MIN@MAN
07-27-2009, 02:11 PM
پژوهشگران ايراني با ابداع روشي منحصر به فرد در دنيا توانسته اند گاز طبيعي و خام را به بنزين، سوخت جت و ديزل ( گازوئيل) با ارزش افزوده اي معادل ٥ برابربهاي گاز خام تبديل كنند. دكتر احمد توسلي مدير پروژه GTL و عضو هيئت علمي پژوهشگاه صنعت نفت با اعلام اين خبر به خراسان مي گويد: اين فناوري بي نظير در آمريكا و اروپا به نام ايران به ثبت رسيده است به اين ترتيب ايران مي تواند به جاي صرف هزينه زياد لوله كشي و صدور گاز خام كه سياست بسيار غلطي در دنياي صنعتي كنوني است، با سرمايه گذاري كم، محصولات ارزش افزوده اي را صادر كند كه علاوه بر سود سرشار و ارزآوري زياد براي كشور، اشتغال زايي را نيز به همراه دارد. به گفته وي، محققان ايراني با ساخت يك نانوكاتاليست كه به منزله قلب واحدGTL است، موفق به دستيابي به فناوري با بازدهي ٢ برابر نسبت به فناوري هاي قديمي كه در انحصار آمريكا و اروپا بوده است، شده اند.در قالب اين پروژه تحت عنوان GTL، گاز طبيعي به سوخت هاي مايع مثل بنزين، ديزل و سوخت جت تبديل مي شود.به گفته دكتر توسلي، از آنجا كه ما دومين دارنده ذخاير گاز طبيعي در دنيا هستيم و متاسفانه با صدور گاز خام در حقيقت منابع اين مرز و بوم را با كمترين بها در اختيار ديگران مي گذاريم، بنابراين تبديل گاز به يك محصول پر ارزش مانند گازوئيل و بنزين و سپس صدور آن مي تواند درآمد ارزي زيادي را نصيب كشورمان كند به طوري كه هر ٢٥٠ متر مكعب گاز در پروژه GTL تبديل به يك بشكه سوخت مايع مي شود.
مجري پروژه GTL مي گويد: توسعه فناوري اين پروژه داراي ٣ مرحله است كه مراحل آزمايشگاهي و نيمه صنعتي آن را پشت سر گذاشته ايم و در حال حاضر براي پياده سازي فاز صنعتي آمادگي كامل داريم. براي اجراي مرحله صنعتي نياز به دانش، فناوري و مهندسي ويژه آن داشته ايم كه با انجام آزمايش هاي متعدد و شبانه روزي به آن دست يافته ايم و براي اين كه نوع روش و فناوري اين پروژه به نام ايران ثبت شود در آمريكا اقدام به ثبت پتنت آن كرده ايم چرا كه ثبت يك فناوري حكم سند زدن آن را دارد به اين معنا كه هر شخص حقيقي يا حقوقي ديگري كه قصد استفاده از اين فناوري را دارد بايد از دارنده آن يعني ايران مجوز بگيرد. از سوي ديگر اگر اين فناوري با شيوه منحصر به فرد ايراني را در آمريكا ثبت نمي كرديم، فاقد مالكيت معنوي آن بوديم و هر شخص ديگري مي توانست با كپي برداري از آن استفاده كند. مسئله ديگري كه انجام فرآيند ثبت جهاني را ضروري مي كند، فراهم آمدن امكان فروش و صدور محصول به دست آمده از يك فناوري نوين است به اين معنا كه اگر فناوري جديد در مراكز معتبر جهاني ثبت نشده باشد، اجازه فروش محصول داده نمي شود. همچنين پتنت باعث مي شود مواد يا لوازم مورد نياز اين فناوري از كارخانه ها يا شركت هاي خارجي خريداري شود. گرفتن وام از سازمان ها يا بانك هاي معتبر نيز منوط به داشتن پتنت يك فناوري يا ابداع و نوآوري است. در حال حاضر معتبرترين پتنت در دنيا پتنت آمريكا و سپس با فاصله زيادي پتنت اروپاست بنابراين ما فناوري منحصر به فرد تبديل گاز به سوخت را هم در آمريكا و هم اروپا به ثبت رسانده ايم تا بر بي نظير بودن آن در جهان صحه بگذاريم.
