salavati1
01-17-2017, 06:19 PM
فلزات گرانبها نسبت به درجه خلوصشان قيمت گذاري مي شوند و عيار سنجي در واقع تعيين ميزان خلوص اين فلزات است اين كار با كمك گرفتن از اسيدهاي قوي صورت ميگيرد و با توجه به اينكه واكنش طلا و نقره نسبت به يك اسيد متفاوت است لذا عيار سنجي آن دو نيز ازهم متفاوت خواهد بود اسيدهاي محك عموماً در بطري هاي شيشه اي كوچك نگهداري مي شوندكه انتهاي درپوش آنها يك ميله شيشه اي قرار دارد ميله را در مايع فرو مي برند با آن قطره اسيد را بر روي اثر طلا روي سنگ محك پخش مي كنند در عيار سنجي طلا زرگران از سنگ محك كه در واقع سنگ سياه رنگي به نام سنگ ليدي است اسبفاده مي كنند. این توضیحات برگرفته از آموزشگاه جواهر سازی (http://javahersazi.com/Course1.aspx) است .
سنگ ليدي را كه براي اين منظور استفاده خواهد شد قبلاً به صورت كامل صيقل مي دهند.لذا صاف بودن سطح آن بسيار مهم است.اين سنگ بايد داري يك ساختار هموژن ريز دانه و فاقد تخلخل باشد هربار كه از سنگ محك براي عيار سنجي استفاده مي شود براي پاك كردن اثر خطوط طلا از سنگ و استفاده دوباره از آب و سپس يك پارچه نرم براي خشك كردن آن استفاده مي كنندجالب توجه است كه بدانيم هيچ ماده مصنوعي يا سنگ ديگري نتوانسته است جايگزين سنگ ليدي به عنوان سنگ محك باشد براي تعيين عيار طلا غير از سنگ محك نيازمند نمونه هاي بسيار كوچكي از طلا با عيارهاي گوناگون هستيم طوري كه عيار نمونه هاي ذكر شده كاملاً براي ما معين باشد در واقع تعيين عيار طلا در روش سنتي توسط مقايسه اثر رنگ طلا نمونه با رنگ طلاي مورد نظر براي عيار سنجي انجام ميگيرد ابتدا طلايي كه مي خواهيم عيار آن را مشخص كنيم با حرك رفت و برگشتي بر روي سنگ محك به صورت جزئي و ناچيز سايش مي دهيم طوري كه اثري ناچيز از طلا برروي سنگ محك باقي بماند سپس اثر نمونه هاي طلا با عيار معيني را در كنار اثر طلاي مورد نظر ايجاد كرده و با قطره اي از تيزاب سلطاني بر روي اين خطوط زرد رنگ و مقايسه تغيير رنگ آن ها از تشابه رنگ طلا با يكي از نمونه ها عيار آن را مشخص مي كنند بديهي است كه اطمينان از عيار نمونه مورد نظر بسيار ضروري است تيزاب سلطاني را از مخلوط سه قسمت حجمي اسيد كلريدريك و يك قسمت حجمي اسيد نيتريك در ست مي كنند طلا را با عيار 18-17-16و.... مشخص مي كنند .لازم ذكر است كه با وجود دستگاه عيار سنجي بسيار دقيق هنوز روش سنتي عيار سنجي كارايي خوبي داشته و زرگران هنگام خريد طلا جات قديمي از مشتري عموماً همين روش سنتي تست عيارانجام داده و خريد مي كند بايد به اين نكته توجه نمود كه غلظت اسيدي تيزاب سلطاني ميتواند متفاوت باشد و حتي با افرودن بازهايي چون نمك مي توان آن را كنترل كرد كه براي تعيين عيارهاي پايين تر از آن كمك مي گيرند . در يك قطعه طلا كه مي تواند انگشتر ،دستبند ،و... باشد لحيم استفاده شده براي پايين آوردن نقطه ذوب عيار پايين تري نسبت به خود قطعه طلا داشته و زرگران نيز وقتي طلاي 750 مشتري را به قصد ذوب مي خرند مبلغ آن را با 735 محاسبه مي كنند كه اين كار توسط يك تناسب رياضي محاسبه مي شود.مثلاً 20گرم طلاي مارك 750را موقع خريد از مشتري معادل 6/19 گرم طلاي 750 محاسبه مي كنند كه البته اين عرف بازار است و جاي اشكالي بر آن نيست در تعيين عيار نقره به روش سنتي نيازي به سنگ محك يا نمونه هاي نقره نيست مصنوعات نقره در بازار ايران با عيارهاي مختلف ساخته و عرضه مي شوند از آنجا كه نقره نسبت به طلا از قيمت بسيار پايين تري برخوردار است انتخاب عيار مورد نظر براي ساخت يك وسيله بسته به كاربرد آن وسيله دارد عيار نقره عموماً بصورت درصدي از 100 سنجيده مي شود.
