دوران اسلامی به « زندان سلیمان » شهرت یافت. اكنون تنها یك دیواره از این بنا باقی مانده است. هر چند برخی این بنا را آتشگاه می شمارند، اما به احتمال زیاد این بنا مقبره كمبوجیه، پسر و جانشین كوروش است. ارتفاع برج ، نزدیك به 14 و قاعده آن 23/7×28/7 متر است كه بر سكویی سه پله ای قرار داشت. این برج شبیه "كعبه زرتشت" در نقش رستم است.
دیوارهای این برج از سنگ سفید مرمرنما ساخته شده كه برای تزیین تعداد زیادی حفره كوچك مستطیل شكل در ردیف های منظم و 10 حفره ی پنجره مانند به نام "پنجره كور" در اطراف آن كار شده است. این پنجره ها با سنگ سیاه قاب شده است. استحكامات تل تخت یا « تخت مادر سلیمان»
تل تخت كه در فاصله ی 2300 متری آرامگاه كوروش قرار گرفته حدود دو هكتار وسعت دارد و در اصل روی تپه ای بنا شده تا بر همه ی دشت مسلط باشد. ارتفاع تل تخت از كف دشت، 50 متر است. پس از صاف كردن تپه، بخشی را هم به طور مصنوعی به صورت یك محوطه سنگی بر آن افزوده اند كه در نتیجه فرم سكویی كثیر الاضلاع را یافته است.
آثار چهار دوره مختلف در این مجموعه شناسایی شده است:
آثار دوره نخست از زمان كوروش بزرگ:
این آثار شامل صفه عظیم سنگی است كه در سمت غرب و شمال غربی تپه از چند قسمت تشكیل شده است. دیواره بیرونی كه از بیست ردیف سنگ آهكی عظیم بنا شده، نمای تل تخت را تشكیل می دهد. اطراف این سنگ ها به شكل زیبایی تراش خورده و وسط آنها برجسته است.دیواره درونی پشت دیواره بیرونی قرار دارد و از لاشه سنگ های مسی رنگ تشكیل شده و بدون ملات، به گونه ای ماهرانه در هم قفل شده اند تا دیواره بیرونی و كف سازی بنا را حفاظت كنند.هسته ی بنا كه سطح درونی تپه و قسمت مركزی آن را تشكیل می دهد، جای ساختمان های روی تپه بود و همه از خشت و لاشه ساخته شده است. برای ورود به صفه سنگی دو راه پله در بخش شمال شرقی تعبیه شده بود كه بخش هایی از آن باقی است. این بخش در مجموعه پاسارگاد ، مرتفع ترین عمارت و به صورت قلعه ای مشرف بر دشت بود.
آثار دوره دوم مربوط به داریوش هخامنشی:
این آثار كه مربوط به سال های 500 تا 280 پیش از میلاد یعنی از زمان سلطنت داریوش هخامنشی تا آخر سلطنت سلوكوس اول است، شامل دژی محكم است كه با دیوارهای آجری و خشتی بر روی محوطه بنا شده و تغییراتی در مجموعه ی بالای صفه به وجود آورده اند.آثار دوره سوم:آثار این دوره كه بین سال های 280 تا 180 پیش از میلاد یعنی از زمان سلطنت آنتیوخوس اول تا آنتیوخوس چهارم ایجاد شده، همراه با تغییراتی در اتاق ها و راهروها است. این متعلقات در یك دوره طولانی به دست فراموشی سپرده شد و بدون استفاده ماند.
آثار دوره چهارم:
كه به سده های آغازین اسلامی تعلق دارد نشان می دهد این بخش دوباره مورد استفاده قرار گرفته و سپس مجدداً متروك مانده است.
Powered by vBulletin™ Version 4.2.2 Copyright © 2024 vBulletin Solutions, Inc. All rights reserved.