Borna66
07-23-2009, 01:29 AM
شايد بيشتر كاربران رايانه نياز به آشنايي با يك نرم‌افزار گرافيكي را حس كرده باشند. بيشتر ما دست كم با يكي از اين نرم‌افزارها آشنا هستيم. در اين مطلب با سه نرم‌افزار گرافيكي آشنا خواهيم شد.
فتوشاپ
نرم‌افزار فتوشاپ از دسته نرمافزارهايImage Editor است كه با استفاده از آن مي‌توان تصاوير را ويرايش و يا ايجاد كرد. اين نرم‌افزارتوسط شركتAdobe ساخته شده است. به كمك چند نرم‌افزارزيرمجموعه آن مي‌توان روي فيلم‌ها نيز ويرايش‌هايي را اعمال كرد ولي حوزه اصلي فعاليت فتوشاپ روي تصاوير است. فتوشاپ روي سيستم عامل ويندوز و مكينتاش قابل استفاده است.
همچنين نگارش‌هاي گوناگون اين نرم‌افزار تا نگارش دهم، در سيستم عامل لينوكس نيز با كمك ابزارهاي ميانه مانند (CrossOver) قابل استفاده است. آخرين نسخه رسمي اين نرم‌افزار، نسخه دهم آن است كه با اسم3 Adobe Photoshop CS شناخته مي‌شود و در 15 نوامبر2007 به بازار عرضه شد. در نسخه‌هاي اخير، اين نرم‌افزار همراه با نرم‌افزار ديگري به نام Adobe Imageready نصب مي‌شود كه يك نرم‌افزار توليد و ويرايش تصاوير متحرك است.
اگرچه در ابتدا فتوشاپ براي ويرايش عكس‌ها براي چاپ روي كاغذ طراحي شده بود، اما به خاطر تنوع ابزارهايي كه در اختيار كاربر مي‌گذارد، از فتوشاپ به طور فزاينده‌اي براي توليد و ويرايش عكس‌ها در فرمت‌هاي ديجيتال (به خصوص براي استفاده در وب) استفاده مي‌شود.
فتوشاپ همچنين با ديگر نرمافزارهاي شركت ادوبي براي ويرايش و ساخت انيميشن و لوح‌هاي فشرده ارتباط قوي دارد. فايل‌ها در فرمت اختصاصي فتوشاپ PSD مي‌توانند به نرمافزارهاي ديگر از قبيل Adobe Image Ready، Adobe Illustrator، Adobe Premiere، Adobe After Effects و Adobe Encore DVD صادر شوند و بالعكس، از آن‌ها به فتوشاپ وارد شوند. براي نمونه فتوشاپ CS (نسخه ) از ساخت منو و كليدهايي براي كار با DVD پشتيباني مي‌كند (كه بعدا در نرم‌افزار Adobe Encore DVD مورد استفاده قرار مي‌گيرند). از ديدگاه گرافيكي نرم‌افزار فتوشاپ توانايي كار با چندين نمونه رنگي را دارد، كه عبارت‌اند از نمونه‌هاي رنگي RGB ،LAB ،CMYK، سياه سفيد و غيره.
فتوشاپ قادر به خواندن و نوشتن پرونده‌هاي تصويري در قالب‌هايي از قبيل GIF،JPEG،PNG و غيره است. همچنين فرمت اختصاصي اين نرم‌افزارPSD نام دارد (مخفف Photoshop Document). شهرت فتوشاپ به اين دليل است كه فرمت PSD به صورت گسترده استفاده مي‌شود و تا حدي توسط نرمافزارهاي رقيب حمايت مي‌شود. فرمت PSB نسخه جديدتري از فرمت قبلي است كه براي فايل‌هايي با اندازه بيشتر از گيگابايت طراحي شده است.
فري هند
فري‌هند (FreeHand) برنامه‌اي رايانه‌اي براي ترسيم اشكال دوبعدي برداري (استفاده از اشكال هندسي اصلي مانند نقطه، خط، منحني و چندضلعي براي ساختن تصاوير) است كه بيشتر در نشر روميزي حرفه‌اي كاربرد دارد. فري هند براي دو سيستم عامل مكينتاش OS X و ويندوزدر دسترس است.