در حال حاضر در دنيا فناوري نوين تلقي مي شود كه صاحب آن بتواند ثابت كند كه محصولات به دست آمده از آن ارزان تر و با كيفيت تر از محصولات موجود است و ما با مستندات ثابت كرديم كه فناوري ابداعي ما تمامي اين ويژگي ها را دارد.اين پروژه بسيار با اهميت است و هم بخش خصوصي و هم دولتي تمايل خود را براي سرمايه گذاري در آن اعلام كرده اند.
دكتر توسلي يادآور مي شود: در مقياس جهاني قيمت سوخت جت و گازوئيل از بنزين بيشتر است در حالي كه در كشور ما به خاطر يارانه دولتي عكس اين مسئله وجود دارد. بنابراين بهره برداري صنعتي از پروژه GTL، در سطح جهاني بسيار براي كشور ما سودآور خواهد بود.
مجري پروژه GTL در توضيح جزئيات بيشتر اين فناوري منحصر به فرد ايراني مي افزايد: كاتاليزور عامل بسيار مهمي در انجام فرآيند تبديل گاز به سوخت است در واقع كاتاليزور و راكتور قلب اين فرآيند را تشكيل مي دهد. هر چقدر كاتاليست فعال تر باشد به همان نسبت اندازه راكتور و ادوات جانبي آن كوچك تر مي شود و در نتيجه هزينه آن كاهش مي يابد.
بنابراين سرمايه گذاري اوليه به ازاي واحد وزن محصول پايين مي آيد، مابا استفاده از نانو تكنولوژي، كاتاليست نانو ساختاري يا يك نانوكاتاليست با عنوان IRCA2 ساختيم كه ٢ برابر فعال تر از كاتاليزور مشابه است بنابراين اندازه راكتور مورد نياز و هزينه نصب واحد GTL براي توليد يك محصول ثابت نصف مي شود.
در روش مشابه آمريكايي براي توليد يك بشكه محصول، ٢٥ كيلو كاتاليست مصرف مي شود در حالي كه ما ١٦ كيلو استفاده مي كنيم بنابراين قيمت تمام شده محصول با اين پروژه بسيار پايين تر مي شود. از سوي ديگر ما اين نانو كاتاليست را به گونه اي طراحي كرده و ساخته ايم كه بيشترين محصول را با بالاترين كيفيت توليد كند. برتري ديگر فناوري ايراني طول عمر كاتاليست ابداعي است .
دكتر توسلي يادآور مي شود: ميزان سرمايه گذاري اوليه براي توليد هر بشكه محصول ٢٥ هزار دلار است ولي بايد توجه داشت اين فناوري آن قدر به صرفه است كه يك سرمايه گذار پس از ٢ تا ٣ سال شاهد بازگشت ١٠٠ درصدي سرمايه خواهد بود.
در حالي كه در پالايشگاه هاي موجود كه داراي فناوري توسعه يافته اي هستند نرخ برگشت سرمايه تنها ١٥ درصد است يعني بيشتر از ٦ سال زمان لازم است تا پالايشگاه بازگشت سرمايه داشته باشد.
وي تاكيد مي كند: در حال حاضر در دنيا ٢ كارخانه كوچك با فناوري قديمي براي تبديل گاز به سوخت اقدام مي كنند كه اصلا قابل مقايسه با فناوري ابداعي پژوهشگران ايراني نيست.
چون با هر ٢٥٠ متر مكعب گاز با استفاده از فناوري GTL، يك بشكه محصول توليد مي شود و بهاي ٢٥٠ متر مكعب گاز در اروپا، ٦/٤٤ دلار است و ارزش يك بشكه محصول توليدي از فرآيند GTL حدود ٩/٨٩ دلار مي باشد يعني ارزش افزوده آن ٢ برابر مي شود. در حالي كه بهاي هر ٢٥٠ متر مكعب گاز در ايران ٨/١٧ دلار و ارزش جهاني محصول ٩/٨٩ دلار است بنابراين ٧٢ دلار سودآوري دارد.
