زندگی نامه ادیب ترمذی

[غریب آشنا]

صابر ملقب به شهاب الدین ، فرزند اسماعیل ترمزی مشهور به ادیب صابر از شاعران قوی مایه سده ششم هجری است
اصالتش از شهر ترمذ واقع در شمال بلخ بود ولی بیشتر ایام را در مرو و بلخ و خوارزم گذرانید در اشعارش گاهی صابر و گاهی ادیب تخلص می کند
شعر صابر ز بحر خاطر و طبع -غصه در و رشک مرجان است
اینک ادیب از سر اخلاص و اعتقاد- با انکه نیست صنعت او شعر و شاعری
از گفته او چنین بر می آید که جز شاعری سمنت دیگری نیز داشته است . ادیب صابر از سخنسرایان و استادان بزرگ عصر خود شمرده می شد و در دربار سنجر سلجوقی بسیار گرامی بود
گویند سلطان سنجر اورا به خوارزم فرستاد تا در ظاهر علاء الدوله اتسز خوارزمشاه را مدح کند ولی در باطن از چگونگی کار اتسز ف سنجر را آگاه سازد در این هنگام اتز دو نفر را برای کشتن سنجر نهانی به مرو روانه ساخت
ادیب صابر از روی اخلاص و ارادتی که نسبت به سنجر داشت صورت واقعه را به وسیله پیر زنی به سلطان گزارش داد. سنجر آن دونفر را گرفته کشت . چون استز از این گزارش مطلع گردید به انتقام خون انها دست و پای ادیب را بسته به جیحون انداخت در حدود سال 522 - 538 هجری -
از شعرای معاصر وی ، انوری ، امیر معزی ، مسعود سعد سلمان ، خاقانی شروانی ، سنایی و دیگران را میتوان نام بردو برخی گویندگان او را به استادی ستوده اند
رشید و طواط نخست با ادیب رابطه نزدیکی داشت ولی بعد او را هجو گفته است- ادیب در قصیده سرایی دستی قوی دارد و در این فن بیشتر از شیوه فرخی پیروی می کند
دیوان اشعار وی با بیش از شش هزار بیت چاپ شده و در دسترس است



منبع : مردان پارس - بزرگان سرزمین پارسزندگی نامه ادیب ترمذی


مستندات : دویست سخنور اثر علی نظمی