سنتز نانوجاذب جيوه استاندارد در اهواز

[fr.chemi3t]

با اصلاح ساختاری نانوذرات مغناطیسی اکسید آهن، نانوذرات حذف‌کننده جیوه از محیط‌های آلوده، به دست پژوهشگران دانشگاه شهید چمران اهواز تهیه شدند. این نانوذرات توانایی کاهش مقدار جیوه به کمتر از مقدار اعلام شده به‌وسیله‌ی سازمان جهانی بهداشت را در زمان‌های کوتاهتر داراست.

حذف مواد آلی و غیرآلی سمی از محیط زیست یکی از دغدغه‌های بسیار مهم دوستداران محیط‌‌زیست است. جیوه در رديف یکی از فلزات بسیار سمی برای محیط زیست و انسانها قرار دارد. از مهمترین منابعی که این ماده سمی را وارد محیط زیست می‌کند می‌توان به باتری‌ها، تولیدات رنگی، بازیافت روغن‌ها و... اشاره کرد. همچنین در اثر واکنش باکتری‌های موجود در آب با جیوه، تولید متیل جیوه می‌شود که ماده‌ای بسیار سمی و قابل جذب برای بدن انسان‌هاست.

در کنار این آلودگی‌های موادی، که مستقیماً مورد استفاده انسانها قرار می‌گیرد، این ماده سمی باعث آلودگی محیط زیست جانوران دیگر نیز می‌شود. از این رو پاکسازی محیط زیست و منابع آبی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

دکتر هوشنگ پرهام با همکاری دکتر بهروز زرگر و روح‌الله شیرعلیپور (دانشجوی دکتری شیمی) از دانشگاه شهید چمران اهواز با استفاده از ترکیب 2-مرکپتوبنزوتیازول و نشاندن آن روی نانوذرات مغناطیسی اکسیدآهن، موفق به حذف جیوه از محیط آب شدند. حذف جیوه از محیط آب در غلظت‌های پایین نیز با استفاده از این ماده با موفقیت صورت گرفت.

دکتر پرهام در این باره به خبرنگار ستاد نانو گفت: «ما بر اساس آگاهی‌هایی که بر روی واکنش‌پذیری این مواد با جیوه داشتیم، با ساخت نانوذرات مغناطیسی اکسیدآهن اصلاح شده با 2-مرکپتوبنزوتیازول، به جاذب جدیدی از جیوه دست پیدا کردیم که با انجام آزمایشات گوناگون موفق به ارائه مقادیر بهینه برای pH، مقدار جاذب، مقدار اصلاح‌کننده و زمان تماس در این نانوجاذب شدیم.»

به گفته دکتر پرهام این نانوجاذب تهیه شده در مقایسه با جاذب‌های موجود از زمان کوتاهتری برای رسیدن به جذب مناسب برخوردار است. همچنین طبق گزارشات به‌دست آمده از نتایج این پژوهش‌ها، این نانوجاذب توانایی جذب جیوه در غلظت‌های پایین در زمان کم را نیز داراست و این امر باعث می‌شود تا مقدار جیوه باقی‌مانده در محیط به کمتر از مقدار اعلام شده به‌وسیله‌ی سازمان جهانی بهداشت برسد.

در نتایج این تحقیقات آمده است که این نانوجاذب قابلیت جذب فلزات سنگین دیگر را داشته و می‌تواند به عنوان جاذب مواد دیگر نیز کاربرد داشته باشد. نتایج کامل این پژوهش نیز در مجله Journal of Hazardous Materials (جلد 206-205، 29 فوریه سال 2012) منتشر شده است. علاقمندان می‌توانند متن مقاله را در صفحات 94 الی 100 همین شماره مشاهده نمایند.