اين برنامه از جهت كاربرد و محيط كاربري و كاربران بسيار شبيه Adobe Illustrator است. سازنده اين نرم‌افزار از نسخه تا شركت آلتسيس (Altsys) بود كه بعدها امتياز آن را به آلدوس (Aldus) واگذار كرد. پس از ادغام آلدوس با شركت ادوبي به خاطر شباهت فري‌هند با ايلوستريتور ادوبي آن را به آلتسيس برگرداند. سپس ماكرومديا آلتسيس را خريد و نسخه و . (فقط ويژه سيستم عامل مكينتاش) و نسخه‌هاي بعدي تا را منتشر كرد. در سال ادوبي ماكرومديا را خريد و دوباره فري‌هند به ادوبي بازگردانده شد. جديدترين (يازدهمين) نسخه اين نرم‌افزار با نام FreeHand MX منتشر شد.
فري‌هند برنامه‌اي منعطف براي طراحي صفحات (به ويژگي از نسخه كه امكان كار با چند صفحه در يك پرونده به آن اضافه شد) همراه با امكانات گسترده براي ساخت اشكال برداري براي چاپ و صفحات وب است.
ماكرومديا از سال ديگر نسخه جديدي براي اين برنامه ارايه نكرد. عده‌اي دليل آن را توانايي زياد فايروركس (ديگر برنامه ماكرومديا) در انجام كارهاي مشابه فري‌هند مي‌دانند. پس از مالكيت ادوبي با توجه به توانايي و شباهت ايلوستريتور ترديدهايي براي ارايه نسخه جديد از سوي ادوبي وجود داشت؛ با اين حال ادوبي گفته است كه اين برنامه را متناسب با نيازهاي مشتريانش توسعه خواهد داد. در 15مي2007 شركت ادوبي بطور رسمي‌اعلام كرد كه ديگر اين برنامه را توسعه نخواهد داد و به راهكارهاي تبديل و كمك كاربران براي استفاده از نرم‌افزار ايلوستريتور خواهد پرداخت. بعضي از كاربران اين برنامه نگران هستند و اميدوارند كه ادوبي توسعه آن را ادامه دهد.
اما اين نرم‌افزاردر ايران بسيار محبوب و پر كاربرد است. البته اين برنامه هيچ‌گاه از فارسي يا زباني غيرازانگليسي پشتيباني نكرده است و با توجه به ظهور سيستم عامل و سخت‌افزارهاي جديد و توانايي فراوان مجموعه محصولات سريCS ادوبي از اين محصولات و وجود نسخه با پشتيباني فارسي اين سري، شايد به مرور از كاربران فري‌هند كاسته شود.
كورل
كورل دراو ( CorelDRAW) نرم‌افزار ويرايشگر گرافيكي بردار ويژه نشر روميزي است كه اولين بار توسط شركت Corel Corporation طراحي و به بازار عرضه شد. شركت كورل يكي از بزرگ ترين شركت‌هايي است كه در زمينه ايجاد برنامه‌هاي گرافيكي فعاليت دارد. اگر برنامه‌هاي اين شركت و شركت‌هاي ادوبي و مايكرومديا را در كنارهم قرار دهيم، اين دو بيش از درصد سهم گرافيك دو بعدي و نشر روميزي دنيا را بر دوش مي‌كشند. جديدترين (چهاردهمين) نسخه اين نرم‌افزار در 23ژانويه 2008 با نام CorelDRAW 6X به بازار عرضه شد. فايل‌هاي ساخته شده با هر ويرايش را تنها مي‌توان با همان نسخه نرم‌افزار و يا بالاترمشاهده كرد. ويرايش هر نرم‌افزاردر properties آن مشخص مي‌شود.
مهمترين و مشهورترين توليد اين شركت، كورل دراو (Corel draw) است. اما مسلما فقط توليد اين شركت نيست. به عنوان نمونه Corel Ventura همگام فري هند براي تركيب متن و گرافيك و توليد نشريات و بروشور و... استفاده مي‌شود، يا Corel Website Builder كه براي ايجاد صفحات وب به كار مي‌رود. شركت كورل به همراه اين نرم‌افزار، تعدادي نرم‌افزار كمكي قرار داده تا كاربران كورل از ساير برنامه‌ها تا حدود زيادي بي نياز شوند. اما به عقيده بسياري از كاربران، هر كدام از اين برنامه‌ها كاملند و به راحتي مي‌توانند به عنوان برنامه‌هايي مستقل و جدا گانه مطرح شوند.
اين برنامه‌ها عبارتند از: كورل فتوپينت (Corel photopaint) ،Corel R.A.V.E ، كورل تريس(Corel Trace).