سنگ ليدي را كه براي اين منظور استفاده خواهد شد قبلاً به صورت كامل صيقل مي دهند.لذا صاف بودن سطح آن بسيار مهم است.اين سنگ بايد داري يك ساختار هموژن ريز دانه و فاقد تخلخل باشد هربار كه از سنگ محك براي عيار سنجي استفاده مي شود براي پاك كردن اثر خطوط طلا از سنگ و استفاده دوباره از آب و سپس يك پارچه نرم براي خشك كردن آن استفاده مي كنندجالب توجه است كه بدانيم هيچ ماده مصنوعي يا سنگ ديگري نتوانسته است جايگزين سنگ ليدي به عنوان سنگ محك باشد براي تعيين عيار طلا غير از سنگ محك نيازمند نمونه هاي بسيار كوچكي از طلا با عيارهاي گوناگون هستيم طوري كه عيار نمونه هاي ذكر شده كاملاً براي ما معين باشد در واقع تعيين عيار طلا در روش سنتي توسط مقايسه اثر رنگ طلا نمونه با رنگ طلاي مورد نظر براي عيار سنجي انجام ميگيرد ابتدا طلايي كه مي خواهيم عيار آن را مشخص كنيم با حرك رفت و برگشتي بر روي سنگ محك به صورت جزئي و ناچيز سايش مي دهيم طوري كه اثري ناچيز از طلا برروي سنگ محك باقي بماند سپس اثر نمونه هاي طلا با عيار معيني را در كنار اثر طلاي مورد نظر ايجاد كرده و با قطره اي از تيزاب سلطاني بر روي اين خطوط زرد رنگ و مقايسه تغيير رنگ آن ها از تشابه رنگ طلا با يكي از نمونه ها عيار آن را مشخص مي كنند بديهي است كه اطمينان از عيار نمونه مورد نظر بسيار ضروري است تيزاب سلطاني را از مخلوط سه قسمت حجمي اسيد كلريدريك و يك قسمت حجمي اسيد نيتريك در ست مي كنند طلا را با عيار 18-17-16و.... مشخص مي كنند .لازم ذكر است كه با وجود دستگاه عيار سنجي بسيار دقيق هنوز روش سنتي عيار سنجي كارايي خوبي داشته و زرگران هنگام خريد طلا جات قديمي از مشتري عموماً همين روش سنتي تست عيارانجام داده و خريد مي كند بايد به اين نكته توجه نمود كه غلظت اسيدي تيزاب سلطاني ميتواند متفاوت باشد و حتي با افرودن بازهايي چون نمك مي توان آن را كنترل كرد كه براي تعيين عيارهاي پايين تر از آن كمك مي گيرند . در يك قطعه طلا كه مي تواند انگشتر ،دستبند ،و... باشد لحيم استفاده شده براي پايين آوردن نقطه ذوب عيار پايين تري نسبت به خود قطعه طلا داشته و زرگران نيز وقتي طلاي 750 مشتري را به قصد ذوب مي خرند مبلغ آن را با 735 محاسبه مي كنند كه اين كار توسط يك تناسب رياضي محاسبه مي شود.مثلاً 20گرم طلاي مارك 750را موقع خريد از مشتري معادل 6/19 گرم طلاي 750 محاسبه مي كنند كه البته اين عرف بازار است و جاي اشكالي بر آن نيست در تعيين عيار نقره به روش سنتي نيازي به سنگ محك يا نمونه هاي نقره نيست مصنوعات نقره در بازار ايران با عيارهاي مختلف ساخته و عرضه مي شوند از آنجا كه نقره نسبت به طلا از قيمت بسيار پايين تري برخوردار است انتخاب عيار مورد نظر براي ساخت يك وسيله بسته به كاربرد آن وسيله دارد عيار نقره عموماً بصورت درصدي از 100 سنجيده مي شود.