دكتر توسلي اذعان مي دارد با پياده سازي اين پروژه ها علاوه بر توليد بنزين مورد نياز كشور، امكان صادرات نيز خواهيم داشت ما مي توانيم در كنار هر منبع گازي يك واحد GTL داشته باشيم. برنامه قطر توليد ٥١٠ هزار بشكه GTL در روز تا سال ٢٠١٠ است.
به عبارت بهتر قطر قصد دارد يك چهارم كل فروش نفت خام ايران، از GTL، محصول به دست آورد. بايد توجه داشت فناوري مورد استفاده قطر، همان فناوري قديمي آمريكايي است و چون منبع گازي قطر در خليج فارس با ايران مشترك است اگر ما هر چه زودتر براي بهره برداري صنعتي و توليد ارزش افزوده از گاز با پروژه GTL وارد عمل نشويم، ضرر زيادي متوجه ما خواهد شد. در حال حاضر سياست كشور لوله كشي و فروش گاز خام از اين طريق است كه سياست نادرستي است.
طاهره ساعدي
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
مجري پروژه GTL مي گويد: توسعه فناوري اين پروژه داراي ٣ مرحله است كه مراحل آزمايشگاهي و نيمه صنعتي آن را پشت سر گذاشته ايم و در حال حاضر براي پياده سازي فاز صنعتي آمادگي كامل داريم. براي اجراي مرحله صنعتي نياز به دانش، فناوري و مهندسي ويژه آن داشته ايم كه با انجام آزمايش هاي متعدد و شبانه روزي به آن دست يافته ايم و براي اين كه نوع روش و فناوري اين پروژه به نام ايران ثبت شود در آمريكا اقدام به ثبت پتنت آن كرده ايم چرا كه ثبت يك فناوري حكم سند زدن آن را دارد به اين معنا كه هر شخص حقيقي يا حقوقي ديگري كه قصد استفاده از اين فناوري را دارد بايد از دارنده آن يعني ايران مجوز بگيرد. از سوي ديگر اگر اين فناوري با شيوه منحصر به فرد ايراني را در آمريكا ثبت نمي كرديم، فاقد مالكيت معنوي آن بوديم و هر شخص ديگري مي توانست با كپي برداري از آن استفاده كند. مسئله ديگري كه انجام فرآيند ثبت جهاني را ضروري مي كند، فراهم آمدن امكان فروش و صدور محصول به دست آمده از يك فناوري نوين است به اين معنا كه اگر فناوري جديد در مراكز معتبر جهاني ثبت نشده باشد، اجازه فروش محصول داده نمي شود. همچنين پتنت باعث مي شود مواد يا لوازم مورد نياز اين فناوري از كارخانه ها يا شركت هاي خارجي خريداري شود. گرفتن وام از سازمان ها يا بانك هاي معتبر نيز منوط به داشتن پتنت يك فناوري يا ابداع و نوآوري است. در حال حاضر معتبرترين پتنت در دنيا پتنت آمريكا و سپس با فاصله زيادي پتنت اروپاست بنابراين ما فناوري منحصر به فرد تبديل گاز به سوخت را هم در آمريكا و هم اروپا به ثبت رسانده ايم تا بر بي نظير بودن آن در جهان صحه بگذاريم.
در حال حاضر در دنيا فناوري نوين تلقي مي شود كه صاحب آن بتواند ثابت كند كه محصولات به دست آمده از آن ارزان تر و با كيفيت تر از محصولات موجود است و ما با مستندات ثابت كرديم كه فناوري ابداعي ما تمامي اين ويژگي ها را دارد.اين پروژه بسيار با اهميت است و هم بخش خصوصي و هم دولتي تمايل خود را براي سرمايه گذاري در آن اعلام كرده اند.
دكتر توسلي يادآور مي شود: در مقياس جهاني قيمت سوخت جت و گازوئيل از بنزين بيشتر است در حالي كه در كشور ما به خاطر يارانه دولتي عكس اين مسئله وجود دارد. بنابراين بهره برداري صنعتي از پروژه GTL، در سطح جهاني بسيار براي كشور ما سودآور خواهد بود.
