نگراني کارشناسان نسبت به تغيير الگوي انتقال ايدز

[ttrasn]

کاهش خزنده سن ايدز در کشور

وقتي مسئولان رسمي وزارت بهداشت از رشد ۱۰ برابري انتقال جنسي ايدز و شيوع ۲۰ درصدي آن در موارد جديد و آمار تخميني ۱۰۰ هزار مبتلا سخن مي گويند، معلوم است که بايد نگران بود.ويروس نقص سيستم ايمني بدن يا HIV عامل بيماري ايدز را تقريباً همه مي شناسند و از راه هاي انتقال چهارگانه آن از طريق مادر آلوده به جنين، انتقال از طريق خون آلوده، سرنگ مشترک به خصوص در بين معتادان و رابطه جنسي آگاهي دارند.ويروسي که بعد از ورود به بدن مدتي پنهان مي ماند و تا مدتي- گاه چندين ماه- از طريق آزمايش هاي معمول خون تشخيص داده نمي شود و بعد از آن هم ممکن است سال ها طول بکشد تا علايم بيماري آشکار شود( ورود به مرحله بيماري ايدز) و فرد مبتلا که HIV مثبت خوانده مي شود، در تمام اين مدت در جامعه، فردي سالم به نظر مي رسد و ممکن است ويروس را به فرد ديگري به ويژه از طريق رابطه جنسي انتقال دهد. به گزارش فارس مهم ترين نگراني در زمينه شيوع بيشتر ايدز در کشور، انتقال آن از طريق رابطه جنسي است که به ويژه به علت بالارفتن سن ازدواج، جوان بودن جمعيت کشور، نارضايتي جنسي در خانواده، وجود روابط جنسي نامتعارف خارج از حريم خانواده، بايد آن را جدي گرفت، زيرا دوران انکار به سر رسيده است.



آمار ايدز در کشور

آمارهاي رسمي کشور از روشن شدن چراغ قرمز کاهش سن ابتلا به ايدز در کشور حکايت دارد، کارشناسان حوزه سلامت از اين موضوع ابراز نگراني مي کنند و معتقدند که سن ابتلا به ايدز در ايران به زير ۲۰ سال رسيده است؛ به طوري که از زمان بروز اولين مورد ايدز در ايران در کودک هموفيلي در مرکز طبي کودکان در سال ۱۳۶۵ تا ابتداي امسال، ميزان بروز HIV/AIDSدر سنين صفر تا ۴ سال ۱۶۰ مورد، ۵تا۱۴ سال ۱۴۴ مورد و ۱۵تا۲۴ سال ۲هزار و ۳۷۹ مورد بوده است؛ اين در حالي است که اين آمار تنها مربوط به موارد شناسايي و ثبت شده بيماري است و تخمين ها بر آن است که ۴تا۵ برابر موارد ثبت شده اين بيماري، هنوز شناسايي نشده است.



ابتلاي زنان ۱۰برابر شده است

در اين ميان موضوعي که نگراني دست اندرکاران حوزه سلامت را برانگيخته، افزايش ابتلاي زنان و همچنين تغيير الگوي انتقال بيماري و نگراني از بروز موج سوم ايدز به دليل ارتباطات جنسي محافظت نشده است؛ زيرا جمعيت کنوني کشور جمعيتي جوان است. خطر افزايش استفاده از روانگردان ها و تاثير غيرمستقيم آن در ارتباطات جنسي ناسالم بر شدت اين نگراني ها مي افزايد. به طوري که به گفته دکتر مرداني در مقايسه با ۱۰ سال گذشته ميزان ابتلا در زنان حدود ۱۰ برابر افزايش داشته است و زنان بيش از مردان به اين بيماري دچار شده اند. وي معتقد است اين موضوع گواه آن است که راه انتقال HIV/AIDSدر حال تغيير از سمت استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزريقي به طرف انتقال جنسي است و آن را خطري براي نوجوانان و جوانان به عنوان قشر غالب جمعيت کنوني کشور مي داند.دکتر مرضيه وحيد دستجردي نيز از همان ماه هاي ابتدايي که سکان هدايت وزارت بهداشت را در دست گرفت، ايدز در کشور را به «آتشفشاني خاموش» تعبير کرد و در زمينه تغيير الگوي انتقال آن و افزايش موارد در زنان هشدار داد. وي مي گويد: « هر چند رشد تزريقي ايدز را تقريباً در کشور کنترل کرده ايم اما رشد انتقال ايدز از طريق جنسي خيلي بيشتر شده است.»وزير بهداشت همچنين نسبت به انتقال ايدز از طريق زنان روسپي هشدار داد و گفت: هر فرد به ويژه زنان خياباني مي تواند به طور متوسط پنج نفر را مبتلا کند و اگر روند رشد ايدز از طريق روابط جنسي ناسالم ادامه يابد، در آينده با مشکل مواجه خواهيم شد.



افراد در معرض خطر

مرداني همچنين انجام آزمايش HIV/AIDSرا براي برخي افراد ضروري مي داند و تاکيد مي کند: «افرادي که به نوعي طي ۲۰ سال گذشته به دنبال تصادف، زايمان هاي مشکل و... تزريق خون داشته اند، افرادي که حتي يک بار اعتياد تزريقي داشته اند و از سرنگ مشترک استفاده کرده اند، هر کسي که به نوعي مدتي در زندان اقامت داشته، هر فردي که به دليل بيماري هايي نظير تالاسمي، کم خوني، هموفيلي و... مجبور به تزريق خون و فرآورده هاي خوني است، افرادي که مسافرت هاي خارجي متعدد دارند به ويژه جواناني که به کشورهايي نظير تايلند و... مسافرت کرده و رابطه جنسي مشکوک داشته اند و تمام افرادي که در خارج از حريم خانواده رابطه جنسي مشکوک داشته و از وسايل بهداشتي استفاده نکرده اند، لازم است داوطلبانه براي آزمايش HIV/AIDS اقدام کنند.»وي همچنين مي گويد: «افرادي که بيماري ناشناخته دارند و با کاهش وزن، ضعف، بي حالي، تب با منشاء ناشناخته و بزرگي غدد لنفاوي ناحيه گردن (براي مدت طولاني) روبه رو هستند، بهتر است آزمايش HIV/AIDS دهند.»از اين موارد که بگذريم، بايد علاوه بر ارائه آمار و انعکاس هشدارهاي مسئولان و کارشناسان، درباره ماهيت مبارزه با بيماري و راهکارهاي آن نکاتي را عنوان کنيم.



نقش رسانه ها و صاحبان فکر در مبارزه با ايدز

ايدز در کشور ما فقط يک موضوع در حوزه بهداشت و سلامت نيست بلکه يک موضوع اجتماعي است و از آن جا که بيشتر مردم آن را يک موضوع مرتبط با رابطه جنسي مي دانند، در هاله اي از تابو و مسائل بيان نشده قرار گرفته است. دکتر عليرضا شريفي يزدي جامعه شناس خانواده و عضو پژوهشگاه تعليم و تربيت با بيان اين مقدمه به خراسان مي گويد: مبارزه با ايدز را نمي توان فقط از طريق مبادي رسمي پيگيري کرد؛ در واقع تمام ارکان جامعه بايد در آن دخيل باشند. مردم تحت تاثير اين اقشار قرار دارند و از آن ها الگوبرداري مي کنند. چنان چه اين مراجع فکري وارد اين حوزه شوند، مي توانند اين بحث را به خوبي جا بيندازند. در ميان اقشار مختلف جامعه امروز ايران، روحانيون و ائمه جماعات از يک سو و هنرمندان و ورزشکاران از سوي ديگر مي توانند در حيطه ايدز تابوشکني کنند. در ميان دسته اي از جوانان دارندگان رتبه اول کنکور و مدال آوران المپيادهاي علمي نيز مي توانند در اين زمينه بسيارموثر باشند.علاوه بر اين رسانه هاي تصويري به ويژه تلويزيون با موج سازي و آماده کردن افکار عمومي، مي توانند زمينه مبارزه با ايدز را آماده کنند. استمرار در آموزش و مکلف کردن صداوسيما به آموزش دائمي و هميشگي مبارزه با ايدز نيز نکته اساسي است.شکي نيست که تلويزيون با تبليغات فراوان و با شيوه هاي هنري و ابتکاري، مي تواند حجم گسترده اي از مردم را پوشش دهد و در گذر زمان اين اطلاع رساني فراگيرتر مي شود. همچنين مشارکت انجمن اوليا و مربيان در اين حوزه به منظور اطلاع رساني به والدين بسيار حائز اهميت است.دکتر شريفي با اشاره به اين که متاسفانه ما عادت به کتمان کردن مشکلات داريم، تصريح مي کند: چند سال است که ابتلا به ايدز از طريق سرنگ مشترک به سمت انتقال به شيوه جنسي تغيير پيدا کرده است و از آن جا که آموزش بهداشت مسائل جنسي نه در خانواده، نه در سيستم آموزشي و نه در سيستم دانشگاهي جايگاهي ندارد تابو محسوب مي شود.



باشگاه HIV مثبت

در باشگاه HIV مثبت به مبتلايان خدماتي همچون مشاوره هاي درماني و روان شناسي، کلاس هاي مهارت هاي زندگي، کمک هزينه هايي براي تامين معيشت و... ارائه مي شود.تعداد مراجعه کنندگان به اين باشگاه که براي آن ها پرونده ثبت شده است، ۱۱۸ نفر است که اغلب مبتلايان ترجيح مي دهند براي دريافت خدمات هيچ نامي از آن ها ثبت نشود.عليزاده يکي از مسئولان اين باشگاه ادامه مي دهد: چندي پيش اغلب مراجعان ما را مرداني تشکيل مي دادند که علت ابتلاي آن ها اعتياد تزريقي بود اما متاسفانه در حال حاضر تعداد مراجعان زن که از طريق رابطه جنسي مبتلا شده اند، افزايش يافته است؛ ضمن اين که لزوماً اين روابط جنسي نامشروع نبوده است و اغلب از طريق همسري که سابقه زندان و تزريق مشترک را داشته، مبتلا شده اند.به نقل از ايسنا به گفته اين کارشناس، باشگاه هاي HIV مثبت نتوانستند با زمان جلو بروند، زيرا در حال حاضر تعداد افراد از قشر متوسط و مرفه که مبتلا مي شوند نيز افزايش يافته است و باشگاه ها ديگر تنها به معتادان کارتن خواب مبتلا به HIV خدمات نمي دهند؛ ضمن اين که اين افراد ترجيح مي دهند مراجعه نکنند تا به آنان انگ معتاد زده نشود.به گفته اين کارشناس ارشد باشگاه HIV مثبت بيشتر مراجعان به اين باشگاه را مردان ۲۵تا۴۰ ساله تشکيل مي دهند، ضمن اين که اغلب مراجعان در مرحله HIV هستند، اما تعداد مراجعاني که در مرحله ايدز هستند نيز کم نيست.