اصول كار كورل بر مبناي بردار(vector) است. موضوعات(objects در كورل بر مبناي خط و نقطه، گره (node طراحي مي‌شوند كه در نتيجه اندازه و ابعاد در اين مدل مهم نيست؛ يعني در طرح‌هاي برداري resolution معني ندارد و تا هر ميزان كه مايل باشيد مي‌توانيد اندازه طرح را بدون تغيير كيفيت زياد كنيد.
كورل از نظر طراحي به خاطر دقت بالا بسيار مناسب است و طراحي شكل‌ها و نقشه‌هاي پيچيده در كورل به خاطر داشتن ابزار كاربردي و متنوع به سادگي انجام مي‌شود. كورل در بازار كار براي طراحي و آماده سازي نوشته و آرم‌هاي مختلف براي برش با دستگاه كاتر پلاتر كه اكثرا مورد استفاده شركت‌هاي تبليغاتي و تابلوسازي و برش شبرنگ است به كار گرفته مي‌شود. علاوه بر اين براي طراحي پوستر و كاتالوگ و كارت ويزيت وغيره در امور چاپي نيز مورد استفاده است. همچنين استفاده از templateها و صفحات آماده براي طراحي مجله‌ها و روزنامه‌ها، طراحي صفحات وب، طراحي پارچه در كارخانجات چاپ پارچه نيز رايج است.
از لحاظ امور چاپ كورل يك ويژگي بسيار مهم دارد كه آن هم به خاطر برداري بودن آن است. به اين معني كه نوشته‌ها و آرمها در چاپ بسيار دقيق و تميز بوده و در اصطلاح رنجه ندارد و لبه نوشته‌ها پله پله نمي‌شود كه براي رسيدن به اين منظور در برنامه اي مثل photoshop بايد اندازه و resolution بسيار زياد باشد كه خود مشكلاتي دارد.
در مقايسه بين كورل دراوو، Adobe Illustrator به عنوان دو رقيب، در عرصه گرافيك برداري البته به همراه فري هند، كورل دراو پيروز خواهد شد.
اما محيط Illustrator شباهت بسيار زيادي با فتوشاپ دارد. فقط دستورها وابزار تفاوت كرده است. اين نوع محيط براي كارهاي برداري با توجه به قابليت تغيير اندازه بسيار زياد اصلا مناسب نيست و البته در نوع دستورها ابزارها وغيره نيز باز كورل برتري دارد .
به عنوان مثال براي ترسيم مسير (به عنوان يكي از مهمترين وسايل براي طراحي برداري) درIllustrator خيلي نامأنوس و بسيار شبيه كشيدن مسير در فتوشاپ است.
فتوشاپ
نرم‌افزار فتوشاپ از دسته نرمافزارهايImage Editor است كه با استفاده از آن مي‌توان تصاوير را ويرايش و يا ايجاد كرد. اين نرم‌افزارتوسط شركتAdobe ساخته شده است. به كمك چند نرم‌افزارزيرمجموعه آن مي‌توان روي فيلم‌ها نيز ويرايش‌هايي را اعمال كرد ولي حوزه اصلي فعاليت فتوشاپ روي تصاوير است. فتوشاپ روي سيستم عامل ويندوز و مكينتاش قابل استفاده است.
همچنين نگارش‌هاي گوناگون اين نرم‌افزار تا نگارش دهم، در سيستم عامل لينوكس نيز با كمك ابزارهاي ميانه مانند (CrossOver) قابل استفاده است. آخرين نسخه رسمي اين نرم‌افزار، نسخه دهم آن است كه با اسم3 Adobe Photoshop CS شناخته مي‌شود و در 15 نوامبر2007 به بازار عرضه شد. در نسخه‌هاي اخير، اين نرم‌افزار همراه با نرم‌افزار ديگري به نام Adobe Imageready نصب مي‌شود كه يك نرم‌افزار توليد و ويرايش تصاوير متحرك است.
اگرچه در ابتدا فتوشاپ براي ويرايش عكس‌ها براي چاپ روي كاغذ طراحي شده بود، اما به خاطر تنوع ابزارهايي كه در اختيار كاربر مي‌گذارد، از فتوشاپ به طور فزاينده‌اي براي توليد و ويرايش عكس‌ها در فرمت‌هاي ديجيتال (به خصوص براي استفاده در وب) استفاده مي‌شود.
فتوشاپ همچنين با ديگر نرمافزارهاي شركت ادوبي براي ويرايش و ساخت انيميشن و لوح‌هاي فشرده ارتباط قوي دارد. فايل‌ها در فرمت اختصاصي فتوشاپ PSD مي‌توانند به نرمافزارهاي ديگر از قبيل Adobe Image Ready، Adobe Illustrator، Adobe Premiere، Adobe After Effects و Adobe Encore DVD صادر شوند و بالعكس، از آن‌ها به فتوشاپ وارد شوند. براي نمونه فتوشاپ CS (نسخه ) از ساخت منو و كليدهايي براي كار با DVD پشتيباني مي‌كند (كه بعدا در نرم‌افزار Adobe Encore DVD مورد استفاده قرار مي‌گيرند). از ديدگاه گرافيكي نرم‌افزار فتوشاپ توانايي كار با چندين نمونه رنگي را دارد، كه عبارت‌اند از نمونه‌هاي رنگي RGB ،LAB ،CMYK، سياه سفيد و غيره.
فتوشاپ قادر به خواندن و نوشتن پرونده‌هاي تصويري در قالب‌هايي از قبيل GIF،JPEG،PNG و غيره است. همچنين فرمت اختصاصي اين نرم‌افزارPSD نام دارد (مخفف Photoshop Document). شهرت فتوشاپ به اين دليل است كه فرمت PSD به صورت گسترده استفاده مي‌شود و تا حدي توسط نرمافزارهاي رقيب حمايت مي‌شود. فرمت PSB نسخه جديدتري از فرمت قبلي است كه براي فايل‌هايي با اندازه بيشتر از گيگابايت طراحي شده است.
فري هند
فري‌هند (FreeHand) برنامه‌اي رايانه‌اي براي ترسيم اشكال دوبعدي برداري (استفاده از اشكال هندسي اصلي مانند نقطه، خط، منحني و چندضلعي براي ساختن تصاوير) است كه بيشتر در نشر روميزي حرفه‌اي كاربرد دارد. فري هند براي دو سيستم عامل مكينتاش OS X و ويندوزدر دسترس است.
اين برنامه از جهت كاربرد و محيط كاربري و كاربران بسيار شبيه Adobe Illustrator است. سازنده اين نرم‌افزار از نسخه تا شركت آلتسيس (Altsys) بود كه بعدها امتياز آن را به آلدوس (Aldus) واگذار كرد. پس از ادغام آلدوس با شركت ادوبي به خاطر شباهت فري‌هند با ايلوستريتور ادوبي آن را به آلتسيس برگرداند. سپس ماكرومديا آلتسيس را خريد و نسخه و . (فقط ويژه سيستم عامل مكينتاش) و نسخه‌هاي بعدي تا را منتشر كرد. در سال ادوبي ماكرومديا را خريد و دوباره فري‌هند به ادوبي بازگردانده شد. جديدترين (يازدهمين) نسخه اين نرم‌افزار با نام FreeHand MX منتشر شد.
فري‌هند برنامه‌اي منعطف براي طراحي صفحات (به ويژگي از نسخه كه امكان كار با چند صفحه در يك پرونده به آن اضافه شد) همراه با امكانات گسترده براي ساخت اشكال برداري براي چاپ و صفحات وب است.
ماكرومديا از سال ديگر نسخه جديدي براي اين برنامه ارايه نكرد. عده‌اي دليل آن را توانايي زياد فايروركس (ديگر برنامه ماكرومديا) در انجام كارهاي مشابه فري‌هند مي‌دانند. پس از مالكيت ادوبي با توجه به توانايي و شباهت ايلوستريتور ترديدهايي براي ارايه نسخه جديد از سوي ادوبي وجود داشت؛ با اين حال ادوبي گفته است كه اين برنامه را متناسب با نيازهاي مشتريانش توسعه خواهد داد. در 15مي2007 شركت ادوبي بطور رسمي‌اعلام كرد كه ديگر اين برنامه را توسعه نخواهد داد و به راهكارهاي تبديل و كمك كاربران براي استفاده از نرم‌افزار ايلوستريتور خواهد پرداخت. بعضي از كاربران اين برنامه نگران هستند و اميدوارند كه ادوبي توسعه آن را ادامه دهد.
اما اين نرم‌افزاردر ايران بسيار محبوب و پر كاربرد است. البته اين برنامه هيچ‌گاه از فارسي يا زباني غيرازانگليسي پشتيباني نكرده است و با توجه به ظهور سيستم عامل و سخت‌افزارهاي جديد و توانايي فراوان مجموعه محصولات سريCS ادوبي از اين محصولات و وجود نسخه با پشتيباني فارسي اين سري، شايد به مرور از كاربران فري‌هند كاسته شود.
كورل
كورل دراو ( CorelDRAW) نرم‌افزار ويرايشگر گرافيكي بردار ويژه نشر روميزي است كه اولين بار توسط شركت Corel Corporation طراحي و به بازار عرضه شد. شركت كورل يكي از بزرگ ترين شركت‌هايي است كه در زمينه ايجاد برنامه‌هاي گرافيكي فعاليت دارد. اگر برنامه‌هاي اين شركت و شركت‌هاي ادوبي و مايكرومديا را در كنارهم قرار دهيم، اين دو بيش از درصد سهم گرافيك دو بعدي و نشر روميزي دنيا را بر دوش مي‌كشند. جديدترين (چهاردهمين) نسخه اين نرم‌افزار در 23ژانويه 2008 با نام CorelDRAW 6X به بازار عرضه شد. فايل‌هاي ساخته شده با هر ويرايش را تنها مي‌توان با همان نسخه نرم‌افزار و يا بالاترمشاهده كرد. ويرايش هر نرم‌افزاردر properties آن مشخص مي‌شود.
مهمترين و مشهورترين توليد اين شركت، كورل دراو (Corel draw) است. اما مسلما فقط توليد اين شركت نيست. به عنوان نمونه Corel Ventura همگام فري هند براي تركيب متن و گرافيك و توليد نشريات و بروشور و... استفاده مي‌شود، يا Corel Website Builder كه براي ايجاد صفحات وب به كار مي‌رود. شركت كورل به همراه اين نرم‌افزار، تعدادي نرم‌افزار كمكي قرار داده تا كاربران كورل از ساير برنامه‌ها تا حدود زيادي بي نياز شوند. اما به عقيده بسياري از كاربران، هر كدام از اين برنامه‌ها كاملند و به راحتي مي‌توانند به عنوان برنامه‌هايي مستقل و جدا گانه مطرح شوند.
اين برنامه‌ها عبارتند از: كورل فتوپينت (Corel photopaint) ،Corel R.A.V.E ، كورل تريس(Corel Trace).
اصول كار كورل بر مبناي بردار(vector) است. موضوعات(objects در كورل بر مبناي خط و نقطه، گره (node طراحي مي‌شوند كه در نتيجه اندازه و ابعاد در اين مدل مهم نيست؛ يعني در طرح‌هاي برداري resolution معني ندارد و تا هر ميزان كه مايل باشيد مي‌توانيد اندازه طرح را بدون تغيير كيفيت زياد كنيد.
كورل از نظر طراحي به خاطر دقت بالا بسيار مناسب است و طراحي شكل‌ها و نقشه‌هاي پيچيده در كورل به خاطر داشتن ابزار كاربردي و متنوع به سادگي انجام مي‌شود. كورل در بازار كار براي طراحي و آماده سازي نوشته و آرم‌هاي مختلف براي برش با دستگاه كاتر پلاتر كه اكثرا مورد استفاده شركت‌هاي تبليغاتي و تابلوسازي و برش شبرنگ است به كار گرفته مي‌شود. علاوه بر اين براي طراحي پوستر و كاتالوگ و كارت ويزيت وغيره در امور چاپي نيز مورد استفاده است. همچنين استفاده از templateها و صفحات آماده براي طراحي مجله‌ها و روزنامه‌ها، طراحي صفحات وب، طراحي پارچه در كارخانجات چاپ پارچه نيز رايج است.
از لحاظ امور چاپ كورل يك ويژگي بسيار مهم دارد كه آن هم به خاطر برداري بودن آن است. به اين معني كه نوشته‌ها و آرمها در چاپ بسيار دقيق و تميز بوده و در اصطلاح رنجه ندارد و لبه نوشته‌ها پله پله نمي‌شود كه براي رسيدن به اين منظور در برنامه اي مثل photoshop بايد اندازه و resolution بسيار زياد باشد كه خود مشكلاتي دارد.
در مقايسه بين كورل دراوو، Adobe Illustrator به عنوان دو رقيب، در عرصه گرافيك برداري البته به همراه فري هند، كورل دراو پيروز خواهد شد.
اما محيط Illustrator شباهت بسيار زيادي با فتوشاپ دارد. فقط دستورها وابزار تفاوت كرده است. اين نوع محيط براي كارهاي برداري با توجه به قابليت تغيير اندازه بسيار زياد اصلا مناسب نيست و البته در نوع دستورها ابزارها وغيره نيز باز كورل برتري دارد .
به عنوان مثال براي ترسيم مسير (به عنوان يكي از مهمترين وسايل براي طراحي برداري) درIllustrator خيلي نامأنوس و بسيار شبيه كشيدن مسير در فتوشاپ است.