مجري پروژه GTL در توضيح جزئيات بيشتر اين فناوري منحصر به فرد ايراني مي افزايد: كاتاليزور عامل بسيار مهمي در انجام فرآيند تبديل گاز به سوخت است در واقع كاتاليزور و راكتور قلب اين فرآيند را تشكيل مي دهد. هر چقدر كاتاليست فعال تر باشد به همان نسبت اندازه راكتور و ادوات جانبي آن كوچك تر مي شود و در نتيجه هزينه آن كاهش مي يابد.
بنابراين سرمايه گذاري اوليه به ازاي واحد وزن محصول پايين مي آيد، مابا استفاده از نانو تكنولوژي، كاتاليست نانو ساختاري يا يك نانوكاتاليست با عنوان IRCA2 ساختيم كه ٢ برابر فعال تر از كاتاليزور مشابه است بنابراين اندازه راكتور مورد نياز و هزينه نصب واحد GTL براي توليد يك محصول ثابت نصف مي شود.
در روش مشابه آمريكايي براي توليد يك بشكه محصول، ٢٥ كيلو كاتاليست مصرف مي شود در حالي كه ما ١٦ كيلو استفاده مي كنيم بنابراين قيمت تمام شده محصول با اين پروژه بسيار پايين تر مي شود. از سوي ديگر ما اين نانو كاتاليست را به گونه اي طراحي كرده و ساخته ايم كه بيشترين محصول را با بالاترين كيفيت توليد كند. برتري ديگر فناوري ايراني طول عمر كاتاليست ابداعي است .
دكتر توسلي يادآور مي شود: ميزان سرمايه گذاري اوليه براي توليد هر بشكه محصول ٢٥ هزار دلار است ولي بايد توجه داشت اين فناوري آن قدر به صرفه است كه يك سرمايه گذار پس از ٢ تا ٣ سال شاهد بازگشت ١٠٠ درصدي سرمايه خواهد بود.
در حالي كه در پالايشگاه هاي موجود كه داراي فناوري توسعه يافته اي هستند نرخ برگشت سرمايه تنها ١٥ درصد است يعني بيشتر از ٦ سال زمان لازم است تا پالايشگاه بازگشت سرمايه داشته باشد.
وي تاكيد مي كند: در حال حاضر در دنيا ٢ كارخانه كوچك با فناوري قديمي براي تبديل گاز به سوخت اقدام مي كنند كه اصلا قابل مقايسه با فناوري ابداعي پژوهشگران ايراني نيست.
چون با هر ٢٥٠ متر مكعب گاز با استفاده از فناوري GTL، يك بشكه محصول توليد مي شود و بهاي ٢٥٠ متر مكعب گاز در اروپا، ٦/٤٤ دلار است و ارزش يك بشكه محصول توليدي از فرآيند GTL حدود ٩/٨٩ دلار مي باشد يعني ارزش افزوده آن ٢ برابر مي شود. در حالي كه بهاي هر ٢٥٠ متر مكعب گاز در ايران ٨/١٧ دلار و ارزش جهاني محصول ٩/٨٩ دلار است بنابراين ٧٢ دلار سودآوري دارد.
دكتر توسلي اذعان مي دارد با پياده سازي اين پروژه ها علاوه بر توليد بنزين مورد نياز كشور، امكان صادرات نيز خواهيم داشت ما مي توانيم در كنار هر منبع گازي يك واحد GTL داشته باشيم. برنامه قطر توليد ٥١٠ هزار بشكه GTL در روز تا سال ٢٠١٠ است.
به عبارت بهتر قطر قصد دارد يك چهارم كل فروش نفت خام ايران، از GTL، محصول به دست آورد. بايد توجه داشت فناوري مورد استفاده قطر، همان فناوري قديمي آمريكايي است و چون منبع گازي قطر در خليج فارس با ايران مشترك است اگر ما هر چه زودتر براي بهره برداري صنعتي و توليد ارزش افزوده از گاز با پروژه GTL وارد عمل نشويم، ضرر زيادي متوجه ما خواهد شد. در حال حاضر سياست كشور لوله كشي و فروش گاز خام از اين طريق است كه سياست نادرستي است.
طاهره ساعدي
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg